Γιατί το “χρήμα από το ελικόπτερο” πρέπει να γίνει κανόνας στις ΗΠΑ

Του Chris Hughes*

Ήταν ένα αποκαρδιωτικό καλοκαίρι στις ΗΠΑ. Εν μέσω της πανδημίας, εκατομμύρια Αμερικάνοι είδαν τα επιδόματα ανεργίας τους να μειώνονται δραστικά από την απραξία του κογκρέσου, σπρώχνοντας έτσι πολλούς στην οικονομική επισφάλεια ή τη φτώχεια.

Μικρές επιχειρήσεις, που εξακολουθούν να αντιμετωπίσουν την τεράστια πτώση των δραστηριοτήτων τους, επίσης μένουν με το ερώτημα αν θα φτάσουν ποτέ εγκαίρως τα κρίσιμης σημασίας έκτακτα κεφάλαια. Υπάρχει τρόπος για να προχωρήσουμε. Οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι ήδη συμφωνούν ευρύτερα για την ανάγκη ενός ακόμα γύρου επιταγών τόνωσης, παρόμοιων με τα κεφάλαια που δόθηκαν την άνοιξη.

Το Κογκρέσο θα πρέπει να εγκρίνει αυτές τις πληρωμές, να τις κάνει επαναλαμβανόμενες μέχρι να τελειώσει αυτή η κρίση και, το σημαντικότερο, να τις βάλει στον “αυτόματο πιλότο” ώστε να ενεργοποιηθούν στην επόμενη ύφεση. Αν δεν συμβεί αυτό τώρα, τότε ο επόμενος πρόεδρος, είτε είναι ο Ντόναλντ Τραμπ είτε ο Τζο Μπάιντεν, θα πρέπει να το βάλει στην κορυφή της ατζέντας του.

Οι οικονομολόγοι από καιρό τάσσονταν υπέρ του ρόλου των “αυτόματων σταθεροποιητών”. Όταν βουλιάζει μια οικονομία, αυτές οι δημοσιονομικές πολιτικές ενεργοποιούνται αυτόματα, χωρίς την ανάγκη για έγκριση από το κογκρέσο, και παρέχουν μια αντικυκλική οικονομική τόνωση.

Πληρωμές τόνωσης με διακομματική στήριξη

Τον περασμένο μήνα, 156 ανεξάρτητοι οικονομολόγοι ζήτησαν από το Κογκρέσο να εφαρμόσει ένα τέτοιο σχέδιο, χρησιμοποιώντας άμεσες πληρωμές ρευστού. Αυτές έχουν ήδη γίνει μια πολιτική στην οποία καταφεύγουν οι Ρεπουμπλικάνοι σε στιγμές κρίσεως. Τρεις φορές τα τελευταία 20 χρόνια, Ρεπουμπλικάνοι πρόεδροι, με δικομματική στήριξη, έχουν εγκρίνει πληρωμές τόνωσης κατά τη διάρκεια υφέσεων (το 2001, το 2008 και πάλι φέτος).

Οι Δημοκρατικοί νομοθέτες τις στήριξαν κάθε φορά, ενώ επίσης υποστήριξαν πως θα πρέπει να εφαρμοστούν μαζί με ενισχυμένη ασφάλιση ανεργίας, καθώς και βοήθεια προς τις πολιτειακές και τοπικές κυβερνήσεις. Το Κογκρέσο θα πρέπει να “χτίσει” πάνω σε αυτή τη δικομματική συμφωνία.

Οφείλει να περάσει τώρα άμεσες επιταγές ανακούφισης και να νομοθετήσει τις άμεσες πληρωμές ρευστού ως μια μόνιμη πολιτική που θα ενεργοποιείται όποτε αυξάνεται ταχύτατα η ανεργία. Και οι έξι τελευταίες υφέσεις ξεκίνησαν με μια ξαφνική άνοδο στον ρυθμό της ανεργίας κατά μισή ποσοστιαία μονάδα, σύμφωνα με την Claudia Sahm του Washington Center for Equitable Growth.

Τι χρειάζονται οι ΗΠΑ

Προτείνει μόλις η ανεργία αυξάνεται κατά μισή μονάδα, η κυβέρνηση να στέλνει άμεσες πληρωμές ρευστού. αυτές να συνεχίζονται μέχρις ότου η ανεργία υποχωρήσει και πάλι σε επίπεδο που δεν θα είναι περισσότερο από 2 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τότε που ξεκίνησαν οι πληρωμές. Πολλοί νομοθέτες που στηρίζουν αυτή την ιδέα, όπως οι γερουσιαστές Kamala Harris και Ed Markey, θέλουν οι πληρωμές να φτάνουν σε μηνιαία βάση.

Θεωρούν πως μια άπαξ επιταγή δεν αρκεί όταν η ανεργία αυξάνεται απότομα. Οι πληρωμές θα πρέπει επίσης να στοχεύουν σε οικογένειες που βρίσκονται στο κάτω μισό του εισοδηματικού φάσματος, που δαπανούν ταχύτερα χρήματα, τονώνοντας έτσι την οικονομία. Πόσο θα κόστιζε ένα τέτοιο πρόγραμμα; Το μέγεθος των πληρωμών μπορεί να συνδεθεί με το ΑΕΠ, με τις προτάσεις να κυμαίνονται από ένα ετήσιο όριο 0,7% του ΑΕΠ έως πολλαπλάσιο αυτού.

Εγώ προτείνω ένα επίπεδο του 3% του ΑΕΠ, που ισοδυναμεί με περίπου 600 δισ. δολάρια –περίπου το ένα τέταρτο των συνολικών δαπανών μέχρι στιγμής σε αυτή την κρίση. Πρόκειται για εύρωστη δαπάνη, που είναι ακριβώς και το ζητούμενο. Θέλουμε μεγάλες, αποτελεσματικές ροές χρήματος προς τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν δυσκολία σε περιόδους συρρίκνωσης, προκειμένου να τονώσουμε τις δαπάνες και να αμβλύνουμε την οικονομική κάμψη.

Η εμπειρία των τελευταίων 20 ετών δείχνει πως οι άμεσες πληρωμές ρευστού είναι αποτελεσματικές. Από τις πληρωμές του 2001 και 2008, οι ερευνητές συμπέραναν πως βοήθησαν οικογένειες να αποφύγουν την έξωση και την πείνα βραχυπρόθεσμα, και έδωσαν ουσιαστική ώθηση στις δαπάνες των νοικοκυριών. Επίσης βοηθούν τις οικογένειες που αντιμετωπίζουν πρόβλημα όταν το σύστημα ασφάλισης της ανεργίας κατακλύζεται.

Να κινηθεί το Κογκρέσο

Αυτό ακριβώς συνέβη με την κρίση αυτής της χρονιάς, όταν ένας αριθμός ρεκόρ Αμερικάνων υπέβαλε αίτηση για να λάβει επίδομα ανεργίας. Κατά μέσο όρο, χρειάστηκαν περισσότερες από 50 ημέρες για να λάβουν απόφαση για την επιλεξιμότητά τους το ένα τέταρτο των αιτούντων. Αντιθέτως, οι άμεσες μεταφορές χρήματος κινούνται πολύ γρήγορα, δεδομένου ότι οι περισσότεροι λήπτες παίρνουν τα χρήματα μέσω άμεσης κατάθεσης.

Εξίσου σημαντικό, το να μπουν στον αυτόματο πιλότο οι άμεσες πληρωμές μετρητού σημαίνει ότι θα αποφευχθεί η αναπόφευκτα μεγάλη καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας για τις πολιτικές τόνωσης που απαιτούνται κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης. Πέντε μήνες είχαν περάσει από την κατάρρευση της Lehman το 2008 και της έγκρισης ενός πακέτου τόνωσης. Επειδή κάθε ύφεση είναι διαφορετική, πάντα θα υπάρχουν δραματικές διαπραγματεύσεις πολιτικής.

Αλλά αν οι άμεσες πληρωμές ρευστού είναι στον αυτόματο πιλότο, τουλάχιστον θα υπάρχει περιθώριο για να συζητηθούν άλλα έκτακτα μέτρα και να αποφευχθεί το να μείνουν “ξεκρέμαστοι” εκατομμύρια άνθρωποι. Ήρθε η ώρα το Κογκρέσο να βοηθήσει τα εκατομμύρια των Αμερικάνων που αγωνίζονται σήμερα και να δημιουργήσει ένα αξιόπιστο πλαίσιο για να τους στηρίξει, όταν έρθει η επόμενη έκτακτη ανάγκη.

Πηγή: Financial Times-Euro2day