Η Ιταλία προσχωρεί στον κινεζικό “νέο δρόμο του μεταξιού”
07/03/2019
Η κρίσιμη συνάντηση του Κινέζου ηγέτη Σι Τζινπίνγκ με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ σε αναζήτηση συμφωνίας που θα αποτρέψει τον γενικευμένο εμπορικό πόλεμο, πρόκειται να πραγματοποιηθεί στα τέλη του μηνός στη Ουάσιγκτον. Είναι όμως πολύ πιθανό την παράσταση να κλέψει ένας ενδιάμεσος σταθμός του ταξιδιού του ισχυρού άνδρα του Πεκίνου.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η Ιταλία πρόκειται να γίνει η πρώτη χώρα της G7 η οποία θα προσχωρήσει επισήμως στο μεγάλο κινεζικό στρατηγικό σχέδιο του “νέου δρόμου του μεταξιού”. Στις 22 Μαρτίου (αμέσως μετά την ευρωπαϊκή Σύνοδο Κορυφής) ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα και ο πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε πρόκειται να υποδεχθούν στη Ρώμη τον Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος την επόμενη θα μεταβεί στην Σικελία για μονοήμερη ιδιωτική επίσκεψη, προτού αναχωρήσει για τη Γαλλία και εκείθεν για τις ΗΠΑ.
Η παρουσία του Κινέζου ηγέτη στην Αιώνια Πόλη αναμένεται να σημαδευτεί από την υπογραφή μνημονίου σχετικά με το “νέο δρόμο του μεταξιού” και οι εταίροι της Ιταλίας στην Δύση δεν κρύβουν τη νευρικότητα τους.
Με δηλώσεις του στους Financial Times, ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Γκάρετ Μαρκί, προειδοποίησε τη Ρώμη να μην κάνει το βήμα, τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι ο νέος δρόμος του μεταξιού αποτελεί “ένα σχέδιο που εμπνεύστηκε η Κίνα για λογαριασμό της Κίνας” και είναι εξαιρετικά αμφίβολο κατά πόσον μπορεί να προσφέρει στον ιταλικό λαό οικονομικά οφέλη με κάποια διάρκεια. Μακροπρόθεσμα, πρόσθεσε, μπορεί μάλιστα να βλάψει εν τέλει την “διεθνή υπόληψη” της χώρας.
Παράλογες αιτιάσεις
Η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου εξωτερικών Λου Κανγκ απάντησε αμέσως κάνοντας λόγο για “παράλογες αιτιάσεις”. “Ως μεγάλη χώρα και μεγάλη οικονομία, η Ιταλία γνωρίζει πού βρίσκεται το συμφέρον της και μπορεί να ακολουθεί ανεξάρτητες πολιτικές”, πρόσθεσε.
Το ιταλο-κινέζικο φλερτ δεν αποτελεί πρόσφατη υπόθεση. Όμως από πέρσι που ήρθε στα πράγματα η “κιτρινοπράσινη” κυβερνητική συμμαχία της Λέγκας με τους Πέντε Αστέρες, η “επιτάχυνση” της σινο-ιταλικής συνεργασίας έγινε η λέξη της ημέρας.
Εξ ου και είχαμε ήδη από το περασμένο φθινόπωρο επισκέψεις στο Πεκίνο ή τη Σαγκάη του υπουργού Οικονομικών Τζοβάνι Τρία, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και ηγέτη των Πέντε Αστέρων Λουίτζι ντι Μάιο και βέβαια του υφυπουργού Οικονομικής Ανάπτυξης Μικέλε Γκεράτσι, ο οποίος έχει ζήσει και εργαστεί 10 χρόνια στην Κίνα και ομιλεί μανδαρίνικα.
Είναι προφανές ότι η κινεζική ηγεσία επιδιώκει προνομιακή πρόσβαση στα λιμάνια που δεσπόζουν στον μυχό της Αδριατικής και της Τυρρηνικής Θάλασσας, δηλαδή την Τεργέστη και την Γένοβα, και αποτελούν πύλες εισόδου για την αγορά της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης – ολοκληρώνοντας την αντίστοιχη κίνηση στην Ανατολική Μεσόγειο με το λιμάνι του Πειραιά.
Η ιταλική πλευρά, πάλι, αδημονεί για επενδύσεις, αλλά και για εξαγωγές στην αχανή κινεζική αγορά. Δεδομένης μάλιστα της δημοσιονομικής πίεσης που αντιμετωπίζει η Ιταλία, ο Γκεράτσι ανοιχτά περιέγραψε τον εαυτό του κατά την επίσκεψή του στην Κίνα ως “πλασιέ ιταλικών ομολόγων”. Επιπλέον, η ιδιωτική επίσκεψη του Σι Τζινπίνγκ στην Σικελία αποτελεί πρώτης τάξεως διαφήμιση της Ιταλίας ως τουριστικού προορισμού.
Αυτός ο εναγκαλισμός προκύπτει σε μία συγκυρία κατά την οποία η ιταλική πλευρά αισθάνεται την παραγωγική της βάση να ασφυκτιά στο περιοριστικό πλαίσιο της ευρωζώνης, αλλά και τις γεωπολιτικές της φιλοδοξίες να ακυρώνονται από άλλους εταίρους, όπως καταδεικνύει η γαλλο-ιταλική αντιπαράθεση για την “επόμενη ημέρα” στη Λιβύη.
Ευρασιατική Ένωση
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η Ρώμη αποτελεί εκείνη την πρωτεύουσα μεταξύ των “27” που διακρίνεται για τα πλέον φιλικά αισθήματα και για τη Ρωσία του Πούτιν. Ο “νέος δρόμος του μεταξιού” και η Ευρασιατική Ένωση που φιλοδοξεί να οικοδομήσει ο ένοικος του Κρεμλίνου, διαπλέκονται όλο και πιο στενά ως ένα ενιαίο σχέδιο.
Ούτε αυτά έρχονται σε προφανή αντίθεση προς τις προτεραιότητες όχι μόνο της Ουάσιγκτον, η οποία ενδεχομένως σε αυτή τη φάση δεν είναι σε θέση να επηρεάσει πολλά πράγματα, αλλά και της ίδιας της ΕΕ, η οποία στρέφεται, με γαλλογερμανική πρωτοβουλία, προς μία λογική προστασίας στρατηγικών τομέων της ευρωπαϊκής οικονομίας από την κινεζική διείσδυση.
Η προηγούμενη κεντροαριστερή κυβέρνηση του Πάολο Τζεντιλόνι στην Ιταλία υπήρξε μεν ο οικοδεσπότης του πρώτου μεγάλου ευρωπαϊκού φόρουμ για το “νέο δρόμο του μεταξιού”, ακολούθησε όμως την κοινή ευρωπαϊκή πολιτική σε ό,τι αφορά την καταγγελία των κινεζικών παραβιάσεων των κανόνων ανταγωνισμού και δεν συγκατατέθηκε στην αναγνώριση καθεστώτος ελεύθερης οικονομίας στην Κίνα.
Ο “κιτρινοπράσινος” συνασπισμός δεν έχει αντίστοιχες ανησυχίες. Ο Σι Τζινπίνγκ φαίνεται έτσι να κερδίζει τη στήριξη όχι πια μόνο περιφερειακών ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ελλάδα και Ουγγαρία, αλλά και ενός ιδρυτικού μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συμβαίνει να αποτελεί και την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης. Με δεδομένη την προϊστορία του Μάρκο Πόλο στην αυλή του Κουμπλάι Χαν μπορεί να μιλά κανείς και για μια πράξη ιστορικής δικαιοσύνης…
