Haaretz: Στρατιώτες διατάχθηκαν να πυροβολούν σκόπιμα άοπλους Παλαιστίνιους που περίμεναν ανθρωπιστική βοήθεια
12/07/2025
Αναδημοσιεύουμε από την ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ένα σοκαριστικό ρεπορτάζ για τις πρακτικές Ισραηλινών στρατιωτών στη Λωρίδα της Γάζας, που δημοσιεύθηκε στις 27 Ιουνίου.
Αξιωματικοί και στρατιώτες των IDF δήλωσαν στη Haaretz ότι διατάχθηκαν να πυροβολούν άοπλα πλήθη κοντά σε σημεία διανομής τροφίμων στη Γάζα, ακόμη και όταν δεν υπήρχε καμία απειλή. Εκατοντάδες Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί, γεγονός που ώθησε τη στρατιωτική εισαγγελία να ζητήσει επανεξέταση για πιθανά εγκλήματα πολέμου. Ο Νετανιάχου και ο Κατζ απορρίπτουν τους ισχυρισμούς, τους οποίους χαρακτήρισαν «συκοφαντίες αίματος».
Ισραηλινοί στρατιώτες στη Γάζα δήλωσαν στη Haaretz ότι ο στρατός πυροβόλησε σκόπιμα εναντίον Παλαιστινίων κοντά σε σημεία διανομής βοήθειας τον τελευταίο μήνα. Συνομιλίες με αξιωματικούς και στρατιώτες αποκαλύπτουν ότι οι διοικητές έδωσαν εντολή στα στρατεύματα να πυροβολούν τα πλήθη για να τα απομακρύνουν ή να τα διαλύσουν, παρόλο που ήταν σαφές ότι δεν αποτελούσαν καμία απειλή. Ένας στρατιώτης περιέγραψε την κατάσταση ως πλήρη κατάρρευση των ηθικών κωδίκων των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων (IDF) στη Γάζα.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας που ελέγχεται από τη Χαμάς, 549 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί κοντά σε κέντρα διανομής βοήθειας και σε περιοχές όπου οι κάτοικοι περίμεναν φορτηγά τροφίμων του ΟΗΕ από τις 27 Μαΐου. Πάνω από 4.000 έχουν τραυματιστεί, αλλά ο ακριβής αριθμός των θυμάτων από πυρά του IDF παραμένει ασαφής.
Η Haaretz έμαθε ότι ο Στρατιωτικός Εισαγγελέας έδωσε εντολή στον Μηχανισμό Αξιολόγησης Γεγονότων του Γενικού Επιτελείου – ένα σώμα που έχει αναλάβει την εξέταση περιστατικών πιθανών παραβιάσεων του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου – να διερευνήσει ύποπτα εγκλήματα πολέμου στα εν λόγω σημεία. Σε δήλωση που εκδόθηκε μετά τη δημοσίευση αυτού του ρεπορτάζ, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου και ο Υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατζ απέρριψαν τους ισχυρισμούς, τους οποίους χαρακτήρισαν «συκοφαντίες».
Τα κέντρα βοήθειας του Ιδρύματος Ανθρωπιστικής Βοήθειας Γάζας (GHF) άρχισαν να λειτουργούν στη Λωρίδα στα τέλη Μαΐου. Οι συνθήκες ίδρυσης και χρηματοδότησής τους παραμένουν ασαφείς: Είναι γνωστό ότι δημιουργήθηκαν από το Ισραήλ σε συντονισμό με Αμερικανούς ευαγγελικούς και ιδιωτικούς εργολάβους ασφαλείας. Ο νυν CEO είναι ηγέτης των ευαγγελικών, στενός συνεργάτης του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Νετανιάχου.
Το GHF διαχειρίζεται τέσσερα σημεία διανομής τροφίμων – τρία στη νότια Γάζα και ένα στο κέντρο – γνωστά στον IDF ως «κέντρα ταχείας διανομής» (Mahpazim). Τα σημεία στελεχώνονται από Αμερικανούς και Παλαιστίνιους εργαζόμενους και φυλάσσονται από τις IDF από απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων. Χιλιάδες, και σε ορισμένες περιπτώσεις δεκάδες χιλιάδες, Παλαιστίνιοι φθάνουν καθημερινά για να παραλάβουν τρόφιμα από αυτά τα σημεία.
Χαοτική η διαδικασία
Αντίθετα με τις αρχικές υποσχέσεις του ιδρύματος, η διανομή είναι χαοτική, με πλήθη να ορμούν στα κουτιά. Από τότε που άνοιξαν τα κέντρα ταχείας διανομής, η Haaretz έχει καταγράψει 19 περιστατικά πυροβολισμών κοντά τους. Αν και η ταυτότητα των δραστών δεν είναι πάντα σαφής, ο IDF δεν επιτρέπει την παρουσία ενόπλων στα ανθρωπιστικά αυτά σημεία, χωρίς την έγκρισή του.
Τα κέντρα διανομής λειτουργούν συνήθως μόνο για μία ώρα κάθε πρωί. Σύμφωνα με αξιωματικούς και στρατιώτες που υπηρέτησαν στις περιοχές τους, οι IDF πυροβολούν ανθρώπους που φτάνουν πριν την ώρα λειτουργίας για να τους αποτρέψουν να πλησιάσουν, ή ξανά μετά το κλείσιμο των κέντρων, για να τους διαλύσουν. Επειδή ορισμένα από τα περιστατικά πυροβολισμών σημειώθηκαν τη νύχτα – πριν από το άνοιγμα – είναι πιθανό κάποιοι πολίτες να μην μπορούσαν να δουν τα όρια της καθορισμένης ζώνης.
«Είναι πεδίο σφαγής», είπε ένας στρατιώτης. «Εκεί που ήμουν τοποθετημένος, σκοτώνονταν καθημερινά από έναν έως πέντε ανθρώπους. Τους αντιμετωπίζουν σαν εχθρική δύναμη – χωρίς μέτρα ελέγχου πλήθους, χωρίς δακρυγόνα – μόνο αληθινά πυρά με ό,τι φανταστεί κανείς: Βαριά πολυβόλα, εκτοξευτές χειροβομβίδων, όλμους. Μετά, μόλις ανοίξει το κέντρο, οι πυροβολισμοί σταματούν και ξέρουν ότι μπορούν να πλησιάσουν. Ο δικός μας τρόπος επικοινωνίας είναι οι πυροβολισμοί».
Ο στρατιώτης πρόσθεσε: «Ανοίγουμε πυρ νωρίς το πρωί, αν κάποιος προσπαθήσει να μπει στη σειρά από μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά, και μερικές φορές τους κυνηγάμε από κοντινή απόσταση. Αλλά δεν υπάρχει καμία απειλή για τις δυνάμεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, «Δεν γνωρίζω καμία περίπτωση ανταπόδοσης πυρών. Δεν υπάρχει εχθρός, ούτε όπλα». Πρόσθεσε επίσης ότι η δραστηριότητα στην περιοχή υπηρεσίας του αναφέρεται ως Επιχείρηση “Αλατισμένο Ψάρι” – το όνομα της ισραηλινής εκδοχής του παιδικού παιχνιδιού «Κόκκινο Φως, Πράσινο Φως».
ΟΙ αξιωματικοί του IDF δήλωσαν στη Haaretz ότι ο στρατός δεν επιτρέπει στο κοινό στο Ισραήλ ή στο εξωτερικό να δει τα βίντεο από όσα συμβαίνουν γύρω από τα σημεία διανομής τροφίμων. Σύμφωνα με αυτούς, ο στρατός θεωρεί ότι η λειτουργία του GHF έχει αποτρέψει την πλήρη κατάρρευση της διεθνούς νομιμοποίησης για τη συνέχιση του πολέμου. Πιστεύουν ότι οι IDF έχουν καταφέρει να μετατρέψουν τη Γάζα σε μια «πίσω αυλή», ειδικά μετά την έναρξη του πολέμου με το Ιράν. «Η Γάζα δεν ενδιαφέρει πια κανέναν», δήλωσε ένας έφεδρος που ολοκλήρωσε έναν ακόμη γύρο θητείας στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας αυτή την εβδομάδα. «Έχει γίνει ένα μέρος με τους δικούς του κανόνες. Η απώλεια ανθρώπινων ζωών δεν σημαίνει τίποτα. Δεν το λένε καν “ατυχές περιστατικό”, όπως έλεγαν παλιά».
Εσφαλμένη η προσέγγιση των IDF
Ένας αξιωματικός που υπηρετεί στη φρουρά ασφαλείας ενός κέντρου διανομής περιέγραψε την προσέγγιση των IDF ως βαθιά εσφαλμένη: «Όταν συνεργάζεσαι με έναν άμαχο πληθυσμό και το μόνο μέσο αλληλεπίδρασης είναι τα πυρά, αυτό είναι εξαιρετικά προβληματικό, για να το πω ήπια», είπε στη Haaretz. «Δεν είναι ούτε ηθικά ούτε δεοντολογικά αποδεκτό άνθρωποι να πρέπει να φτάσουν, ή να αποτύχουν να φτάσουν, σε μια [ανθρωπιστική ζώνη] κάτω από πυρά αρμάτων μάχης, ελεύθερων σκοπευτών και όλμων».
Ο αξιωματικός εξήγησε ότι η ασφάλεια στα σημεία διανομής είναι οργανωμένη σε πολλά επίπεδα. Στο εσωτερικό των κέντρων διανομής και στον «διάδρομο» που οδηγεί σε αυτά βρίσκονται Αμερικανοί εργαζόμενοι και οι IDF δεν επιτρέπεται να επιχειρούν σε αυτόν τον χώρο. Ένα πιο εξωτερικό στρώμα αποτελείται από Παλαιστίνιους επόπτες, ορισμένοι από τους οποίους είναι οπλισμένοι και συνδέονται με τη πολιτοφυλακή Αμπού Σαμπάμπ. Η περίμετρος ασφαλείας των IDF περιλαμβάνει άρματα μάχης, ελεύθερους σκοπευτές και όλμους, των οποίων ο σκοπός, σύμφωνα με τον αξιωματικό, είναι να προστατεύουν τους παρόντες και να διασφαλίζουν ότι η διανομή βοήθειας μπορεί να πραγματοποιηθεί.
«Τη νύχτα, ανοίγουμε πυρ για να στείλουμε μήνυμα στον πληθυσμό ότι αυτή είναι ζώνη μάχης και δεν πρέπει να πλησιάσουν», είπε ο αξιωματικός. «Κάποτε –θυμήθηκε– οι όλμοι σταμάτησαν να πυροβολούν και είδαμε ανθρώπους να αρχίζουν να πλησιάζουν. Οπότε ξαναρχίσαμε τα πυρά για να τους κάνουμε σαφές ότι δεν επιτρέπεται να έρθουν. Στο τέλος, ένα από τα βλήματα έπεσε πάνω σε μια ομάδα ανθρώπων». Σε άλλες περιπτώσεις, είπε, «Πυροβολήσαμε με πολυβόλα από άρματα και ρίξαμε χειροβομβίδες. Υπήρξε ένα περιστατικό όπου μια ομάδα αμάχων χτυπήθηκε, ενώ προχωρούσε υπό την κάλυψη της ομίχλης. Δεν ήταν σκόπιμο, αλλά αυτά συμβαίνουν».
Σημείωσε ότι υπήρξαν επίσης νεκροί και τραυματίες μεταξύ των Ισραηλινών στρατιωτών σε αυτά τα περιστατικά. «Μια ταξιαρχία μάχης δεν διαθέτει τα εργαλεία για να χειριστεί έναν άμαχο πληθυσμό σε εμπόλεμη ζώνη. Το να ρίχνεις όλμους για να κρατήσεις μακριά πεινασμένους ανθρώπους δεν είναι ούτε επαγγελματικό, ούτε ανθρώπινο. Ξέρω ότι υπάρχουν μαχητές της Χαμάς ανάμεσά τους, αλλά υπάρχουν και άνθρωποι που απλώς θέλουν να λάβουν βοήθεια. Ως χώρα, έχουμε την ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι αυτό γίνεται με ασφάλεια», είπε ο αξιωματικός.
Ο ίδιος υπέδειξε ένα ακόμη πρόβλημα με τα κέντρα διανομής – την έλλειψη συνέπειας. Οι κάτοικοι δεν γνωρίζουν πότε θα ανοίξει το κάθε κέντρο, κάτι που αυξάνει την πίεση στα σημεία και συμβάλλει στη βλάβη των αμάχων. «Δεν ξέρω ποιος παίρνει τις αποφάσεις, αλλά δίνουμε οδηγίες στον πληθυσμό και μετά είτε δεν τις τηρούμε είτε τις αλλάζουμε», είπε. «Στις αρχές του μήνα, υπήρξαν περιπτώσεις όπου ενημερωθήκαμε ότι είχε σταλεί μήνυμα πως το κέντρο θα άνοιγε το απόγευμα, και οι άνθρωποι εμφανίστηκαν νωρίς το πρωί για να είναι πρώτοι στη σειρά για φαγητό. Επειδή έφτασαν πολύ νωρίς, η διανομή ακυρώθηκε εκείνη την ημέρα».
Εργολάβοι ως σερίφηδες
Σύμφωνα με μαρτυρίες διοικητών και μαχητών, οι IDF υποτίθεται ότι έπρεπε να διατηρούν ασφαλή απόσταση από περιοχές παλαιστινιακού πληθυσμού και σημεία διανομής τροφίμων. Ωστόσο, οι ενέργειες των δυνάμεων στο πεδίο δεν ευθυγραμμίζονται με τα επιχειρησιακά σχέδια. «Σήμερα, οποιοσδήποτε ιδιώτης εργολάβος που εργάζεται στη Γάζα με μηχανικό εξοπλισμό λαμβάνει 5.000 σέκελ (περίπου 1.500 δολάρια) για κάθε σπίτι που κατεδαφίζει», είπε ένας βετεράνος μαχητής. «Βγάζουν μια περιουσία. Από τη δική τους οπτική, κάθε στιγμή που δεν κατεδαφίζουν σπίτια είναι απώλεια χρημάτων, και οι δυνάμεις πρέπει να διασφαλίσουν την εργασία τους. Οι εργολάβοι, που λειτουργούν σαν ένα είδος σερίφη, κατεδαφίζουν όπου θέλουν σε όλη τη γραμμή του μετώπου».
Ως αποτέλεσμα, πρόσθεσε ο μαχητής, η εκστρατεία κατεδαφίσεων των εργολάβων τούς φέρνει, μαζί με τις σχετικά μικρές ομάδες ασφαλείας τους, κοντά σε σημεία διανομής ή στις διαδρομές που χρησιμοποιούν τα φορτηγά βοήθειας. «Για να προστατευθούν [οι εργολάβοι], ξεσπά ένα επεισόδιο με πυροβολισμούς και άνθρωποι σκοτώνονται», είπε. «Αυτές είναι περιοχές όπου οι Παλαιστίνιοι επιτρέπεται να βρίσκονται – εμείς είμαστε αυτοί που πλησιάσαμε περισσότερο και αποφασίσαμε ότι [οι ίδιοι] μας απειλούν. Έτσι, για να βγάλει ένας εργολάβος άλλες 5.000 σέκελ και να κατεδαφίσει ένα σπίτι, θεωρείται αποδεκτό να σκοτώνονται άνθρωποι που απλώς ψάχνουν φαγητό».
Ένας ανώτερος αξιωματικός, του οποίου το όνομα εμφανίζεται επανειλημμένα στις μαρτυρίες για τους πυροβολισμούς κοντά στα σημεία βοήθειας, είναι ο ταξίαρχος Γεχούντα Βαχ, διοικητής της Μεραρχίας 252 των IDF. Η Haaretz είχε αναφέρει προηγουμένως πώς ο Βαχ μετέτρεψε τον διάδρομο Νετζαρίμ σε θανάσιμη διαδρομή, έθεσε σε κίνδυνο στρατιώτες στο έδαφος και φέρεται να διέταξε την καταστροφή ενός νοσοκομείου στη Γάζα χωρίς άδεια.
Τώρα, ένας αξιωματικός της μεραρχίας λέει ότι ο Βαχ αποφάσισε να διαλύει τα πλήθη των Παλαιστινίων που περιμένουν τα φορτηγά βοήθειας του ΟΗΕ ανοίγοντας πυρ. «Αυτή είναι η πολιτική του Βαχ», είπε ο αξιωματικός, «αλλά πολλοί από τους διοικητές και τους στρατιώτες την αποδέχθηκαν χωρίς ερωτήσεις. [Οι Παλαιστίνιοι] δεν υποτίθεται ότι πρέπει να βρίσκονται εκεί, οπότε η ιδέα είναι να βεβαιωθούμε ότι θα φύγουν, ακόμα κι αν είναι εκεί μόνο για φαγητό».
Η μεραρχία του Βαχ δεν είναι η μόνη που επιχειρεί στην περιοχή. Είναι υπεύθυνη για τη βόρεια Γάζα, και ως εκ τούτου η πολιτική του αφορά αυτούς που λεηλατούν φορτηγά βοήθειας του ΟΗΕ, και όχι τα σημεία του GHF. Ένας έφεδρος στρατιώτης αρμάτων που υπηρέτησε πρόσφατα με τη Μεραρχία 252 στη βόρεια Γάζα επιβεβαίωσε τις αναφορές και εξήγησε τη «διαδικασία αποτροπής» του IDF για τη διάλυση αμάχων που συγκεντρώνονται παραβιάζοντας στρατιωτικές εντολές. «Οι έφηβοι που περιμένουν τα φορτηγά κρύβονται πίσω από χωμάτινους λόφους και τρέχουν προς αυτά καθώς περνούν ή σταματούν στα σημεία διανομής», είπε. «Συνήθως τους βλέπουμε από εκατοντάδες μέτρα μακριά· δεν είναι κατάσταση όπου αποτελούν απειλή για εμάς».
Σε ένα περιστατικό, ο στρατιώτης έλαβε εντολή να ρίξει ένα βλήμα προς ένα πλήθος που είχε συγκεντρωθεί κοντά στην ακτογραμμή. «Τεχνικά, υποτίθεται ότι είναι πυρά προειδοποίησης – είτε για να σπρώξουμε τους ανθρώπους πίσω είτε για να τους εμποδίσουμε να προχωρήσουν», είπε. «Αλλά τελευταία, το να ρίχνουμε βλήματα έχει γίνει απλώς συνήθης πρακτική. Κάθε φορά που ρίχνουμε, υπάρχουν θύματα και νεκροί, και όταν κάποιος ρωτάει γιατί είναι απαραίτητο ένα βλήμα, δεν υπάρχει ποτέ καλή απάντηση. Μερικές φορές, ακόμη και η ερώτηση εκνευρίζει τους διοικητές».
Σε εκείνο το περιστατικό, μερικοί άνθρωποι άρχισαν να τρέχουν μακριά αφού ρίχτηκε το βλήμα, και σύμφωνα με τον στρατιώτη, άλλες δυνάμεις άνοιξαν στη συνέχεια πυρ εναντίον τους. «Αν πρόκειται για πυρά προειδοποίησης, και τους βλέπουμε να τρέχουν πίσω στη Γάζα, γιατί να τους πυροβολήσουμε;» ρώτησε. «Μερικές φορές μας λένε ότι ακόμα κρύβονται και πρέπει να ρίξουμε προς την κατεύθυνσή τους επειδή δεν έφυγαν. Αλλά είναι προφανές ότι δεν μπορούν να φύγουν όταν τη στιγμή που σηκώνονται και τρέχουν, τους πυροβολούμε».
Ο στρατιώτης είπε ότι αυτό έχει γίνει ρουτίνα. «Ξέρεις ότι δεν είναι σωστό. Το νιώθεις ότι δεν είναι σωστό – ότι οι διοικητές εδώ παίρνουν τον νόμο στα χέρια τους. Αλλά η Γάζα είναι ένα παράλληλο σύμπαν. Προχωράς γρήγορα. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι ούτε καν σταματούν να το σκεφτούν».
Βομβαρδισμοί αμάχων
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο αριθμός των νεκρών κοντά στις περιοχές διανομής τροφίμων έχει αυξηθεί δραματικά – 57 στις 11 Ιουνίου, 59 στις 17 Ιουνίου και περίπου 50 στις 24 Ιουνίου, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας. Σε απάντηση, πραγματοποιήθηκε συζήτηση στο Νότιο Στρατηγείο, όπου αποκαλύφθηκε ότι τα στρατεύματα είχαν αρχίσει να διαλύουν τα πλήθη χρησιμοποιώντας πυρά πυροβολικού.
«Μιλάνε για τη χρήση πυροβολικού σε μια διασταύρωση γεμάτη πολίτες σαν να είναι κάτι φυσιολογικό», είπε μια στρατιωτική πηγή που συμμετείχε στη συνάντηση. «Ολόκληρη η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από το αν είναι σωστό ή λάθος να χρησιμοποιείται πυροβολικό, χωρίς καν να ρωτήσει κανείς γιατί χρειάστηκε αυτό το όπλο εξαρχής. Αυτό που ανησυχεί τους πάντες είναι αν αυτό θα βλάψει τη νομιμοποίησή μας να συνεχίσουμε να επιχειρούμε στη Γάζα. Η ηθική διάσταση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Κανείς δεν σταματά να ρωτήσει γιατί δεκάδες πολίτες που ψάχνουν φαγητό σκοτώνονται καθημερινά».
Ένας άλλος ανώτερος αξιωματικός που γνωρίζει καλά τις μάχες στη Γάζα είπε ότι η κανονικοποίηση της θανάτωσης αμάχων έχει συχνά ενθαρρύνει τα πυρά εναντίον τους κοντά στα κέντρα διανομής βοήθειας. «Το γεγονός ότι πραγματικά πυρά κατευθύνονται εναντίον άμαχου πληθυσμού – είτε με πυροβολικό, άρματα μάχης, ελεύθερους σκοπευτές ή drones – αντίκειται σε όλα όσα υποτίθεται ότι πρεσβεύει ο στρατός», είπε, ασκώντας κριτική στις αποφάσεις που λαμβάνονται στο έδαφος.
«Γιατί άνθρωποι που μαζεύουν φαγητό σκοτώνονται απλώς επειδή βγήκαν εκτός σειράς, ή επειδή κάποιος διοικητής δεν του άρεσε που παραβίασαν τη σειρά; Γιατί έχουμε φτάσει στο σημείο όπου ένας έφηβος είναι πρόθυμος να ρισκάρει τη ζωή του μόνο και μόνο για να πάρει έναν σάκο ρύζι από ένα φορτηγό; Και αυτούς πυροβολούμε με πυροβολικό;»
Εκτός από τα πυρά του IDF, στρατιωτικές πηγές λένε ότι ορισμένοι από τους θανάτους κοντά στα κέντρα διανομής προκλήθηκαν από πυρά πολιτοφυλακών που υποστηρίζει και εξοπλίζει ο στρατός. Σύμφωνα με έναν αξιωματικό, οι IDF συνεχίζουν να υποστηρίζουν την ομάδα Αμπού Σαμπάμπ και άλλες φατρίες. «Υπάρχουν πολλές ομάδες που αντιτίθενται στη Χαμάς – η Αμπού Σαμπάμπ πήγε μερικά βήματα παραπέρα», είπε. «Ελέγχουν περιοχές όπου η Χαμάς δεν εισέρχεται και οι IDF το ενθαρρύνουν αυτό». Ένας άλλος αξιωματικός παρατήρησε: «Είμαι τοποθετημένος εκεί και ακόμη κι εγώ πλέον δεν ξέρω ποιος πυροβολεί ποιον».
Έρευνα για πιθανά εγκλήματα πολέμου
Σε κλειστή συνάντηση αυτή την εβδομάδα με ανώτερους αξιωματούχους του Γραφείου του Στρατιωτικού Εισαγγελέα, που πραγματοποιήθηκε λόγω των καθημερινών θανάτων δεκάδων αμάχων κοντά στις ζώνες βοήθειας, οι νομικοί αξιωματούχοι διέταξαν να διερευνηθούν τα περιστατικά από τον Μηχανισμό Αξιολόγησης Γεγονότων του Γενικού Επιτελείου. Το σώμα αυτό, που ιδρύθηκε μετά το περιστατικό με το στολίσκο του Μαβί Μαρμαρά, έχει ως αποστολή να εξετάζει περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία παραβίασης των νόμων του πολέμου, ώστε να αποτραπούν διεθνείς απαιτήσεις για έρευνα σε βάρος Ισραηλινών στρατιωτών για πιθανά εγκλήματα πολέμου.
Κατά τη συνάντηση, ανώτεροι νομικοί αξιωματούχοι είπαν ότι η παγκόσμια κριτική για τις δολοφονίες αμάχων αυξάνεται. Ανώτεροι αξιωματικοί στους IDF και στο Νότιο Στρατηγείο, ωστόσο, υποστήριξαν ότι οι περιπτώσεις είναι μεμονωμένες και ότι τα πυρά στράφηκαν εναντίον υπόπτων που αποτελούσαν απειλή για τα στρατεύματα.
Μια πηγή που συμμετείχε στη συνάντηση είπε στη Haaretz ότι οι εκπρόσωποι του Γραφείου του Στρατιωτικού Εισαγγελέα απέρριψαν τους ισχυρισμούς του IDF. Σύμφωνα με αυτούς, τα επιχειρήματα δεν ευσταθούν σε σχέση με τα γεγονότα στο πεδίο. «Ο ισχυρισμός ότι πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις δεν συμβαδίζει με περιστατικά όπου ρίχτηκαν χειροβομβίδες από αέρος και χρησιμοποιήθηκαν όλμοι και πυροβολικό εναντίον αμάχων», είπε ένας νομικός αξιωματούχος. «Δεν μιλάμε για λίγους ανθρώπους που σκοτώθηκαν – μιλάμε για δεκάδες θύματα καθημερινά».
Αν και ο Στρατιωτικός Εισαγγελέας διέταξε τον Μηχανισμό Αξιολόγησης Γεγονότων να εξετάσει τα πρόσφατα περιστατικά πυροβολισμών, αυτά αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος των περιπτώσεων στις οποίες εκατοντάδες αθώοι άμαχοι σκοτώθηκαν. Ανώτεροι αξιωματικοί των IDF εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για το γεγονός ότι το Νότιο Στρατηγείο δεν έχει διερευνήσει αυτά τα περιστατικά διεξοδικά και αγνοεί τους θανάτους αμάχων στη Γάζα. Σύμφωνα με στρατιωτικές πηγές, ο επικεφαλής του Νότιου Στρατηγείου, υποστράτηγος Γιανίβ Ασόρ, διεξάγει συνήθως μόνο προκαταρκτικές έρευνες, βασιζόμενος κυρίως στις αναφορές των διοικητών πεδίου. Δεν έχει λάβει πειθαρχικά μέτρα κατά αξιωματικών των οποίων οι στρατιώτες προκάλεσαν θανάτους αμάχων, παρά τις σαφείς παραβιάσεις των εντολών του IDF και των νόμων του πολέμου.
Αντίδραση του IDF
Ένας εκπρόσωπος του IDF απάντησε: «Η Χαμάς είναι μια βίαιη τρομοκρατική οργάνωση που λιμοκτονεί τον πληθυσμό της Γάζας και τους θέτει σε κίνδυνο για να διατηρήσει την εξουσία της στη Λωρίδα. Η Χαμάς κάνει ό,τι μπορεί για να αποτρέψει την επιτυχή διανομή τροφίμων στη Γάζα και να διαταράξει την ανθρωπιστική βοήθεια. Ο IDF επιτρέπει στον αμερικανικό οργανισμό πολιτών (GHF) να λειτουργεί ανεξάρτητα και να διανέμει βοήθεια στους κατοίκους της Γάζας. Ο IDF επιχειρεί κοντά στις νέες περιοχές διανομής για να επιτρέψει τη διανομή, ενώ συνεχίζει τις επιχειρησιακές δραστηριότητες στη Λωρίδα».
«Στο πλαίσιο της επιχειρησιακής τους συμπεριφοράς στις κύριες προσβάσεις προς τα κέντρα διανομής, οι δυνάμεις του IDF διεξάγουν συστηματικές διαδικασίες μάθησης για τη βελτίωση της επιχειρησιακής τους ανταπόκρισης στην περιοχή και την ελαχιστοποίηση, όσο το δυνατόν περισσότερο, της πιθανής τριβής μεταξύ του πληθυσμού και των δυνάμεων του IDF. Πρόσφατα, οι δυνάμεις εργάστηκαν για την αναδιοργάνωση της περιοχής τοποθετώντας νέους φράκτες, σήμανση, ανοίγοντας επιπλέον διαδρομές και άλλα. Μετά από περιστατικά στα οποία υπήρξαν αναφορές για βλάβες σε πολίτες που έφταναν στα κέντρα διανομής, διεξήχθησαν εις βάθος έρευνες και δόθηκαν οδηγίες στις δυνάμεις βάσει των μαθημάτων που αντλήθηκαν. Αυτά τα περιστατικά παραπέμφθηκαν για εξέταση στον μηχανισμό απολογισμού του Γενικού Επιτελείου».
Ο στρατός εξέδωσε επιπλέον απάντηση μετά τη δημοσίευση αυτής της αποκάλυψης, δηλώνοντας ότι «απορρίπτει κατηγορηματικά την κατηγορία που διατυπώνεται στο άρθρο – ο IDF δεν έδωσε εντολή στις δυνάμεις να πυροβολούν σκόπιμα πολίτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πλησιάζουν τα κέντρα διανομής. Για να είμαστε ξεκάθαροι, οι οδηγίες του IDF απαγορεύουν τις εσκεμμένες επιθέσεις κατά αμάχων».
Ο στρατός πρόσθεσε ότι «οποιαδήποτε καταγγελία για απόκλιση από το νόμο ή τις οδηγίες του IDF θα εξεταστεί διεξοδικά και θα ληφθούν περαιτέρω μέτρα, εφόσον χρειαστεί. Οι ισχυρισμοί για σκόπιμα πυρά εναντίον αμάχων που παρουσιάζονται στο άρθρο δεν αναγνωρίζονται στο πεδίο».
Πηγή: Haaretz