Σύντομα και υποβρύχια Made in Turkey – Γιατί όχι και πυρηνικά όπλα;
25/10/2019
Γράφει ο H. I. Sutton –
Μτφρ. Βαγγέλης Γεωργίου
Η Τουρκία διαθέτει επιχειρησιακά πανέτοιμο τον δεύτερο μεγαλύτερο στόλο υποβρυχίων στο ΝΑΤΟ. Μέχρι σήμερα, όλα αυτά τα υποβρύχια αγοράζονταν από το εξωτερικό. Ωστόσο, αυτό πρόκειται να αλλάξει. Το πρόγραμμα για την κατασκευή του πρώτου τουρκικού υποβρυχίου έχει ξεκινήσει επίσημα. Γνωστά ως MiLDEN (Milli Denizaltı), έξι από τα νέα αυτά σκάφη θα πρέπει να ενταχθούν στον στόλο στη δεκαετία του 2030.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται σε μια εποχή που πολλές αμυντικές συμφωνίες με την Τουρκία βγήκαν στο φως της δημοσιότητας, με τις ΗΠΑ να ακυρώνουν τις πωλήσεις μαχητικών F-35 στην Τουρκία και να αφαιρούν από την Τουρκία το καθεστώς της συμπαραγωγού χώρας στα F-35 μετά την απόφασή της να αγοράσει τους ρωσικούς S-400. Η Τουρκία έχει επίσης φιλοδοξίες να είναι πιο αυτάρκης στην άμυνα, να κατασκευάσει δηλαδή δικές της φρεγάτες και δικά της τεθωρακισμένα. Έχει μάλιστα στα σκαριά και όπλο για τον σιδηρόδρομο.
Τα νέα υποβρύχια θα διαθέτουν συστήματα τροφοδοσίας ανεξαρτήτως αέρος που που θα τους επιτρέψουν να παραμείνουν κάτω από νερό για πολύ περισσότερο από τα συμβατικά μη πυρηνικά υποβρύχια. Σε αντίθεση με την επικρατούσα άποψη, τα συστήματα αυτά χρησιμοποιούνται για την τροφοδοσία του ηλεκτρικού μοτέρ που θέτει σε λειτουργία τις προπέλες, ώστε να μην χρησιμοποιούνται οι μπαταρίες. Αυτές επιστρατεύονται όταν πρέπει το υποβρύχιο να κινηθεί αθόρυβα, αλλά και για να δίνουν επιπλέον δύναμη ώστε να αναπτύξει υψηλές ταχύτητες το σκάφος καθώς το σύστημα τροφοδοσίας ανεξάρτητα αέρος δεν αρκεί.
Τα 12 υποβρύχια που διαθέτει προς το παρόν η Τουρκία βασίζονται στη γερμανική οικογένεια των 209. Το σχέδιο ήταν να αντικατασταθούν εν μέρει από έξι πιο προηγμένα μοντέλα 214TN, επίσης από τη Γερμανία. Τα υποβρύχια τύπου 214TN θα είναι γνωστά ως Reis και, όπως και πολλά προηγούμενα τουρκικά υποβρύχια, θα κατασκευαστούν στην Τουρκία. Το έργο όμως υπέστη σοβαρές καθυστερήσεις και δεν αναμένεται να ενταχθούν στον στόλο μέχρι το 2020.
Το πρόγραμμα MiLDEN, ωστόσο, θα διαρκέσει χρόνια τόσο για την έρευνα, όσο και για την κατασκευή. Εν τω μεταξύ, τα ναυπηγεία της Τουρκίας αποκομίζουν όλο και περισσότερη πείρα αναβαθμίζοντας τρία υποβρύχια του Πακιστάν. Λαμβάνοντας υπόψιν αυτά –τα οποία είναι γαλλικής κατασκευής– καθώς και την κατασκευή των γερμανικών υποβρυχίων, η Τουρκία θα αποκτήσει μεγάλη τεχνογνωσία στον σχεδιασμό υποβρυχίων.
Πυρηνική αποτρεπτική στρατηγική
Όταν τα πακιστανικά υποβρύχια επανέλθουν στην ενεργό δράση, μπορούν να αναλάβουν το πυρηνικό αποτρεπτικό σχέδιο του Πακιστάν με πυραύλους Κρουζ. Ο Ερντογάν δήλωσε πως ενδιαφέρεται επίσης για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, λέγοντας στις 4 Σεπτεμβρίου ότι «μερικές χώρες έχουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές, όχι ένα ή δύο, αλλά [μας λένε] ότι εμείς δεν μπορούμε να τους έχουμε». Δεν είναι βέβαια ξεκάθαρο ποιος θα είναι ο ρόλος των υποβρυχίων σε μια μελλοντική ενδεχόμενη πυρηνική αποτρεπτική στρατηγική εκ μέρους της Άγκυρας.
Έτσι και αλλιώς, η Τουρκία καταλαμβάνει στρατηγική θέση στο ανατολικό άκρο του ΝΑΤΟ. Ελέγχει τον Βόσπορο, μια στενή πλωτή οδό μεταξύ της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας. Ειδικά με μετά τη Σύμβαση του Μοντρέ του 1936, απαγορεύεται στα υποβρύχια άλλων χωρών να περάσουν από τον Βόσπορο. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι η Ρωσία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τα υποβρύχια της που βρίσκονται στη Μαύρη Θάλασσα για επιχειρήσεις στη Συρία.
