Τί ρόλο παίζει η Τουρκία στην σύγκρουση Ρωσίας-Αζερμπαϊτζάν
02/07/2025
Η κρίση στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Αζερμπαϊτζάν, η οποία εκδηλώθηκε μετά την αιματηρή εξάρθρωση στο Εκατερίνμπουργκ αυτού που οι ρωσικές αρχές θεωρούν εγκληματικό πυρήνα εκτέλεσης συμβολαίων θανάτου, βάθυνε περαιτέρω μετά την επιδρομή των αζερικών αρχών στα γραφεία του RT στο Μπακού και τη σύλληψη Ρώσων δημοσιογράφων με την κατηγορία της απάτης. Ήδη το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών επέδωσε διάβημα διαμαρτυρίας στον Αζέρο πρέσβη, καταγγέλλοντας “μη φιλικές ενέργειες” που σκοπίμως “διαλύουν τις διμερείς σχέσεις”.
Το Κρεμλίνο, διά του εκπροσώπου του, Ντμίτρι Πεσκόφ, υιοθέτησε χαμηλότερους τόνους, κάνοντας λόγο για “συναισθηματική αντίδραση” από αζερικής πλευράς και προσθέτοντας ότι “όλες οι ανησυχίες μπορούν να επιλυθούν μέσω του άμεσου διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών”. Προφανώς, η Μόσχα ευελπιστεί ότι μία συνεννόηση κορυφής ανάμεσα στον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Αζέρο ομόλογό του Ιλχάμ Αλίγιεφ θα μπορούσε να επαναφέρει τις σχέσεις στην πρότερη κατάσταση. Υπενθυμίζεται ότι την παραμονή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022 ο Αλίγιεφ είχε υπογράψει στη ρωσική πρωτεύουσα σύμφωνο στρατηγικής συνεργασίας, ενώ οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν επισκέψεις πέρσι τον Αύγουστο και τον Οκτώβριο, ενώ οι μεσολαβητικές κινήσεις της Μόσχας στις δύο τελευταίες πολεμικές αναμετρήσεις του Μπακού με τους Αρμένιους του Ναγκόρνο-Καραμπάχ το 2020 και 2023 θεωρήθηκαν από κάποιους ως “άδειασμα” της αρμενικής πλευράς.
Όμως οι πηγές έντασης στον νότιο Καύκασο είναι περισσότερες – και ανάμεσά τους ξεχωρίζει η εσωτερική αναταραχή των τελευταίων ημερών στη Δημοκρατία της Αρμενίας.
Ο φιλοδυτικός Αρμένιος πρόεδρος Νικόλ Πασινιάν βρίσκεται σε μια πρωτοφανή σύγκρουση με την Αρμενική Ορθόδοξη Εκκλησία, κατηγορώντας την ότι απεργάζεται την ανατροπή του. Την προηγούμενη εβδομάδα οι αστυνομικές αρχές συνέλαβαν τον αρχιεπίσκοπο Μικαέλ Ατζαπαχιάν, δύο ημέρες αφότου είχε ανακοινωθεί η σύλληψη του έτερου επισκόπου Μπαγκράτ Γκαλστανιάν και άλλων 13 ατόμων, με την κατηγορία της συνωμοσίας για τη διάπραξη πραξικοπήματος. Στους συλληφθέντες συμπεριλαμβάνεται και ο διπλής υπηκοότητας, αρμενικής και ρωσικής, επιχειρηματίας Σαμβέλ Καραπετιάν.
Η Εκκλησία της Αρμενίας κάνει λόγο για “ημέρα ντροπής στην ιστορία του έθνους”, ενώ ο Πασινιάν απαντά υποστηρίζοντας ότι ο “εγκληματικός-ολιγαρχικός κλήρος” επιδιώκει να καταλάβει την εξουσία.
Ο ίδιος ο Πασινιάν, ως γνωστόν, ήρθε στα πράγματα το 2018 κατόπιν “έγχρωμης επανάστασης” και το 2026 θα βρεθεί αντιμέτωπος με τις κάλπες.
Υπενθυμίζεται ότι η Εκκλησία απάλλαξε πέρσι από τα ποιμαντικά του καθήκοντα, προκειμένου αυτός να αφοσιωθεί στις πολιτικές του φιλοδοξίες, τον αρχιεπίσκοπο Γκαλστανιάν, ο οποίος ηγούνταν διαδηλώσεων καταγγελίας της “υποχωρητικής” στάσης του Πασινιάν έναντι της αζερικής προώθησης. Ήταν η εποχή κατά την οποία η κυβέρνηση του Ερεβάν, μετά την ανακατάληψη του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από τις αζερικές δυνάμεις, συγκατατέθηκε στην παραχώρηση ορισμένων διαφιλονικούμενων μεθοριακών χωριών.
Η τωρινή κρίση, διόλου τυχαία, έρχεται στον άμεσο απόηχο της ιστορικής συνάντησης του Πασινιάν με τον Ταγίπ Ερντογάν στην Τουρκία.
Χαρακτηριστική υπήρξε η αντίδραση της αρμενικής καταγωγής (και προσκείμενης στο Κρεμλίνο) διευθύντριας του καναλιού RT, Μαργαρίτας Σιμονιάν. “Μετά την επιστροφή του από την Τουρκία, ο κ. Πασινιάν (ή μήπως θα πρέπει τώρα να τον λέμε Εφέντη Πασινιάν;) εξαπέλυσε εκστρατεία συκοφάντησης και απειλών κατά της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας και του προκαθημένου της Καρέκιν Β’. Στους Αρμένιους που ζουν στην πατρίδα λέω: τι περιμένετε; Να αποκεφαλισθούν οι γιοί σας και να οδηγηθούν οι κόρες στα χαρέμια κανά;”.
Η γλώσσα αυτή αποκαλύπτει την ταραχή που νιώθουν κύκλοι της Μόσχας και του Ερεβάν απέναντι στην πολιτική αποστασιοποίησης του Πασινιάν από τη ρωσική επιρροή και σε ό,τι θεωρούν ως επακόλουθο κίνδυνο μετατροπής της Δημοκρατίας της Αρμενίας σε τουρκο-αζερικό προτεκτοράτο.
Συνδυαζόμενες, οι εξελίξεις σε Μπακού και Ερεβάν υποδεικνύουν προσπάθεια της Άγκυρας να εμπεδώσει τη διείσδυσή της στον νότιο Καύκασο, αποκτώντας έτσι απρόσκοπτη πρόσβαση στην Κασπία Θάλασσα και εκείθεν στις κεντροασιατικές μετασοβιετικές δημοκρατίες. Πρόκειται για μία απόπειρα υπέρβασης του “αρμενικού εμποδίου” στη γεωγραφική συνέχεια των μελών του Οργανισμού Τουρκικών (Turkic) Κρατών, η οποία ασφαλώς συναντά την ενθάρρυνση της Δύσης (εφόσον η αντοχή της κυβέρνησης της Τιφλίδας παρεμποδίζει την άμεση δυτική, βλ. γαλλο-αμερικανική, διείσδυση στον Νότιο Καύκασο). Ομοίως, το Ισραήλ καλλιεργεί με κάθε τρόπο τις σχέσεις του με το Μπακού, από το οποίο φέρεται να απογειώθηκαν ορισμένα από τα drones που έπληξαν το Ιράν κατά τον “Πόλεμο των Δώδεκα Ημερών”.
Πηγή: capital.gr