Το Κόσοβο, η βαλκανική "Καταλονία"

του Andrew Rettman –

Η Ισπανία δήλωσε ότι το Κοσσυφοπέδιο πρέπει να αποκλειστεί από το σχέδιο της ΕΕ για επιτάχυνση της διεύρυνσης στα Δυτικά Βαλκάνια. “Η έννοια του “WB6” δεν ταιριάζει με τη δυναμική διεύρυνσης, το Κοσσυφοπέδιο δεν αποτελεί μέρος της διαδικασίας διεύρυνσης και έχει δικό του διαφοροποιημένο πλαίσιο“, ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Ισπανίας σε ανεπίσημο έγγραφο που εστάλη στην Κομισιόν και το είδε ο EUobserver.

Οι Καταλανοί με το περσινό δημοψήφισμα ψήφισαν να φύγουν από την Ισπανία. Το WB6 είναι η τεχνική ορολογία των Βρυξελλών για τους έξι υποψήφιους προς ένταξη – Αλβανία, Βοσνία, Κοσσυφοπέδιο, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο και Σερβία.

Σε όλους έχει δοθεί η υπόσχεση για ένταξη στην ΕΕ κάποια στιγμή, αλλά η ενταξιακή πρόοδος για το Κοσσυφοπέδιο δεν είναι ομαλή καθώς η Ισπανία, η Κύπρος, η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Σλοβακία δεν το αναγνωρίζουν ως κυρίαρχη χώρα.

Η Ισπανία ωστόσο έθεσε τα όριά της στους σχεδιασμούς της Κομισιόν για την υιοθέτηση νέας πολιτικής για τα Δυτικά Βαλκάνια την επόμενη Τρίτη (6 Φεβρουαρίου). Το ισπανικό υπουργείο δήλωσε ότι η Κομισιόν θα έπρεπε “να κάνει σαφή διάκριση μεταξύ της διαδικασίας διεύρυνσης” και της ευρύτερης “πολιτικής” στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή.

Προειδοποίησε, επίσης, σε μια επισήμανση για τη μη αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου από τη Σερβία, ότι “η διεύρυνση δεν αποτελεί μέσο πρόληψης των συγκρούσεων“. “Στην περίπτωση των Βαλκανίων, η πολιτική λογική της διεύρυνσης δεν θα πρέπει να στρεβλώνεται με ζητήματα τακτικής“, ανέφερε η Ισπανία.

Η επερχόμενη πολιτική της Κομισιόν για τα Δυτικά Βαλκάνια προορίζεται να εφαρμοστεί σε όλους όσους ονομάζει «έξι εταίρους των Δυτικών Βαλκανίων» της ΕΕ. Τονίζει στη Σερβία την προοπτική ένταξης στην ΕΕ έως το 2025 εάν αρχικά εξομαλύνει τις σχέσεις της με το Κοσσυφοπέδιο, σύμφωνα με ένα προσχέδιο του 12σελιδου εγγράφου που είδε ο EUobserver.

Αναφέρει ότι και οι έξι εταίροι θα πρέπει να συμμετάσχουν σε υπουργικές συναντήσεις της ΕΕ και θα πρέπει να πάνε τον Μάιο στη διάσκεψη κορυφής στη Βουλγαρία για τη διεύρυνση και μεταξύ άλλων ιδεών να θίξουν το πως θα επιταχυνθεί η ολοκλήρωση. Αναφέρει επίσης ότι μια «αξιόπιστη προοπτική ένταξης» είναι ένας «βασικός μοχλός μετασχηματισμού» σε μια περιοχή «γεωστρατηγικής» σημασίας.

Η ανατολική Ευρώπη διαφοροποιείται

Η παρέμβαση της Μαδρίτης ήρθε στη σκιά που άφησε η κρίση της Καταλονίας, στην οποία οι αποσχιστές προσπάθησαν να αποκομίσουν πολιτικό κέρδος από την υποστήριξη της ΕΕ για την αυτοδιάθεση του λαού στο Κοσσυφοπέδιο. Αντίθετα, η Σλοβακία, ένα από τα άλλα κράτη της ΕΕ που δεν αναγνώρισε το Κοσσυφοπέδιο, αισθάνθηκε αρκετά άνετα για να εγκρίνει το σχέδιο της Κομισιόν.

Η στρατηγική της Κομισιόν ήταν “ένα θεμελιώδες εργαλείο για τη διαμόρφωση μιας αναβαθμισμένης πολιτικής διεύρυνσης για την WB6“, ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Σλοβακίας σε ένα ανεπίσημο έγγραφο που υπογράφηκε επίσης από 11 άλλες χώρες της ΕΕ: Αυστρία, Τσεχία, Εσθονία, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία και Σλοβενία.

Η ισπανική γραμμή για το Κοσσυφοπέδιο θα είναι μη δημοφιλής στην Πρίστινα, αλλά τα 12 άλλα κράτη μέλη προέτρεψαν την ΕΕ να στείλει “τολμηρά, θετικά και εποικοδομητικά πολιτικά μηνύματα” χρησιμοποιώντας “ισχυρή πολιτική γλώσσα” προκειμένου να “ενθαρρύνει” την WB6 να παραμείνει στο μονοπάτι της ΕΕ.

Ο βορράς ανησυχεί

Ένα τρίτο ανεπίσημο έγγραφο σχετικά με το θέμα, από τη Φινλανδία και τη Σουηδία, υπογράμμισε τη σημασία του κράτους δικαίου στα Δυτικά Βαλκάνια. Το σκανδιναβικό έγγραφο, το οποίο είδε και ο EUobserver, εμφανίστηκε εν μέσω της απειλής της Πρίστινα να μποϋκοτάρει το δικαστήριο στη Χάγη -που χρηματοδοτείται από την ΕΕ- για ισχυρισμούς σχετικά με εγκλήματα πολέμου.

Η γραμμή του Κοσσυφοπεδίου στο δικαστήριο δεν είναι δημοφιλής στις Βρυξέλλες, αλλά τα σκανδιναβικά κράτη εξακολουθούν να μιλούν για την πλήρη συμμετοχή του «WB6» στη νέα πολιτική της Κομισιόν.

Στον απόηχο του εγγράφου της ομάδας των 12 σχετικά με τα “πολιτικά μηνύματα“, η Φινλανδία και η Σουηδία προειδοποίησαν επίσης για την ανάγκη για “στρατηγική επικοινωνία” της ΕΕ στο Κοσσυφοπέδιο και πέραν αυτής, ενόψει της αντι-δυτικής καμπάνιας “παραπληροφόρησης” της Ρωσίας.

Επίσημη έγκριση

Ο Μαργαρίτης Σχοινάς, εκπρόσωπος της Κομισιόν, δήλωσε την Τρίτη ότι η άσκηση πίεσης από τις κυβερνήσεις της ΕΕ ήταν φυσιολογική κατά την προετοιμασία ενός νέου εγγράφου πολιτικής.

Μια εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, Maja Kocijancic, δήλωσε ότι το ανεπίσημο έγγραφο της Ισπανίας δεν θα επηρεάσει σημαντικά το έγγραφο της Κομισιόν, αλλά είπε ότι η Μαδρίτη και οι υπόλοιπες 27 πρωτεύουσες της ΕΕ είναι ελεύθερες να προτείνουν αλλαγές στη στρατηγική των Δυτικών Βαλκανίων μετά τις 6 Φεβρουαρίου.

Η νέα πολιτική θα “καλύπτει ολόκληρη την περιοχή”, ανέφερε ο Kocijancic. “Υπάρχουν … εισροές που εισέρχονται, αλλά αυτό είναι ένα έγγραφο που θα εγκριθεί από την Κομισιόν”, είπε.

Πηγή: EUobserver