Αιγυπτιακή επίθεση στην Τουρκία στο γήπεδο της Συρίας

H προσέγγιση που επιχειρείται από το Κάιρο προς τη Δαμασκό με στόχο την επίλυση της συριακής κρίσης παραπέμπει στην προώθηση των αιγυπτιακών γεωπολιτικών και ενεργειακών συμφερόντων αλλά σχετίζεται και με την πορεία των τουρκοαιγυπτιακών σχέσεων. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ-Σίσι επιδιώκει την δημιουργία ενός οικονομικού μπλοκ με Αίγυπτο, Ιορδανία, Ιράκ και Συρία καθώς και την αποκατάσταση των σχέσεων της Δαμασκού με κράτη-μέλη του Αραβικού Συνδέσμου.

Ο Αλ-Σίσι, δήλωσε πρόσφατα «ότι η Αίγυπτος αντιτίθεται σε οποιεσδήποτε προσπάθειες από περιφερειακούς δρώντες που επιδιώκουν να επιβάλουν ένα τετελεσμένο γεγονός, είτε παραβιάζοντας τη συριακή κυριαρχία είτε κάνοντας δημογραφικές αλλαγές στη χώρα». Η δήλωσή του εμπεριέχει μια άμεση προειδοποίηση προς την Τουρκία που σχεδιάζει να εξαπολύσει μια νέα στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των δυνάμεων των Σύριων Κούρδων καθώς είναι αυτή είναι που επιχειρεί να μεταβάλλει τις δημογραφικές ισορροπίες στη Συρία.

Υπενθυμίζεται ότι η Αίγυπτος έχει θέσει όρο στην Τουρκία για την αποκατάσταση των σχέσεων τους και την αποχώρηση ξένων ισλαμιστών εξτρεμιστών μαχητών όχι μόνο από τη Λιβύη αλλά και από τη Συρία. Επιπλέον, η Αίγυπτος έχει επαφές και με Σύριους Κούρδους και είχε δεχτεί  εκπροσώπους τους στο Κάιρο. Η σχέση αυτή μπορεί αν το επιδιώξει το Κάιρο να εξελιχθεί σε σημαντικό μοχλό πίεσης προς την Άγκυρα.

Η διπλωματική προσπάθεια του Καίρου για προσέγγιση του συριακού ζητήματος σηματοδοτεί μια σημαντική μετατόπιση της εξωτερικής του πολιτικής καθώς εδώ και δέκα χρόνια απέφευγε την εμπλοκή του σε αυτό.Ο Αιγύπτιος υπουργός Εξωτερικών Σαμέχ Σούκρι το επιβεβαίωσε και κατέστησε σαφές ότι η Αίγυπτος προτίθεται να ενεργοποιηθεί για να επαναφέρει τη Συρία στο αραβικό σύστημα ασφαλείας. Μάλιστα, ο Σούκρι έχει συναντηθεί και με τον Σύριο ομόλογό του Φεϊζάλ Μεκντάτ, στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων.

Η Αίγυπτος αντιλαμβάνεται ότι έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει το περιφερειακό της προφίλ της και από ότι φαίνεται έχει εξασφαλίσει την στήριξη κρατών του Περσικού Κόλπου για την επιστροφή της Συρίας στον Αραβικό Σύνδεσμο. Τον Οκτώβριο ο πρόεδρος Άσαντ συνομίλησε τηλεφωνικά με τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα για τις διμερείς σχέσεις των κρατών τους.

Ενεργειακά συμφέροντα

Επιπλέον, ο Άσαντ είχε τον  ίδιο μήνα και τηλεφωνική συνομιλία και με το διάδοχο του θρόνου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με θέμα την ανάπτυξη των σχέσεων τους. Η διπλωματική αυτή κινητικότητα δεν θεωρείται τυχαία και είναι πολύ πιθανόν να δρομολογούνται εξελίξεις για την επαναφορά της Συρίας στην Αραβική Σύνοδο κατά τη διάρκεια της επόμενης Συνόδου Κορυφής.

Επισημαίνεται, ακόμα ότι Αίγυπτος, Ιορδανία και Ιράκ ενισχύουν τη συνεργασία τους στους τομείς της οικονομίας και της ασφάλειας με μια σειρά συναντήσεων μεταξύ των ηγετών τους που έχει εντατικοποιηθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Στην ομάδα τους επιδιώκουν να εντάξουν και την Συρία καθώς θεωρούν βάσει των εξελίξεων ότι έχουν δημιουργηθεί πλέον οι προϋποθέσεις για αυτό. Η Αίγυπτος επιδιώκει να διεισδύσει στις περιφερειακές αγορές στο πλαίσιο αναζήτησης πελατών για το φυσικό αέριο που παράγει από τα κοιτάσματα που ανακαλύφθηκαν στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η εγγύτητα της Αιγύπτου με το Ιράκ, την Ιορδανία και την Συρία ευνοεί την επέκταση των οικονομικών δραστηριοτήτων του Καίρου και του ανοίγει δρόμο για σύναψη νέων στρατηγικών σχέσεων. Ο πρόεδρος Αλ-Σίσι εκμεταλλεύεται και το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν είναι αντίθετες στη μεταφορά φυσικού αερίου στον Λίβανο για να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση μέσω του Αραβικού Αγωγού Φυσικού Αερίου, που ξεκινάει από την Αίγυπτο και διέρχεται από Ιορδανία και Συρία.