Αιματηρές συγκρούσεις στη Λιβύη – Σε επιφυλακή η Τρίπολη για επίθεση του Χαφτάρ

Κάτοικος της περιοχής δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters ότι άκουσε καταιγισμό από πυρά λίγο πριν από την προσευχή της Παρασκευής, συμπληρώνοντας ότι είχε κλειστεί στο σπίτι του για λόγους ασφαλείας. Αφηγήθηκε πως οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν για περίπου δυο ώρες, προτού αποκατασταθεί η ηρεμία στην περιοχή. Η Ταζουρά είναι μια παράκτια περιοχή, περίπου 25 χιλιόμετρα ανατολικά της Τρίπολης. Προηγουμένως, οι ένοπλες δυνάμεις, που υπάγονται στη μεταβατική κυβέρνηση, αύξησαν το επίπεδο επιφυλακής στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, προετοιμαζόμενες για πιθανή επίθεση από δυνάμεις του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, Χαλίφα Χαφτάρ.

Μετά την πτώση του καθεστώτος Καντάφι το 2011, η Λιβύη βυθίστηκε στο χάος και σήμερα κυβερνάται από δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Η μία στη δυτική Λιβύη με έδρα την Τρίπολη και πρωθυπουργό τον Αμπντελχαμίντ Ντμπεϊμπά, μιας μεταβατικής κυβέρνησης που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, αλλά αρνείται να πραγματοποιήσει εκλογές, όπως έχει διεθνή εντολή, και μια άλλη στην ανατολική Λιβύη, όπου εδρεύει το Κοινοβούλιο και συνδέεται με το στρατόπεδο του Χαφτάρ.

Ο Χαφτάρ, με την υποστήριξη Ρωσίας, Αιγύπτου και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, εξαπέλυσε επίθεση τον Απρίλιο του 2019 για την κατάληψη της Τρίπολης, ωστόσο διέσωσε την κυβέρνηση, η στρατιωτική παρέμβαση της Τουρκία. Η Άγκυρα αμείφθηκε για τη βοήθεια με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, το οποίο είναι σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο. Το al-Ahrar μετέδωσε χθες ότι δυνάμεις που συνδέονται με τον Χαφτάρ «κατευθύνονται προς το νοτιοδυτικό τμήμα της Λιβύης», στα σύνορα με την Τυνησία και την Αλγερία, μια περιοχή που ελέγχεται από τις αρχές της Τρίπολης. Είναι άγνωστο αν οι συγκρούσεις στην λιβυκή πρωτεύουσα σχετίζονται με τις δυνάμεις του Χαφτάρ, ή αν πρόκειται για συγκρούσεις στο εσωτερικό των παραστρατιωτικών ομάδων που στηρίζουν την κυβέρνηση της Τρίπολης.

Οι δυνάμεις υπό την ηγεσία του Σαντάμ Χαφτάρ, γιου του Χαλίφα Χαφτάρ, ανακοίνωσαν την Τρίτη μια επιχείρηση με επίσημο στόχο «την ασφάλεια των νότιων συνόρων της χώρας και την ενίσχυση της εθνικής ασφάλειας και της σταθερότητας της χώρας σε αυτές τις στρατηγικής σημασίας περιοχές… και της ανάπτυξης περιπολιών… για την παρακολούθηση περιοχών που συνορεύουν με γειτονικές χώρες». Οι μονάδες αυτές κατευθύνονται προς πόλεις και περιοχές της νοτιοδυτικής Λιβύης, ανακοίνωσε το Γενικό Επιτελείο των Ανατολικών Δυνάμεων. Η Λιβύη συνορεύει με το Σουδάν στα νοτιοανατολικά, το Τσαντ στα νότια, τον Νίγηρα στα νοτιοδυτικά, την Αλγερία στα δυτικά και την Τυνησία στα βορειοδυτικά.

Πόλεμος πετρελαίου

Την ίδια στιγμή, την περίπλοκη φύση της πετρελαιοβιομηχανίας στη Λιβύη αποκαλύπτει η προσπάθεια συμμάχων του Χαφτάρ να διακόψουν τη λειτουργία ισπανικής ιδιοκτησίας πετρελαιοπηγής, σε αντίποινα για την έκδοση ισπανικού εντάλματος σύλληψης για τον γιο του Χαφτάρ με την κατηγορία ότι έκανε λαθρεμπόριο όπλων, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας The Guardian. Ο Σαντάμ Χαφτάρ κρατήθηκε για μία ώρα στο αεροδρόμιο της Νάπολης στην Ιταλία, μετά την εμφάνιση του ονόματός του σε ευρωπαϊκή βάση δικαστικών δεδομένων. Ανακρίθηκε από Ιταλούς αξιωματικούς, αλλά δεν συνελήφθη και συνέχισε το ταξίδι του. Οι πετρελαιοπηγές της Ελ Σαράρα παράγουν 300.000 βαρέλια αργού πετρελαίου την ημέρα και είναι από τις μεγαλύτερες στη Λιβύη. Η υποστηριζόμενη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Λιβύης στην Τρίπολη χαρακτήρισε το περιστατικό «πολιτικό εκβιασμό».

Οι δυνάμεις του Χαφτάρ, που ελέγχουν την ανατολική και νότια Λιβύη, όπου βρίσκεται η πλειονότητα των πετρελαϊκών αποθεμάτων, αρνήθηκαν ότι προσπάθησαν να κλείσουν την πετρελαιοπηγή ως αντίποινα για την κράτηση του υιού Χαφτάρ, υποστηρίζοντας ότι οι εγκαταστάσεις αντιμετωπίζουν τεχνικά προβλήματα λόγω των συνθηκών εργασίας του προσωπικού. Ο επικεφαλής του κινήματος Φεζάν, τοπικής οργάνωσης διαμαρτυρίας κατά της άντλησης πετρελαίου, επέμενε πως η οργάνωση δεν είχε καμία σχέση με την απόπειρα διακοπής της ροής.

Οι πετρελαιοπηγές της Ελ Σαράρα βρίσκονται στην έρημο του Μουρζούκ στη νότια Λιβύη, οικονομικά υποβαθμισμένη περιοχή που βρίσκεται εδώ και χρόνια υπό τον έλεγχο του Χαφτάρ. Ο παραιτηθείς ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ για τη Λιβύη, Αμπντουλάγε Μπατιλί, λέει ότι η χώρα μετατρέπεται σε μαφιόζικο κράτος, κυριαρχούμενο από συμμορίες λαθρεμπόρων, οι οποίοι μεταπωλούν στις ευρωπαϊκές αγορές το λιβυκό πετρέλαιο.

Ο Χαφτάρ έχει ενισχύσει τον τελευταίο καιρό τους δεσμούς του με τη Μόσχα, με τη Λιβύη να λειτουργεί σήμερα ως «κρίσιμο κόμβο για τις ρωσικές αποστολές στην Αφρική», σύμφωνα με το αμερικανικό ινστιτούτο Atlantic Council. Ο πρώην βουλευτής των Βρετανών Συντηρητικών, Νίκολας Σόουμς, επισημαίνει: «Η νέα φιλία Χαφτάρ-Πούτιν επιτρέπει στο Λίβυο πολέμαρχο να διευκολύνει τη διέλευση μισθοφόρων μέσω της χώρας του, προσφέροντας πύλη προς το Σουδάν, το Τσαντ, τον Νίγηρα και άλλες χώρες της Αφρικής».