Αλβανία: Ανάμεσα στην εθνική ενοποίηση και τον πολιτικό διχασμό

Η Αλβανία αυτές τις μέρες γιορτάζει τις εθνικές επετείους της. Και είναι στον πληθυντικό, δεδομένου ότι προχθές γιόρτασε την ανακήρυξη της Ανεξαρτησίας της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία – 110^η επέτειος – ενώ χτες την 78^η της Απελευθέρωσης  απ’ τους Γερμανούς. Η πρώτη εθνική επέτειος είναι πιο κοντά στην ιστορική αλήθεια σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό της, απ’ ότι η δεύτερη: Τούτο διότι η Αλβανία δεν αγωνίστηκε για την απελευθέρωση της από τους Οθωμανούς και η πλειονότητα της αλβανικής κοινωνίας δεν αξίωνε κάτι τέτοιο, όπως οι υπόλοιποι λαοί των Βαλκανίων που είχαν συνασπιστεί κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Απεναντίας, η συμβολική πράξη στον Αυλώνα στις 28 Νοεμβρίου του 1912 ήταν αποτέλεσμα συμβιβασμών και σκοπιμοτήτων των ευρωπαϊκών Δυνάμεων και της Υψηλής Πύλης. Η δε φερόμενη ως Απελευθέρωση από τους Γερμανούς το 1944, είναι επίσης μία ιστορική “κυβίστηση”. Η ναζιστική Κατοχή και το Τρίτο Ράιχ είχαν εγκαθιδρύσει ουσιαστικά τη Μεγάλη Αλβανία και, εάν οι Βρετανοί δεν είχαν άλλες σκοπιμότητες, ο αλβανικός λαός δεν θα είχε ουσιαστικό λόγο να πολεμήσει τον Χίτλερ. Σήμερα, δεδομένου ότι η “απελευθέρωση” της Αλβανίας απ’ τους Ναζί συμπίπτει με την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα, μόνο το ήμισυ του αλβανικού λαού τιμά την συγκεκριμένη επέτειο.

Όμως, όλα αυτά αποτελούν ζητήματα των ιστορικών. Εκείνο που αφορά την “εφήμερη” πολιτική ανάλυση είναι τα περί των επετείων γεγονότα: Σε μία κίνηση υψηλού συμβολισμού, οι πολιτικές και πολιτειακές ηγεσίες Αλβανίας και Κοσόβου μετείχαν σε από κοινού εκδηλώσεις που διοργανώθηκαν σε Τίρανα και Αυλώνα. Ειδικότερα, να επισημανθεί η κοινή συνεδρίαση των Κοινοβουλίων Πρίστινας και Τιράνων, με ομιλίες τόσο των δύο πρωθυπουργών, όσο και βουλευτών των δύο Σωμάτων. Επίσης, στην τελετή στην Αυλώνα μετείχαν οι δύο Πρόεδροι Δημοκρατίας, οι δύο πρωθυπουργοί και οι πρόεδροι των Κοινοβουλίων Αλβανίας και Κοσόβου.

Αν και συμβολικές, ειδικά υπό το πρίσμα των εξελίξεων στην περιοχή, οι μεικτές αυτές εκδηλώσεις προσλαμβάνουν άλλη διάσταση, από μία τυπική δημόσια υπόμνηση των ηγεσιών Αλβανίας και Κοσόβου για την ένωση των δύο κρατικών συνιστωσών του αλβανικού έθνους. Πόσο μάλλον όταν στο Κόσοβο ελλοχεύει η διένεξη με τους γηγενείς Σέρβους, ενώ τα αλυτρωτικά αισθήματα είναι πολύ ισχυρά και στους Αλβανούς της Βόρειας Μακεδονίας.

Βέβαια, σύμφωνα με τα αλβανικά ΜΜΕ (και όχι μόνο) δεν είναι οι μόνες περιοχές του αλβανικού “εθνικού σχεδιασμού”, καθώς Μαυροβούνιο, Σερβία και Ελλάδα είναι επίσης “κλεπταποδόχοι” αλβανικών εδαφών! Εδαφών, που η ιστορική συγκυρία τους επέτρεψε να “καταχραστούν” και πρέπει να τα παραδώσουν στην Αλβανία!

Στον αστερισμό της πόλωσης

Οι εορτασμοί, λοιπόν, για την 110^η επέτειο “ανεξαρτησίας” από τους Οθωμανούς – τα εισαγωγικά έχουν ειδικό βάρος από την δυναμική των σχέσεων Αλβανίας και Κοσόβου με την Τουρκία, δυναμική που εξυπηρετεί τις στοχεύσεις του Ερντογάν – βολεύουν αμφότερους: Τον πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα και του Κοσσυφοπεδίου Αλμπίν Κούρτι, ώστε να ομνύουν στην ένωση των δύο συνιστωσών του αλβανικού έθνους.

Τούτα τα “μικρά” γεγονότα, ωστόσο με βάθος και αντίκτυπο (όπως προαναφέραμε) για τις ευαίσθητες ισορροπίες της περιοχής, πραγματοποιούνται ενόψει της Διάσκεψης ΕΕ και Δυτικών Βαλκανίων, που θα πραγματοποιηθεί στις 6 Δεκεμβρίου στα Τίρανα. Τη σύγκλιση της Συνόδου, δια της οποίας η ΕΕ επιδιώκει να υπογραμμίσει την σημασία της δέσμευσης που απορρέει από τη διαδικασία της Θεσσαλονίκης του 2003 για την ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, αξιοποιεί πολιτικά και η αντιπολίτευση στην Αλβανία.

Στην ουσία φέρνει στην επιφάνεια τον βαθύ πολιτικό διχασμό και την παντελή έλλειψη βούλησης για τον όποιο συμβιβασμό στο εσωτερικό της χώρας. Ο Σαλί Μπερίσα, επικεφαλής του Δημοκρατικού Κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που ΗΠΑ και Μεγάλη Βρετανία έχουν χαρακτηρίσει “persona non grata”, έχει ανακοινώσει μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας στις 6 Δεκεμβρίου, ακριβώς στην λεωφόρο, όπου βρίσκεται το πρωθυπουργικό Μέγαρο και θα διεξάγεται η Σύνοδος της ΕΕ.

Η Αστυνομία έχει απαντήσει αρνητικά στο αίτημα της αντιπολίτευσης για πραγματοποίηση της  διαδήλωσης, επικαλούμενη λόγους ασφαλείας και κυκλοφοριακών ρυθμίσεων για τις αντιπροσωπείες της Συνόδου. Ο Μπερίσα αλλά και ο Ιλίρ Μέτα – πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τις ψήφους του κυβερνώντος Σοσιαλιστικούς Κόμματος – φέρονται αποφασισμένοι να μην κάνουν πίσω, στην προσπάθεια τους να διαμαρτυρηθούν ενώπιον των Ευρωπαίων για την πολιτική και οικονομική κατάσταση στη χώρα.

Ο αγώνας της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας

Στο πλαίσιο αυτό πρέπει να αναφερθεί κάτι που έχει ειδική σχέση με την, ιστορικής και ουσιαστικής σημασίας, αριθμητική παρουσία της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Προ ημερών ο πολιτικός σχηματισμός που κατά βάση την εκπροσωπεί, αποτελώντας τη συνέχεια της ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ, το ΚΕΑΔ (Κόμμα Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) διοργάνωσε στα Τίρανα το Συνέδριο του. Κεντρικό σύνθημα του ήταν “Για Δημοκρατία και Δικαιώματα”.

Για όσους γνωρίζουν την πολιτική κατάσταση στη χώρα, δεν ακούγεται καθόλου παράλογο που το σύνθημα, με το οποίο ξεκινούσε η πολιτική αυτή προσπάθεια του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, ακούγεται και πάλι επίκαιρο, έπειτα από 30 χρόνια. Τα κρούσματα αυταρχισμού στην χώρα και η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που απορρέουν και από διεθνείς συμβάσεις για τα μέλη της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, δίνουν και πάλι νόημα στον πολιτικό τους αγώνα.

Η προγραμματισμένη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού – με την ολοκλήρωση της Συνόδου στα Τίρανα – σε κοινότητες του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού, πέραν από μικροκομματικές σκοπιμότητες στην Ελλάδα αλλά και σε μέρος της ίδιας της μειονότητας (που εν πολλοίς μεθοδεύονται και από κύκλους διπλωματών) έχει πολιτική ουσία. Εξάλλου, το σύνολο του γηγενούς Ελληνισμού, ως τέτοια την εκλαμβάνει.