Αμφισβητείται το Ντέιτον – Μετά το Κόσσοβο και η Βοσνία

«Δεν αναγνωρίζουμε το καθεστώς του Κρίστιαν Σμιντ (Christian Schmidt – Ύπατος Αρμοστής της Διεθνούς Κοινότητας για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη). Μελετούμε μάλιστα τρόπους απέλασης ή και σύλληψης του σε περίπτωση που εισέλθει στο έδαφος της Ρεπούμπλικα Σέρμπτσκα», δήλωσε σήμερα ο Μίλοραντ Ντόντικ, πρόεδρος της οντότητας των Σέρβων της Ομόσπονδης Δημοκρατίας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης.

Δεν πρόκειται για ακόμη μια θορυβώδη δήλωση του ιδιόμορφου αυτού πολιτικού των Δυτικών Βαλκανίων που, ενώ τελεί υπό καθεστώς προσωπικών κυρώσεων από πλευράς ΗΠΑ, έχει γίνει δεκτός και παρασημοφορηθεί απ’ τον πρόεδρο της Ρωσίας. Ουσιαστικά η σημερινή του δήλωση έρχεται να αμφισβητήσει τη Συμφωνία του Ντέιτον (1996) με την οποία δόθηκε τέλος στις εμφύλιες συγκρούσεις που ακολούθησαν την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.

Είναι αυτός ο λόγος που η πρεσβεία της Ουάσιγκτον στο Σαράγεβο προέβη στην εξής άμεση ανακοίνωση: «Οι αμετροεπείς απειλές και οι γελοίοι ισχυρισμοί του κ. Ντόντικ ενάντια στο καθεστώς και το κύρος του Ύπατου Αρμοστή είναι απαράδεκτοι και αποτελούν ακόμη ένα βήμα στην επικίνδυνη πορεία που έχει επιλέξει…», αναφέρει χαρακτηριστικά. Μάλιστα, σε προηγούμενη παράγραφο της, χαρακτηρίζει τη ρητορική αυτή αναφορά του Ντόντικ ως μία ακόμη σκόπιμη προσβολή της Συμφωνίας του Ντέιτον.

Να σημειωθεί ότι απ’ τον Ιούλιο με ένταλμα του προέδρου της Ρεπούμπλικα Σέρμπτσκα δεν δημοσιεύονται, άρα και δεν αναγνωρίζονται στην Εφημερίδα της τοπικής κυβερνήσεως, τα εντάλματα του Ύπατου Αρμοστή. Ωστόσο, οι κινήσεις αυτές της Σερβικής οντότητας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνη δεν είναι χωρίς έρεισμα. Η εντολή του Ύπατου Αρμοστή στο ομόσπονδο κράτος ανανεώθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ την περασμένη άνοιξη, παρά την αντίθεση της Ρωσίας και της Κίνας.

Οι εξελίξεις στο Κόσσοβο

Στο μέτωπο μιας ακόμη θερμής εστίας στο βαλκανικό τοπίο, αυτό του Κοσσόβου, θα πρέπει να αναφερθεί η πρόσφατη συνάντηση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, με την πρόεδρο του Κοσσόβου, Βιόσα Οσμάνι. Η συνάντηση από μόνη της είναι ένας σαφές μήνυμα, αφενός για την αναγνώριση του κύρους των αλβανικών αρχών του Κοσσυφοπεδίου και αφετέρου για αποκλίσεις απ’ την παράλληλη προσπάθεια που εξελίσσεται απ’ την Ευρωπαϊκή Ένωση για την εξεύρεση λύσης στην κρίση, που εδώ και μήνες σοβεί με το Βελιγράδι και την σερβική μειονότητα στην περιοχή.

Ενδεικτικό είναι ότι ενώ σε συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωβουλής ο κ. Στόλτενμπεργκ προσπάθησε να μιλήσει για συμπόρευση ΝΑΤΟ και ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια και το Κόσσοβο, ο Γερμανός ευρωβουλευτής Ράϊνχαρντ Μπούτιφερ, με ανάρτηση του, φέρνει στην επιφάνεια τις βαθιές αντιφάσεις και τις πραγματικές επιδιώξεις της  στο θερμό αυτό μέτωπο.

Συγκεκριμένα, κατηγόρησε τον Επίτροπο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Γιόζεφ Μπορέλ, ότι επηρεάζεται μονομερώς απ’ τις θέσεις της κυβέρνησης της χώρας του – της Ισπανίας, που δεν αναγνωρίζει το κράτος του Κοσσυφοπεδίου – και πως δεν είναι κατά συνέπεια αρκετά αυστηρός με τη Σερβία. Επικροτώντας την αποφασιστικότητα του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, ο Γερμανός ευρωβουλευτής επισημαίνει ότι υποδεικνύει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει και η ΕΕ για την “πειθάρχηση” της σερβικής πολιτικής!

Στα πλαίσια της εκτόνωσης της κρίσης και μετέπειτα της επικοινωνίας των αρχών της Πρίστινα και του Βελιγραδίου, αναμένεται η προκήρυξη εκλογών σε τέσσερεις δήμους του βόρειου τμήματος του Κοσσόβου, που κατοικείται ιστορικά και πλειοψηφικά από Σέρβους. Η πρόταση ωστόσο της Πρίστινα για την διενέργεια τοπικών δημοψηφισμάτων με αίτημα την παραίτηση των δημοτικών αρχών που προέκυψαν από τις εκλογές, όπου απείχε η σερβική πλειοψηφία, περιπλέκει ακόμη περισσότερο το ζήτημα.

Όμως, οι Αλβανοί “δήμαρχοι” προβαίνουν σε ακόμη πιο προκλητικές ενέργειες, όπως της έξωσης από δημόσια κτίρια των θεσμικά κατοχυρωμένων φορέων της σερβικής κοινότητας. Την ίδια στιγμή, ο επικεφαλής της πολυεθνικής δύναμης (με εντολή του ΟΗΕ) KFOR, καθησυχάζει ότι, αν και η κατάσταση είναι ανήσυχη, δεν ενέχει στοιχεία περαιτέρω ανάφλεξης.

Ράμα και Μπελέρη

Στο ασταθές αυτό βαλκανικό τοπίο θα πρέπει να παρατηρηθεί η εμμονή των Τιράνων για συντήρηση της κρίσης στις σχέσεις Αλβανίας-Ελλάδας, την οποία προκάλεσε η παντελώς αστοιχείωτη φυλάκιση του εκλεγμένου δημάρχου Χιμάρας, Φρέντη Μπελέρη. Ο Αλβανός πρωθυπουργός επιδιώκοντας τον εγκλωβισμό στο παίγνιο “η κότα γέννησε το αυγό ή το αυγό την κότα” και ενώ έστησε μια έωλη δικαστική υπόθεση, επιμένει ότι είναι πλέον δέσμιος των δικαστικών αποφάσεων, σε ό,τι αφορά την παροχή δυνατότητας ορκωμοσίας, άρα και ανάληψης καθηκόντων απ’ τον προφυλακισμένο δήμαρχο.

Εμφανίζεται να ελέγχει το παιχνίδι, αν και σε μια πιο προσεκτική ανάγνωση των δημόσιων τοποθετήσεων του, διαπιστώνει κανείς και την ανησυχία του για τις συνέπειες της εφαρμογής πολιτικών διακρίσεων σε βάρος της γηγενούς Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Σε πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος, οδύρονταν με τη φράση: «Τι ζητάει η Ελλάδα από μένα;»!

Είναι προφανές και από άλλες ανάλογες υπεκφυγές του, ότι αφενός επιδιώκει να αποποιηθεί της προσωπικής του ανάμειξης στην υπόθεση της στέρησης της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του δημάρχου Χιμάρας και αφετέρου να εμφανιστεί σαν… ήρωας που παλεύει στον κυκλώνα μίας ελληνικής συνωμοσίας εις βάρος του!

Σε αυτό το πλαίσιο ήρθε η καρατόμηση της έως πρότινος υπουργού Εξωτερικών, Όλτα Τσάτσκα, που σχετίζεται με την υπόθεση Μπελέρη. Η σκληρή στάση της Τσάτσκα στην αντιμετώπιση του, είναι κοινό μυστικό πως έχει να κάνει και με τις αμφιλεγόμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες του συζύγου της, Αρτάν Γκάτσι, στην λεγόμενη και αλβανική Ριβιέρα.