Ανάμεσα στον παναραβισμό του Σίσι και τις “μπίζνες” του Τσαβούσογλου

Πρόσκληση στην Ιταλία για “μπίζνες” στη Λιβύη και την ανατολική Μεσόγειο ήταν το μήνυμα του Τσαβούσογλου στη συνάντηση με τον Ιταλό ομόλογό του  Λουίτζι Ντι Μάιο. Την ίδια ώρα, επί του πεδίου, οι δυνάμεις του Σάρατζ με τη βοήθεια των Τούρκων συνεχίζουν την πολιορκία της Σύρτης, ενώ η Αίγυπτος ζήτησε έκτακτη υπουργική συνεδρίαση του Αραβικού Συνδέσμου.

Το αίτημα του Καϊρου συγκέντρωσε ήδη την υποστήριξη πολλών κρατών μελών και, σύμφωνα με τον βοηθό Γενικό Γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, Χοσάμ Ζάκι, πιθανότατα την προσεχή εβδομάδα θα γίνει μια τηλεδιάσκεψη με αντικείμενο τις τελευταίες εξελίξεις στην βορειοαφρικανική χώρα. Ο ίδιος ανέφερε ότι βρίσκεται σε διαρκή συνεργασία με το Ομάν, το οποίο προεδρεύει της τρέχουσας συνόδου του Αραβικού Συνδέσμου, για τον καθορισμό της ημερομηνίας που θα γίνει η τηλεδιάσκεψη.

Η Τουρκία ως απειλή 

Σημειώνεται, ότι πριν δύο εβδομάδες, στις 6 Ιουνίου, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Άμπντελ Φατάχ Αλ Σίσι παρουσίασε μία ειρηνευτική πρωτοβουλία για τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη. Ο Σίσι πρότεινε άμεση  κατάπαυση του πυρός και την εκλογή ενός συμβούλιο ηγεσίας. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος είχε παρουσιάσει την πρότασή του, που πλέον είναι γνωστή ως “Διακήρυξη του Καΐρου”, παρουσία του Διοικητή του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, Χαλίφα Χαφτάρ, τις δυνάμεις του οποίου υποστηρίζει, και του Προέδρου του Κοινοβουλίου της Λιβύης, Αγκίλα Σάλεχ.

Η πρόταση Αλ Σίσι έγινε αποδεκτή από αρκετές χώρες, ανάμεσά τους η Ελλάδα. Αντέδρασε όμως, και μάλιστα σθεναρά, η Τουρκία, η οποία προωθεί το δικό της σχέδιο για τη Λιβύη. Ένα σχέδιο που βασικός πυλώνας του είναι η αύξηση της εκεί στρατιωτικής παρουσίας της και ο έλεγχος οικονομικών δραστηριοτήτων, από πετρελαιοπηγές έως τα δημόσια έργα και τις κατασκευές. Για αυτόν τον λόγο΄, άλλωστε, πήγε αιφνιδιαστικά την περασμένη Τετάρτη στην Τρίπολη, τουρκική κυβερνητική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Η Άγκυρα χαρακτηρίζει την πρωτοβουλία του Αιγύπτιου προέδρου ως απόπειρα στήριξης του Χαφτάρ, ο στρατός του οποίου έχει δεχθεί πλήγματα από τις πιστές στην κυβέρνηση της Τρίπολης δυνάμεις που υποστηρίζει η Τουρκία. Επί του πεδίου πάντως, τις τελευταίες ημέρες, η κατάσταση παραμένει ίδια με τις δυνάμεις του Σάρατζ να πολιορκούν τα περίχωρα της Σύρτης και τον Εθνικό Λιβυκό Στρατό να δηλώνει αποφασισμένος να κρατήσει την στρατηγικής σημασίας πόλη.

Ο ντι Μάιο άργησε δύο ημέρες 

Σε διπλωματικό επίπεδο, έγινε σήμερα η συνάντηση του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών με τον Τούρκο ομόλογό του. Μια συνάντηση που ήταν προγραμματισμένη για την Τετάρτη, αλλά αναβλήθηκε από τον Τσαβούσογλου και μάλιστα χωρίς να δοθούν εξηγήσεις, προφανώς για να μην “καρφωθεί” το κρυφό και αιφνιδιαστικό ταξίδι του στην Τρίπολη.

Στην σημερινή συνάντησή τους πάντως ο Ντι Μάιο ανέφερε πόσο σημαντική είναι για τη Ρώμη η ευρωπαϊκή επιχείρηση “Ειρήνη” για την τήρηση της εφαρμογής του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Τόνισε μάλιστα ότι η Ιταλία έχει διαθέσει στην επιχείρηση, εκτός από μια ναυτική μονάδα, και δυο αεροσκάφη. Παραλλήλως, ο Ιταλός υπουργός επισήμανε ότι αυτή η ευρωπαϊκή επιχείρηση πρέπει να είναι «ισορροπημένη» και ότι «δεν πρέπει να ευνοήσει καμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές».

Ο Ντι Μάιο τόνισε εμφατικά ότι πρέπει να σταματήσει «η συνεχής προμήθεια όπλων και προς τις δυο πλευρές», με παραβίαση του εμπάργκο, καθώς και η  παρουσία μισθοφόρων. Ο Ιταλός υπουργός προσπέρασε την γαλλο-τουρκική διένεξη για την παρενόχληση της γαλλικής φρεγάτας, παρότι οι πληροφορίες ήθελαν κοντά στο περιστατικό και ένα ιταλικό πλοίο, το οποίο “ανέκρουσε πρύμνα”.

Ο καημός του Τσαβούσογλου 

Πολλές ερμηνείες επιδέχεται και η δήλωση του Ντι Μάιο σε σχέση με τα  ενεργειακά αποθέματα της ανατολικής Μεσογείου, για τα οποία είπε ότι «αντί να αποτελούν στοιχείο διχασμού μπορούν να ευνοήσουν εντυπωσιακά την ευμάρεια της περιοχής». Πρόσθεσε πάντως ότι τα αποθέματα αυτά «μπορούν να τύχουν πλήρους εκμετάλλευσης, μόνο διαμέσου μιας εποικοδομητικής προσέγγισης, η οποία να συγκεράσει με ισορροπημένο και βιώσιμο τρόπο όλα τα υπάρχοντα συμφέροντα».

Σε αυτή την προσθήκη του, ο Ντι Μάιο μάλλον άφησε το Διεθνές Δίκαιο στη Ρώμη και προφανώς αυτό άνοιξε την όρεξη στον Τσαβούσογλου, ο οποίος απηύθυνε πρόσκληση στην Ιταλία για “μπίζνες” στη Λιβύη (ανέφερε χαρακτηριστικά τον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας), αλλά και στην ανατολική Μεσόγειο. «Οι δύο χώρες, σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ, θα μπορούσαν επίσης να συνεργαστούν στην ανατολική Μεσόγειο» είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών.

Μάλιστα, σε ένα ξέσπασμα θράσους, ο Τσαβούσογλου είπε ότι η Άγκυρα υποστήριζε πάντοτε «τον διαμοιρασμό του πλούτου της ανατολικής Μεσογείου από όλες τις χώρες γύρω από την ανατολική Μεσόγειο»(!). Παρουσίασε μάλιστα ως αναγκαστικές και ως αμυντικές κινήσεις, όλες τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή. Βρήκε πάντως «σημαντική για την περιοχή» την συμφωνία Ελλάδας-Ιταλίας για τον καθορισμό ΑΟΖ και υποστήριξε ότι «αντί του αποκλεισμού και της παραβίασης των δικών μας δικαιωμάτων (της Τουρκίας) μπορεί να υπάρξει κουλτούρα διαμοιρασμού». Εξέφρασε τέλος την επιθυμία η Έλλάδα να προσεγγίσει και την Τουρκία «με την ίδια αντίληψη».