Απέτυχαν οι πεθεροί, ψάχνουν λύση οι γαμπροί

Γέφυρες στον Τραμπ για τους S-400 και την τουρκική οικονομία έριξε ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας στις επαφές που είχε στην Ουάσινγκτον. Σε μια περίοδο έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών, ο  Αλμπαϊράκ συναντήθηκε με τον γαμπρό του Τραμπ και τον Αμερικανό ομόλογό του, ενώ μετά την συνομιλία του με τον Ρεπουμπλικάνο πρόεδρο, τον δικαιολόγησε για την αντίδρασή του σχετικά με τους S-400.

Η συνομιλία Τραμπ-Αλμπαϊράκ έγινε την Δευτέρα και ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας επισήμανε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος κράτησε μια «λογική» στάση σε ό,τι αφορά την αγορά από την Άγκυρα του ρωσικού συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας S-400.

Η δήλωση του Αλμπαϊράκ απέχει βεβαίως πολύ από τις κατηγορηματικές θέσεις του πεθερού Ερντογάν και του υπουργού Εξωτερικών Τσαβούσογλου, ότι η συμφωνία με την Μόσχα έχει κλείσει και ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα της Τουρκίας να επιλέγει τις πλέον συμφέρουσες λύσεις για την ασφάλεια της. Αυτή η διαφοροποίηση γαμπρού-πεθερού θα μπορούσε να εκληφθεί και ως μια οικογενειακή υπόθεση, αν δεν είχαν προηγηθεί δηλώσεις και του Τούρκου υπουργού Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος ζήτησε, την ίδια ημέρα, να λυθεί το θέμα μέσω διαλόγου.

Η πρόθεση της Άγκυρας να αγοράσει το σύστημα S-400 έχει προκαλέσει ένταση στις σχέσεις της με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα με την Ουάσινγκτον, η οποία έχει ήδη προειδοποιήσει για κυρώσεις σε μια περίοδο που η τουρκική οικονομία δοκιμάζεται από την ανεργία και τον διψήφιο πληθωρισμό.

Θέλει να μείνει στο μαντρί

Μπροστά σε αυτές τις συνθήκες και κάτω από τον φόβο των αμερικανικών αντιποίνων, αλλά και μέσα στο κλίμα αμφισβήτησης που εκφράστηκε εναντίον του στις δημοτικές εκλογές, ο Ερντογάν φαίνεται ότι θέλει να μετριάσει την αντίδραση των ΗΠΑ και των Δυτικών. Και τον ρόλο αυτόν έχουν αναλάβει ο Χουλουσί Ακάρ, ο οποίος είχε όλο αυτό το διάστημα ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Αμερικανό ομόλογό του Σάναχαν, καθώς και ο γαμπρός Αλμπαϊράκ που πλεύρισε τον γαμπρό του Τραμπ και σύμβουλο του Λευκού Οίκου Τζάρεντ Κούσνερ.

Στην συνάντησή του με τον Τραμπ, ο Αλμπαϊράκ του μετέφερε τα χαιρετίσματα και τα μηνύματα του προέδρου Ερντογάν, όπως ο ίδιος έγραψε στο twitter, ενώ το CNN Turk ανέφερε ότι η αμερικανική πλευρά άκουσε με «λογική και θετική κατανόηση τις ανάγκες της Τουρκίας για τους S-400». Για αυτό ωστόσο, δεν υπάρχει για την ώρα κάποιο σχόλιο του Λευκού Οίκου.

Πριν τον Τραμπ, ο Αλμπαϊράκ συναντήθηκε με τον Κούσνερ και τον Αμερικανό ομόλογό του Στίβεν Μνούτσιν και όπως δήλωσε ο Τούρκος υπουργός συζήτησαν το θέμα της αύξησης του διμερούς εμπορίου στα 75 δισεκ. δολάρια ετησίως από 20 δισεκ. που είναι σήμερα.

Συμβιβαστικός, αν και σε πιο υψηλούς τόνους, όπως αρμόζει άλλωστε στην γλώσσα ενός υπουργού Άμυνας, ήταν και ο Ακάρ. Αν και επέκρινε τις ΗΠΑ για εκβιασμό του τύπου «take it or leave it», τονίζοντας ότι οι απειλές και τα τελεσίγραφα «δεν βοηθούν και δεν συνάδουν με το πνεύμα της συμμαχίας», ο Ακάρ εξέφρασε την πεποίθηση ότι το θέμα της αγοράς των S-400 μπορεί να επιλυθεί «μέσα από έναν εποικοδομητικό διάλογο».

Σε επίπεδο γαμπρών και στο πεδίο της Οικονομίας

Μιλώντας σε συνέδριο για τις αμερικανικοτουρκικές σχέσεις, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας υποστήριξε ότι η αγορά του ρωσικού οπλισμού δεν θα πρέπει να επιφέρει κυρώσεις από την πλευρά των ΗΠΑ και πρόσθεσε ότι η Άγκυρα αναμένει να είναι συμπαραγωγός και όχι απλώς αγοραστής των μαχητικών F-35.

Οι Αμερικανοί ωστόσο έχουν παγώσει την προμήθεια των F-35, ενώ έχουν προειδοποιήσει και για τις ενδεχόμενες κυρώσεις, για τις οποίες ο Πομπέο είπε ότι θα είναι στο πλαίσιο του νόμου για την αντιμετώπιση αντιπάλων της Αμερικής, γνωστού και ως CAATSA (Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act).

Πομπέο και Τσαβούσογλου έγιναν βέβαια μαλλιά κουβάρια, πριν δύο εβδομάδες, στην σύνοδο για τα 70 χρόνια του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να αμφισβητεί την ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σχετικά με τα θέματα που συζητήθηκαν στην συνάντηση των δύο υπουργών.

Η ένταση σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ-Τουρκίας δικαιολογεί και την προσέγγιση που επιχείρησε η Άγκυρα μέσω του Αλμπαϊράκ, δηλαδή σε επίπεδο γαμπρών και υπουργών Οικονομικών. Η οικονομία άλλωστε είναι ένας τομέας τον οποίο ο Τραμπ καταλαβαίνει πολύ πιο εύκολα απ’ ότι τους στρατιωτικούς συσχετισμούς και την γεωπολιτική.