Από ποιους και πώς χρηματοδοτείται η Χαμάς

«Το Ισραήλ θα υπάρχει και θα συνεχίσει να υπάρχει έως ότου το Ισλάμ θα το εξαφανίσει, όπως εξάλειψε και άλλους πριν από αυτό» (Μάρτυρας, Ιμάμ Χασάν αλ Μπάνα). Η Χαμάς χρησιμοποίησε για πρώτη φορά βομβιστές αυτοκτονίας τον Απρίλιο του 1993, πέντε μήνες πριν ο ηγέτης της PLO Γιασέρ Αραφάτ και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Γιτζάκ Ράμπιν υπογράψουν τις Συμφωνίες του Όσλο. Η Χαμάς καταδίκασε τις συμφωνίες αυτές, καθώς και την αμοιβαία αναγνώριση μεταξύ της PLO και του Ισραήλ, την οποία οι Αραφάτ και Ράμπιν συμφώνησαν επίσημα με επιστολές που εστάλησαν μέρες πριν από το Όσλο.

Το 2005 οι Ισραηλινοί αποχώρησαν από τη Γάζα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στη Χαμάς να ενισχύσει το οπλοστάσιό της, να κατασκευάσει σήραγγες κάτω από νοσοκομεία, σχολεία, δρόμους και κατοικίες. Άνοιξε έτσι τον δρόμο να χρησιμοποιηθούν οι Παλαιστίνιοι σαν “ανθρώπινες ασπίδες” στα αντίποινα του Ισραήλ για τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς.

Οι σήραγγες, άνοιξαν την πόρτα σε μια εντελώς νέα ροή εσόδων τόσο για τη διακυβέρνηση στη Γάζα, όσο και για τη συλλογή κεφαλαίων με σκοπό την οργάνωση επιθέσεων κατά του Ισραήλ, σύμφωνα με τον Matthew Levitt (μέλος του Fromer-Wexler και Διευθυντής του Προγράμματος Jeanette και Eli Reinhard για την Αντιτρομοκρατία και τις Πληροφορίες στο “Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον για την Πολιτική της Εγγύς Ανατολής”). Η οικονομική ενίσχυση που δεχόταν η Χαμάς από το Ιράν ήταν περίπου 100 εκατ. δολάρια τον χρόνο, ενώ το Ιράν χρηματοδοτεί την Χεζμπολάχ με πάνω από 200 εκατ. δολάρια τον χρόνο.

Η συμβολή του Ιράν δεν περιοριζόταν μόνο στις οικονομικές παροχές. Μέσω της Χεζμπολάχ επεκτεινόταν στην εκπαίδευση και στην παροχή τεχνογνωσίας και μεταφοράς υλικών. Ιρανοί αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν πει ότι η Τεχεράνη παρείχε μερικά όπλα, αλλά ότι η Χαμάς απέκτησε την ικανότητα να κατασκευάζει τους δικούς της πυραύλους μετά από εκπαίδευση που υπέστη από τους Φρουρούς της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC). Τα τελευταία χρόνια, το Ισραήλ υπολόγιζε ότι η Χαμάς και άλλες παλαιστινιακές μαχητικές ομάδες στη Γάζα είχαν περίπου 30.000 ρουκέτες και όλμους στο οπλοστάσιό τους.

Ειδικοί φόροι και ξένες ενισχύσεις

Η Χαμάς ενίσχυσε το θησαυροφυλάκιό της, φορολογώντας τα αγαθά που διακινούνταν μέσω ενός δικτύου σηράγγων που παρέκαμπταν το πέρασμα από τη Γάζα στην Αίγυπτο. Ο αιγυπτιακός στρατός έκλεισε τις περισσότερες από τις σήραγγες, ενώ διεξήγαγε μια αντιτρομοκρατική εκστρατεία εναντίον του ISIS στη χερσόνησο του Σινά. Η Αίγυπτος άρχισε να επιτρέπει σε ορισμένα εμπορικά αγαθά να εισέρχονται στη Γάζα μέσω της συνοριακής διέλευσης Salah al-Din το 2018. Από το 2021, η Χαμάς φέρεται να εισπράττει πάνω από 12 εκατ. δολάρια το μήνα από φόρους σε αιγυπτιακά αγαθά που εισάγονται στη Γάζα. Η Χαμάς “νοικιάζει” τις σήραγγες σε άλλες οργανώσεις που θέλουν να τις χρησιμοποιήσουν για την εισαγωγή κάθε είδους προϊόντων.

Δεν είναι μόνο το Ιράν, που ενισχύει ποικιλοτρόπως τη Χαμάς. Η Τουρκία έχει επίσης αναδειχθεί σε σημαντικό οικονομικό χορηγό της. Απόφαση περιφερειακού δικαστηρίου των ΗΠΑ απέδειξε ότι μια ξένη τράπεζα με έδρα την Κωνσταντινούπολη βοήθησε στη χρηματοδότηση της Χαμάς, κατηγορώντας έτσι την Τουρκία για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Το δικαστήριο επέκρινε επίσης την Τουρκία, επειδή δεν απαγορεύει στο τουρκικό Ίδρυμα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ελευθεριών και Ανθρωπιστικής Αρωγής, γνωστό ως IHH, έναν εξέχοντα οικονομικό χορηγό της Χαμάς, να κάνει εράνους υπέρ της.

Μέρος των στόχων των τζιχαντιστικών ομάδων είναι να εξαπατήσουν τους μη ριζοσπαστικοποιημένους μουσουλμάνους για να αποσπάσουν το Zakat, μια δωρεά που οι μουσουλμάνοι θεωρούν υποχρεωτική πράξη της πίστης τους. Η Χαμάς έχει εκμεταλλευθεί με μεγάλη επιτυχία και τα κρυπτονομίσματα, μέσω επιλεγμένων τραπεζών, αποστολέων χρημάτων και ανταλλακτηρίων συναλλάγματος. Στελέχη της εργάζονται σε μεγάλα χρηματοπιστωτικά κέντρα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Τουρκίας, του Κατάρ και μικρότερων περιφερειακών κόμβων. Το Κατάρ παίζει ίσως τον πιο κεντρικό ρόλο από όλους στη χρηματοδότηση της Χαμάς μέσω επενδυτικών εταιρειών και εταιρειών ακινήτων.

Όσον αφορά τα κρυπτονομίσματα, η παρακολούθηση κεφαλαίων σε όλο το blockchain είναι δύσκολη. Απαιτούνται εξειδικευμένα εργαλεία και εκπαίδευση για να ολοκληρωθεί μία έρευνα blockchain, το οποίο αποτελεί μια διαρκώς αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Ωστόσο, ένεκα των επιθέσεων της 7ης Οκτωβρίου, ορισμένες εταιρείες ανάλυσης blockchain άρχισαν έρευνες σε διευθύνσεις συνδεδεμένες με τη Χαμάς για να βρουν άλλες διευθύνσεις και συνδέσεις χρηματοδότησης αυτής της οργάνωσης. Ωστόσο, είναι μάλλον απίθανο να καταστεί δυνατή η παρεμπόδιση της ροής χρημάτων προς τη Χαμάς.