Αποχωρούν Κούρδοι και Αμερικανοί, “θρονιάζονται” Ερντογάν και Πούτιν

Κινητικότητα επικρατεί το τελευταίο εικοσιτετράωρο στη βορειοανατολική Συρία, καθώς οι Κούρδοι έφυγαν από την Ρας αλ-Άιν, την οποία πολιορκούσαν οι Τούρκοι από την έναρξη της εισβολής. Την ίδια ώρα, οι πληροφορίες θέλουν τον τουρκικό στρατό να έχει μπει στην πόλη, ενώ οι Αμερικανοί ανατινάζουν πλέον τις βάσεις τους στην περιοχή, πριν τις εγκαταλείψουν.

Οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) ανακοίνωσαν ότι από την μεθοριακή πόλη έχουν αποχωρήσει όλοι οι μαχητές τους, στο πλαίσιο της συμφωνίας Πενς-Ερντογάν για κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, οι Σύροι αντικαθεστωτικοί αντάρτες, οι οποίοι στηρίζονται από την Άγκυρα ανέφεραν νωρίτερα ότι Κούρδοι πολιτοφύλακες των YPG παραμένουν στο 30% της Ρας αλ-Άιν. Την ίδια ώρα πάντως, το τηλεοπτικό δίκτυο Al Arabiya μεταδίδει ότι ο τουρκικός στρατός έχει την πόλη υπό τον έλεγχό του και το συριακό πρακτορείο SANA ότι Τούρκοι στρατιώτες και αντικαθεστωτικοί αντάρτες μπήκαν σε αυτήν, μετά την αποχώρηση των SDF.

Η αποχώρηση των Κούρδων μαχητών έγινε το απόγευμα της Κυριακής, όταν μια αυτοκινητοπομπή 86 οχημάτων (τα 55 είχαν έρθει από άλλα σημεία για την μεταφορά ατόμων) βγήκε από την Ρας αλ-Άιν με κατεύθυνση, σύμφωνα με τους Τούρκους, προς την Τελ Ταμρ. Η αυτοκινητοπομπή, ανάμεσά της ασθενοφόρα, ξεκίνησε από το νοσοκομείο της πόλης, το οποίο αποτελούσε την διαχωριστική γραμμή των εμπολέμων.

Αποσύρονται οι Κούρδοι

Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε από την περιοχή ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου, μετά την αναχώρηση της αυτοκινητοπομπής υψώθηκαν φλόγες από το νοσοκομείο. Οι πληροφορίες δεν έχουν διασταυρωθεί, για την ώρα, από άλλες πηγές. Την αποχώρηση των Κούρδων μαχητών επιβεβαιώνουν το τουρκικό υπουργείο Άμυνας και το ανεξάρτητο Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Η αποχώρηση των Κούρδων προβλέπεται από την συμφωνία που διαπραγματεύθηκε ο Πενς με τον Ερντογάν και οι Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) ήταν πρόθυμες να την εφαρμόσουν, με την προϋπόθεση ότι δεν θα δέχονταν επίθεση από τον τουρκικό στρατό. Το τελευταίο 48ωρο, ωστόσο, παρά την κατάπαυση του πυρός, οι τουρκικές δυνάμεις έκαναν επιδρομές στη βόρεια Συρία, από τις οποίες –σύμφωνα με το Παρατηρητήριο– σκοτώθηκαν 14 άμαχοι.

Οι Κούρδοι κατηγόρησαν την Άγκυρα ότι εμποδίζει την ασφαλή αποχώρηση των τραυματιών και των αμάχων, αποκόπτοντάς τους την πρόσβαση στον ασφαλή «διάδρομο υπό την αιγίδα των ΗΠΑ», ο οποίος επίσης προβλέπεται από τη συμφωνία. Οι Τούρκοι το διέψευσαν, επιρρίπτοντας τις ευθύνες στην κουρδική πλευρά, ακόμη και για τα «σποραδικά πυρά», όπως αποκάλεσε ο Ερντογάν τις αεροπορικές επιδρομές και τους βομβαρδισμούς των τελευταίων δύο ημερών.

Ο Τούρκος πρόεδρος δεν σταμάτησε, βεβαίως, αφενός να απειλεί του Κούρδους ότι θα πάρει κεφάλια αν δεν φύγουν μέχρι την Τρίτη, ημέρα που λήγει η κατάπαυση του πυρός, αφετέρου να καλεί την Ουάσιγκτον να ασκήσει την επιρροή της και να τους πείσει να αποσυρθούν. Έκκληση προς τους Αμερικανούς να μην κωλυσιεργήσουν και «να τηρήσουν τις υποσχέσεις τους αυτή τη φορά» απεύθυνε και την Κυριακή ο Ερντογάν, επαναλαμβάνοντας πάλι τις απειλές για επανέναρξη της στρατιωτικής επιχείρησης.

Αποχωρούν οι Αμερικανοί 

Η συμφωνία Τουρκίας-ΗΠΑ προβλέπει τη δημιουργία μιας “ζώνης ασφαλείας” πλάτους 32 χλμ εντός του συριακού εδάφους, το μήκος της οποία δεν έχει καθοριστεί. Ο Ερντογάν την θέλει να εκτείνεται στα 450 χλμ, οι Αμερικανοί και οι Κούρδοι αναφέρονται όμως σε μικρότερη έκταση. Το βέβαιο, ωστόσο, είναι ότι τον επιχειρησιακό έλεγχο θα τον έχει ο τουρκικός στρατός, αφού, όπως είπε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Έσπερ, κανένας Αμερικανός στρατιώτης δεν θα εμπλακεί στο να γίνεται σεβαστή η “ζώνη ασφαλείας”.

Οι Αμερικανοί συνεχίζουν, άλλωστε, να αποχωρούν από τη βορειοανατολική Συρία. Κατά την αποχώρησή τους, μάλιστα, από μια βάση στο Τελ Μπαϊντάρ, στην οποία υπήρχε διάδρομος προσγείωσης για μεταγωγικά αεροσκάφη και ελικοδρόμιο, την κατέστρεψαν ολοσχερώς. Οι Αμερικανοί στρατιώτες ετοιμάζονται να εκκενώσουν και τη βάση Λάιφ Στόουν, κοντά σε ένα φράγμα του Ευφράτη.

Νωρίτερα την Κυριακή, οι αμερικανικές δυνάμεις αποσύρθηκαν από την μεγαλύτερη βάση τους στη βόρεια Συρία, τη βάση Σαρίν, κοντά στο Κομπάνι. Σύμφωνα με διεθνή πρακτορεία, περισσότερα από 70 τεθωρακισμένα οχήματα, με τη συνοδεία ελικοπτέρων, πέρασαν από την πόλη Τελ Ταμρ με προορισμό την επαρχία Χασακέ, στα ανατολικά. Τις προηγούμενες ημέρες οι Αμερικανοί είχαν αποσυρθεί από τη Μανμπίτζ και το Κομπάνι και πλέον –σύμφωνα με το Παρατηρητήριο– διατηρούν θέσεις μόνον στις επαρχίες Ντέιρ Έζορ και Χασακέ.

Μένουν ο Ερντογάν κι ο Πούτιν 

Στόχος των Αμερικανών, όπως ανέφερε ο Έσπερ, είναι να μεταφέρουν στο Ιράκ όλες τις στρατιωτικές δυνάμεις που είχαν στη Συρία, προκειμένου, από εκεί, να συνεχίσουν την εκστρατεία ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος, βοηθώντας παραλλήλως στην άμυνα της χώρας. Το κενό ασφάλειας που προκαλεί η αποχώρησή τους καλύπτεται στα βοειοανατολικά από τον τουρκικό στρατό και στα βορειοδυτικά, μετά την συμφωνία των Κούρδων με τον Άσαντ, από τον Εθνικό Συριακό Στρατό και τους Ρώσους υποστηρικτές του.

Ενόψει της συνάντησής του με τον Πούτιν, την Τρίτη στο Σότσι, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Ρωσία θα μπορούσε να ηγηθεί μιας πρωτοβουλίας για την επίτευξη ειρήνης δυτικά του Ευφράτη. Ανέφερε επίσης ότι θα συζητήσει με τον Πούτιν το θέμα της ανάπτυξης δυνάμεων του στρατού της Δαμασκού στην σχεδιαζόμενη “ζώνη ειρήνης”. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι η Τουρκία θα «εφαρμόσει τα δικά της σχέδια», αν δεν βρεθεί συμβιβαστική λύση.

Ο Ερντογάν δεν εννοούσε προφανώς την γραμμή που ορίζουν η Τελ Αμπιάντ και η Ρας αλ-Άιν, αλλά την Μανμπίτζ και το Κομπάνι, πόλεις που ελέγχουν ήδη ο στρατός του Άσαντ και οι Ρώσοι. Τις προθέσεις του αυτές εξειδίκευσε ο Τσαβούσογλου, αναφέροντας ότι στο Σότσι θα γίνει συζήτηση για την αποχώρηση της συριακής κουρδικής πολιτοφυλακής YPG. Πρόσθεσε μάλιστα ότι η Άγκυρα αναμένει την απομάκρυνση των Κούρδων πολιτοφυλάκων από τις περιοχές της βόρειας Συρίας, στις οποίες έχει αναπτυχθεί ο συριακός στρατός, θέτοντας και χρονικό όριο την Τρίτη, την ημέρα που λήγει η κατάπαυση του πυρός και συναντώνται Ερντογάν και Πούτιν.

Στην ανάγκη να ληφθούν μέτρα αποκλιμάκωσης της έντασης στη βόρεια Συρία κατέληξαν όμως και οι επαφές που είχαν Ρώσοι αξιωματούχοι με τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ, την Παρασκευή στη Δαμασκό. Τα μέτρα αυτά, από την πλευρά της Δαμασκού και της Μόσχας, θα τεθούν επίσης στη συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στο Σότσι, η οποία αναμένεται να καθορίσει και τις εξελίξεις επί του πεδίου.