Αρμενία: Σε στενό κλοιό ο Πασινιάν

Κλιμακώνεται η πίεση εναντίον του Αρμένιου πρωθυπουργού Νικόλ Πασινιάν για να παραιτηθεί από το αξίωμά του, με το ξέσπασμα νέων μαζικών διαδηλώσεων στο Ερεβάν και την απόφαση της αντιπολίτευσης να ορίσει κοινό επικεφαλής. Η συνθηκολόγηση της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ και η απώλεια εδαφών, έχουν καταστήσει τον Πασινιάν ανεπιθύμητο. Χιλιάδες πολίτες κραύγαζαν συνθήματα, όπως “Νικόλ, ο προδότης” και “Αρμενία δίχως Νικόλ” με πορεία προς το πρωθυπουργικό γραφείο.

Όμως, η κίνηση των δεκαεπτά κομμάτων της αντιπολίτευσης αναμένεται να φέρει σε ακόμα πιο δύσκολη θέση του Πασινιάν, ο οποίος επιμένει να μην παραιτείται. Η αντιπολίτευση όρισε επικεφαλής, τον πρώην πρωθυπουργό και πρώην υπουργό Άμυνας Βατζέν Μανουκιάν. Επίσης, ανακοίνωσε την έναρξη σχεδίου συντονισμένης πολιτικής ανυπακοής, ώστε ο Μανουκιάν να ηγηθεί μιας μεταβατικής κυβέρνησης, μέχρι να μπορέσουν να γίνουν πρόωρες βουλευτικές εκλογές.

Στη δήλωσή τους τα δεκαεπτά κόμματα της αντιπολίτευσης ανακοίνωσαν ότι ίδρυσαν, ένα «παν-αρμενικό, μη κομματικό κίνημα που περιλαμβάνει εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων, των διανοούμενων και της κοινωνίας πολιτών». Ανέφεραν, ότι ο στόχος τους είναι «να απαλλαγούμε από το καταστροφικό καθεστώς της Αρμενίας με συνταγματικό τρόπο, να δημιουργήσουμε μια μεταβατική κυβέρνηση, η οποία θα πραγματοποιήσει τις μεταπολεμικές διαδικασίες».

Ο Μανουκιάν, οποίος είναι πρόεδρος του κόμματος Εθνικής Δημοκρατικής Ένωσης, έγινε πρωθυπουργός στις 13 Αυγούστου 1990, αλλά παραιτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1991. Μετά την ανεξαρτησία της  Αρμενίας από τη Σοβιετική Ένωση το 1991, εξελέγη τρεις φορές στο κοινοβούλιο, αλλά και διεκδίκησε και τον προεδρικό θώκο της χώρας του. Τον Οκτώβριο του 1992 διορίστηκε υπουργός Άμυνας και κατά τη θητεία του σχηματίστηκε ο τακτικός Αρμενικός Στρατός, ο οποίος πέτυχε και μια σειρά στρατιωτικών νικών στον πρώτο πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Ο Πασινιάν υπό πίεση 

Η πίεση για τον πρωθυπουργό Πασινιάν γίνεται ακόμα μεγαλύτερη από τη στιγμή που το Αζερμπαϊτζάν, ανέφερε ότι στρατιωτικές του δυνάμεις έχουν εισέλθει στην περιοχή Λατσίν, για να αναλάβουν τον έλεγχο, την τελευταία από τις τρεις περιοχές που παραδόθηκε από την Αρμενία στο Αζερμπαϊτζάν, ως μέρος της συνθηκολόγησης που υπέγραψε.

Χιλιάδες πολίτες της Αρμενίας, αγνοούν τον στρατιωτικό νόμο που ισχύει από την έναρξη του πολέμου και διαδηλώνουν κατά του πρωθυπουργού τους. O Πασινιάν, ο οποίος καθημερινά δέχεται τις επικρίσεις της αντιπολίτευσης, συνεχίζει να επιδεικνύει αντοχές, αλλά η πολιτική του επιβίωση εξαρτάται από τις διαθέσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η στρατηγική του έχει στόχο την αύξηση της ρωσικής στρατιωτική παρουσίας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, και την πλήρη υπαγωγή της Αρμενίας στη ρωσική σφαίρα επιρροής, χωρίς όμως να αποξενώσει τη Μόσχα από την κυβέρνηση του Μπακού.

Η άσκηση της ρωσικής διπλωματίας στο Ναγκόρνο Καραμπάχ αποτελεί μάθημα για τον πρωθυπουργό Πασινιάν και για τους επόμενους που θα αναλάβουν την ηγεσία της Αρμενίας. Ο πόλεμος του Ναγκόρνο Καραμπάχ θεωρείται μια ηχηρή υπενθύμιση αλλά και προειδοποίηση για τους Αρμένιους, που ήθελαν τα τελευταία χρόνια να οικοδομήσουν στενότερους δεσμούς με ΕΕ και ΝΑΤΟ.

Η Ρωσία κρατάει τις ισορροπίες 

Η Ρωσία έδειξε με τις κινήσεις της, ότι παραμένει σημαντικός παράγοντας για την ασφάλειά της Αρμενίας, όταν ο βασικός σύμμαχος του Αζερμπαϊτζάν είναι η Τουρκία, που έστειλε ξένους ισλαμιστές μισθοφόρους στο μέτωπο του Ναγκόρνο Καραμπάχ και διατηρεί και στρατιωτικές δυνάμεις στο κοινό παρατηρητήριο ελέγχου με τη Ρωσία.

Αναλυτές από την Αρμενία επισημαίνουν ότι πλέον πολλοί πολίτες της χώρας αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τη Ρωσία ως “σωτήρα” και όχι “αποδιοπομπαίο τράγο”, για απώλειες εδαφών στο πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με το Αζερμπαϊτζάν, υπήρχε δυσαρέσκεια και απογοήτευση εντός της Αρμενίας και των αρμενικών περιοχών του Ναγκόρνο Καραμπάχ, για το ότι η Ρωσία διατηρούσε παθητική και επιφυλακτική στάση. Μεγάλο μέρος της αρμενικής κοινής γνώμης περίμενε μια πιο ισχυρή ρωσική αντίδραση κατά του Αζερμπαϊτζάν και της Τουρκίας.