Μπιρομπιτζάν: Μια Εβραϊκή Πολιτεία στην Άπω Ανατολή!

Η Ρωσία είναι ομοσπονδιακό κράτος, όπως δηλώνει και η επίσημη ονομασία της: Ρωσική Ομοσπονδία. Αποτελείται από 85 ομόσπονδες ενότητες, που είναι τα συστατικά μέλη της Ομοσπονδίας και διακρίνονται σε έξι τύπους. Οι έξι τύποι ομόσπονδων ενοτήτων της Ρωσικής Ομοσπονδίας είναι οι εξής: 22 Δημοκρατίες, 9 κράι, 46 περιφέρειες (ομπλάστ), 3 ομοσπονδιακές πόλεις, 1 αυτόνομη περιφέρεια και 4 αυτόνομα όκρουγκ.

Κάθε ομόσπονδη ενότητα, μεταξύ αυτών και η Εβραϊκή Πολιτεία, έχει δική της σημαία και εθνόσημο και είναι ισότιμη με τις άλλες, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής, του μεγέθους ή του πληθυσμού της. Η αρχή της ισοτιμίας εξασφαλίζεται με την εκλογή ίσου αριθμού αντιπροσώπων (από 2) στο Συμβούλιο της Ομοσπονδίας (την Άνω Βουλή). Αντίθετα, στη Δούμα (Κάτω Βουλή) η εκπροσώπηση γίνεται κατά πληθυσμιακή αναλογία.

Η Εβραϊκή Αυτόνομη Περιφέρεια (ρωσικά: Евре́йская автоно́мная о́бласть, γίντις: ייִדישע אווטאָנאָמע געגנט) δημιουργήθηκε κατά τον Μεσοπόλεμο, περίπου 5.000 μίλια από τη Μόσχα, στα ρωσικά σύνορα με την Κίνα. Εκεί εγκαταστάθηκαν Εβραίοι από τα ανατολικοευρωπαϊκά δορυφόρα κράτη της Σοβιετικής Ένωσης και ακολούθησε κάποια εβραϊκή μετανάστευση από την Ευρώπη, ακόμη και από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Λατινική Αμερική. Ήταν το σοβιετικό αντίβαρο στο σιωνιστικό σχέδιο ίδρυσης Εβραϊκού Κράτους στην Παλαιστίνη, που χαρακτηρίστηκε σαν… Σιβηρική Σιών. Κάποια τμήματα του εβραϊκού κόσμου έδειξαν ενθουσιασμό με αυτό το σχέδιο. Στις ΗΠΑ, μάλιστα, η Αμερικανική Επιτροπή του Μπιρομπιτζάν είχε επίτιμο πρόεδρο τον Άλμπερτ Αϊνστάιν!

Ο πληθυσμός των Εβραίων της Αυτόνομης Περιφέρειας (όμπλαστ) κυμάνθηκε μεταξύ 20.000 και 30.000 ανθρώπων στο διάστημα μεταξύ 1937 και 1948. Το 1948, ο εβραϊκός πληθυσμός έφτασε στο αποκορύφωμά του και αντιπροσώπευε σχεδόν το 25% των κατοίκων της περιοχής. Πολλά άλλαξαν από τότε. Έτσι, σήμερα αποτελεί μόνο κάτι παραπάνω από το 2%. Το Όμπλαστ έχει έκταση 36.244 km2 (ελαφρώς μικρότερη από την Ολλανδία) και πληθυσμό 170.000 κατοίκους. Πρωτεύουσά του είναι το Μπιρομπιτζάν (75.413 κάτοικοι), από το όνομα τού οποίου έχει πάρει την ονομασία της και η περιφέρεια, η οποία αποκαλείται επίσης και “Γιεβρέι”.

Αυτόνομη Εβραϊκή Πολιτεία

Κυβερνήτης της Αυτόνομης Περιφέρειας είναι ο Ρόστισλαβ Γκολστάιν (2019). Η σημαία της Εβραϊκής Αυτόνομης Περιφέρειας έχει ως σύμβολο ένα Ουράνιο τόξο, που στην Τορά θεωρείται ότι συμβολίζει την ειρήνη και την ευσέβεια και τα επτά χρώματά του συμβολίζουν τα επτά κεριά της Μενοράχ, της επτάφωτης λυχνίας που αναφέρονται στις επτά ημέρες που χρειάστηκαν για να δημιουργηθεί ο κόσμος. Επίσης, το ουράνιο τόξο συμβολίζει τους επτά Νόμους του Νώε, που σύμφωνα με το Ταλμούδ δόθηκαν από τον Γιαχβέ ως διαθήκη στο Νώε και στους γιούς του.

Το Μπιρομπιτζάν πήρε το όνομά του από τον Μπιρά και τον Μπιτζάν, τους δύο μεγαλύτερους ποταμούς στην αυτόνομη Εβραϊκή Πολιτεία, παραπόταμους του Αμούρ, που περνάει από τα νότια σύνορα της, εξασφαλίζοντας μια πλωτή έξοδο προς τον Ειρηνικό Ωκεανό. Ο Υπερσιβηρικός σιδηρόδρομος, που συνδέει την Ευρώπη με την ασιατική ακτή της Ρωσίας στον Ειρηνικό, μετά από ταξίδι 5 ημερών και 13 ωρών από τη Μόσχα, διέρχεται από την περιοχή.

Στην Εβραϊκή Αυτόνομη Περιφέρεια δύο είναι οι επίσημες γλώσσες, τα Ρωσικά και τα Γίντις. Η περιοχή θεωρείται το κορυφαίο κέντρο στον κόσμο για τη διατήρηση και την προώθηση της κουλτούρας Γίντις. Η Γίντις, η και αλλιώς αποκαλούμενη γερμανοεβραϊκή είναι η γλώσσα που μιλούσαν οι Εβραίοι Ασκενάζι της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Η ονομασία “Γίντις” στη γερμανοεβραϊκή γλώσσα σημαίνει “Εβραϊκά” και είναι αποτέλεσμα συγχώνευσης Γερμανικών, Εβραϊκών, Αραμαϊκών, Σλαβικών, μαζί με κατάλοιπα Ρομανικών γλωσσών. Χρησιμοποιεί το Εβραϊκό αλφάβητο.

Εβραϊκά και Γίντις διδάσκονται στο Εβραϊκό σχολείο και στο Εβραϊκό Εθνικό Πανεπιστήμιο του Μπιρομπιτζάν. Το 1989, το Εβραϊκό Κέντρο ίδρυσε ένα κυριακάτικο σχολείο, όπου τα παιδιά μαθαίνουν Γίντις, καθώς επίσης εβραϊκούς λαϊκούς χορούς και την ιστορία του Ισραήλ. Λειτουργεί, επίσης, ένας ραδιοφωνικός σταθμός Γίντις. Τα ονόματα των δρόμων γράφονται στα Γίντις και στο σχολείο, τα παιδιά, είτε είναι Εβραίοι είτε όχι, κάνουν μαθήματα για την ιστορία των Γίντις.

Το 2004 εγκαινιάσθηκε η καινούργια, εντυπωσιακή Συναγωγή και υπάρχουν βιβλιοθήκες Γίντις. Οι εβραϊκής καταγωγής κάτοικοι πραγματοποιούν τις εβδομαδιαίες τελετές Σαμπάτ και συγκεντρώνονται συχνά για να τραγουδήσουν τραγούδια Γίντις και να φάνε εβραϊκή κουζίνα. Εδώ κυκλοφορεί και μια από τις τελευταίες εναπομείνασες ημερήσιες εφημερίδες στα Γίντις, η Birobidzhaner Shtern, που ιδρύθηκε το 1930, με πρώτο αρχισυντάκτη τον Γιάνκελ Λέβιν.