Χονγκ Κονγκ: Ο “Δούρειος Ίππος” της Δύσης για την άλωση της Κίνας

Επικίνδυνη κλιμάκωση σημειώνεται στο Χονγκ Κονγκ, όπου οι διαδηλώσεις και οι συγκρούσεις συνεχίζονται για πέμπτη ημέρα, με αποκορύφωμα την κατάληψη του αεροδρομίου. Οι κινητοποιήσεις, οι οποίες ξεκίνησαν πριν αρκετές εβδομάδες με αφορμή τον νόμο για τις εκδόσεις πολιτών στην Κίνα, έχουν πάρει χαρακτήρα διαρκούς διαδήλωσης υπέρ της δημοκρατίας.

Όλα αυτά σε μια περίοδο που οι ΗΠΑ εντείνουν τις πιέσεις προς το Πεκίνο με στόχο την επίτευξη μιας εμπορικής συμφωνίας, προς το συμφέρον της Ουάσινγκτον. Το διεθνές αεροδρόμιο του Χονγκ Κονγκ ξανάνοιξε σήμερα Τετάρτη και προγραμματίστηκαν εξαρχής εκατοντάδες πτήσεις που είχαν ακυρωθεί τις τελευταίες δύο μέρες, εξαιτίας των κινητοποιήσεων.

Παραλλήλως οι αρχές του αεροδρομίου ανακοίνωσαν ότι έχουν εξασφαλίσει προσωρινή εντολή να αποτρέπουν όσους επιχειρούν να παρεμποδίσουν «παράνομα και σκόπιμα» την λειτουργία του. Το πρωί πάντως, περίπου τριάντα διαδηλωτές παρέμεναν στο αεροδρόμιο, την ώρα που οι υπάλληλοι καθάριζαν τους χώρους από τα συντρίμμια και τα αίματα, τα οποία άφησαν πίσω τους οι ολονύκτιες συγκρούσεις. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, οι έξοδοι ελέγχου εισιτηρίων είχαν ξανανοίξει και οι ταξιδιώτες των πτήσεων που είχαν ακυρωθεί, σχημάτιζαν ουρές.

Πέντε άνθρωποι συνελήφθησαν στις πρόσφατες ταραχές, ανεβάζοντας σε περισσότερους από 600 τον αριθμό των συλληφθέντων από τον Ιούνιο, όταν άρχισαν στο Χονγκ Κονγκ οι διαμαρτυρίες και οι ταραχές. Η αστυνομία, η οποία καταδίκασε και τις πρόσφατες βίαιες ενέργειες, έκανε χρήση σπρέι πιπεριού για να διαλύσει τους χιλιάδες διαδηλωτές και να σταματήσει τις ταραχές.

Τρομοκρατία καταγγέλλει το Πεκίνο

Οι διαδηλωτές δείχνουν πλέον διατεθειμένοι να σεβαστούν την προσωρινή εντολή των αρχών, συνεχίζουν ωστόσο, να καταγγέλλουν την κυβέρνηση  της “πρωθυπουργού” Κάρι Λαμ και την αστυνομία για τις επιθέσεις εναντίον τους. Την ίδια ώρα, το Πεκίνο χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές ενέργειες» τις βίαιες διαδηλώσεις και επαναλαμβάνει την στήριξή του προς τις τοπικές αρχές για την αντιμετώπιση των ταραχών.

Η κυβέρνηση του Πεκίνου εστιάζει ιδιαίτερα στο γεγονός ότι στα πρόσφατα επεισόδια έπεσαν θύματα ξυλοδαρμού δύο Κινέζοι, ένας δημοσιογράφος της επίσημης κινεζικής αγγλόφωνης εφημερίδας Global Times, που εκδίδεται από το Κομουνιστικό Κόμμα, και ένας επισκέπτης. Οι διαδηλωτές από την πλευρά τους αναφέρουν, ότι επρόκειτο για έναν κατάσκοπο της Κίνας και έναν αστυνομικό.

Στο περιστατικό, αλλά και στην όλη κατάσταση που επικρατεί στο Χονγκ Κόνγκ τους τελευταίους δύο μήνες, αναφέρεται στο κύριο άρθρο της η Global Times, υπογραμμίζοντας ότι οι συνεχιζόμενες ταραχές έχουν μόνον έναν σκοπό: την επιστροφή του Χονγκ Κονγκ στην Δύση και στο αντικινεζικό στρατόπεδο. Τονίζει μάλιστα ότι η κυβέρνηση του Πεκίνου δεν θα επιτρέψει ποτέ στην ακραία αντιπολίτευση και στη Δύση να μετατρέψουν το Χονγκ Κονγκ σε «βάση για την ανατροπή του πολιτικού συστήματος της Κίνας».

Παρέμβαση Τραμπ

Σκληρή ήταν, όμως, η απάντηση του Πεκίνου και στα όσα ανέφερε η επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα για τις «φιλοδημοκρατικές διαδηλώσεις» στο Χονγκ Κονγκ. Η Μισέλ Μπατσελέτ ζήτησε την διεξαγωγή «άμεσης, ανεξάρτητης και αμερόληπτης έρευνας» για την καταστολή των διαδηλώσεων στην πρώην βρετανική αποικία. Η κυβέρνηση του Πεκίνου έκανε λόγο για «εσφαλμένη ανακοίνωση» και χαρακτήρισε «ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας» το αίτημα της Μπατσελέτ. Επέμεινε, μάλιστα, ότι η ενέργεια αυτή στέλνει «λάθος μηνύματα σε βίαιους εγκληματίες».

Την ίδια ώρα ο πρόεδρος Τραμπ έγραψε στο Twitter, κατά την διάρκεια των συγκρούσεων, ότι η κυβέρνηση του Πεκίνου μεταφέρει στρατιώτες στην μεθόριο με το Χονγκ Κονγκ. Υπενθυμίζουμε ότι η αμερικανική κυβέρνηση πιέζει εδώ και δύο χρόνια την Κίνα, με σκοπό την σύναψη μιας συμφωνίας για ισοσκελισμένο εμπόριο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος συνέστησε ηρεμία, αλλά δεν διευκρίνισε αν αναφερόταν σε νέα συγκέντρωση κινεζικών στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή, ή σε αυτήν που ήδη έχουν δημοσιοποιήσει κινεζικά ΜΜΕ. Νωρίτερα, ο Τραμπ είχε χαρακτηρίσει ως «περίπλοκα» τα γεγονότα στο Χονγκ Κονγκ, τονίζοντας ότι θα ήθελε τα πράγματα να πάνε καλά για όλους, εννοώντας και την Κίνα. Είχε εκφράσει μάλιστα την ελπίδα «για ελευθερία» χωρίς τραυματίες και νεκρούς.

Η σοβαρότερη πολιτική κρίση στο Χονγκ Κονγκ

Το Χονγκ Κονγκ βρίσκεται τους τελευταίους δύο μήνες αντιμέτωπο με την σοβαρότερη πολιτική κρίση από το 1997, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο παρέδωσε την κυριαρχία του στην Κίνα. Οι διαδηλώσεις και οι ταραχές ξεκίνησαν τον Ιούνιο με αφορμή το σχέδιο νόμου για την έκδοση υπόπτων στην ηπειρωτική Κίνα, το οποίο η κυβέρνηση Λαμ έχει παγώσει. Τώρα, ωστόσο, οι διαδηλωτές ζητούν την παραίτηση της Λαμ, έρευνα για την δράση της αστυνομίας, αλλά και γενική αμνηστία, όπως και οριστική απόρριψη του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου για τις εκδόσεις.

Ο Τραμπ κρατά γενικώς μια ήπια στάση σε ό,τι αφορά την κρίση στην πρώην βρετανική αποικία, παρά το γεγονός ότι το Πεκίνο έχει κατηγορήσει την Ουάσινγκτον και το Λονδίνο για υποκίνηση των ταραχών. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δεχθεί μάλιστα σοβαρή κριτική για την στάση του και πολλοί στις ΗΠΑ τον κατηγορούν ότι έχει δώσει ουσιαστικά το “πράσινο φως” στο Πεκίνο για την καταστολή των διαδηλώσεων.

Αντιθέτως, αρκετοί Αμερικανοί πολιτικοί, ανάμεσά τους ο πρόεδρος της αμερικανικής Γερουσίας Μιτς Μακόνελ και η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, κρατούν πιο σκληρή στάση και προειδοποιούν την Κίνα να μην προχωρήσει σε βίαιες ενέργειες. Το Πεκίνο από την πλευρά του συνεχίζει να κατηγορεί την Ουάσινγκτον ότι ενθαρρύνει τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις και την καλεί να μείνει εκτός παιχνιδιού.

Μια περίπλοκη συγκυρία

Το θέμα του Χονγκ Κονγκ προέκυψε πάντως την ώρα που είναι σε εξέλιξη ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας, με τις δύο χώρες να αλληλοεπιβάλουν δασμούς, καθώς και οι συζητήσεις για μια νέα εμπορική συμφωνία, η οποία συνεχώς επιτυγχάνεται, αλλά ακόμη δεν έχει υπογραφεί. Η κρίση του Χονγκ Κονγκ έχει ξεσπάσει και σε μια περίοδο κατά την οποία οι ΗΠΑ εντείνουν τις πιέσεις τους προς το Πεκίνο, χαρακτηρίζοντας αποσταθεροποιητική την δράση του κινεζικού ναυτικού στην Σινική Θάλασσα.

Οι Αμερικανοί στήνουν έτσι έναν κλοιό γύρω από την Κίνα. Πέρα από την –έστω και στοιχειώδη– προσέγγιση με την Βόρεια Κορέα του Κιμ Γιονγκ Ουν, εργαλειοποιούν όλες τις επιμέρους αντιθέσεις των χωρών της Άπω Ανατολής με την Κίνα. Χαρακτηριστική η αντίθεση των Φιλιππίνων με την Κίνα για τις θαλάσσιες ζώνες στη Σινική Θάλασσα, για την οποία οι ΗΠΑ έχουν λάβει ξεκάθαρη θέση υπέρ της Μανίλλας.

Σε αυτό το πλαίσιο, στη δημιουργία κλοιού γύρω από την Κίνα εντάσσεται και η πρόσφατη ενεργοποίηση των σχέσεων της Ουάσινγκτον με την Μογγολία, την αχανή και αραιοκατοικημένη χώρα της Ασίας, η οποία συνορεύει με την Κίνα και την Ρωσία. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο πρόεδρος της Μογγολίας, Μπατούλγκα Χαλτμάα, επισκέφθηκε την Ουάσινγκτον και συναντήθηκε με τον Τραμπ, ενώ, πριν από μερικές ημέρες, βρέθηκε στην Ουλάν Μπατόρ ο νέος υπουργός άμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Έσπερ.