Διάσκεψη για Λιβύη: Bήμα μπροστά αλλά το πρόβλημα παραμένει

Η σταθερότητα στη Λιβύη κρίνεται απαραίτητη από τη Διάσκεψη για τη Λιβύη που έγινε στο Παρίσι καθώς βάσει του κειμένου των τελικών συμπερασμάτων καλεί για κυρώσεις κατά όποιων υπονομεύσουν την ασφάλεια της χώρας, την εκλογική διαδικασία και την πολιτική μετάβαση. Η Τουρκία εξέφρασε επιφυλάξεις για την γλώσσα που υιοθετήθηκε στα τελικά συμπεράσματα καθώς αντιλαμβάνεται ότι απειλείται από τις κυρώσεις.

Η κυβέρνησης της Άγκυρας αντιδρά και στην  άμεση αποχώρηση των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων και των ξένων ισλαμιστών μαχητών από την Λιβύη. Ιδιαίτερα σαφής ήταν ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, οποίος δήλωσε ότι Ρωσία και Τουρκία πρέπει να αποσύρουν τους μισθοφόρους από τη Λιβύη «χωρίς καθυστέρηση».

Η τουρκική εφημερίδα Daily Sabah, στην αναφορά της για τη δήλωση Μακρόν επικαλέστηκε κυβερνητικές πηγές από τον τομέα της ασφάλειας, που έχουν πολλές φορές επισημάνει ότι οι τουρκικές δυνάμεις δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως ξένοι μαχητές, όπως είναι η ρωσική μισθοφορική ομάδα Wagner, καθώς Τούρκοι στρατιώτες βρίσκονται στη Λιβύη με επίσημη πρόσκληση της κυβέρνησης της .

Επιπλέον, το τελικό κείμενο, μεταξύ άλλων, καλεί όλους τους σχετικούς δρώντες να εφαρμόσουν και να επιβάλουν κυρώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταξύ άλλων μέσω εθνικών και διεθνών μέτρων εφαρμογής, κατά παραβιάσεων του εμπάργκο όπλων και της κατάπαυσης του πυρός.

Ακόμα προτρέπει ο Λιβυκός Μηχανισμός Παρακολούθησης της Κατάπαυσης του Πυρός να εφαρμόσει άμεσα σε ένα σχέδιο παρακολούθησης και επαλήθευσης της παρουσίας και αποχώρησης όλων των μισθοφόρων, ξένων μαχητών και ξένων δυνάμεων από την Λιβύη. Επίσης, απορρίπτει όλες τις ξένες παρεμβάσεις στις εσωτερικές υποθέσεις της Λιβύης και προτρέπει όλους τους Λίβυους εμπλεκομένους φορείς και υποψηφίους να σεβασθούν τις δεσμεύσεις τους για τη διεξαγωγή εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου 2021.

Η αποχώρηση των ξένων μαχητών

Το ερώτημα που εγείρεται είναι αν τα τελικά συμπεράσματα που υιοθετήθηκαν στη Διάσκεψη για τη Λιβύη θα επιφέρουν αποτελέσματα, καθώς το κείμενο των συμπερασμάτων «καλεί» και «προτρέπει» και δεν είναι δεσμευτικό. Το γεγονός ότι δεν παρέστησαν στη Διάσκεψη, ο Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ταγίπ Ερντογάν, ηγέτες δυο δυνάμεων που έχουν συμφέροντα στη Λιβύη και έστειλαν υπουργούς, θεωρείται ενέργεια υποβάθμισης της Διάσκεψης του Παρισιού.

Το γεγονός, ότι η  επιβολή κυρώσεων αφορά τις παραβιάσεις του εμπάργκο όπλων και της κατάπαυσης του πυρός και όχι σε χώρες που έχουν στείλει στρατιωτικές δυνάμεις και ξένους μαχητές, αφήνει στον αέρα την αποχώρηση των ξένων μαχητών. Έχει αποδειχθεί ότι ΑΥΤΌ είναι το “μεγάλο αγκάθι”  της μετεμφυλιακής Λιβύης. Όμως, το ανησυχητικό είναι ότι ούτε οι αντίπαλες πλευρές της Λιβύης που ερίζουν για επιρροή,  έχουν δείξει ότι  έχουν πράγματι την πρόθεση  να αποσύρουν τους ξένους μαχητές και ξένα στρατεύματα που τις υποστηρίζουν.

Το χρονικό διάγραμμα που υιοθετήθηκε στη Διάσκεψη του Βερολίνου για την αποχώρηση ξένων στρατευμάτων, μαχητών και μισθοφόρων και δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Η Διάσκεψη στο Παρίσι έκανε σύσταση για το επίμαχο θέμα, διότι είναι ιδαίτερα δύσκολο να εφαρμοστεί διότι διακυβεύονται στη Λιβύη πολιτικά και ξένα εθνικά συμφέροντα.