Σοκ στην Ευρώπη από την επίθεση του αντιπροέδρου Βανς – Τραμπ: Απειλείται η ελευθερία έκφρασης

«Τέθηκε υπό αμφισβήτηση η δημοκρατία σε ολόκληρη την Ευρώπη από τον Αμερικανό αντιπρόεδρο. Μιλάει για ακύρωση της δημοκρατίας. Και αν τον κατάλαβα σωστά, συγκρίνει τις συνθήκες σε τμήματα της Ευρώπης με απολυταρχικά καθεστώτα, αυτό είναι απαράδεκτο», δήλωσε ο Μπόρις Πιστόριους μετά την ομιλία του Αμερικανού αντιπροέδρου.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας της Bundestag Μάσκους Φέρμπερ σχολίασε ότι «τουλάχιστον τώρα ξέρουμε τι να περιμένουμε από την Ουάσιγκτον, διχασμό αντί για συμφιλίωση» και πρόσθεσε: «Άκουσα κάποιον σε προεκλογικό αγώνα. Θα ήθελα να είχα ακούσει έναν αντιπρόεδρο».

Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας δήλωσε σήμερα ότι ακούγοντας την ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, είχε την αίσθηση ότι η Ουάσινγκτον «προσπαθούσε να ξεκινήσει καυγά» με την Ευρώπη. «Ακούγοντας αυτήν την ομιλία, είναι σαν να προσπαθούν να ξεκινήσουν καυγά μαζί μας και εμείς δεν θέλουμε να καυγαδίσουμε με τους φίλους μας», είπε η Κάλας. Tόνισε ότι οι σύμμαχοι θα έπρεπε να επικεντρώνονται σε μεγαλύτερες απειλές, όπως στην επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ενθουσιώδης ήταν αντιθέτως η αντίδραση της αρχηγού της AfD Αλίς Βάιντελ, η οποία χαρακτήρισε «εξαιρετική» και «εντυπωσιακή» την ομιλία του Τζέι Ντι Βανς και παρέθεσε αποστροφή του λόγου του Αμερικανού αντιπροέδρου: «Δεν υπάρχουν τείχη πυρός στην δημοκρατία», ενώ σχολίασε ότι δεν χειροκρότησαν τον κ. Βανς οι εκπρόσωποι των CDU, CSU, SPD και Πρασίνων.

Σχεδόν στο ίδιο πνεύμα, η αρχηγός της BSW Ζάρα Βάγκενκνεχτ δήλωσε ότι «θα πρέπει να ήταν σοκ για το ευρωπαϊκό κατεστημένο που εξαρτάται από τις ΗΠΑ το γεγονός ότι τους επικρίνει ένας αντιπρόεδρος των ΗΠΑ για θέματα ελευθερίας του λόγου και την κουλτούρας ακύρωσης». Ωστόσο, ο κ. Βανς, συνέχισε η κυρία Βάγκενκνεχτ, «δεν είπε σχεδόν τίποτα για το κεντρικό ζήτημα της ειρήνης και της ασφάλειας. Αυτό δεν ήταν αρκετό».

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι συναντήθηκε με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζ. Ντ. Βανς, στο περιθώριο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια που διεξάγεται στο Μόναχο, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του Ουκρανού προέδρου. «Η συνάντηση μεταξύ του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Αμερικανού αντιπροέδρου Τζ. Ντ Βανς ξεκίνησε στο Μόναχο», είπε στους δημοσιογράφους ο Σέρχιι Νικιφόροφ.

Η ομιλία Βανς

«Πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό, ως μέρος μιας κοινής συμμαχίας, οι Ευρωπαίοι να ενισχύσουν την άμυνά τους, ενώ η Αμερική εστιάζει σε περιοχές του κόσμου που βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο», δήλωσε ο Βανς. Μιλώντας προς Ευρωπαίους συμμάχους των ΗΠΑ, ο ίδιος δήλωσε ότι η ελευθερία της έκφρασης υποχωρεί ιδιαίτερα στην Ευρώπη, λέγοντας πως η κυβέρνηση Τραμπ θα παλέψει για να υπερασπιστεί την ελευθερία της έκφρασης.

«Η απειλή για την οποία ανησυχώ περισσότερο σε σχέση με την Ευρώπη δεν είναι η Ρωσία, δεν είναι η Κίνα, δεν είναι κάποιος άλλος εξωτερικός παράγοντας. Αυτό που με ανησυχεί είναι η απειλή από μέσα. Η υποχώρηση της Ευρώπης από ορισμένες από τις πιο θεμελιώδεις αξίες της, αξίες που μοιράζονται με τις ΗΠΑ», είπε ο Βανς. Ασκώντας έντονη κριτική στις κοινωνικές πολιτικές σε όλη την Ευρώπη δήλωσε ότι η πιο σημαντική πρόκληση ασφαλείας στην ήπειρο είναι η μετανάστευση.

«Στη Βρετανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη, η ελευθερία του λόγου, φοβάμαι, βρίσκεται σε υποχώρηση», είπε ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. «Από όλες τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα έθνη που εκπροσωπούνται εδώ [στη Διάσκεψη του Μονάχου], πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο επείγον από τη μαζική μετανάστευση», τόνισε. «Αν τρέχεις με φόβο από τους ψηφοφόρους σου, δεν μπορεί να κάνει τίποτα η Αμερική για σένα», συνέχισε ο Βανς. «Χρειάζεστε δημοκρατικές εντολές για να επιτύχετε οτιδήποτε έχει αξία τα επόμενα χρόνια. Αν μάθαμε κάτι τα τελευταία χρόνια, είναι ότι οι αδύναμες εντολές παράγουν ασταθή αποτελέσματα».

«Κανένας ψηφοφόρος σε αυτή την ήπειρο δεν πήγε στις κάλπες για να ανοίξει τις πύλες σε εκατομμύρια ανεξέλεγκτους μετανάστες. Αλλά ξέρετε τι ψήφισαν στην Αγγλία; Ψήφισαν υπέρ του Brexit και, συμφωνείται ή όχι, το ψήφισαν. Και όλο και περισσότερο σε όλη την Ευρώπη, ψηφίζουν πολιτικούς ηγέτες που υποσχέθηκαν να βάλουν ένα τέλος στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση», συνέχισε.

Η αναφορά Βανς για Ρουμανία

Το κορυφαίο παράδειγμα του Τζέι Ντι Βανς για την «εσωτερική απειλή» ήταν οι πρόσφατα ακυρωμένες εκλογές στη Ρουμανία. Τον Δεκέμβριο, το ανώτατο δικαστήριο της Ρουμανίας ακύρωσε τις προεδρικές εκλογές μετά από κατηγορίες για ρωσική ανάμειξη και αποφάσισε ότι ολόκληρη η διαδικασία, η οποία επρόκειτο να ολοκληρωθεί αυτό το Σαββατοκύριακο, θα έπρεπε να επαναληφθεί. «Μου έκανε εντύπωση που ένας πρώην Ευρωπαίος Επίτροπος πήγε πρόσφατα στην τηλεόραση και ακουγόταν χαρούμενος που η ρουμανική κυβέρνηση μόλις ακύρωσε μια ολόκληρη εκλογή», είπε ο Βανς. Έγγραφα που αποχαρακτηρίστηκαν από το ανώτατο συμβούλιο ασφαλείας της Ρουμανίας πριν από την ακύρωση των εκλογών ανέφεραν ότι η χώρα ήταν στόχος «επιθετικών υβριδικών ρωσικών επιθέσεων» σε μια περίοδο διαδοχικών εκλογών.

«Τώρα, όπως καταλαβαίνω, το επιχείρημα ήταν ότι η ρωσική παραπληροφόρηση είχε μολύνει τις ρουμανικές εκλογές, αλλά θα ζητούσα από τους Ευρωπαίους φίλους μου να έχουν κάποια προοπτική», σχολίασε ο Αμερικανός αντιπρόεδρος. «Αν η δημοκρατία σας μπορεί να καταστραφεί με μερικές ψηφιακές διαφημίσεις 100.000 δολαρίων από μια ξένη χώρα, τότε δεν ήταν πολύ δυνατή εξ αρχής», πρόσθεσε. «Το να εκφράζεις απόψεις δεν αποτελεί παρέμβαση στις εκλογές, ακόμα κι αν αυτό το άτομο έχει μεγάλη επιρροή. Αν εμείς επιβιώσαμε τουλάχιστον 10 χρόνια από το κήρυγμα της Γκρέτα Τούνμπεργκ, οι Ευρωπαίοι μπορείτε να επιβιώσετε και από τον Έλον Μασκ», σχολίασε χιουμοριστικά, όπως είπε ο ίδιος ο Βανς.

Στηρίζει ο Τραμπ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε σήμερα ότι ανησυχεί επειδή απειλείται, όπως ισχυρίστηκε, το «δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης» στην Ευρώπη, επαναλαμβάνοντας τις δηλώσεις Βανς.

Όταν ρωτήθηκε για αυτήν την ομιλία του Βανς στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, ο Τραμπ αποφάνθηκε: «Η Ευρώπη χάνει το υπέροχο δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης» και στη συνέχεια, πρόσθεσε: «Η Ευρώπη έχει σοβαρό μεταναστευτικό πρόβλημα». Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ότι η ομιλία του αντιπροέδρου του έτυχε θετικής αποδοχής.

Δηλώσεις Ρούτε

Η απόφαση της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, στην οποία οι ηγέτες 32 κρατών μελών χαιρέτισαν τις μεταρρυθμίσεις στην Ουκρανία και την πρόοδό της προς την ένταξη στη Συμμαχία, δεν προέβλεπε ότι η ένταξή της στο ΝΑΤΟ θα πρέπει να αποτελεί μέρος μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας. Αυτό δήλωσε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε στη Γερμανία μετά την άφιξή του για να συμμετάσχει στη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια.

Ο Μαρκ Ρούτε δήλωσε σήμερα ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να καταρτίσουν συγκεκριμένα σχέδια για την Ουκρανία αν θέλουν να έχουν λόγο σε μια ειρηνευτική συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη χώρα. «Πιστεύω πραγματικά ότι αυτό που πρέπει να κάνουν οι φίλοι μου οι Ευρωπαίοι είναι να συγκροτήσουν συγκεκριμένα σχέδια (…) και μετά θα είναι μέρος της συζήτησης», τόνισε ο Ρούτε ενόψει της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια.

Το ουκρανικό και οι προοπτικές για ειρηνευτικές συνομιλίες βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της Διάσκεψης, αφού ο πρόεδρος Τραμπ αιφνιδίασε τους νατοϊκούς συμμάχους των ΗΠΑ, επικοινωνώντας με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και ανακοινώνοντας την έναρξη συνομιλιών για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.

Η ομιλία της Προέδρου της Κομισιόν

Οι χώρες της ΕΕ θα μπορέσουν να αυξήσουν σημαντικά τις δαπάνες τους για την άμυνα βάσει σχεδίου που ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Μιλώντας στη Διάσκεψη Ασφάλειας του Μονάχου την Παρασκευή, η φον ντερ Λάιεν είπε ότι θα ήθελε να ενεργοποιήσει μια “ρήτρα διαφυγής” που θα επιτρέψει στις κυβερνήσεις μεγαλύτερα περιθώρια ελευθερίας, ώστε οι στρατιωτικές δαπάνες να μην υπολογίζονται στα αυστηρά ελεγχόμενα από την ΕΕ όρια του δημοσιονομικού ελλείμματός τους.

«Θα προτείνω να ενεργοποιηθεί η ρήτρα διαφυγής για τις αμυντικές επενδύσεις. Αυτό θα επιτρέψει στα κράτη-μέλη να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές τους δαπάνες». Οι υπερχρεωμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, έχουν υποστηρίξει τη συγκεκριμένη ρήτρα διαφυγής, υποστηρίζοντας ότι θα τους επέτρεπε να αυξήσουν σημαντικά τις αμυντικές δαπάνες χωρίς να κάνουν άλλες περικοπές στον προϋπολογισμό. Η πρόεδρος της Κομισιόν είχε προηγουμένως επικαλεστεί αυτήν την επιλογή κατά τη διάρκεια μιας κεκλεισμένων των θυρών συνάντησης με εθνικούς ηγέτες την περασμένη εβδομάδα, όπως είχε μεταδώσει το Politico.

Εκτός από τη χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων, η φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι θα εκπονήσει επίσης ένα ευρύτερο πακέτο μέτρων για την ενίσχυση των δαπανών προσαρμοσμένων στις ανάγκες κάθε μιας από τις 27 χώρες της ΕΕ που συνδέονται με το επίπεδο των αμυντικών τους δαπανών. «Ας μην υπάρχει κανένα περιθώριο αμφιβολίας, πιστεύω ότι όσον αφορά την ευρωπαϊκή ασφάλεια, η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα και πρέπει να φέρει περισσότερα στο τραπέζι… Χρειαζόμαστε αύξηση των ευρωπαϊκών αμυντικών δαπανών».

Τί είπε για την Ουκρανία

«Μια αποτυχημένη Ουκρανία θα αποδυνάμωνε την Ευρώπη, αλλά θα αποδυνάμωνε και τις ΗΠΑ. Τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ θέλουν να σταματήσει η αιματοχυσία στην Ουκρανία. Θέλουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη, μια ειρήνη που οδηγεί σε μια κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία, στην οποία θα πρέπει να δοθούν σταθερές εγγυήσεις ασφαλείας”. Κατά την ομιλία της, η Πρόεδρος της Επιτροπής, υπογράμμισε τα “ιστορικά ποσά” με τα οποία οι Ευρωπαίοι έχουν στηρίξει την Ουκρανία.

«Οικονομικά και στρατιωτικά η συνολική στήριξη ανέρχεται σε 134 δισ. ευρώ. Αυτό είναι περισσότερο από ό,τι έχει συνεισφέρει οποιοσδήποτε άλλος», τόνισε και σημείωσε ότι το ποσό αυτό περιλαμβάνει 52 δισ. δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια – ίση με αυτή των ΗΠΑ. Παράλληλα, υπενθύμισε τις σκληρές κυρώσεις που έχει θέση η Δύση κατά της οικονομίας της Ρωσίας, καθώς και τη σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Συνεχίζοντας, η φον ντερ Λάιεν εκτίμησε ότι ο Ζελένσκι είναι έτοιμος να εργαστεί «για μια ειρήνη που τιμά τη θυσία της χώρας του και των πεσόντων συμπατριωτών του» και υπογράμμισε ότι η Ουκρανία θέλει μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον. Από την άλλη πλευρά, είπε, ο Πρόεδρος Πούτιν λέει ότι είναι πρόθυμος να συναντηθεί, αλλά δε γνωρίζουμε με ποιους όρους. «Είναι στο χέρι του να αποδείξει ότι το συμφέρον του δεν είναι να παρατείνει αυτόν τον πόλεμο. Είναι στο χέρι του να δείξει ότι έχει εγκαταλείψει τη φιλοδοξία του να καταστρέψει την Ουκρανία», πρόσθεσε η φον ντερ Λάιεν.

Η Μόσχα για την δήλωση Βανς

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε σήμερα πως ελπίζει ότι οι ΗΠΑ θα αποσαφηνίσουν προηγουμένα σχόλια του αντιπροέδρου Βανς (δεν αναφέρεται στην ομιλία του στην εισαγωγή) ότι η Ουάσινγκτον έχει στρατιωτικούς, καθώς και οικονομικούς μοχλούς για να πιέσει τη Ρωσία να συμφωνήσει σε μια καλή ειρηνευτική συμφωνία με την Ουκρανία. Ερωτηθείς σχετικά με την αναφορά σε στρατιωτικούς μοχλούς, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε πως η Μόσχα θέλει να μάθει περισσότερα. «Αυτό ήταν ένα νέο στοιχείο για τη θέση των ΗΠΑ. Δεν είχαμε ακούσει τέτοιες διατυπώσεις μέχρι τώρα, δεν είχαν εκφρασθεί προηγουμένως. Έτσι, φυσικά, στη διάρκεια αυτών των επαφών για τις οποίες μιλούσαμε, φυσικά, ελπίζουμε να λάβουμε μερικές πρόσθετες διευκρινίσεις».

Αφού η Ουάσινγκτον επικρίθηκε από μερικές ευρωπαϊκές χώρες για την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν αυτή την εβδομάδα ο πρόεδρος Τραμπ με τον πρόεδρο Πούτιν, ο Βανς δήλωσε σε συνέντευξή του στη Wall Street Journal πριν από τη Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια ότι οι ΗΠΑ «έχουν εργαλεία τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να ενθαρρύνουν τη Ρωσία να προχωρήσει σε μια διευθέτηση για τον τερματισμό του πολέμου. Υπάρχουν οικονομικά εργαλεία μόχλευσης, υπάρχουν φυσικά και στρατιωτικά εργαλεία μόχλευσης» που οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν, δήλωσε ο Βανς.

Ο Τραμπ δήλωσε χθες, Πέμπτη, ότι Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι θα συναντηθούν σήμερα στο Μόναχο και ότι η Ουκρανία έχει προσκληθεί επίσης, εντούτοις το Κίεβο απάντησε ότι δεν περιμένει να διεξαγάγει συνομιλίες με τη Ρωσία στη γερμανική πόλη. Ο Πεσκόφ, όταν ερωτήθηκε σχετικά με τα σχόλια του Τραμπ για την παρουσία Ρώσων αξιωματούχων στο Μόναχο, δήλωσε πως το Κρεμλίνο δεν έχει τίποτα καινούριο να πει για τις προσπάθειες για την ειρήνευση στην Ουκρανία και ότι θα χρειαστούν μερικές ημέρες για να αποκατασταθούν διπλωματικές επαφές με τις ΗΠΑ σχετικά με την Ουκρανία.

Η Ρωσία για το Τσέρνομπλιλ

Δεν θα παρευρεθούν Ρώσοι αξιωματούχοι στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου διότι η Ρωσία δεν έχει προσκληθεί στην εκδήλωση αυτή, δήλωσε σήμερα την εβδομαδιαία ενημέρωση δημοσιογράφων η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. «Η φύση της διάσκεψης αυτής έχει αλλάξει με την πάροδο των ετών και από εκδήλωση για την ασφάλεια έχει γίνει μια εκδήλωση που στηρίζει το καθεστώς του Κιέβου και που αφορά την εφαρμογή πολιτικών ασφαλείας οι οποίες είναι ολέθριες για την ίδια την ασφάλεια της Ευρώπης», είπε η Μαρία Ζαχάροβα .

Εν τω μεταξύ, το Κρεμλίνο διέψευσε τις κατηγορίες του Κιέβου ότι ρωσικό drone προκάλεσε ζημιές στη σαρκοφάγο που έχει τοποθετηθεί στον τέταρτο αντιδραστήρα του κατεστραμμένου πυρηνικού σταθμού του Τσερνόμπιλ στην Ουκρανία και αντείπε ότι το έκαναν Ουκρανοί ως προβοκάτσια. «Δεν διαθέτω συγκεκριμένες πληροφορίες. Αυτό που γνωρίζω ότι είναι ότι δεν μπορεί να υπάρχει θέμα με πλήγμα εναντίον αυτής ή άλλης πυρηνικής εγκατάστασης, ο ρωσικός στρατός δεν το κάνει αυτό. Δεν το κάνει. Το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για μία ακόμη προβοκάτσια. Το Κίεβο δεν διστάζει διόλου στις προβοκάτσιες», είπε ο Ντιμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου,

Νωρίτερα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατήγγειλε ότι ρωσική επίθεση με drone στη διάρκεια της νύκτας προκάλεσε σοβαρές ζημιές στη νέα σαρκοφάγο που προστατεύει ό,τι έχει απομείνει από τον τέταρτο αντιδραστήρα του πυρηνικού σταθμού του Τσερνόμπιλ. Σύμφωνα με τον ίδιο, η πυρκαγιά που ξέσπασε κατασβέστηκε και το επίπεδο της ραδιενέργειας δεν αυξήθηκε.