Δίνουν στοιχεία για την δολοφονία Κασόγκι οι Τούρκοι, σε κλοιό το Ριάντ

Απρόβλεπτες διαστάσεις προσλαμβάνει πλέον το θρίλερ της εξαφάνισης του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι, καθώς η  Άγκυρα υποστηρίζει ότι έχει και τις αποδείξεις της δολοφονίας μέσα στο προξενείο, στην Κωνσταντινούπολη. Την ίδια ώρα ο Σαουδάραβας πρεσβευτής στις ΗΠΑ μεταβαίνει στο  Ριάντ για ενημέρωση, ενώ ο Τραμπ, παρά το προσωπικό ενδιαφέρον, δεν συζητά κυρώσεις σε βάρος του Ριάντ.

Οι Τουρκικές αρχές εξέφρασαν ήδη από το περασμένο Σάββατο την εκτίμηση ότι ο Κασόγκι δολοφονήθηκε. Συνέδεσαν μάλιστα την υπόθεση με την μυστηριώδη άφιξη μιας ομάδας 15 Σαουδαράβων, οι οποίοι πήγαν στο προξενείο και οι περισσότεροι από αυτούς αποχώρησαν αυθημερόν από την Τουρκία. Το Ριάντ από την πλευρά του αρνείται τις κατηγορίες και επιμένει ότι ο Κασόγκι εξαφανίστηκε, αφού βγήκε από το κτίριο της διπλωματικής αποστολής.

Σήμερα ωστόσο, η Ουάσινγκτον Ποστ αποκαλύπτει ότι στελέχη της τουρκικής κυβέρνησης ενημέρωσαν ομολόγους τους στις ΗΠΑ πως διαθέτουν «αρχεία ήχου και εικόνας» που αποδεικνύουν την δολοφονία και τον διαμελισμό του πτώματος του Κασόγκι από μία ομάδα Σαουδαράβων. Η εφημερίδα, στην οποία εργαζόταν ο δημοσιογράφος, επικαλείται κυβερνητικές πηγές στην Άγκυρα και την Ουάσινγκτον, για να υπογραμμίσει ότι ειδικά στο ηχητικό αρχείο έχουν καταγραφεί «μακάβρια στοιχεία» για το τι συνέβη.

Σύμφωνα με μία από αυτές τις πηγές στο ντοκουμέντο ακούγεται μία ομάδα που μιλάει αραβικά να βασανίζει τον Κασόγκι και στην συνέχεια να τον δολοφονεί. Μία δεύτερη πηγή φέρεται να αναφέρει ότι στο ηχητικό απόσπασμα ακούγονται άνδρες που έχουν επιδοθεί στον ξυλοδαρμό του δημοσιογράφου.

Γιατί τώρα οι αποκαλύψεις

Τα νέα στοιχεία είναι συγκλονιστικά και έρχονται να επιβεβαιώσουν την άποψη που από την αρχή υποστήριξαν οι τουρκικές υπηρεσίες. Το ερώτημα ωστόσο είναι γιατί δεν αποκάλυψαν από την πρώτη στιγμή την ύπαρξη αυτών των ντοκουμέντων και το κάνουν τώρα. Μία πρώτη εκτίμηση μπορεί να είναι ότι η Άγκυρα ήθελε πρώτα να εκτεθεί το Ριάντ, με το οποίο οι σχέσεις της είναι τεταμένες, αλλά ενδεχομένως και  οι Αμερικανοί σύμμαχοί του, με τους οποίους η Τουρκία βρίσκεται επίσης σε αντιπαράθεση για μακρό διάστημα.

Η Ουάσινγκτον Ποστ δίνει, ωστόσο, μία άλλη εξήγηση. Υποστηρίζει ότι οι Τούρκοι αξιωματούχοι δεν κοινοποίησαν εξαρχής την ύπαρξη αυτών των αποδεικτικών στοιχείων για να μην αποκαλύψουν την διευρυμένη κατασκοπευτική δράση της Άγκυρας σε βάρος διπλωματικών αποστολών. Έκαναν ωστόσο χρήση του περιεχομένου τους, κάτι που αποδεικνύουν και οι συχνές αναφορές του Ερντογάν ότι η Τουρκία δεν θα παραμείνει σιωπηλή σε αυτήν την υπόθεση.

Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχει γίνει σαφές αν δόθηκε στους Αμερικανούς οπτικό και ηχητικό υλικό σχετικά με την εξαφάνιση-δολοφονία του Κασόγκι. Αυτό που επιβεβαιώνεται είναι ότι οι Τούρκοι ενημέρωσαν την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Την ίδια ώρα, ο πρεσβευτής της Σαουδικής Αραβίας στις ΗΠΑ επιστρέφει στο Ριάντ για να ενημερωθεί και να ενημερώσει επισήμως στην συνέχεια την αμερικανική κυβέρνηση. Παραλλήλως, αντιπροσωπεία από την Σαουδική Αραβία βρίσκεται ήδη στην Τουρκία για να πάρει μέρος στις έρευνες που διεξάγουν οι τουρκικές αρχές.

Ο Τραμπ και οι κυρώσεις

Λίγες ώρες νωρίτερα, κατά τη διάρκεια της υπογραφής ενός νομοσχεδίου στο Οβάλ Γραφείο, ο Τραμπ αν και αποκάλεσε την φερόμενη δολοφονία του Κασόγκι «φρικτό πράγμα», απέφυγε να επιρρίψει ευθύνες. Ο Αμερικανός πρόεδρος περιορίστηκε να πει ότι η υπόθεση ερευνάται και ότι θα γίνουν ανακοινώσεις σύντομα. Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι δεν σκοπεύει να επιβάλλει κυρώσεις ή να μειώσει τις αμερικανικές πωλήσεις όπλων στην Σαουδική Αραβία. Σημείωσε μάλιστα ότι πρόκειται για 110 δισεκ. δολάρια, τα οποία όπως είπε, δεν θέλει να χαρίσει στην Ρωσία, την Κίνα ή άλλους.

«Πιστεύω ότι υπάρχουν άλλοι τρόποι, αν αποδειχθεί το χειρότερο σενάριο, όπως αυτό που φαίνεται να είναι» είπε ο Τραμπ, ο οποίος στην ερώτηση αν η εξαφάνιση του Κασόγκι μπορεί να υποσκάψει τις σχέσεις Ουάσινγκτον-Ριάντ απάντησε ότι πρώτα πρέπει «να μάθουμε τι έγινε».

Το θέμα απασχολεί και την Γερουσία. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων έχει ήδη προειδοποιήσει με επιβολή κυρώσεων σε «ανώτατους αξιωματούχους» της Σαουδαραβικής κυβέρνησης, αν αποδειχθεί ότι το Ριάντ ευθύνεται για την εξαφάνιση και τον εικαζόμενο θάνατο του Κασόγκι. Διευκρίνισε και ο ίδιος, πάντως, ότι οι πωλήσεις όπλων στο Ριάντ δεν θα τεθούν στο Κογκρέσο, σε αυτό το στάδιο.

Η εξαφάνιση-δολοφονία Κασόγκι είναι μια δύσκολη υπόθεση για τον Τραμπ καθώς τον φέρνει αντιμέτωπο με το ενδεχόμενο να πρέπει να συγκρουστεί με τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, Μοχάμεντ μπεν Σαλμάν (MBS) με τον οποίο διατηρεί φιλικές σχέσεις. Η Σαουδική Αραβία άλλωστε αποτελεί στρατηγικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, κυρίως σε ότι αφορά την αντιμετώπιση του Ιράν. Στην πρώτη του περιοδεία του στο εξωτερικό, άλλωστε, ο Αμερικανός πρόεδρος επισκέφθηκε το Ριάντ, χόρεψε τον “χορό των σπαθιών” με την ηγεσία του Βασιλείου και έκλεισε την περίφημη αμυντική συμφωνία.

Ο Τραμπ βρέθηκε σε ανάλογο δίλημμα πριν από μήνες, όταν, κατά την διάρκεια επιδρομών του υπό την Σαουδική Αραβία συνασπισμού στην Υεμένη, σκοτώθηκαν δεκάδες άμαχοι, τα περισσότερα παιδιά. Τότε, αλλά και μέχρι αυτήν την ώρα, ο Τραμπ δεν σταμάτησε την πώληση όπλων στο Ρίαντ, όπως κάνουν άλλωστε και η Γερμανία και η Ισπανία. Με την υπόθεση Κασόγκι ωστόσο, τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν διαφορετικά.

Σε κλοιό το Ριάντ

Αντιδράσεις για την εξαφάνιση-δολοφονία Κασόγκι υπάρχουν και στην Βρετανία, όπου ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον δήλωσε ότι έπαψε να επενδύει στη Σαουδική Αραβία, διακόπτοντας δύο τουριστικά προγράμματα στη χώρα. Ο ίδιος ανέφερε ότι η εταιρεία του Virgin θα παγώσει και τις συνομιλίες με τους Σαουδάραβες για επενδύσεις στα διαστημικά προγράμματα της. Σημείωσε μάλιστα ότι αν αποδειχθεί η δολοφονία «θα αλλάξει εντελώς την ικανότητά μας στη Δύση να συνεργαζόμαστε στον επιχειρηματικό τομέα με την κυβέρνηση του Ριάντ». Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών, άλλωστε, είναι από τους πρώτους που ζήτησαν από την Σαουδική Αραβία να δώσει απαντήσεις για την υπόθεση. Σαφείς εξηγήσεις από το Ριάντ ζήτησε σήμερα και η Γαλλία.

Παραλλήλως, όμιλοι μέσων ενημέρωσης ανακοίνωσαν ότι, σε ένδειξη διαμαρτυρίας, αποσύρονται από μια διάσκεψη για σαουδαραβικές επενδύσεις. Η διευθύντρια του Economist, ο παρουσιαστής του CNBC Άντριου Ρος Σόρκιν, αλλά και η εταιρεία New York Times, που ήταν και χορηγός, είναι ανάμεσα σε εκείνους που αποφάσισαν να μην παραστούν στην διοργάνωση.

Η εξαφάνιση του Κασόγκι επισκιάζει έτσι την τριήμερη διάσκεψη που είναι γνωστή ως «Το Νταβός της ερήμου» που είναι προγραμματισμένη για τις 23 Οκτωβρίου, μια διοργάνωση που προσελκύει πολλά από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου επιχειρηματικού κόσμου. Ο δισεκατομμυριούχος Στιβ Κέις, από τους ιδρυτές της AOL, αποφάσισε πάντως να μην συμμετέχει, ενώ το ίδιο έκανε και ο ιδιοκτήτης των Λος Άντζελες Τάιμς, Πάτρικ Σουν-Σιόνγκ. Η Ουάσινγκτον Ποστ, άλλωστε, στην οποία αρθρογραφούσε ο Κασόγκι, είναι ιδιοκτησίας του ιδρυτή και επικεφαλής της Amazon, Τζεφ Μπέζος.