Διολισθαίνουν στον ευρασιανισμό και οι κεμαλιστές – Τί δεν κατανοεί η Δύση

Μια ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα του αρχηγού της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης εγείρει εύλογα ερωτήματα για τη στάση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, καθώς το πρόβλημα στις σχέσεις της Τουρκίας με τη Δύση είναι λάθος να προσωποποιείται στον Ερντογάν.  Είναι ευρύτερο και βαθύτερο. Πλέον δεν μπορεί να συγκαλυφθεί. Και οι κεμαλιστές συμβάλλουν σε αντιδυτική στάση. Όλα δείχνουν πως όσο και να στρουθοκαμηλίζουν Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες, αναπόφευκτα πλησιάζει η ώρα της κρίσης.

Η είδηση προέρχεται από τον θανάσιμο αντίπαλο του Ερντογάν, τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Όχι μόνο δεν είναι ισλαμιστής, αλλά είναι αλεβίτης. Η ανάρτησή του, όμως, στο Twitter είναι αποκαλυπτική του γεγονότος ότι συγκολλητική ουσία στη εσωτερικά διχασμένη σύγχρονη Τουρκία είναι ο εθνικισμός. Τα δε εσωτερικά προβλήματα και η ίδια η φύση του τουρκικού κράτους, του έχουν δώσει επιθετικό-αναθεωρητικό περιεχόμενο.

Υπερθεματίζοντας, λοιπόν, στη σκληρή στάση που τηρεί ο Ερντογάν απέναντι στους Δυτικούς, κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να κλείσει την βάση του Ιντσιρλίκ που χρησιμοποιείται από τις ΗΠΑ. Το προτείνει ως αντίδραση στην “αδιαφορία” της Δύσης για τα προβλήματα ασφαλείας της Τουρκίας, που την οδήγησαν στην απόφαση να μπλοκάρει τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Σουηδία και τη Φινλανδία.

Όπως αναφέρει ο αρχηγός του CHP (Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα), δεσμεύεται να στηρίξει τον κυβερνητικό συνασπισμό του AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης) με το ακροδεξιό MHP (Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης) στην κατάθεση πρότασης στο Κοινοβούλιο που θα αφορά συζήτηση για το κλείσιμο της αεροπορικής βάσης στο Ιντσιρλίκ της νότιας Τουρκίας. Ασφαλώς δεν μπορεί κανείς παρά να επισημάνει ότι η τουρκική πολιτική, παρότι ακραία αντισυμμαχική, αποδεικνύει στην πράξη ότι αντιλαμβάνεται πως το –έστω ορισμένο στρεβλά και επιθετικά προς όλους– εθνικό τουρκικό συμφέρον αποτελεί βασική προτεραιότητα. Η εξυπηρέτησή του υπαγορεύει την πολιτική συμμαχιών της Άγκυρας.

Κεμαλιστές

Οι συμμαχίες στόχο έχουν να ενισχύσουν την ασφάλεια των συμμετεχόντων κρατών, όχι να την καθυποτάξουν στην εξυπηρέτηση στόχων που στρέφονται σε βάρος της, παρότι ο όρος ασφάλεια χρησιμοποιείται από την Τουρκία για να αιτιολογηθεί και να νομιμοποιηθεί ο αναθεωρητισμός. Πρόκειται ασφαλώς για έναν υπολογισμό που αφορά μια λεπτή εξισορρόπηση στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής. Οι χώρες προφανώς έχουν ως προτεραιότητα την προάσπιση των συμφερόντων τους. Έχουν, όμως, κάποιο περιθώριο διπλωματικών κινήσεων εάν η συμμαχική ομπρέλα προσδίδει προστιθέμενη αξία στο κύρος της χώρας και την εξυπηρετεί ευρύτερα.

Η ανάρτησή του Κιλιτσντάρογλου είναι χρωματισμένη με έντονη ιδεολογική χροιά! Δηλώνει αντίθετος στο… νεοφιλελευθερισμό και στην παρουσία ξένων στρατευμάτων στην Τουρκία! Κατά συνέπεια, ο αντιδυτικισμός του μοιάζει να έχει έντονο εσωτερικό πολιτικό χρώμα! Με ύπουλο πολιτικά τρόπο, μάλιστα, επιχειρεί προσέγγιση του εθνικιστικού κυβερνητικού εταίρου, του MHP! Νωρίτερα, ο αρχηγός του MHP Ντεβλέτ Μπαχτσελί είχε ζητήσει την αποχώρηση της Τουρκίας από το ΝΑΤΟ και τη δημιουργία μιας νέας στρατιωτικής συμμαχίας! Αυτή η αναφορά μοιάζει να προωθεί τον αναπροσανατολισμό της τουρκικής πολιτικής προς τον Ευρασιανισμό. Μοιάζει να επιδιώκει την αναβίωση της πολιτικής συμμαχίας των εθνικιστών με τους Κεμαλιστές, με αλλαγμένη όμως την πολιτική ατζέντα.

Είναι απορίας άξιον εάν θα μπορέσουν να κατανοήσουν με αυτή την τελευταία αφορμή στην Ουάσιγκτον και στις Βρυξέλλες, τη δομική μετάλλαξη που έχει συντελεστεί στα θεμέλια του τουρκικού κράτους και της τουρκικής κοινωνίας. Οι ελπίδες ολικής επαναφοράς της Τουρκίας στο δυτικό στρατόπεδο με βάση τα δεδομένα μιας άλλης εποχής, δεν είναι απλώς φρούδες, αλλά συνιστούν μια επικίνδυνη ιδεοληψία που ναρκοθετεί τη δυτική αρχιτεκτονική ασφαλείας.

Ευρασιανισμός

Πέραν του Ερντογάν, τόσο ο Κιλιτσντάρογλου όσο και ο Μπαχτσελί δείχνουν να θέτουν ως προϋπόθεση παραμονής της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ το να την παίρνουν στα σοβαρά. Και με αυτό υπονοείται όχι ο σεβασμός των θεμιτών τουρκικών συμφερόντων, αλλά η υποταγή της Συμμαχίας στις επιλογές της Άγκυρας, όπως π.χ. η εξόντωση των Κούρδων σε Τουρκία και Βόρεια Συρία, καθώς και η σκανδαλώδης ανοχή του τουρκικού επεκτατισμού απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο. Ήδη, σημαντικά τουρκικά Μίντια αναφέρουν πλέον ονομαστικά τα ελληνικά νησιά των οποίων η κυριαρχία θα αμφισβητηθεί προσεχώς.

Το μήνυμα που στέλνεται είναι ότι όσο η Τουρκία θα μεγαλώνει ελέγχοντας γεωστρατηγικής σημασίας σταυροδρόμια, τόσο θα ενισχύεται και το ΝΑΤΟ. Με τη διαφορά ότι η πολιτική της Συμμαχίας πρέπει να υποτάσσεται πάντα και στον τουρκικό επεκτατισμό. Και όπως αποδείχθηκε πολλάκις στην πράξη, οι Τούρκοι γνωρίζουν καλά πως να εκβιάζουν αενάως, με άξονα τη γεωστρατηγική σημασία του χώρου που καταλαμβάνουν. Μήπως ήρθε η ώρα να δοθεί ένα τέλος σ’ αυτόν τον παραλογισμό;