Δοκιμασία για τη Μέρκελ και όχι μόνο οι εκλογές στα κρατίδια

Μια χρονιά κρίσιμων εκλογικών αναμετρήσεων, οι οποίες θα ολοκληρωθούν με τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτεμβρίου, ξεκινά την Κυριακή στη Γερμανία με τις τοπικές αναμετρήσεις στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και στη Ρηνανία-Παλατινάτο. Οι εκλογές αυτές, όπως και συνολικά οι εκλογικές αναμετρήσεις στη Γερμανία γίνονται εν μέσω της πανδημίας και των οικονομικών συνεπειών της, οι παράγοντες που επηρεάζουν όμως είναι πολύ περισσότεροι.

Ο βασικότερος από αυτούς είναι ότι η Γερμανία βρίσκεται ήδη στην τροχιά της επικείμενης αποχώρησης της Άνγκελας Μέρκελ, η οποία έχει αφήσει έντονη την σφραγίδα της στην πολιτική σκηνή της χώρας της, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Μια πολιτική σκηνή, που τουλάχιστον στη Γερμανία, χαρακτηρίζεται από τόσο ακλόνητη σταθερότητα, γεγονός που κάνει αρκετούς αναλυτές να την αποκαλούν «σχεδόν βαρετή».

Στις αυριανές κρατιδιακές εκλογές τα νερά ταράζουν πάντως τα σκάνδαλα των τελευταίων ημερών, τα οποία ταλανίζουν το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) της Μέρκελ και προκαλούν ανησυχία στη νέα ηγεσία του. Ειδικά, όταν στο σκάνδαλο για τις υπερκοστολογημένες αγορές μασκών έρχονται να προστεθούν και οι καταγγελίες εταιρίας κατασκευής μηχανικών αναπνευστήρων, η οποία ισχυρίζεται ότι δέχθηκε πίεση από τον υφυπουργό Οικονομίας, Τόμας Μπάραις, προκειμένου να παραδώσει νωρίτερα την παραγγελία του Αζερμπαϊτζάν.

Θα δώσουν εικόνα οι τοπικές εκλογές

Τα δύο κρατίδια, οι πολίτες των οποίων προσέρχονται την Κυριακή στις κάλπες υπήρξαν βέβαια παραδοσιακά “κάστρα” των Χριστιανοδημοκρατών. H πατρίδα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Βάδη-Βυρτεμβέργη, εξέλεγε Χριστιανοδημοκράτη πρωθυπουργό από το 1953 έως το 2011, ενώ σημερινός επικεφαλής της κυβέρνησης Πρασίνων-CDU, Βίνφριντ Κρέτσμαν, οποίος προηγείται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, δεν θεωρείται αμιγώς “πράσινος”. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου ΙΝSΑ για λογαριασμό της Bild, ο Κρέτσμαν διατηρεί το προβάδισμα, συγκεντρώνοντας το 32%, την ώρα που η αμιγώς υποψήφια του κυβερνητικού του εταίρου, Σουζάνε Άιζενμαν, περιορίζεται στο 25%.

Ένα ποσοστό που θεωρείται ιστορικά χαμηλό για το CDU στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Μπορεί μάλιστα να γίνει ακόμα χειρότερο, αφού ένας εκ των προταγωνιστών του σκανδάλου της προμήθειας μασκών ήταν ο Χριστιανοδημοκράτης βουλευτής Νίκολας Λέμπελ από το Μανχάιμ (Βάδη-Βυρτεμβέργη), ο οποίος παραιτήθηκε. Εάν επιβεβαιωθεί και στις κάλπες αυτή η τάση, οι εκτιμήσεις είναι ότι μπορεί να συνεχιστεί η διακυβέρνηση με τον σημερινό συνασπισμό Πρασίνων-CDU, αλλά με αποδυναμωμένο το κόμμα της Μέρκελ. Υπάρχει βεβαίως και η δυνατότητα για μια συμμαχία των Πρασίνων με τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Φιλελεύθερους.

Παραδοσιακά πρώτη δύναμη ήταν όμως το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα και στο κρατίδιο Ρηνανία-Παλατινάτο, από το 1946 που ιδρύθηκε μέχρι το 1991. Μιλάμε άλλωστε για την πατρίδα του Χέλμουτ Κολ, από την οποία έχουν περάσει ως προσκεκλημένοι του πολλοί ξένοι ηγέτες. Ωστόσο, τα τελευταία είκοσι χρόνια στο τιμόνι της κρατιδιακής κυβέρνησης βρίσκονται οι Σοσιαλδημοκράτες.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τους Σοσιαλδημοκράτες και το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα να συγκεντρώνουν ίσα ποσοστά γύρω στο 30%, γεγονός που καθιστά πολύ πιθανή τη συνέχιση της σημερινής κυβέρνησης Σοδιαλδημοκρατών-Φιλελευθέρων, της οποίας ηγείται η Μαλού Ντράιερ. Δεν αποκλείεται ωστόσο, και η λύση ενός συνασπισμού “Τζαμάικα” (Χριστιανοδημοκράτες, Πράσινοι και Φιλελεύθεροι), αφού και τα δύο σχήματα φαίνεται να συγκεντρώνουν το 48%.

Ο φόβος του Λάσετ

Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως ότι η Ρηνανία-Παλατινάτο έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους Σοσιαλδημοκράτες, καθώς ελπίζουν εκεί να δείξουν κάποια δυναμική, ποντάροντας από τη μια στις ικανότητες της Ντράιερ και από την άλλη στη φθορά των Χριστιανοδημοκρατών από τα πρόσφατα σκάνδαλα, παρότι δεν τους αγγίζουν σε τοπικό επίπεδο, πολιτικά τουλάχιστον, όπως στη Βάδη-Βυρτεμβέργη. Η εταιρία αναπνευστήρων Loewenstein Medica, η ηγεσία της οποίας δέχθηκε τις πιέσεις, εδρεύει στη Ρηνανία-Παλατινάτο.

Οι Χριστιανοδημοκράτες υφίστανται άλλωστε  έντονη δημοσκοπική πίεση τις τελευταίες εβδομάδες, εξαιτίας του σκανδάλου με τις μάσκες. Κερασάκι στην τούρτα ήταν και οι καταγγελίες που ήρθαν να προστεθούν για τις σχέσεις του υφυπουργού Οικονομίας, Τόμας Μπάραις και του βουλευτή Μαρκ Χάουπτμαν με την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν, οι οποίες οδήγησαν τελικά τον δεύτερο σε παραίτηση.

Αν σε αυτά προστεθεί και η γενικότερη κούραση από το παρατεταμένο lockdown, τότε “τσαλακώνεται” αρκετά συνολικά και σε εθνικό επίπεδο η εικόνα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της οποίας ηγείται η Μέρκελ. Τα ζητήματα αυτά απασχολούν και τον νέο ηγέτη του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος, Άρμιν Λάσετ, παρότι δεν ευθύνεται προσωπικά και δεν μπορεί κανένας να του καταλογίσει ευθύνες για την, ούτως ή άλλως, επερχόμενη αυριανή ήττα.

Ο Λάσετ υπήρξε όμως ευνοούμενος της Μέρκελ στις εσωκομματικές εκλογές και αυτό επηρεάζει κάπως, ειδικά όταν έχει μπροστά του την επικείμενη επιλογή του υποψήφιου Καγκελάριου της Χριστιανικής Ένωσης, στην οποία εκτός από τους Χριστιανοδημοκράτες μετέχουν και οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας. Και εδώ υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να θυμηθούν κάποιοι τον σημερινό Βαυαρό πρωθυπουργό και επικεφαλής των Χριστιανοκοινωνιστών, Μάρκους Ζέντερ.