Δόξα πορθητή του Αφρίν διεκδικεί ο Ερντογάν

Αυτοκινητοπομπή που μεταφέρει φιλοκυβερνητικούς μαχητές μπήκε πριν από λίγη ώρα στον κουρδικό θύλακα του Αφρίν, προκειμένου να βοηθήσει στην απόκρουση των τουρκικών δυνάμεων. Την είδηση μετέδωσε η κρατική τηλεόραση της Συρίας, μαζί με εικόνες στις οποίες φαίνονται άνδρες με στολές παραλλαγής να δείχνουν τα όπλα τους και να ανεμίζουν συριακές σημαίες.

Νωρίτερα, και ενώ μπαίνουμε σήμερα στον δεύτερο μήνα των τουρκικών επιχειρήσεων στην περιοχή, ο Ερντογάν παρουσίαζε τον εαυτό του ως τον μελλούμενο “πορθητή” της Αφρίν. Μιλώντας στους βουλευτές του κόμματός του, προανήγγειλε την πολιορκία της Αφρίν, ισχυριζόμενος ότι από εδώ και πέρα τα πράγματα θα πάνε πιο γρήγορα. «Τις προσεχείς ημέρες και με τρόπο πολύ πιο γρήγορο, θα αρχίσει η πολιορκία του κέντρου της πόλης Αφρίν», είπε ο Ερντογάν, αποδίδοντας την καθυστέρηση στις ευαισθησίες(!) του τουρκικού στρατού για την προστασία των αμάχων. Υποστήριξε επίσης ότι ο τουρκικός στρατός δεν πήγε στην περιοχή για να καταστρέψει ό,τι βρει μπροστά του, αλλά για να δημιουργήσει «ένα ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον για τους εκατοντάδες χιλιάδες Σύρους (πρόσφυγες) που μένουν μαζί μας».

Αντίθετη είναι, ωστόσο, η εικόνα που παρουσιάζει το ανεξάρτητο Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σύμφωνα με το οποίο στις επιχειρήσεις πέρα από τους 32 νεκρούς Τούρκους στρατιώτες (σύμφωνα με την Άγκυρα), έχουν σκοτωθεί περίπου 240 τζιχαντιστές που πολεμούν μαζί με τον τουρκικό στρατό, και σχεδόν 200 Κούρδοι μαχητές. Το Παρατηρητήριο κάνει λόγο και για 94 αμάχους νεκρούς, κάτι που όμως η Τουρκία διαψεύδει.

Ο Ερντογάν είπε επίσης ότι ο τουρκικός στρατός κατέλαβε περισσότερα από 30 χωριά. Το Παρατηρητήριο κάνει λόγο για 35, επισημαίνει, ωστόσο, ότι αυτά βρίσκονται στο βόρειο τμήμα της επαρχίας του Αφρίν, πολύ κοντά στα σύνορα. Είναι επομένως αμφίβολο, αν καλύπτουν τα «300 τετρ. χλμ» έκτασης που ο Ερντογάν ισχυρίζεται ότι κατέλαβε ο τουρκικός στρατός με τους τζιχαντιστές. Η Άγκυρα τονίζει ότι η επιχείρηση προχωρά «όπως προβλεπόταν» και ο Ερντογάν εμφανίζεται στους βουλευτές του σαν ο “πορθητής” του Αφρίν. Είναι άλλο πράγμα όμως οι πολιτικές εξαγγελίες και άλλο οι εξελίξεις επί του πεδίου.

Προπαγάνδα και πραγματικότητα

«Πρέπει να διαχωρίσουμε τον πολιτικό λόγο, δηλαδή την πολιτική προπαγάνδα, και την πραγματικότητα επί του πεδίου», υπογραμμίζει η Τζάνα Τζάμπουρ διδάκτωρ του CERI/Sciences Po. «Επί του πεδίου η Τουρκία δυσκολεύεται να προχωρήσει», εκτιμά η ίδια, και το αποδίδει αυτό στην «καλή οργάνωση των κουρδικών δυνάμεων της YPG και την εξαιρετική μαχητικότητάς τους».

Η Τζάμπουρ εξηγεί επίσης ότι «παρά τη δυσκολία της Τουρκίας να σημειώσει πραγματική πρόοδο επί του πεδίου, η κυβέρνηση και ο πρόεδρος Ερντογάν υψώνουν τους τόνους και αναπτύσσουν μια ρητορική που έχει στόχο να ενισχύσει την περηφάνια των Τούρκων και να συσπειρώσει τους πολίτες γύρω από την κυβέρνηση».

Διαφορετικά βλέπει την κατάσταση ο Τούρκος στρατιωτικός αναλυτής Αμπντουλάχ Άγαρ. Αν και παραδέχεται ότι «δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό θα αντέξει η αντίσταση», συντάσσεται με τις απόψεις Ερντογάν. Υποστηρίζει ότι ο τουρκικός στρατός δεν έχει μπει ακόμη στην Αφρίν, γιατί μια τέτοια ενέργεια θα έθετε σε κίνδυνο τους αμάχους. Ο ίδιος υποστηρίζει ακόμη, ότι παρόλο που η Τουρκία έχει θέσει υπό τον έλεγχό της «περίπου το 15% του εδάφους» της επαρχίας Αφρίν, η επιχείρηση έχει μεγάλες επιπτώσεις στο ηθικό των Κούρδων μαχητών.

Τι γίνεται, όμως, με τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας; Το κουρδικό κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP) έχει εκφράσει την αντίθεσή του στην επιχείρηση της Άγκυρας στο Αφρίν. Η οποιαδήποτε δημόσια διαφωνία με την κυβέρνηση, όμως, τιμωρείται στην Τουρκία. Το ίδιο το τουρκικό υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε άλλωστε, ότι συνολικά 786 άνθρωποι συνελήφθησαν, επειδή εκφράστηκαν κατά της επιχείρησης «Κλάδος Ελαίας», ή «έκαναν προπαγάνδα στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης».

Ο ρόλος της Δαμασκού

Εξελίξεις σημειώθηκαν το τελευταίο 24ωρο και στο θέμα της ενδεχόμενης εμπλοκής της Δαμασκού. Οι Κούρδοι διέψευσαν την ύπαρξη συμφωνίας με τον Άσαντ και διευκρίνισαν ότι απλώς απεύθυναν έκκληση στον συριακό στρατό να προστατεύσει τα σύνορα από τους Τούρκους. Οι συριακές κυβερνητικές δυνάμεις, αν και δήλωναν έτοιμες, δεν έχουν εισέλθει ακόμη στο Αφρίν.

Όπως εκτίμησε σήμερα ο Τσαβούσογλου δεν είναι ξεκάθαρο αν θα το κάνουν. Τα συριακά μέσα ενημέρωσης μετέδωσαν την Δευτέρα ότι μια φιλοκυβερνητική πολιτοφυλακή θα εισέλθει στο Αφρίν «μέσα σε λίγες ώρες». Όμως, μέχρι την περασμένη νύχτα δεν υπήρξαν τέτοια σημάδια. Είχαν προηγηθεί απειλές της Άγκυρας ότι θα τους αντιμετωπίσει.

Ο Ερντογάν διεκδικεί, όμως, την πατρότητα  και αυτής της εξέλιξης. Μιλώντας στους βουλευτές του, ο Τούρκος πρόεδρος  υποστήριξε το πρωί ότι κατάφερε να αποτρέψει μια ενδεχόμενη ανάπτυξη συριακών κυβερνητικών δυνάμεων στην περιοχή, μία ημέρα μετά τις συνομιλίες που ο ίδιος είχε με τον Ρώσο και τον Ιρανό ομόλογό του. «Η (συριακή ανάπτυξη) σταμάτησε χθες… Σταμάτησε. Ναι, σταμάτησε έπειτα από εκείνες τις συνομιλίες», δήλωσε ο Ερντογάν και στους δημοσιογράφους, μετά την ομιλία του στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση.