Εκατομμύρια από ΕΕ για την εκπαίδευση Αλβανών αστυνομικών

“Όταν οι ηγέτες της ΕΕ, το 2014, χορήγησαν στην Αλβανία το καθεστώς της υποψήφιας προς ένταξη χώρας, αναγνώρισαν την πρόοδό της σε μεταρρυθμίσεις κυρίως στην επιβολή του νόμου και της τάξης. Αυτή η πρόοδος οφείλεται, εν μέρει, σε ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα στήριξης της αστυνομίας της Αλβανίας. Στήριξη που εξακολουθεί να παρέχει η ΕΕ“. Δεν πρόκειται μόνο για την εισαγωγή της Κομισιόν στην παρουσίαση ενός μίνι πρότζεκτ (2014-1016), για την εκπαίδευση Αλβανών αστυνομικών ύψους 4 εκ. ευρώ. Αλλά είναι μια ένδειξη της εικόνας που έχει διαμορφωθεί στις Βρυξέλλες για τις αλβανικές διωκτικές αρχές ενόψει της ένταξης στην ΕΕ.

Ο μηχανισμός προενταξιακής βοήθειας (Instrument for pre-accession assistance (IPA II) είναι το εργαλείο με το οποίο η ΕΕ υποστηρίζει τις μεταρρυθμίσεις στις χώρες που πρόκειται να ενταχθούν στην ΕΕ. Ουσιαστικά περιλαμβάνει οικονομική και τεχνική βοήθεια που παρέχεται σε αυτά τα κράτη. Τα κονδύλια του συγκεκριμένου μηχανισμού, υποτίθεται ότι ενισχύουν τις δομές και τις ικανότητες αυτών των χωρών, καθ ‘όλη τη διάρκεια της διαδικασίας προσχώρησης, ώστε να σημειώσουν προόδους σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η δικαιοσύνη.

Ο προϋπολογισμός της περιόδου 2007-2013 ανερχόταν στα 11,5 δισ. ευρώ, ενώ για το διάστημα 2014-2020 η ΕΕ ανέβασε ελαφρά το νούμερο, στα 11,7 δισ. ευρώ. Συνολικά, 23,2 δισ. ευρώ μέσα σε 13 χρόνια διοχετεύονται σε Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ, Κόσοβο, Μαυροβούνιο, Σερβία και Τουρκία για να γίνουν χώρες “ευρωπαϊκές”.

Συγκεκριμένα, από τον προϋπολογισμό του 2014-2020, δηλαδή τα 11,7 εκατ. ευρώ, η γειτονική Αλβανία καρπώθηκε σχεδόν 650 εκατ. ευρώ. Από τα χρήματα αυτά, σχεδόν τα μισά δαπανούνται στην ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, στη μεταρρύθμιση των δημοσίων υπηρεσιών, στην κοινωνία των πολιτών, στην ανεξάρτητη και αποτελεσματική δικαστική εξουσία, στην ενίσχυση της αστυνομίας ώστε να αντιμετωπίζει τη διαφθορά και στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ειδικά για τον τομέα της ασφάλειας και των δικαιωμάτων στην Αλβανία η ΕΕ χορήγησε βοήθεια 100 εκατ. ευρώ.

Η Αστυνομική Αποστολή PAMECA παρέχει πολύτιμη αρωγή στην αναδιάρθρωση των υπηρεσιών επιβολής του νόμου στην Αλβανία. Στον απολογισμό των αποτελεσμάτων προγραμμάτoς εκπαίδευσης και ενδυνάμωσης της αλβανικής αστυνομίας της PAMECA, η ΕΕ αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα προγράμματα “βελτίωσαν [τις] συνθήκες των ατόμων υπό κράτηση“! (improved treatment of persons in custody).

Όπως κατέδειξε η υπόθεση Κατσίφα -αλλά και παλαιότερες- η Αλβανία όχι μόνο δεν έχει σημειώσει προόδους, αλλά απορροφά ανώφελα εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, στον προϋπολογισμό της οποίας συμβάλλουν και οι Έλληνες φορολογούμενοι. Οι αλβανικές διωκτικές αρχές και η ίδια η αλβανική κυβέρνηση ασκούν βίαιη πολιτική στην ελληνική μειονότητα εδώ και δεκαετίες.

Παρά τα εκατομμύρια που έχει λάβει η Αλβανία, η διαφθορά στη γειτονική χώρα, όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε. Σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια η Αλβανία βρίσκεται στην 91η θέση στη διαφθορά, ανάμεσα σε 180 χώρες, ενώ το 2016 βρισκόταν στην 83η θέση. Αν πάμε μάλιστα πιο πίσω, το 2002 η Αλβανία ήταν ακόμα λιγότερο διεφθαρμένη.

Ο ρόλος μάλιστα της μέχρι πρότινος πρέσβειρας της ΕΕ στην Αλβανία Romana Vlahutin θεωρείται σκοτεινός. “Είναι πραγματικά περίεργο το γεγονός ότι αμφότεροι οι πρεσβευτές της ΕΕ και των ΗΠΑ στα Τίρανα, η Romana Vlahutin και ο Donald Lu, σιωπούν όταν πρόκειται για τις φυτείες των ναρκωτικών, την εμπορία και τη διαφθορά” έγραφε το New Europe το 2017. “Αρκετοί ξένοι διπλωμάτες στα Τίρανα έχουν εκφράσει τη δυσαρέσκειά τους για τη θητεία της Romana Vlahutin λόγω της έλλειψης διαφάνειας στη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ που διατέθηκαν και δαπανήθηκαν στην Αλβανία“.

Πράγματι, η Ευρωπαία εκπρόσωπος στην Αλβανία έχει κατηγορηθεί για σκανδαλώδη και αδιαφανή τρόπο διαχείρισης των κονδυλίων της ΕΕ. αλλά και για τις εξαιρετικές της σχέσεις με το βαθύ κράτος του Έντι Ράμα. “Η ηθική πτώχευση είναι ίσως ο καλύτερος τίτλος με τον οποίο θα περιγραφεί η Αντιπροσωπεία της ΕΕ [υπό την Romana Vlahutin] στα Τίρανα”, όπως έγραψε πρόσφατα ο δρ. Vincent W.J. van Gerven Oei.

Δύσκολο να δώσεις έτσι το καλό παράδειγμα σε έναν υποψήφιο. Πάντως, απ’ ότι φαίνεται, το καρότο της ένταξης δείχνει να μην λειτουργεί παρά τις τυμπανοκρουσίες της Κομισιόν για success story. Το ερώτημα είναι, ποιος είναι ο ρόλος της (όποιας) ελληνικής κυβέρνησης σε αυτό το story με θύματα τα ανθρώπινα (μειονοτικά) δικαιώματα. Μια πρόχειρη απάντηση είναι: ένταξη στο ΝΑΤΟ, χαρτί υποψηφιότητας στην ΕΕ και χορήγηση Visas. Όλο αυτό το πακέτο το παρείχαν οι ελληνικές κυβερνήσεις.