Εκλογές στην Αμπχαζία – Το φαβορί και το αουτσάιντερ

Υπενθυμίζεται ότι σε αυτό το μικρό κράτος των 240.000 κατοίκων, με έκταση ίση με την Κρήτη, ο πρόεδρος Ασλάν Μπτζάνια ουσιαστικά ανατράπηκε προ τριών μηνών, επειδή θεωρήθηκε ότι έφερνε προς ψήφιση ένα νομοσχέδιο που παρείχε προνόμια σε Ρώσους επενδυτές ακινήτων. Πολλοί θεώρησαν ότι το νομοσχέδιο θα επηρέαζε το στεγαστικό εις βάρος των Αμπχαζίων (Αβασγών για τους Βυζαντινούς). Ο Μπτζάνια “το πήρε πίσω”, αλλά επειδή η κατάσταση εν τω μεταξύ εκτραχύνθηκε, οδηγήθηκε σε παραίτηση και προκηρύχθηκαν προεδρικές εκλογές. Η χώρα έχει Σύνταγμα με βάση το οποίο ο πρόεδρος έχει αυξημένες αρμοδιότητες και δεν έχει συμβολικό ρόλο.

Σημειωτέον, η Ρωσία στήριξε την Αμπχαζία όταν αυτή θέλησε να ανεξαρτητοποιηθεί από τη Γεωργία, με μόλις πέντε κράτη να την αναγνωρίζουν ως ανεξάρτητη δημοκρατία και με την Γεωργία να εξακολουθεί να τη θεωρεί έδαφος της και σημείο τριβής με τη Ρωσία. Επιπλέον, η Ρωσία είναι ουσιαστικά ο μόνος σύμμαχος της Αμπχαζίας, ο εγγυητής της ασφάλειας και ο κύριος εμπορικός και οικονομικός εταίρος της. Το 40% των εσόδων του προϋπολογισμού της Αμπχαζίας προέρχεται από ρωσικές επιδοτήσεις.

Πέντε άτομα διεκδικούν τη θέση του αρχηγού του κράτους. Μεταξύ αυτών είναι ένας από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης που πρωτοστάτησε στις διαδηλώσεις που ανέτρεψαν την Μπτζάνια, ο Αντγκούρ Αρτζίνμπα. Οι άλλοι υποψήφιοι είναι ο πρώην αντιπρόεδρος Μπάντρα Γκούνμπα, ο οποίος θέλει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, ο πρώην πρόεδρος του ελεγκτικού επιμελητηρίου Ρόμπερτ Άρσμπα,  ο πρώην εμπορικός ακόλουθος της Αμπχαζίας στη Ρωσία Όλεγκ Μπάρστιτς και ο Πρόεδρος της Τράπεζας Ανάπτυξης της Μαύρης Θάλασσας Αντγκούρ Κουρχουμάλ.

Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της ψηφοφορίας θα γίνουν γνωστά την Κυριακή 16 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις της τελευταίας εβδομάδας, ο Γκούνμπα, με τον οποίο συναντήθηκε ο Σεργκέι Λαβρόφ, προβλέπεται να λάβει το 42,3% των ψήφων, ενώ ο Αρτζίνμπα το 27,3%. Οι άλλοι τρεις δεν θεωρούνται “φαβορί” αλλά δεν αποκλείεται ένας από αυτούς να περάσει στο δεύτερο γύρο. Τα προγράμματα και των δύο φαβορί πάντως είναι σχεδόν ταυτόσημα με μικρές αποκλίσεις κυρίως ως προς τον κρατικό ή ιδιωτικό ενεργειακό τομέα και ως προς τα κρυπτονομίσματα.

Ουσιαστικά η εξουσία στη χώρα εδώ και σχεδόν τριάντα χρόνια “μοιράζεται” μεταξύ δύο παρατάξεων και εκπροσώπων της, οι οποίες έχουν ελάχιστες αποκλίσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που εκτιμάται ότι μπορεί στο δεύτερο γύρο να εμφανιστεί κάποιος από τους άλλους τρεις, παρότι κανείς από τους τρεις δεν έχει έντονο πολιτικό προφίλ ή σαφές πρόγραμμα.

Η Αμπχαζία 

Ιστορικά, όταν η Σοβιετική Ένωση άρχισε να διαλύεται στα τέλη της δεκαετίας του 1980, οι εθνοτικές εντάσεις αυξήθηκαν μεταξύ των Αμπχαζίων και των Γεωργιανών εξαιτίας της απόφασης της Γεωργίας να ανεξαρτητοποιηθεί. Πολλοί Αμπχάζιοι θεώρησαν ότι κάτι τέτοιο θα εξάλειφε κάθε αυτονομία τους και τάχθηκαν υπέρ του να παραμείνουν σοβιετική δημοκρατία. Με την έναρξη της Περεστρόικα, η ατζέντα των Αμπχάζιων εθνικιστών έγινε πιο ριζοσπαστική.

Η διαμάχη Γεωργίας-Αμπχαζίας κλιμακώθηκε σε συγκρούσεις το 1989 και σε πόλεμο από το 1991 έως το 1992. Η Ρωσία τότε θεωρητικά κράτησε ίσες αποστάσεις, αλλά στην πράξη στήριξε περισσότερο τους Αμπχάζιους. Ήταν εξάλλου η πρώτη χώρα που αναγνώρισε το κράτος τους, μετά τον πόλεμο του 2008. Το ατού του Αρτζίνμπα είναι ότι παρουσιάζεται ως μακροσυγγενής και απόγονος του πρώτου προέδρου της Αμπχαζίας Βλάντισλαβ Αρτζίνμπα, ενώ του Γκούνμπα είναι η πιο άμεση στήριξη της Μόσχας.