Έμμεση στήριξη Πούτιν στον Ερντογάν για την αναγνώριση της Γενοκτονίας
30/04/2021Ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι γνωστό ότι στηρίζει τους συμμάχους και με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο πλαίσιο της ιδιότυπης προσέγγισης τους, το έχει κάνει με το παραπάνω. Ξενίζει, ωστόσο, η τοποθέτηση του εκπροσώπου του, Ντμίτρι Πεσκόφ, με την οποία επιχειρεί να αποδομήσει την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
«Νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό αυτή η αναγνώριση της γενοκτονίας εκ μέρους της Ουάσιγκτον, το πιθανότερο, συνιστά συστατικό μέρος αυτού του αγαπημένου παιγνιδιού (που λέγεται) μαστίγιο και καρότο» δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, μιλώντας στη ρωσική τηλεόραση, σχετικά με την απόφαση του Μπάιντεν. Μια απόφαση που έχει προκαλέσει πολλά προβλήματα στον Τούρκο πρόεδρο, καθώς η αντιπολίτευση τον κατηγορεί για ήπια αντίδραση.
Προφανώς για να μην υπάρχουν αμφιβολίες και παρεξηγήσεις, ο συνήθως συγκρατημένος στις δηλώσεις του Πεσκόφ διευκρίνισε ότι αυτή η αναγνώριση «δεν συνιστά επιθυμία συμπόνιας προς τον Λαό της Αρμενίας» από την πλευρά των ΗΠΑ. Για να προσθέσει στη συνέχεια, ότι η συγκεκριμένη ενέργεια «δεν είναι ούτε επιθυμία (της Ουάσιγκτον και του Αμερικανού προέδρου) να κατανοήσει σε βάθος την ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».
Το ανταγωνιστικό πλαίσιο
Η επικριτική δήλωση του Πεσκόφ για την απόφαση Μπάιντεν δεν είναι μακριά από την πρώτη αντίδραση του Ερντογάν, ο οποίος στο μήνυμά του προς τον ηγέτη της Αρμένικης Εκκλησίας της Τουρκίας, έκανε λόγο για «τρίτους», οι οποίοι «πολιτικοποιούν ιστορικά ζητήματα», με σκοπό «να προκαλέσουν προβλήματα στη χώρα». Ο Πεσκόφ γνωρίζει όμως πολύ καλά τα προβλήματα που υπάρχουν τα τελευταία χρόνια στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου γνωρίζει, ωστόσο, το ίδιο καλά, ότι αιτία για πολλά από αυτά τα προβλήματα στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις είναι σε μεγάλο βαθμό η ενίσχυση και η διεύρυνση των σχέσεων Άγκυρας-Μόσχας, κάτι που λογικό είναι να μην το επιθυμεί η Ουάσιγκτον. Πούτιν και Ερντογάν καταφέρνουν και διατηρούν άλλωστε μια αρκετά στενή σχέση, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις σε μια σειρά κρίσεων, όπως στη Συρία, στη Λιβύη και πρόσφατα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στην Ουκρανία.
Αιχμή των προβλημάτων στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις αποτελεί βέβαια η προμήθεια του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400 και η διαδικασία επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία, που έχουν ξεκινήσει οι Ηνωμένες Πολιτείες, ζητώντας από την Άγκυρα να μην προχωρήσει στην ανάπτυξη του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος. Λίγες ώρες, άλλωστε, πριν τις δηλώσεις Πεσκόφ, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν έστειλε αυστηρή προειδοποίηση στην Τουρκία, αλλά και σε άλλες συμμαχικές χώρες, να μην προχωρήσουν σε μελλοντικές αγορές ρωσικών οπλικών συστημάτων.
Στηρίζει Ερντογάν με κριτική στον Μπάιντεν
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας απείλησε μάλιστα με πρόσθετες κυρώσεις στο πλαίσιο του νόμου CAATSA για την Αντιμετώπιση των Αντιπάλων της Αμερικής. Έτσι, φωτογράφιζε μεν την Τουρκία, η οποία έχει προμηθευτεί S-400 και κατά διαστήματα ανακοινώνει νέες παραγγελίες, αλλά και νέες συνεργασίες στρατιωτικής και οικονομικής φύσης με τη Μόσχα. Παραλλήλως όμως έστελνε, γενικώς, το μήνυμα για τιμωρητικές ενέργειες σε επίδοξους μιμητές του Ερντογάν.
Μέσα σε αυτό το ανταγωνιστικό πλαίσιο θα μπορούσε ενδεχομένως κάποιος να εκλάβει ως δικαιολογημένη την αντίδραση του Πεσκόφ να βλέπει, στην απόφαση για την Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, πολιτικά κίνητρα με στόχο την άσκηση πίεσης στον Ερντογάν. Η συγκεκριμένη ενέργεια ήταν όμως προεκλογική δέσμευση του Μπάιντεν, όπως θύμισε και ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο ίδιος τόνισε επίσης ότι, με δεδομένες τις γνωστές απόψεις του προέδρου Μπάιντεν, δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη η αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Γενοκτονίας των Αρμενίων.
Στην κριτική του κατά του Μπάιντεν, η οποία στηρίζει εμμέσως τον Ερντογάν, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου επιχείρησε να αποδομήσει την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, λέγοντας ότι «δεν συνιστά επιθυμία συμπόνιας προς τον Λαό της Αρμενίας». Η στήριξη προς τον Τούρκο πρόεδρο γίνεται, ωστόσο, λίγο πιο ξεκάθαρη στο δεύτερο μισό της δήλωσης του, ότι η ενέργεια του Μπάιντεν «δεν είναι ούτε επιθυμία να κατανοήσει σε βάθος την ιστορία της Οθωμανικής αυτοκρατορίας».
Με την αποστροφή αυτή πηγαίνουμε όμως στα “ιστορικά ζητήματα”, για την πολιτικοποίηση των οποίων μίλησε ο Ερντογάν, παρά την ενεργή στήριξη και την εμπλοκή της Τουρκίας στην πρόσφατη σύρραξη Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν, με θύματα, αυτή τη φορά, τον αρμενικό πληθυσμό του Ναγκόρνο Καραμπάχ.