Επανέρχοναι οι στρατιωτικές βάσεις στον Ισημερινό – O ρόλος του πάλαι ποτέ ισχυρού άνδρα της Blackwater

Η αναθεώρηση του Συντάγματος εγκρίθηκε από πλειοψηφία 82 μελών του κοινοβουλίου -επί συνόλου 151- σε ψηφοφορία μετά τη δεύτερη και τελευταία συζήτηση στην ολομέλεια.

Σημειώνεται πως ο πρόεδρος του Ισημερινού, Ντανιέλ Νομπόα, πρότεινε τον Οκτώβριο την αναθεώρηση του Συντάγματος ώστε να αρθεί η απαγόρευση της εγκατάστασης ξένων στρατιωτικών βάσεων στη χώρα, για να ενισχυθεί ο αγώνας εναντίον της διακίνησης ναρκωτικών και του κύματος βίας συμμοριών.

H παρουσία ξένων στρατιωτικών βάσεων είχε απαγορευτεί επί της προεδρίας του αριστερού Ραφαέλ Κορέα (2007-2017). Ως το 2009, οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ διέθεταν στρατεύματα σε βάση της πολεμικής αεροπορίας του Ισημερινού (FAE) στο λιμάνι Μάντα (νοτιοδυτικά) για να διεξάγονται επιχειρήσεις κατά της διακίνησης ναρκωτικών.

Το χρονικό της επιστροφής των βάσεων

Τον περασμένο Μάρτιο, ο Νομπόα είχε ανακοινώσει «στρατηγική συμμαχία» με τον Έρικ Πρινς, ιδρυτή αμερικανικής ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας που παλαιότερα ήταν γνωστή ως Blackwater, η οποία είχε εμπλακεί στη δολοφονία 17 αμάχων στη Βαγδάτη το 2007.

Ο Ντανιέλ Νομπόα έχει γνωστοποιήσει πως κατά τη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στη Φλόριντα, στα τέλη Μαρτίου, είχε ζητήσει στρατιωτική υποστήριξη από τις ΗΠΑ στον αγώνα κατά των διακινητών ναρκωτικών.

Λόγω της γεωγραφικής θέσης του -ανάμεσα στην Κολομβία και το Περού, τις δυο χώρες με τη μεγαλύτερη παραγωγή κοκαΐνης παγκοσμίως- και των στρατηγικής σημασίας λιμανιών του στον Ειρηνικό Ωκεανό, ο Ισημερινός σπαράσσεται τα τελευταία χρόνια από τη βία των συμμοριών που δραστηριοποιούνται κυρίως στη διακίνηση ναρκωτικών.

Ο δείκτης των ανθρωποκτονιών στη χώρα αυξήθηκε αλματωδώς, από τις 6 ανά 100.000 κατοίκους το 2018 στις 38 ανά 100.000 το 2024, αφού κατέγραψε τραγικό ρεκόρ -47/100.000- το 2023.

Έντονες αντιδράσεις

Η απόφαση προκάλεσε εκτεταμένες επικρίσεις στην κοινωνία του Ισημερινού. Οι αυτόχθονες οργανώσεις και τα πολιτικά κινήματα, ιδίως το Κίνημα Πολυεθνικής Ενότητας Pachakutik, καταδίκασαν τη μεταρρύθμιση ως παραβίαση της κυριαρχίας του Ισημερινού και άνοιγμα σε ξένα συμφέροντα.

Σε επίσημη δήλωση, το Pachakutik τόνισε ότι η άρση της απαγόρευσης για ξένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις υπονομεύει την εθνική κυριαρχία και εκθέτει τη χώρα σε εξωτερικές ατζέντες.

Η οργάνωση επεσήμανε ότι σε άλλα έθνη της Λατινικής Αμερικής, η παρουσία ξένων στρατιωτικών δυνάμεων όχι μόνο δεν κατάφερε να περιορίσει τη διακίνηση ναρκωτικών, αλλά έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για την καταστολή των κοινωνικών κινημάτων και της πολιτικής αντιπολίτευσης, καθώς και για την προστασία εδαφών που μισθώνονται σε ξένες εταιρείες εξόρυξης.