Έρευνα: Οι Δυτικοί αναγνωρίζουν την ενδυνάμωση της Κίνας μετά τον κορωνοϊό
08/07/2020Πλήθος αναλύσεων, απόψεων και γεγονότων μαρτυρούσαν, εδώ και πολύ καιρό, την αμφισβήτηση της ηγεμονίας των ΗΠΑ στον πλανήτη, και ταυτόχρονα την ανάδειξη άλλων δυνάμεων στο πλαίσιο ενός πολυπολικού κόσμου. Αυτό αποτυπώνεται πια και στις απόψεις του κόσμου, καθώς από ό,τι φαίνεται ολοένα και περισσότεροι πολίτες στη Δύση θεωρούν ότι η Κίνα ανέρχεται σε κορυφαία δύναμη στον κόσμο.
Αυτό προκύπτει, μεταξύ άλλων, από την τελευταία έρευνα που πραγματοποίησε στις ΗΠΑ, τη Γερμανία και τη Γαλλία η “δεξαμενή σκέψης” German Marshall Fund, με έδρα την Ουάσιγκτον. Πρόκειται για μια “διπλή” έρευνα που διεξάχθηκε σε δύο φάσεις, μία τον Ιανουάριο και μία το Μάιο, δηλαδή μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα των δύο. Το δείγμα του GMF περιλαμβάνει περίπου χίλια άτομα από κάθε μία από τις τρεις χώρες.
Τα συμπεράσματα της έρευνας έχουν αρκετό ενδιαφέρον. Για παράδειγμα, στα ζητήματα διατλαντικών σχέσεων, «η Κίνα και η Γερμανία» αυξάνουν την επιρροή τους, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και την ΕΕ. Πιο συγκεκριμένα, μέσα σε τρεις μήνες το ποσοστό των ανθρώπων που θεωρούν την Κίνα τη μεγαλύτερη, σε παγκόσμια επιρροή, δύναμη αυξήθηκε από 13% σε 28% στη Γαλλία, από 12% στο 20% στη Γερμανία και από 6% στο 14% στις ΗΠΑ.
Την ίδια στιγμή, βέβαια, στην πλειοψηφία τους, οι συμμετέχοντες και από τις τρεις χώρες βλέπουν την κινεζική επιρροή αρνητικά, σε γενικές γραμμές, σε ποσοστά πάνω από 50%. Μάλιστα, σε ορισμένα θέματα (κλιματική αλλαγή, ανθρώπινα δικαιώματα, κυβερνοασφάλεια) θα συμφωνούσαν με μια πιο “σκληρή στάση” των κυβερνήσεών τους απέναντι στην Κίνα, όχι όμως τόσο σε θέματα που αφορούν το εμπόριο, την “εδαφική επέκταση” (!), και την καινοτομία.
Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, η πλειοψηφία των Γάλλων και των Γερμανών αναγνωρίζουν ότι η Γερμανία είναι «η πιο ισχυρή σε επιρροή χώρα» στην ήπειρο, είτε πριν είτε μετά τον κορωνοϊό. Ταυτόχρονα, το 53% των Αμερικανών θεωρούν ότι η πιο ισχυρή χώρα στην Ευρώπη είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (!) και μόλις το 23% ότι είναι η Γερμανία (52% και 27% αντίστοιχα μετά τον κορωνοϊό).
Η έρευνα του GMF αποτυπώνει, επίσης, και την εξέλιξη της απήχησης του ΝΑΤΟ. Στη Γαλλία, είναι ενδεικτικό ότι το 25% των ερωτηθέντων θεωρεί ασήμαντο το ρόλο του και το 37% “κάπως σημαντικό”. Παρομοίως, το 41% των Γάλλων θεωρεί ότι οι ΗΠΑ δεν πρέπει να εμπλέκεται στα θέματα άμυνας και ασφάλειας της Ευρώπης. Από την άλλη, στη Γερμανία και τις ΗΠΑ η πλειοψηφία θεωρεί ότι το ΝΑΤΟ έχει σημαντικό ρόλο και ότι οι ΗΠΑ έχουν σημασία για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Κίνα και κλιματική αλλαγή στην “ατζέντα”
Οι απαντήσεις των Αμερικανών έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις ερωτήσεις που σχετίζονται με την ανάγκη εμπλοκής σε διάφορα διεθνή θέματα ασφαλείας. Για παράδειγμα, το 40% στις ΗΠΑ θεωρεί ότι η χώρα του πρέπει να εμπλακεί περισσότερο στον περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Όμως, οι Αμερικανοί που θα ήθελαν εμπλοκή στη Συρία και τη Νότια Σινική Θάλασσα είναι λιγότεροι από εκείνους που τη θεωρούν αναγκαία (μόλις 18% και 17% αντίστοιχα).
Δεδομένης και της έντονης κάλυψης του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής από τα ΜΜΕ στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη, είναι κάτι που απασχολεί έντονα Γερμανούς και Γάλλους, σε ποσοστά που ξεπερνούν το 25%, και λιγότερο από το 20% των Αμερικανών. Σημαντικά θέματα θεωρούν οι πολίτες και των τριών χωρών τη συνεργασία στο θέμα της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας και το εμπόριο.
Μετά την πανδημία οι “σχέσεις με την Κίνα” απασχολούν ένα σχετικά μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών, το οποίο στις ΗΠΑ φτάνει το 9%. Στο ερώτημα “ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει η χώρα σας”, πάλι η κλιματική αλλαγή βρίσκεται ψηλά στις απαντήσεις, με 22%, 33% και 24% για τους Γάλλους, τους Γερμανούς και τους Αμερικανούς αντίστοιχα.
Όπως σημειώνει η έρευνα, «ακόμα και εν μέσω της κρίσης του κορωνοϊού, το θέμα της κλιματικής αλλαγής είναι κορυφαίο για τη διατλαντική συνεργασία, για τους Γάλλους, τους Γερμανούς και εκείνους τους Αμερικανούς που συντάσσονται με το Δημοκρατικό Κόμμα». Ένας στους τέσσερις Γάλλους και Αμερικανούς επίσης, θεωρεί ότι η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η τρομοκρατία και ο εξτρεμισμός, θέματα που έχουν “υποχωρήσει” σημαντικά μετά τον κορωνοϊό. Το Μάιο, λοιπόν, οι υγειονομικές κρίσεις είναι κορυφαίο πρόβλημα για το 45%, 33% και το 42% Γάλλων, Γερμανών και Αμερικανών.
Τέλος, και στις τρεις χώρες η πλειοψηφία των ερωτηθέντων υποστηρίζει σε γενικές γραμμές το ενδεχόμενο μιας εμπορικής εταιρικής σχέσης μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Παράλληλα οι Ευρωπαίοι, ακόμα και αρκετοί Αμερικανοί (38% και πλέον) συμφωνούν με το ενδεχόμενο αύξησης της φορολογίας για τις αμερικανικές εταιρείες ψηφιακής τεχνολογίας.