Ερντογάν: Το παίζει Δυτικός Ασιάτης και Ανατολικός Ευρωπαίος
03/09/2025
Η πιο σημαντική διάσταση της συμμετοχής του Ερντογάν –έστω και ως “εταίρου διαλόγου”– στη σύνοδο της Σαγκάης είναι ότι ήταν ο ΜΟΝΟΣ ηγέτης χώρας μέλους του ΝΑΤΟ. Πρόκειται για έναν πιθανό ρόλο-γέφυρα που μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος στο μέλλον.
Στην ομιλία του στη διευρυμένη συνεδρίαση της Συνόδου, στην οποία συμμετείχαν και οι παρατηρητές και οι εταίροι διαλόγου, ο Ερντογάν υπογράμμισε τη γεωστρατηγική σημασία της Τουρκίας χαρακτηρίζοντάς την «τον πιο Δυτικό Ασιάτη, τον πιο Ανατολικό Ευρωπαίο».
Αμέσως μετά, στις 2 Σεπτεμβρίου, ο Σι Τζινπίνγκ συγκάλεσε στο Πεκίνο μαζί με τον Πούτιν τη “Διάσκεψη της Ανατολής” ως επίδειξη ισχύος απέναντι στη “Διάσκεψη της Δύσης”. Εκεί ήταν παρών ο Ιρανός πρόεδρος Μεσούντ Πεζεσκιάν, καθώς και ο Βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ Ουν, που έφτασε με το θωρακισμένο τρένο του. Παρακολούθησαν μαζί μια μεγαλειώδη στρατιωτική παρέλαση, συζήτησαν για τις συνομιλίες του Πούτιν με τον Τραμπ, καθώς και για την Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή (Γάζα, Ισραήλ-Παλαιστίνη, Συρία).
Η επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα με στόχο την εξόντωση και τον εκτοπισμό των Παλαιστινίων καταδικάστηκε όχι μόνο από τον Πούτιν και τον Σι, αλλά και από τον Αιγύπτιο πρόεδρο Σίσι, που συμμετείχε ως εταίρος διαλόγου όπως και η Τουρκία. Ο Ερντογάν, μάλιστα, επανέλαβε ευθέως στους ηγέτες της Ρωσίας και της Κίνας –μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ– πόσο αναποτελεσματικός έχει καταντήσει ο ΟΗΕ.
Οι συνομιλίες του Ερντογάν
Ούτε με τον Πούτιν ούτε με τον Σι συζητήθηκαν θέματα που αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα. Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας, οι συζητήσεις περιστράφηκαν γύρω από επενδύσεις, τουρισμό, τις “ευχαριστίες” για την Ουκρανία και προσκλήσεις για περαιτέρω συνεργασία. Με την Κίνα συζητήθηκε ο “Μέσος Διάδρομος” για τις μεταφορές Ασίας–Ευρώπης. Με τη Ρωσία, η ενεργειακή συνεργασία με αιχμή τον πυρηνικό σταθμό του Ακούγιου, που αναμένεται να λειτουργήσει με την πρώτη του μονάδα φέτος.
Το ουκρανικό ζήτημα πλέον φαίνεται να συζητείται κυρίως απευθείας ανάμεσα στον Τραμπ και τον Πούτιν – όπως φάνηκε στη συνάντηση της Αλάσκας. Ωστόσο, η Τουρκία παραμένει στο παιχνίδι των διαπραγματεύσεων Μόσχας–Κιέβου. Αυτό επιβεβαιώθηκε και από το ενδιαφέρον που έδειξε ο Πούτιν για το ζήτημα στη συνάντησή του με τον Ερντογάν, αμέσως μετά τις δηλώσεις του Ζελένσκι για την προηγούμενη τηλεφωνική τους επικοινωνία.
Σε τέτοιου είδους συναντήσεις, ακόμη και μόνο η παρουσία έχει αξία. Ωστόσο, οι φόβοι είναι ότι στις αρχές του 2026 η ουκρανική κρίση μπορεί να οδηγήσει σε νέα καταιγίδα. Για την Τουρκία, το σημαντικό είναι να μην παρασυρθεί από αυτήν.