Έβγαλε όπλο, αλλά δεν πυροβόλησε ο Τραμπ στο Ιράν

Τα τύμπανα του πολέμου στον Περσικό ηχούν όλο και πιο δυνατά τις τελευταίες ώρες με την Ουάσινγκτον να προειδοποιεί για επικείμενη επίθεση και την Τεχεράνη να απαντά ότι οι συνέπειες θα είναι ευθύνη των ΗΠΑ. Οι δύο πλευρές επικοινωνούν μέσω αντιπροσώπων, καθώς δεν διατηρούν επίσημες διπλωματικές σχέσεις, το κλίμα ωστόσο είναι πολεμικό και ήδη διεθνείς αεροπορικές εταιρίες επανασχεδιάζουν τα δρομολόγιά τους για να αποφύγουν την περιοχή της έντασης.

Αφορμή του νέου γύρου όξυνσης στάθηκε η κατάρριψη ενός αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους, για το οποίοι η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι παραβίασε τον ιρανικό εναέριο χώρο. Αντιθέτως οι Αμερικανοί υποστηρίζουν ότι το drone βλήθηκε στον διεθνή εναέριο χώρο και κάνουν λόγο για απρόκλητη επίθεση.

Η Τεχεράνη διαμήνυσε στις ΗΠΑ ότι θα είναι αποκλειστικά υπεύθυνες για τις συνέπειες που θα έχει για την ευρύτερη περιοχή μια ενδεχόμενη, από μέρους τους, ανάληψη στρατιωτικής δράσης εναντίον του Ιράν. Το μήνυμα στάλθηκε στην Ουάσινγκτον μέσω του Ελβετού πρεσβευτή στην ιρανική πρωτεύουσα και ήταν απάντηση στην προειδοποίηση που έστειλαν νωρίτερα οι ΗΠΑ μέσω του Ομάν για επικείμενη αμερικανική επίθεση.

Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών φέρεται να διαμήνυσε στις ΗΠΑ ότι η Τεχεράνη δεν επιδιώκει τον πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο  επικεφαλής της διεύθυνσης αμερικανικών υποθέσεων στο εν λόγω υπουργείο διευκρίνισε, ωστόσο, ότι «αν η άλλη πλευρά (δηλαδή οι Αμερικανοί) προχωρήσει σε προκλητικές και απερίσκεπτες ενέργειες, θα πάρει απάντηση». Ο ίδιος έκανε λόγο για «απρόβλεπτες» συνέπειες και για ζημιές που «θα πλήξουν όλες τις πλευρές».

Ο αγγελιαφόρος από το Ομάν

Νωρίτερα Ιρανοί αξιωματούχοι είχαν αναφέρει ότι η Τεχεράνη έλαβε στην διάρκεια της νύχτας ένα μήνυμα από τον Τραμπ, μέσω του Ομάν, στο οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος προειδοποιούσε ότι επίκειται μια επίθεση των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν. Σύμφωνα με τους ίδιους  αξιωματούχους, το μήνυμα ανέφερε, παραλλήλως, ότι ο Τραμπ είναι «εναντίον κάθε λογής πολέμου με το Ιράν» και ότι επιθυμεί να μιλήσει με την Τεχεράνη.

Οι Ιρανοί φέρονται να παρέπεμψαν στον Χαμενεΐ, σημειώνοντας ότι «οποιαδήποτε επίθεση εναντίον του Ιράν θα έχει περιφερειακές και διεθνείς συνέπειες». Είχε προηγηθεί δημοσίευμα των New York Times, το οποίο ανέφερε ότι ο Τραμπ είχε ήδη εγκρίνει στρατιωτικά πλήγματα εναντίον της Τεχεράνης, σε αντίποινα για την κατάρριψη του drone, αλλά την τελευταία στιγμή τα ακύρωσε. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα οι στόχοι περιελάμβαναν ιρανικά ραντάρ και συστοιχίες πυραύλων και οι επιθέσεις επρόκειτο να γίνουν νωρίς το πρωί.

Οι επιθέσεις ωστόσο δεν έγιναν, ενώ, μέχρι πριν λίγο, δεν έχει ξεκαθαριστεί αν θα γίνουν στην διάρκεια της ημέρας ή σε κάποιον άλλο χρόνο, ούτε αν η κυβέρνηση Τραμπ άλλαξε τελικά γνώμη για το συγκεκριμένο θέμα. Αδιευκρίνιστο παρέμενε επίσης, αν υπήρξαν κάποια κολλήματα ή προβληματισμοί από την αμερικανική πλευρά για την αναβολή των επιθέσεων. Με μια σειρά πρωινών μηνυμάτων στο Twitter, ωστόσο, ο Τραμπ δηλώνει ότι σταμάτησε την επίθεση, επειδή θα αποτελούσε δυσανάλογη απάντηση στην κατάρριψη ενός μη επανδρωμένου  αεροσκάφους επιτήρησης.

«Είχαμε οπλίσει και ήμασταν έτοιμοι να ανταποδώσουμε την περασμένη νύκτα σε τρεις διαφορετικούς στόχους, όταν ρώτησα, πόσοι θα πεθάνουν», έγραψε ο Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος έγραψε επίσης ότι ένας στρατηγός τον πληροφόρησε ότι από την επίθεση «θα σκοτωθούν 150 άνθρωποι» και έτσι για λόγους αναλογικότητας, την ματαίωσε δέκα λεπτά πριν την προγραμματισμένη ώρα.

Η ένταση πάντως παραμένει στην περιοχή και, μία μετά την άλλη, διεθνείς αεροπορικές εταιρίες επανασχεδιάζουν τις πτήσεις τους, παρακάμπτοντας τον ελεγχόμενο από το Ιράν εναέριο χώρο στα Στενά του Ορμούζ και στον Κόλπο του Ομάν. Οι αλλαγές γίνονται μετά την απόφαση της υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας των ΗΠΑ, να απαγορεύσει τις πτήσεις αεροσκαφών των αμερικανικών αεροπορικών εταιριών πάνω από την περιοχή.

Ανεβάζει τόνους η Μόσχα

Την ίδια ώρα, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί προσεκτικά την κλιμάκωση της έντασης και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, συνέστησε σε όλους «ατσάλινα νεύρα». Έκκληση για αποκλιμάκωση απευθύνει και η Βρετανία, η οποία έχει συνταχθεί με τις αμερικανικές κατηγορίες εναντίον του Ιράν για τις επιθέσεις στα δεξαμενόπλοια.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν πάντως οι αντιδράσεις της Ρωσίας, οι οποίες δείχνουν να ανεβαίνουν έναν τόνο πιο πάνω απ’ ότι τις προηγούμενες ημέρες. Σχολιάζοντας τις πληροφορίες ότι ο Τραμπ είχε εγκρίνει στρατιωτικά πλήγματα κατά του Ιράν, ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ έκανε λόγο «για ισορροπία στα όρια του πολέμου», επικρίνοντας παραλλήλως τις ΗΠΑ ότι «ωθούν την κατάσταση στην άβυσσο μιας ανοιχτής σύγκρουσης».

Ο Ριαμπκόφ προχώρησε και άλλο την κριτική του προς τις ΗΠΑ, σημειώνοντας ότι οι Αμερικανοί του δίνουν την εντύπωση ότι «δεν αντιλαμβάνονται για τι μιλάμε, εκεί». Κατηγόρησε μάλιστα τις ΗΠΑ, ότι αντί να σκεφθούν μια πολιτική διέξοδο από την συγκεκριμένη κρίση, τα βάζουν με την Ρωσία, προσάπτοντας στην Μόσχα ότι «επιδιώκει δήθεν να διευρύνει την επιρροή της». Εκτός από τον Ριαμπκόφ, τις  τελευταίες εξελίξεις σχολίασε και ο εκπρόσωπος του Πούτιν, καλώντας «όλες τις χώρες» που έχουν σχέση με την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή «να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση».

Ο Τραμπ το συνηθίζει να δημιουργεί καταστάσεις χάους πριν την διαχείριση μιας κρίσης, η εικόνα όμως ενός Αμερικανού προέδρου που διατάζει μιαν επίθεση και στην συνέχεια την ματαιώνει δεν είναι συνηθισμένο γεγονός. Οι ανθρωπιστικοί λόγοι που επικαλέστηκε ο Τραμπ μπορεί να πείθουν ένα μέρος των Αμερικανών, η πλειονότητα ωστόσο γνωρίζει ότι υπήρξαν αντιδράσεις στην στρατηγική του έναντι του Ιράν. Αντιδράσεις που εκφράστηκαν από την Πελόζι, τους Δημοκρατικούς, αλλά και από Ρεπουμπλικάνους, ανάμεσά τους ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας τους Κέβιν Μακάρθι, οι οποίοι έκριναν ότι η αντίδραση των ΗΠΑ θα πρέπει να είναι «μετρημένη». Και κάπως έτσι μάλλον, ο Τραμπ τράβηξε πιστόλι, αλλά δεν πυροβόλησε.