Έχουν πλεονέκτημα οι ΗΠΑ στις διαπραγματεύσεις με Ρωσία και Κίνα;
04/05/2025
Στη δεύτερη προεδρία Τραμπ ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων βρίσκεται σε σημείο καμπής. Τόσο η Ρωσία όσο και η Κίνα αντιμετωπίζουν εσωτερικές κρίσεις που τις αναγκάζουν να συνεργαστούν με τις ΗΠΑ. Για να αυξήσουν τη μόχλευση τους, οι δυο στρατηγικοί ανταγωνιστές της υπερδύναμης προσπαθούν να συντονίσουν τις προσπάθειές τους. Ωστόσο, η ικανότητά τους να υποστηρίζουν η μια την άλλην δείχνει μάλλον περιορισμένη, δίνοντας στις ΗΠΑ σημαντικό περιθώριο ελιγμών.
Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Πρώτον, με την επιστροφή των Ρεπουμπλικάνων επιδιώκεται αναμόρφωση τόσο του εσωτερικού πολιτικού συστήματος, όσο και της εξωτερικής πολιτικής. Δεύτερον, το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε τέτοιο επίπεδο ρευστότητας και κρίσης που όμοια κατάσταση δεν έχει παρατηρηθεί μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι ΗΠΑ διαχειρίζονται δύο πολέμους, στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ενώ αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο ενός τρίτου στην Ανατολική Ασία. Η οικονομία της Κίνας βρίσκεται σε απότομη πτώση, αναγκάζοντας την να επικεντρωθεί στα του οίκου της. Η Ρωσία χρειάζεται μια λύση στον εξαιρετικά δαπανηρό πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας. Ουσιαστικά, και οι τρεις δυνάμεις βρίσκονται υπό τεράστια πίεση για αποκλιμάκωση και σταθεροποίηση των γεωπολιτικών τους θέσεων
Το κοινό νήμα για την Κίνα και τη Ρωσία είναι ότι και οι δύο πρέπει να κάνουν μια συμφωνία με τις ΗΠΑ για να λύσουν τις αντίστοιχες κρίσεις τους. Ο καθεμιά αναγνωρίζει τα όρια της και τι μπορεί να κάνει ώστε να αλληλοβοηθηθούν. Η Κίνα δεν είναι σε θέση να συνδράμει την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ η δεύτερη δεν μπορεί να βοηθήσει το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα να διορθώσει τα οικονομικά του προβλήματα, τα οποία όλο και περισσότερο αποκτούν πολιτικό χαρακτήρα.
Αμφότερες καταλήγουν ότι η καλύτερη λύση είναι η επίτευξη συμφωνιών με τις ΗΠΑ. Η Ρωσία ελπίζει να αξιοποιήσει τη δέσμευση του Αμερικανού προέδρου για τον τερματισμό των ατέρμονων πόλεμων και κατά αυτόν τον τρόπο να συνάψει συμφωνία για να διατηρήσει όσο το δυνατόν περισσότερο ουκρανικό έδαφος μετά από τρία χρόνια σύγκρουσης. Ομοίως, η Κίνα προσδοκά ότι θα πείσει τον Τραμπ να προσφέρει μείωση στους αμερικάνικους περιορισμούς στο εμπόριο, την τεχνολογία και τις επενδύσεις, που θα μπορέσει να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της οικονομίας της που βρίσκεται σε επιβράδυνση.
Το τρίγωνο Τραμπ-Κίνα-Ρωσία
Το κατά πόσον η δεύτερη κυβέρνηση Τραμπ παρουσιάζει ευκαιρίες τόσο για την Κίνα, όσο και για τη Ρωσία θα φανεί στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις. Παρά τη σταθερή ρητορική τους για την ισχυρή διμερή σχέση με στρατηγικό χαρακτήρα και οι δύο ηγεσίες των ηπειρωτικών ευρασιατικών δυνάμεων είναι επιφυλακτικές ότι μια συμφωνία μεταξύ της μιας και των ΗΠΑ θα μπορούσε να βλάψει τα συμφέροντα της άλλης. Ως εκ τούτου, εκτός από τον συντονισμό, η συζήτηση τους είχε επίσης ως στόχο να αξιολογήσει κατά πόσο η καθεμία είναι διατεθειμένη να συμβιβαστεί.
Από την αμερικανική πλευρά, οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία έχουν πιο ξεκάθαρο χαρακτήρα, δεδομένου του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ να τερματίσει τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας. Οι συνομιλίες με την Κίνα είναι πολύ λιγότερο άμεσες λόγω της πολυπλοκότητας στα γεωοικονομικά ζητήματα. Οι ΗΠΑ διατηρούν σημαντικό πλεονέκτημα, γνωρίζοντας ότι και οι δύο ανταγωνιστές τους δεν έχουν άλλη επιλογή από το να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης.
