Φιντάν: Η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει μονομερείς ενέργειες στην Αν. Μεσόγειο
24/04/2025
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, προειδοποίησε την Πέμπτη ότι οι προσπάθειες υπονόμευσης της σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και του τουρκικού κόσμου θα αποτύχουν.
Μιλώντας σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Νορβηγό ομόλογό του, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, στην Άγκυρα, ο Φιντάν δήλωσε: «Οι χειραγωγήσεις εκείνων που θέλουν να δημιουργήσουν ρήγμα ανάμεσα σε εμάς και τον τουρκικό κόσμο δεν θα πετύχουν». «Ο τουρκικός κόσμος στο σύνολό του θα συνεχίσει να στηρίζει τους Τουρκοκύπριους», πρόσθεσε. «Θα συνεχίσουμε υπομονετικά την πολιτική μας στο ζήτημα αυτό».
Ο Φιντάν για την Γἀζα
Αναφορικά με τη Γάζα, ο Φιντάν τόνισε πως η ανθρωπιστική βοήθεια δεν έχει επιτραπεί να εισέλθει στην περιοχή για πάνω από 50 ημέρες, υπογραμμίζοντας ότι η πείνα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται ως όπλο ή μέσο τιμωρίας.
Από την πλευρά του, ο Άιντε εξέφρασε την ανησυχία του για τη «σιωπή» γύρω από τη Γάζα, προειδοποιώντας ότι πολλές δυτικές χώρες κάνουν λάθος που δεν λαμβάνουν σαφή θέση. Ο Φιντάν υπογράμμισε πως οι ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα συνεχίζονται μπροστά στα μάτια όλου του κόσμου και επανέλαβε ότι καμία χώρα δεν είναι υπεράνω του διεθνούς δικαίου. Τόνισε πως ο αποκλεισμός της ανθρωπιστικής βοήθειας έχει διαρκέσει πάνω από 50 ημέρες και ζήτησε συνεχή και απρόσκοπτη παροχή βοήθειας.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ δήλωσε πως οι παραβιάσεις του Ισραήλ απέναντι στο διεθνές δίκαιο και τη συνείδηση της ανθρωπότητας πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
Πρόσθεσε πως οι χειραγωγήσεις με σκοπό να προκληθούν εντάσεις στον τουρκικό κόσμο δεν θα πετύχουν και ότι τα «οικογενειακά» ζητήματα δεν πρέπει να συζητούνται δημόσια.
Κυπριακό και Κεντρική Ασία
Αναφερόμενος στις πρόσφατες κινήσεις κρατών της Κεντρικής Ασίας σχετικά με την Κύπρο, ο Φιντάν ανέφερε ότι οι αναπτυξιακές τους προσπάθειες έχουν τραβήξει την προσοχή της ΕΕ και διεθνών παραγόντων —κάτι που βρίσκει κατανοητό— αλλά προειδοποίησε να μην χρησιμοποιηθεί αυτό ως μοχλός πίεσης. Είπε ότι η Τουρκία παρακολουθεί στενά αυτές τις εξελίξεις και βρίσκεται σε επαφή με τους εταίρους της.
Επανέλαβε την αμετάβλητη θέση της τουρκικής κυβέρνησης στο Κυπριακό και υπογράμμισε ότι οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του τουρκικού κόσμου. Πρόσθεσε ότι η θέση της Άγκυρας είναι ξεκάθαρη και πως το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων πρέπει να γίνεται σεβαστό και να προστατεύεται ως μέρος της τουρκικής οικογένειας.
Ο Φιντάν τόνισε ότι το μοντέλο της λύσης των δύο κρατών παραμένει η μόνη βιώσιμη επιλογή μετά την αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά και ότι στις πρόσφατες συνομιλίες της Γενεύης δεν αναφέρθηκε καν το ομοσπονδιακό μοντέλο. «Στη συνάντηση της Γενεύης τον Μάρτιο, τα Ηνωμένα Έθνη δεν ανέφεραν ούτε μία φορά το ομοσπονδιακό μοντέλο. Αντίθετα, επικεντρωθήκαμε σε τομείς πιθανής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές στο νησί», δήλωσε.
Ευρωπαϊκή ασφάλεια και διμερής συνεργασία
Για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, ο Φιντάν δήλωσε ότι η Νορβηγία και η Τουρκία, ως μέλη του ΝΑΤΟ που δεν ανήκουν στην ΕΕ, πρέπει να συμμετέχουν σε όλες τις αποφάσεις και υπογράμμισε τη σημασία των πολιτικών ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Εξήρε τη συνεργασία στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας με το Όσλο, σημειώνοντας την αύξηση των πλοίων που κατασκευάζονται στα τουρκικά ναυπηγεία για τη Νορβηγία. Τόνισε ότι οι δύο χώρες επιδιώκουν την ενίσχυση του εμπορίου και των επενδύσεων ενόψει της εκατονταετηρίδας των διπλωματικών τους σχέσεων το 2026.
Ο Φιντάν προειδοποίησε επίσης ότι η επεκτατική νοοτροπία του Ισραήλ αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τη σταθερότητα της περιοχής, επισημαίνοντας ότι η μόνη λύση για διαρκή ειρήνη είναι η ίδρυση παλαιστινιακού κράτους. Ευχαρίστησε τη Νορβηγία για τη συμβολή της στις διεθνείς προσπάθειες για τη Γάζα και εξήρε την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως κράτους.
Αναφερόμενος στις αναδυόμενες πολιτικές ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ, ο Φιντάν δήλωσε ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, ανεξαρτήτως ιδιότητας μέλους, οφείλουν να αναλάβουν την ευθύνη για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή τους. Τόνισε ότι η εξάρτηση από εξωτερική προστασία δεν αποτελεί βιώσιμη στρατηγική και ότι η Ευρώπη χρειάζεται πολυεπίπεδους, συμμετοχικούς και περιφερειακούς μηχανισμούς ασφάλειας.
Ο Τούρκος υπουργός απάντησε και σε ισχυρισμούς περί γεωτρήσεων στην τουρκική υφαλοκρηπίδα, χαρακτηρίζοντάς τους ψευδείς και επανέλαβε ότι η Τουρκία ακολουθεί επιστημονική και νομική προσέγγιση στην εξερεύνηση υδρογονανθράκων. Δήλωσε πως η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει μονομερείς ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και θα προστατεύσει αποφασιστικά τα δικαιώματα και τα συμφέροντά της.
Δηλώσεις Άιντε
Ο Νορβηγός ΥΠΕΞ Έσπεν Μπαρθ Άιντε επανέλαβε την ανησυχία του για τη σιωπή σχετικά με τη Γάζα και προειδοποίησε ότι πολλές δυτικές χώρες κάνουν λάθος που δεν παίρνουν καθαρή θέση. Η Νορβηγία ήταν από τις πρώτες χώρες που δήλωσαν ότι η απάντηση του Ισραήλ στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου υπερέβη κατά πολύ το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και την αρχή της αναλογικότητας, ανέφερε.
Κάλεσε το Ισραήλ να υπερασπιστεί και να εφαρμόσει το διεθνές δίκαιο, τονίζοντας τη σημασία της συνέπειας. Χαρακτήρισε τις παραβιάσεις του Ισραήλ ως «ακραίες και ανησυχητικές», υποστηρίζοντας ότι προκαλούν μεγάλη και περιττή ταλαιπωρία στους Παλαιστινίους. Το Όσλο υποστηρίζει την άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και θεωρεί τη λύση των δύο κρατών ως τη μοναδική διέξοδο από τον πόλεμο.
Η Νορβηγία έχει υπογράψει αρκετές στρατηγικές συμφωνίες με την ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας, επιτρέποντάς της να συμμετάσχει στις πρωτοβουλίες ευρωπαϊκής αμυντικής ετοιμότητας για το 2030. Ο Άιντε χαρακτήρισε τη συνάντηση εξαιρετικά χρήσιμη, εποικοδομητική και παραγωγική, δηλώνοντας ότι οι διμερείς σχέσεις είναι γνήσιες και συνεχίζουν να αναπτύσσονται.
Αναφερόμενος στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, είπε ότι βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο και ότι η χώρα του συμμερίζεται την άποψη της Τουρκίας για την ανάγκη διαρκούς ειρηνευτικής συμφωνίας. Σχετικά με τις διαπραγματεύσεις, ανέφερε πως αν οι ΗΠΑ εμπλέκονται λιγότερο, αυτό σημαίνει ότι τα υπόλοιπα κράτη πρέπει να αναλάβουν περισσότερες πολιτικές και οικονομικές ευθύνες.
Τέλος, χαρακτήρισε τη δημιουργία νέας κυβέρνησης στη Συρία ως ελπιδοφόρο εξέλιξη και υπενθύμισε ότι κατά την επίσκεψή του στη Δαμασκό τον Ιανουάριο, προέτρεψε τις αρχές να επιδιώξουν ενότητα. Τόνισε ότι η εθνική συνοχή και ενότητα στη Συρία απαιτεί σοβαρή δέσμευση και συνεργασία από όλες τις πλευρές. Η Νορβηγία θεωρεί την αναγνώριση του Παλαιστινιακού κράτους κρίσιμη για να πειστούν οι Παλαιστίνιοι ότι η λύση των δύο κρατών είναι ακόμη δυνατή.