Φωτιά στη Λατινική Αμερική το “πραξικόπημα” κατά του Μοράλες

Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις το τελευταίο εικοσιτετράωρο στη Βολιβία, μετά το πραξικόπημα που οδήγησε στην παραίτηση του προέδρου Έβο Μοράλες. Την ίδια ώρα αντικρουόμενες είναι οι πληροφορίες για το αν έχει εκδοθεί εναντίον του ένταλμα σύλληψης, ενώ ταραχές έχουν ξεσπάσει στη πρωτεύουσα και σε άλλες πόλεις.

Ο Έβο Μοράλες βρισκόταν αντιμέτωπος εδώ και τρεις εβδομάδες με διαδηλώσεις και ταραχές που ξέσπασαν στο πλαίσιο ενός κινήματος αμφισβήτησης της επανεκλογής του στο ανώτατο αξίωμα, στις προεδρικές εκλογές της 20^ης Οκτωβρίου. Ο βολιβιανός πρόεδρος, αν και υποστήριζε ότι δεν υπήρξε πρόθεση αλλοίωσης του αποτελέσματος, αποδέχθηκε την διεξαγωγή έρευνας από τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών. Ο ίδιος δέχθηκε επίσης να πάει σε επαναληπτικές εκλογές, αν η έρευνα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι υπήρξαν περιπτώσεις νοθείας.

Την Κυριακή, και αφού είχαν προηγηθεί βιαιότητες οπαδών της αντιπολίτευσης, με αποκορύφωμα τον προπηλακισμό γυναίκας δημάρχου που πρόσκειται στον Μοράλες, ο Οργανισμός Αμερικανικών Κρατών (ΟΑΚ) συνέστησε τελικά την διεξαγωγή νέων εκλογών. Στην προκαταρκτική έκθεσή του ανέφερε μάλιστα ότι είναι στατιστικά απίθανο ο βολιβιανός πρόεδρος να εξασφάλισε τη διαφορά του 10% που απαιτούνταν για να κερδίσει τις εκλογές από τον πρώτο γύρο.

Προκήρυξε εκλογές και τον ανέτρεψαν 

Ο Μοράλες, προεκλογικά αλλά και την ημέρα διεξαγωγής των εκλογών, υποστήριζε ότι θα τις κερδίσει από τον πρώτο γύρο. Τα πρώτα αποτελέσματα έδιναν ωστόσο ανεβασμένα ποσοστά στον ηγέτη της δεξιάς αντιπολίτευσης Κάρλος Μέσα. Ο βολιβιανός πρόεδρος, ο οποίος είναι ο πρώτος αυτόχθονας ηγέτης της χώρας, περίμενε όμως τα αποτελέσματα των αγροτικών περιοχών, τα οποία ανέτρεψαν, κατά τον ίδιο, την αρχική εικόνα και του έδωσαν την νίκη.

Παρόλα αυτά, ο Μοράλες αποδέχθηκε την εισήγηση του ΟΑΚ και, αμέσως μετά την δημοσιοποίησή της, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προκηρύξει νέες εκλογές, αποδεχόμενος τα συμπεράσματα της έρευνας. Στη σύνέντευξη Τύπου που έδωσε στη Λα Πας, ο ίδιος δήλωσε ότι θα αντικαταστήσει, όπως ζήτησε και ο ΟΑΚ, το εκλογικό συμβούλιο της χώρας, το οποίο δέχθηκε πολλές επικρίσεις στην διάρκεια των τριών τελευταίων εβδομάδων. Υπερασπίστηκε, ωστόσο, την εκλογική νίκη του και μάλιστα ενώ ήδη αστυνομικές δυνάμεις είχαν αρχίσει να ενώνονται με τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές.

Αμέσως μετά, ο υποψήφιος της δεξιάς αντιπολίτευσης Κάρλος Μέσα υποστήριξε ότι ο Μοράλες, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 2006, δεν πρέπει να είναι υποψήφιος στις νέες εκλογές, αφού ο ΟΑΚ διαπίστωσε σοβαρές παρατυπίες στην πρόσφατη εκλογική διαδικασία και τον κάλεσε να παραιτηθεί. Το ίδιο αίτημα έθεσε και ο στρατός, ο οποίος είχε ανακοινώσει νωρίτερα ότι δεν θα έρθει «αντιμέτωπος με τον λαό» για το ζήτημα των εκλογών.

Ο ρόλος του στρατού 

Η κίνηση αυτή οδήγησε τον 60χρονο βολιβιανό ηγέτη στην ανακοίνωση, με τηλεοπτικό διάγγελμα, της παραίτησής του από τον προεδρικό θώκο. Στη συνέχεια παραιτήθηκε ο αντιπρόεδρος Άλβαρο Γκαρσία Λινέρα και αμέσως μετά η πρόεδρος της Γερουσίας Αντριάνα Σαλβατιέρα. Την παραίτησή του υπέβαλε και ο πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης Βίκτορ Μπόρντα, αφού διαδηλωτές πυρκόλησαν το σπίτι του, ενώ ακολούθησαν δεκάδες παραιτήσεις υπουργών και βουλευτών.

Εν μέσω ταραχων στη Λα Παζ και σε πολεις κοντα στην πρωτευουσα ο στρατός διέταξε να γίνουν αεροπορικές και χερσαίες επιχειρήσεις «για την εξουδετέρωση των ένοπλων ομάδων που ενεργούν εκτός του νόμου», όπως επισήμανε ο επικεφαλής των βολιβιανων στρατιωτικων δυνάμεων, στρατηγός Κάλιμαν. Την ίδια ώρα η αστυνομία, με εντολή εισαγγελέα, συνέλαβε την πρόεδρο της εκλογικής επιτροπής, ενώ η δεύτερη αντιπρόεδρος της Γερουσίας, Τζανίνε Άνιες, η οποία ανήκει στην κεντροδεξιά αντιπολίτευση, ανακοίνωσε ότι θα αναλάβει ρόλο υπηρεσιακής προέδρου.

Η αστυνομια διεψευσε, πάντως,τις πληροφορίες που διέδωσε ο ηγετης της αντιπολίτευσης Λουίς Φερνάντο Καμάτσο ότι έχει εκδοθεί ενταλμα σύλληψης του Μοράλες, αν και ο ίδιος ο παραιτηθείς προεδρος το χαρακτήρισε «παράνομο» και κατήγγειλε επίθεση στο σπιτι του από «βίαιες ομάδες». Πληροφορίες για σχεδια από την αστυνομία να τεθεί, παρανόμως όπως υποστήριξαν, υπό κράτηση ο Μοράλες διέδωσαν και στελέχη της απερχομενης κυβερνησης.

Ο εξαναγκασμός του προεδρου της Βολιβίας σε παραίτηση χαρακτηρίστηκε πραξικόπημα από πολλούς αρχηγούν κρατών της Λατινικής Αμερικής, με πρώτον τον Μαδούρο, ενώ το Μεξικό προσφέρθηκε να του παράσχει άσυλο. Η πρεσβεία του Μεξικού στη Λα Παζ φιλοξενεί άλλωστε, ήδη από χθες, περίπου είκοσι στελέχη της κυβέρνησης της Βολιβίας. Κραυγαλέα παραφωνία ήταν για άλλη μία φορά ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐχ Μπολσονάρου, ο οποίος απέδωσε την πτώση του Μοράλες στην νοθεία που έγινε στις εκλογές.