Φόβοι και αβεβαιότητα στη μεταπολεμική Συρία

Επί του παρόντος, αυτά τα ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν με βεβαιότητα. Οι περισσότερες απαντήσεις θα εξαρτηθούν από τις ενέργειες και τις προθέσεις της Άγκυρας.

Η Τουρκία είναι πλέον ο de facto μεσολαβητής και οι Ερντογάν – Φιντάν είναι πρακτικά υπεύθυνοι, με τον Αλ Τζολάνι, ως επιλεγμένο ηγέτη τους στην περιοχή. Η Συρία αποτελεί ένα μωσαϊκό λαών και θρησκειών, που ποτέ δεν βίωσαν μια σταθερή δημοκρατία.

Η κυρίαρχη ομάδα στη νέα τάξη πραγμάτων, η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), με ιστορικές ρίζες στην αλ-Κάιντα, προκαλεί ανησυχίες για το μέλλον της χώρας. Πολλοί φοβούνται ότι η Συρία, ενδεχομένως να ξαναζήσει έναν εμφύλιο πόλεμο, γεγονός που θα μπορούσε να προκαλέσει κύματα προσφύγων, τζιχαντιστών και αστάθεια πέρα από τα σύνορά της.

Παρόλα αυτά, η απελπισία δεν είναι πολιτική στρατηγική. Η Συρία σήμερα βιώνει έναν λυτρωτικό ενθουσιασμό: ένα έθνος εξαντλημένο από τον πόλεμο γιορτάζει την πτώση ενός τυράννου. Αν και η χώρα κατάφερε να απαλλαγεί από έναν δικτάτορα, το μέλλον παραμένει αβέβαιο. Οι ενδυματολογικές αλλαγές, το φιλοδυτικό προφίλ και η επικοινωνιακή στρατηγική της HTS, δεν συνιστούν πολιτική. Χρειάζονται πράξεις, όχι μόνο εικόνα.

Η Τουρκία ως καθοριστικός παράγοντας

Η τουρκική σημαία κυμάτισε στη μεταπολεμική προσευχή της Παρασκευής στο τζαμί των Ομεϋαδών, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα. Η Άγκυρα αναδεικνύεται ως απαραίτητος παράγοντας:

1. Στην αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας.

2. Στην παροχή διπλωματικής στήριξης στη μελλοντική κυβέρνηση.

3. Στην κυριολεκτική ανοικοδόμηση της χώρας.

Την ίδια ώρα, η παγκόσμια κοινότητα παραμένει καχύποπτη απέναντι στους ισλαμιστές, ιδίως, όταν πρόκειται να καταλάβουν θέσεις εξουσίας.

Ως πρωθυπουργός ο Ερντογάν, κατεύνασε τους φόβους της κοσμικής ελίτ στο εσωτερικό, και κέρδισε την εμπιστοσύνη των δυτικών δυνάμεων στο εξωτερικό, εφαρμόζοντας σταδιακά τη δική του ατζέντα.

Αν η HTŞ έχουν διδαχθεί από το AKP, τότε ο Αλ- Γκολάνι ενδέχεται να υιοθετήσει παρόμοιες τακτικές, εμφανίζοντας ένα μετριοπαθές πρόσωπο, συνεργάσιμος με τις ξένες δυνάμεις και κυρίως, να διαχειριστεί την κατάσταση στο εσωτερικό, με τρόπο που να αποκλιμακώνει τις ανησυχίες.

Οι προκλήσεις της μεταπολεμικής Συρίας είναι σύνθετες. Με έναν εμφύλιο πόλεμο που διήρκεσε περισσότερο από δέκα χρόνια, εμπλέκοντας διάφορους στρατούς, οργανώσεις και υπηρεσίες πληροφοριών σε σκιώδεις παρασκηνιακές συγκρούσεις, παραμένουν άγνωστες οι λεπτομέρειες των μηχανισμών λήψης αποφάσεων αυτών των δυνάμεων. Η προσοχή πλέον εστιάζεται μόνο στην ανοικοδόμηση και την πολιτική σταθερότητα της χώρας.

Μετάβαση σε ήπιο Ισλάμ

Η νίκη της Τουρκίας στη Συρία συνεπάγεται την ήττα των ΗΑΕ. Καθώς το Ιράν υποχωρεί από τη Μεσόγειο, η άνοδος των Σουνιτών απαιτούσε νέες ηγεσίες.

Το Αμπού Ντάμπι και η Σαουδική Αραβία ήθελαν αυτό το ρόλο, με τη δική τους εκδοχή του Ισλάμ. Από την άλλη, η Τουρκία και το Κατάρ, βλέπουν αυτή την ηγεσία με διαφορετικό πρίσμα, προσφέροντας οικονομική ευημερία αλλά μέσω του πολιτικού Ισλάμ (ήπια ιδεολογία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας).

Οι ίδιοι οι Σύριοι αποτελούν πλέον το επόμενο πείραμα και η Άγκυρα έχει κάθε συμφέρον να το πετύχει. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος ώστε, τα εκατομμύρια των Σύριων προσφύγων στην Τουρκία να επιστρέψουν στη χώρα τους.