Κόντρα ΗΠΑ-Ισραήλ μετά το ψήφισμα του ΟΗΕ για εκεχειρία στην Γάζα

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε σήμερα ένα ψήφισμα με το οποίο ζητά την «άμεση εφαρμογή μιας κατάπαυσης του πυρός» στη Γάζα. Το εν λέγω αίτημα που είχε εμποδιστεί πολλές φορές από το βέτο των ΗΠΑ, οι οποίες αυτήν τη φορά απείχαν. Επομένως το ψήφισμα είναι πλέον έγκυρο.

Το ψήφισμα, που υπερψηφίστηκε εν μέσω χειροκροτημάτων με 14 ψήφους υπέρ και μία αποχή, «αξιώνει μια άμεση κατάπαυση του πυρός για τον μήνα του Ραμαζανιού», ο οποίος έχει ήδη ξεκινήσει εδώ και δύο εβδομάδες, που θα οδηγήσει στην «εφαρμογή μιας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός», ενώ «ζητά την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση όλων των ομήρων».

«Εδώ και πέντε μήνες, ο παλαιστινιακός λαός υποφέρει φρικτά. Αυτό το λουτρό αίματος συνεχίστηκε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι υποχρέωσή μας να βάλουμε ένα τέλος. Τελικά, το Συμβούλιο Ασφαλείας αναλαμβάνει τις ευθύνες του», δήλωσε ο πρεσβευτής της Αλγερίας Αμάρ Μπεντζαμά, ακόμα κι αν τα δεσμευτικά ψηφίσματα του Συμβουλίου συχνά αψηφούνται από τα κράτη τα οποία αφορούν.

“Απογοήτευση” για τον Νετανιάχου

«Απογοήτευση» εξέφρασε ο Λευκός Οίκος επειδή ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου ακύρωσε την προγραμματισμένη επίσκεψη υψηλόβαθμης ισραηλινής αντιπροσωπείας στην Ουάσινγκτον, αφού το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε το ψήφισμα, χάρη στην αποχή των ΗΠΑ. «Είναι απογοητευτικό. Είμαστε πολύ απογοητευμένοι που δεν θα έρθουν στην Ουάσινγκτον ώστε να έχουμε μια συνολική συζήτηση μαζί τους σχετικά με τις βιώσιμες εναλλακτικές επί του πεδίου της Ράφα» ανέφερε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι.

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, ο υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν θα συναντηθεί πάντως αύριο με τον Ισραηλινό ομόλογό του, τον Γιοάβ Γκάλαντ, που βρίσκεται ήδη στην Ουάσινγκτον, για να συζητήσουν θέματα όπως η απελευθέρωση των ομήρων, η αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και η προστασία των αμάχων στη Ράφα. Ο Γκάλαντ πρόκειται επίσης να έχει συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν και τον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου Τζέικ Σάλιβαν.

Ο Κίρμπι τόνισε ότι η αμερικανική πολιτική δεν έχει αλλάξει, παρά την απόφαση για αποχή από τη συγκεκριμένη ψηφοφορία. Πρόσθεσε ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι θα συνεχίσουν να εκφράζουν τις ανησυχίες της Ουάσινγκτον για την ισραηλινή πολιτική στη Γάζα, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων συνομιλιών μεταξύ των δύο κυβερνήσεων. «Τίποτα δεν έχει αλλάξει όσον αφορά την άποψή μας ότι μια μεγάλη χερσαία επίθεση στη Ράφα θα ήταν μεγάλο λάθος», είπε.

Η αντίδραση της Χαμάς

Η Χαμάς υποδέχτηκε με ικανοποίηση την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για εκεχειρία στη Λωρίδα της Γάζας και ανέφερε ότι αν πραγματοποιηθεί συνολική κατάπαυση του πυρός, είναι έτοιμη να μπει άμεσα σε διαδικασία «ανταλλαγής αιχμαλώτων που θα οδηγήσει στην απελευθέρωση αιχμαλώτων και από τις δύο πλευρές».

Η παλαιστινιακή οργάνωση δήλωσε επίσης ότι «απαιτείται μια συνολική κατάπαυση του πυρός που θα οδηγήσει στην απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα και στην επιστροφή των εκτοπισμένων στα σπίτια τους».

Στο μεταξύ, ο Χουσάμ Μπαντράν, μέλος του πολιτικού γραφείου της παλαιστινακής οργάνωσης, ανέφερε ότι το ζήτημα με τις συνομιλίες για την εξασφάλιση κατάπαυσης του πυρός «σχετίζεται, μάλλον, με την άρνηση του Ισραήλ να παράσχει εγγυήσεις για βασικά ζητήματα που αφορούν τη ζωή των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας». Σύμφωνα με τον Μπαντράν, τα ζητήματα αυτά περιλαμβάνουν τη διακοπή της επίθεσης, τη δυνατότητα παροχής βοήθειας στον πολιορκημένο παράκτιο θύλακα, την επιστροφή των εσωτερικά εκτοπισμένων και ένα σαφές σχέδιο ανοικοδόμησης.

«Το πρόβλημα δεν περιορίζεται στην απελευθέρωση των αιχμαλώτων, όπως ισχυρίζεται το Ισραήλ», λέει, προσθέτοντας πως ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δεν θέλει να καταλήξει σε συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και «εξαπατά τον λαό του και τις οικογένειες των αιχμαλώτων για να καλύψει τις πολιτικές του αποτυχίες και τις αποτυχίες του σε θέματα ασφάλειας».

Η στάση των ΗΠΑ

Την Παρασκευή, η Ρωσία και η Κίνα είχαν θέσει το βέτο τους σε ένα σχέδιο ψηφίσματος των ΗΠΑ που υπογράμμιζε την «ανάγκη» μιας «άμεσης κατάπαυσης του πυρός» στη Γάζα σε σύνδεση με τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των ομήρων που κρατούνται από την αιματηρή επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου στο ισραηλινό έδαφος.

Ορισμένοι παρατηρητές είχαν διακρίνει μια σημαντική εξέλιξη της θέσης της Ουάσιγκτον, που βρίσκεται υπό πίεση να περιορίσει τη στήριξή της στο Ισραήλ, την ώρα που οι ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις έχουν στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 32.000 ανθρώπους στη Γάζα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της Χαμάς.

Έως τότε, οι ΗΠΑ συστηματικά αντιτίθεντο στο όρο «κατάπαυση του πυρός» στα ψηφίσματα του ΟΗΕ, έχοντας μπλοκάρει τρία κείμενα προς αυτήν την κατεύθυνση. Όμως, το αμερικανικό κείμενο που απορρίφθηκε δεν καλούσε ακριβώς σε μια άμεση κατάπαυση του πυρός, χρησιμοποιώντας μια διατύπωση που κρίθηκε αμφίσημη από τις αραβικές χώρες, την Κίνα και τη Ρωσία, η οποία κατήγγειλε το «υποκριτικό θέαμα» των ΗΠΑ.

Tί προβλέπει το ψήφισμα

Το ψήφισμα που εγκρίθηκε σήμερα αποτελεί έργο των μη μόνιμων μελών του Συμβουλίου, τα οποία διαπραγματεύτηκαν όλο το Σαββατοκύριακο με τις ΗΠΑ επιχειρώντας να αποφύγουν μια νέα αποτυχία, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Σε άλλο σημείο του, το ψήφισμα ζητά την «άρση όλων των εμποδίων» στην ανθρωπιστική βοήθεια.

«Η στήριξη των ΗΠΑ σε αυτούς τους στόχους δεν είναι μονάχα ρητορική. Εργαζόμαστε αδιάκοπα για να τους κάνουμε πραγματικότητα στο πεδίο μέσω της διπλωματίας, διότι γνωρίζουμε ότι μονάχα μέσω της διπλωματίας μπορούμε να προωθήσουμε αυτήν την ατζέντα», δήλωσε η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ. «Μια κατάπαυση του πυρός μπορεί να ξεκινήσει αμέσως με την απελευθέρωση του πρώτου ομήρου και επομένως πρέπει να ασκήσουμε πιέσεις στη Χαμάς για να κάνει αυτό ακριβώς», συμπλήρωσε.

Το Συμβούλιο, βαθιά διχασμένο στο ισραηλινο-παλαιστινιακό ζήτημα εδώ και χρόνια, δεν είχε καταφέρει έως τώρα να υιοθετήσει από την 7η Οκτωβρίου επ’ αυτού του θέματος παρά μόνο δύο ψηφίσματα (εκ των οκτώ που είχαν τεθεί σε ψηφοφορία), κυρίως ανθρωπιστικού χαρακτήρα. Χωρίς σημαντικά αποτελέσματα: έπειτα από πεντέμισι μήνες πολέμου, η είσοδος βοήθειας στη Γάζα, που βρίσκεται υπό πολιορκία, παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεπαρκής και ο λιμός πλανάται.

Το νέο ψήφισμα καταδικάζει επίσης «όλες τις τρομοκρατικές ενέργειες», όμως χωρίς να αναφέρει τις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 1.160 ανθρώπων, στην πλειονότητα τους αμάχων, σύμφωνα με μια καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βάσει επίσημων στοιχείων του Ισραήλ. Η Γκρίνφιλντ δήλωσε πως οι ΗΠΑ απείχαν από την ψηφοφορία, διότι δεν συμφωνούσαν με τα πάντα στο κείμενο και το ψήφισμα δεν περιείχε μια καταδίκη της Χαμάς.

Αντίδραση Νετανιάχου

Τη δυσαρέσκειά του για τη στάση των ΗΠΑ στην ψηφοφορία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, εξέφρασε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.  Έπειτα από την εξέλιξη αυτή, ο Νετανιάχου αποφάσισε να υλοποιήσει την «απειλή» του για την ακύρωση της αποστολής ισραηλινής αντιπροσωπείας στην Ουάσινγκτον, προκειμένου να συζητηθεί το ζήτημα πιθανής εισβολής του ισραηλινού στρατού στη Ράφα.

«Οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τη συνεπή θέση τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Η υποχώρηση αυτή βλάπτει τόσο την πολεμική μας προσπάθεια όσο και την προσπάθεια απελευθέρωσης των ομήρων, διότι δίνει στη Χαμάς την ελπίδα ότι η διεθνής πίεση θα της επιτρέψει να αποδεχθεί μια κατάπαυση του πυρός χωρίς την απελευθέρωση των απαχθέντων μας. Σαν συνέπεια, η αντιπροσωπεία μας δεν θα ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον» είπε ο Νετανιάχου, σύμφωνα με ισραηλινά μέσα.

Η ισραηλινή αντιπροσωπεία θα περιελάμβανε τον υπουργό Στρατηγικών Υποθέσεων Ρον Ντέρμερ, τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας Τζάκι Χάνεγκμπι και έναν αξιωματούχο των IDF που ηγείται των ανθρωπιστικών προσπαθειών στη Γάζα.

“Συνεχίζουμε τον πόλεμο”

Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, από την πλευρά του, υποστήριξε ότι το Ισραήλ «δεν έχει το ηθικό δικαίωμα να σταματήσει τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι να επιστρέψουν όλοι οι όμηροι στο σπίτι τους». Πρόσθεσε ότι θα πει στον Λευκό Οίκο ότι το Ισραήλ θα αναλάβει δράση κατά της Χαμάς παντού, «ακόμη και σε μέρη που δεν έχουμε πάει ακόμη».

Ο Ισραηλινός υπουργός προειδοποίησε επίσης ότι αν δεν υπάρξει μια «νίκη αποφασιστικής σημασίας» στη Γάζα, «μπορεί να βρεθούμε εγγύτερα σε έναν πόλεμο στον βορρά», όπου οι ισραηλινές δυνάμεις ανταλλάσσουν πυρά με μαχητές της Χεζμπολάχ εδώ και πέντε μήνες, αφού ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις τον παλαιστινιακό θύλακα.

Στο Ισραήλ, ο ηγέτης της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λάπιντ κατηγόρησε τον Νετανιάχου ότι προσπαθεί να αποσπάσει την προσοχή από τις διαφωνίες στον κυβερνητικό συνασπισμό για το νομοσχέδιο που αφορά τη στρατολόγηση, εις βάρος των δεσμών της χώρας με τις ΗΠΑ. «Πρόκειται για σοκαριστική ανευθυνότητα από έναν πρωθυπουργό που τα έχει χάσει», έγραψε στην πλατφόρμα Χ.

Η ισραηλινή κυβέρνηση θεωρεί ότι η αποχή των ΗΠΑ από την ψηφοφορία βλάπτει την πολεμική προσπάθεια του Ισραήλ και εμποδίζει την απελευθέρωση των ομήρων «επειδή δίνει στη Χαμάς την ελπίδα ότι η διεθνής πίεση θα της επιτρέψει να πετύχει μια κατάπαυση του πυρός χωρίς την απελευθέρωση των ομήρων», όπως ανέφερε στην ανακοίνωσή του το γραφείο του Νετανιάχου.

Αντιθέτως, ο Παλαιστίνιος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ριγιάντ Μανσούρ είπε ότι το σημερινό ψήφισμα του ΟΗΕ «θα πρέπει να αποτελέσει την καμπή» ώστε να μπει τέλος στην «αγωνία» των κατοίκων της Γάζας. «Θα πρέπει να επιτρέψει να σωθούν ζωές (…) Πρέπει να είναι το σήμα για το τέλος αυτής της ωμής επίθεσης εναντίον του λαού μας», είπε ο Μανσούρ.