Γερμανία: Αναζητείται κυβερνητικός συνασπισμός

Σε μετεκλογικούς ρυθμούς κινείται πλέον η Γερμανία καθώς μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων Σοσιαλδημοκράτες και Χριστιανοδημοκράτες άνοιξαν ήδη τα χαρτιά τους, με ποια κόμματα επιθυμούν να σχηματίσουν κυβερνητικό συνασπισμό. Οι Όλαφ Σολτς και Άρμιν Λάσετ θα επιδοθούν σε ένα αγώνα δρόμου για να πείσουν Πράσινους και Φιλελεύθερους να συμπράξουν μαζί τους.

Ο Σολτς του SPD με τον αέρα του νικητή του 1.6% των ψήφων έναντι του CDU/CSU δήλωσε ότι «αυτοί πρέπει να μείνουν στην αντιπολίτευση. Το SPD, οι Πράσινοι και οι Ελεύθεροι Δημοκράτες πρέπει να συγκυβερνήσουν». Τελικά αν ο Σολτς κατορθώσει να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού, θα είναι ο τέταρτος σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος της μεταπολεμικής περιόδου και ο πρώτος μετά από τον Γκέρχαρντ Σρέντερ.

Ο Αρμιν Λάσετ, ο ηγέτης του CDU/CSU ανέφερε, από την πλευρά του ότι «είμαστε δεύτεροι και ότι το κόμμα που έχει τις περισσότερες ψήφους, δεν έχει αυτομάτως και την πλειοψηφία στην Bundestag». Δήλωσε ότι θα επιδιώξει μια κυβέρνηση συνασπισμού με Πράσινους και Φιλελεύθερους. Επίσης, παραδέχτηκε τα προσωπικά λάθη του κατά την προεκλογική εκστρατεία και ανακοίνωσε ότι το κόμμα θα επεξεργαστεί τα αίτια της κακής επίδοσης του  στις εκλογές. Επισημαίνεται, ότι ο Λάσετ δέχεται έντονη εσωκομματική κριτική και αμφισβητείται ως ηγέτης του CDU/CSU.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα, το SPD έλαβε το 25,7% των ψήφων, έναντι του CDU/CSU που συγκέντρωσε το 24,1%. Οι Πράσινοι, πήραν το 14,8% των ψήφων και οι Φιλελεύθεροι (FDP) το 11,5%, των ψήφων. Το ακροδεξιό AfD ελάβε το 10,3% των ψήφων, ενώ η Αριστερά (Die Linke) έπεσε στο 4,9%.

Η ακτινογραφία των αποτελεσμάτων δείχνει ότι το SPD κυριάρχησε στις βόρειες περιοχές, ενώ το CDU παρέμεινε ισχυρό στις νότιες. Οι Πράσινοι κέρδισαν πολλές ψήφους σε όλη τη χώρα και το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) αναδείχθηκε το πιο δημοφιλές κόμμα στις ανατολικές πολιτείες της Σαξονίας και της Θουριγγίας μετά την πτώση των ποσοστών του CDU/CSU. Οι ψηφοφόροι ερωτήθηκαν σε δημοσκόπηση τι είχαν ως προτεραιότητα όταν προσήλθαν στην κάλπη: το μανιφέστο/την κατεύθυνση του κόμματος, του υποψηφίου ή μια μακροπρόθεσμη δέσμευση.

Διαφορές κομμάτων

Περίπου το 36% των ψηφοφόρων του SPD δήλωσαν ότι ψήφισαν εξαιτίας του Σολτς συγκριτικά με το 18% των ψηφοφόρων του CDU/CSU, οι οποίοι έδωσαν λιγότερη σημασία στον Άρμιν Λάσετ. Επίσης, το 30% των ψηφοφόρων του CDU/CSU δήλωσε ότι υποστήριξε το κόμμα λόγω μακροπρόθεσμης δέσμευσης σε σύγκριση με το 15% των ψηφοφόρων SPD.

Ταυτόχρονα, οι ψηφοφόροι των Πρασίνων (82%), της Αριστεράς  (77%), των Φιλελεύθερων FDP (72%) και του AfD (71%) φάνηκε να δίνουν προτεραιότητα στην πολιτική του κόμματος, έναντι της επιλογής του υποψηφίου. Για να έχει ένας κυβερνητικός συνασπισμός την απόλυτη πλειοψηφία, θα πρέπει να εξασφαλίσει τουλάχιστον 368 έδρες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών, το SPD κατέχει 206 έδρες, το CDU/CSU 196, οι Πράσινοι 118 έδρες, οι Φιλελεύθεροι FPD 92 έδρες, η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD) 83 έδρες και η Αριστερά (Den Like) 39 έδρες.

Επισημαίνεται, ότι όλα τα κόμματα έχουν σημαντικές διαφορές και απαιτούνται επίπονες διαπραγματεύσεις, που ενδέχεται να διαρκέσουν και μέχρι τον Ιανουάριο του 2022. Όμως, Σολτς και Λάσετ επιθυμούν να έχει σχηματιστεί κυβέρνηση μέχρι τα Χριστούγεννα. Ο Λάσετ επιμένει ότι δεν πρέπει να υπάρξουν αυξήσεις φόρων καθώς η πανδημία υποχωρεί στην Γερμανία. Αντίθετα, Σολτς και Μπέρμποκ ευνοούν τις αυξήσεις φόρων για τους πλουσιότερους πολίτες και υποστηρίζουν και την αύξηση του κατώτατου μισθού.

Τα δύο ηγετικά κόμματα έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις και στις προτάσεις τους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.  Η CDU/CSU του Λάσετ εκφράζει την προτίμηση της στην εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων και σε μια προσέγγιση με γνώμονα την αγορά. Οι Πράσινοι θέλουν, από την πλευρά τους, να αυξήσουν τις τιμές του άνθρακα και να τερματίσουν τη χρήση τους νωρίτερα από έχει προγραμματιστεί. Το SPD του Λάσετ επισημαίνει την ανάγκη προστασίας των θέσεων εργασίας καθώς η Γερμανία μεταβαίνει σε πιο πράσινη ενέργεια.

Σενάρια συνασπισμών

Μια κυβέρνηση συνασπισμού περιλαμβάνει τα εξής μετεκλογικά σενάρια. Το πρώτο σενάριο είναι η συνέχεια του “μεγάλου συνασπισμού” που κυβερνά τη Γερμανία από το 2013. Όμως, τα δυο κόμματα εμφανίζονται απρόθυμα να το επαναλάβουν και αναμένεται να προσεγγίσουν Πράσινους και Φιλελευθέρους. Αν δεν τα βρουν στις διαπραγματεύσεις τότε θα επανεξετάσουν το μεγάλο συνασπισμό, τη μόνη λύση που θα έχει απομείνει.

Το δεύτερο σενάριο είναι ο συνασπισμός “Τζαμάικα” μεταξύ των CDU/CSU-Πρασίνων και Φιλελευθέρων. Το ερώτημα είναι εάν θα καταφέρουν να πείσουν την Μπέρμποκ, που έχει σημαντικές διαφορές με τα δυο κόμματα. Το τρίτο σενάριο είναι ένας συνασπισμός SPD-Πρασίνων-Φιλελεύθερου, με τα δύο πρώτα κόμματα να ταυτίζονται σε αρκετές πολιτικές και  τους Φιλελεύθερους να έχουν διαφορετικές προσσεγγίσεις. Ο συγκεκριμένος συνασπισμός θεωρείται ότι είναι και ο πιο πιθανός για να υλοποιηθεί.

Όμως, το πρόβλημα είναι πως θα πειστούν οι Φιλελεύθεροι, που έχουν σημαντικές διαφορές με το SPD. Ένας τρικομματικός σχηματισμός  εξαρτάται από τι θα αποφασίσουν Πράσινοι και Φιλελεύθεροι. Αναμένεται να γίνουν σκληρές διαπραγματεύσεις και ενδεχομένως να απαιτηθούν ανταλλάγματα.