Γιατί δυσκολεύονται οι Ρώσοι στην Ουκρανία – Μία άλλη εξήγηση

Στο ερώτημα γιατί δυσκολεύονται οι Ρώσοι στην Ουκρανία έχουν δοθεί κάποιες απαντήσεις, αλλά τα στοιχεία ξεκαθαρίζουν κάποια πράγματα σχετικά με τις φάλαγγες που εισήλθαν από τα σύνορα με την Λευκορωσία. Ο ρωσικός στρατός, όπως και ο σοβιετικός, παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα επιμελητείας για δεκαετίες, και τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρόβλημα είναι χειρότερο από ό,τι φαινόταν πριν τον πόλεμο.

Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι Ρώσοι δεν έχουν κάνει τίποτα που να μοιάζει με την κινητοποίηση για να επιτεθούν στην Ουκρανία. Κινητοποίηση που θα ήταν πρόκληση για οποιονδήποτε στρατό. Είναι διπλή γι’ αυτούς, καθώς η υλικοτεχνική τους δυνατότητα δεν έχει προχωρήσει πολύ. Πράγματι, φαίνεται να έχουν πέσει θύμα ενός μεγάλου πειρασμού. Επενδύουν σε ακριβά όπλα που προσθέτουν σε γόητρο, αλλά δεν ασχολούνται με την υποστήριξή τους. Έτσι, ελάχιστα κονδύλια δίνονται ακόμα και για αναγκαία φορτηγά.

Πέραν αυτού, η επιμελητεία του ρωσικού στρατού δεν έχει σχεδιαστεί για χερσαία επίθεση μεγάλης κλίμακας μακριά από τις σιδηροδρομικές γραμμές, σύμφωνα με τη μελέτη των Γκράου και Μπάρτλετ “Ο ρωσικός τρόπος πολέμου”. Στο εσωτερικό των στρατιωτικών σχηματισμών, οι μονάδες υποστήριξης έχουν μικρότερο μέγεθος από τις δυτικές αντίστοιχες. Μόνο οι ταξιαρχίες έχουν ισοδύναμη εφοδιαστική ικανότητα, αλλά η σύγκριση δεν είναι ακριβής.

Οι ρωσικοί σχηματισμοί έχουν μόνο τα τρία τέταρτα του αριθμού των οχημάτων μάχης από τους αντίστοιχους των ΗΠΑ, αλλά σχεδόν τριπλάσιο πυροβολικό. Στα χαρτιά (δεν έχουν όλες οι ταξιαρχίες πλήρη αριθμό ταγμάτων) οι ρωσικές ταξιαρχίες έχουν δύο μοίρες πυροβολικού, μια μοίρα πυραύλων και δύο μοίρες αεράμυνας ανά ταξιαρχία, σε αντίθεση με μια μοίρα πυροβολικού και μια πυροβολαρχία αεράμυνας ανά αμερικανική ταξιαρχία. Ως αποτέλεσμα των επιπλέον μοιρών πυροβολικού και αεράμυνας, οι ρωσικές απαιτήσεις υλικοτεχνικής υποστήριξης είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα η συγκρότηση μονάδων ελιγμών από Τακτικές Ομάδες Ταγμάτων, οι οποίες έχουν πυροβολικό, εντείνει περαιτέρω τις ανεφοδιαστικές ανάγκες στο μέτωπο.

Ο ρωσικός στρατός έχει 10 ταξιαρχίες υλικοτεχνικής υποστήριξης που αποκαλούνται MTO. Οι ταξιαρχίες MTO υποστηρίζουν ολόκληρη τη δύναμη της πρώτης γραμμής, μεταφέροντας προμήθειες από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς στο πεδίο της μάχης. Κάθε ταξιαρχία MTO έχει 400 περίπου φορτηγά γενικής χρήσης, πολλά από τα οποία δεν λειτουργούν και γενικά να είναι λίγα και αναξιόπιστα για να συμβαδίσουν με Τακτικές Ομάδες Ταγμάτων που προχωρούν γρήγορα σε όλη την Ουκρανία. Ειδικά εφόσον το Κρεμλίνο έχει εξαπολύσει και τις 50 περίπου τέτοιες Ομάδες που έχει δημιουργήσει. Με άλλα λόγια, ο ρωσικός στρατός δεν έχει αρκετά φορτηγά για να τροφοδοτεί έναν ταχέως κινούμενο στρατό.

Έλλειψη φορτηγών

Το Κρεμλίνο, μάλιστα, επιδείνωσε την κατάσταση μέσω άστοχων προσπαθειών υλικοτεχνικής μεταρρύθμισης, παραδίδοντας σε μια εμπορική εταιρεία μεγάλο μέρος της ευθύνης για την υποστήριξη Ομάδων Ταγμάτων πρώτης γραμμής. Πριν μια δεκαετία, αναμόρφωσε το υλικοτεχνικό σύστημα του στρατού, αναθέτοντας περισσότερες ευθύνες στην κρατική εταιρεία Oboronservis.

Το σκεπτικό ήταν ότι ο στρατός, επειδή το ανθρώπινο δυναμικό των στρατευσίμων έμενε στις τάξεις του στρατού για λίγο χρονικό διάστημα, δεν είχε αξιόπιστα την τεχνογνωσία που απαιτεί η πολεμική επιμελητεία. Σήμερα, εργαζόμενοι της Oboronservis βρίσκονται σε όλες τις ταξιαρχίες MTO και στις υπαγόμενες μονάδες. Είναι άγνωστο αν η ύπαρξη πολιτών σε στρατιωτικές μονάδες δημιουργεί τριβές, αν και είναι πιθανόν.

Η Oboronservis μπήκε στο μικροσκόπιο των δικαστικών αρχών, οι οποίες από το 2014 ψάχνουν σκάνδαλα κατασπατάλησης χρημάτων του Υπουργείου Άμυνας για την αγορά πολυτελών κατοικιών και προσωπικό πλουτισμό, σε τουλάχιστον 41 περιπτώσεις. Οι περισσότεροι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν το 2017 και επέστρεψαν στις επιχειρήσεις, τις οποίες έχτισαν με κρατικά χρήματα που συνήθως υπεξαίρεσαν.

Έλλειψη ανταλλακτικών

Τα παραπάνω δεν είναι ο μόνος λόγος που δυσκολεύονται οι Ρώσοι στην Ουκρανία. Απ’ ό,τι φαίνεται η συντήρηση των οχημάτων και η προμήθεια ανταλλακτικών και αναλωσίμων είναι προβληματική. Έτσι, μεγάλος αριθμός ρωσικών οχημάτων, όλων των ειδών, έχουν εγκαταλειφθεί, όπως φαίνεται από φωτογραφίες και κυκλοφορούν σε κοινωνικά δίκτυα οι Ουκρανοί.

Εικόνες από το μέτωπο δείχνουν πληθώρα εγκαταλελειμμένων ρωσικών οχημάτων, κάποια κατεστραμμένα και άλλα άθικτα. Κάποια από έλλειψη καυσίμου, κάποια επειδή κόλλησαν στο λασπώδες έδαφος και δεν υπήρχαν οχήματα περισυλλογής. Και κάποια από σφάλματα των οδηγών κατέληξαν σε χαντάκια, ποτάμια, ή ακινητοποιήθηκαν πάνω σε άλλα κωλύματα. Κάποια όμως, εγκαταλείφθηκαν με καύσιμα στις δεξαμενές και χωρίς να φέρουν εμφανή σημάδια εχθρικού πλήγματος.

Τα οχήματα που δεν φέρουν ορατά πλήγματα έχουν κάτι κοινό: τα περισσότερα έχουν ακόμη ανοικτές τις θυρίδες πρόσβασης στον κινητήρα ή/και το σασμάν που υποδηλώνει μηχανικά προβλήματα. Όλα αυτά τα προβλήματα έχουν κοινούς παρονομαστές που καταλήγουν στη βασική διαπίστωση ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν αμελήσει βασικά θέματα συντήρησης, τα οποία βγαίνουν στο προσκήνιο σε συνθήκες εκστρατείας.

Ελαστικά κατώτερων προδιαγραφών

Κάποιες φωτογραφίες εμφανίζουν οχήματα τα οποία έχουν “πετάξει” λάστιχα από ζάντες. Άλλα έχουν λάστιχα, τα οποία έχουν σκάσει στα πλάγια, ενώ άλλα έχουν χάσει λάστιχα και ζάντες μαζί πράγμα που υποδηλώνει σπασμένα μπουλόνια. Σε κάποιο thread στο twitter, Ουκρανοί προσπαθούν να ρυμουλκήσουν ένα εγκαταλελειμμένο τροχήλατο αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir-S1, το οποίο κόλλησε σε λάσπες. Είναι εμφανές ότι έχει “πετάξει” έναν τροχό μαζί με την ζάντα, ένας άλλος τροχός έχει χαλαρώσει εντελώς από την ζάντα, ενώ ο μπροστινός τροχός έχει στρεβλώσει σαν να έχουν σπάσει τα μπουλόνια.

28-02:

Russian Pantsir-S1 SHORAD abandoned by its crew and seized by Ukrainian forces. pic.twitter.com/YZD0tTKzHL

— Kemal (@kemal_115) February 28, 2022

Ο Karl T. Muth, στρατιωτικός εμπειρογνώμων, αναφέρθηκε στην χρήση κινεζικών ελαστικών Yellow Sea YS20 (κακά αντίγραφα των γαλλικών Michelin XZL).Τελικά όμως, απ’ ό,τι φάνηκε τα περισσότερα οχήματα που φωτογραφήθηκαν εγκαταλελειμμένα “φόραγαν” λευκορωσικά ελαστικά Belshina 95, που κατασκευάζονται στην Κίνα. Ο λόγος είναι τα καλά ελαστικά κοστίζουν 3-4 φορές περισσότερο.

Σε κάθε περίπτωση, τα ελαστικά έδειχναν υπερβολικά καταπονημένα, με πολλά να φέρουν τα χαρακτηριστικά σκασίματα στα πλαϊνά τοιχώματα που συνήθως αποδίδονται στην μακρόχρονη ακινησία και στην έκθεση τους στα καιρικά φαινόμενα. Αυτό από μόνο του υποδεικνύει ότι δεν γινόταν η περιοδική κίνηση του τροχαίου υλικού, ώστε τα ελαστικά να παραμένουν χρηστικά, ή απλά είναι τόσο παλιά που διαλύονται από την εκτεταμένη χρήση. Ταυτόχρονα αποκαλύφθηκε από κάποιους αναλυτές ότι τα μπουλόνια που χρησιμοποιεί ο ρωσικός στρατός είναι από το Λάος και πολύ κατώτερης ποιότητας από αυτά που χρειάζονται σε τόσο επίπονες εκστρατείες. Αυτό δικαιολογεί τις φωτογραφίες οχημάτων με αποσπασμένες τις ζάντες μαζί με τα ελαστικά.

Συστήματα ελαστικών

Ένα άλλο πρόβλημα που φάνηκε όταν εισέβαλαν οι Ρώσοι στην Ουκρανία, συνδέεται με το γεγονός ότι σε πολλά οχήματα δεν λειτουργούσε το σύστημα κεντρικής διαχείρισης της πίεσης των ελαστικών. Όλα σχεδόν τα ρωσικά στρατιωτικά τροχοφόρα φέρουν σύστημα κεντρικού ελέγχου πίεσης των ελαστικών από την καμπίνα του οδηγού. Αυτό επιτρέπει την αύξηση-μείωση της πίεσης, ώστε να αντιμετωπίζονται διαφορετικές συνθήκες οδοστρώματος. Έτσι σε πιο υγρές-λασπώδεις επιφάνειες όπου χρειάζεται μεγαλύτερη πέδηση τα ελαστικά ξεφουσκώνουν και γίνονται πλατύτερα. Όταν πρέπει να ξαναφουσκώσουν ο οδηγός ενεργοποιεί μια κεντρική αντλία αέρα, η οποία τα φουσκώνει στο επιθυμητό επίπεδο.

Τα συστήματα αυτά συνδέονται εξωτερικά της ζάντας (ώστε να μπορεί να αλλάζεται το ελαστικό απρόσκοπτα). Όλη η πλήρωση-κένωση αέρα γίνεται με την μεταφορά αέρα από την αντλία μέσα από λαστιχένιους σωλήνες, οι οποίοι υπόκεινται στις ίδιες συνθήκες, οι οποίες φθείρουν και τα ελαστικά. Έτσι απ’ ότι φαίνεται οχήματα που κόλλησαν στη λάσπη και οι οδηγοί προσπάθησαν να μειώσουν την πίεση των ελαστικών για να αποκτήσουν περαιτέρω πέδηση, χαλάρωσε η σύμφηση των πλευρικών τοιχωμάτων με την ζάντα και η ενέργεια δεν κατέστη δυνατή.

Αυτό φαίνεται καθαρά στις φωτογραφίες από τις προσπάθειες Ουκρανών να σύρουν το εγκαταλελειμμένο τροχοφόρο αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir (βλ. βίντεο παραπάνω), όπου αρχικά οι τροχοί φαίνονται άθικτοι, αλλά στην προσπάθεια αποκολλώνται ή και σπάνε. Ο αριθμός των εγκαταλελειμμένων οχημάτων υποδεικνύει και μια γενικότερη έλλειψη σε οχήματα περισυλλογής και κινητά συνεργεία που απαραίτητα πρέπει να υπάρχουν εν αφθονία σε μηχανοκίνητους και τεθωρακισμένους σχηματισμούς.

Και με πολιτικά οχήματα οι Ρώσοι στην Ουκρανία

Στην προσπάθεια να ανταπεξέλθουν στην επιδεινούμενη κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι Ρώσοι στην Ουκρανία, επίταξαν πολιτικά φορτηγά και άλλα οχήματα, όπως δείχνουν τρένα φορτωμένα με αυτοκίνητα όλων των ειδών με κατεύθυνση προς την Ουκρανία. Η χρήση πολιτικών οχημάτων θα δημιουργήσει άλλα προβλήματα, όπως η ροή ανταλλακτικών για μια πανσπερμία οχημάτων. Τα πολιτικά οχήματα, εξάλλου, δεν έχουν σχεδιαστεί για συνθήκες πολεμικής εκστρατείας.

In an apparent attempt to help fix their broken logistics, the Russians are pushing up all manner of civilian vehicles to the front in Ukraine.🇺🇦

This is footage of a transport train around Rostov-on-Don.👇pic.twitter.com/PLV1ojG9Vf

— Jimmy Rushton (@JimmySecUK) March 5, 2022

Όλα αυτά τα προβλήματα εξηγούν εν μέρει την δυσκολία των ρωσικών δυνάμεων να επιτύχουν την αποστολή τους. Εκτός από αυτά, γίνονται εμφανή κι άλλα προβλήματα, όπως έλλειψη εκπαίδευσης και συντονισμού του εφοδιασμού με δυνάμεις φύλαξης των μετόπισθεν του μετώπου. Αυτό δείχνουν οι επιθέσεις Ουκρανών στα μετόπισθεν για την καταστροφή φαλάγγων εφοδιασμού.

Ο Φίλιπς Ο’ Μπράιαν, καθηγητής στρατηγικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του St Andrews αναφέρει: «Φαίνεται ότι υπάρχει πολύς εγκαταλελειμμένος εξοπλισμός σε αρκετά καλή κατάσταση. Στρατοί με καλό ηθικό… αν πρέπει να εγκαταλείψουν σημαντικό, πολύτιμο εξοπλισμό, θα τον καταστρέψουν. Και σε αυτή την περίπτωση, φαίνεται ότι οι Ρώσοι απλώς φεύγουν, επειδή θέλουν να διαφύγουν».