Γιατί η Ρωσία δείχνει τα δόντια της στην Ουκρανία

Οι δηλώσεις στήριξης ΗΠΑ και ΕΕ στο Κίεβο για την κρίση που έχει δημιουργηθεί από την ενίσχυση των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στη ρωσοουκρανική μεθόριο, δεν επηρέασαν το Κρεμλίνο που είναι αποφασισμένο να προστατέψει τα κεκτημένα του, στην παραδοσιακή σφαίρα επιρροής του. Ωστόσο, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ συνομίλησαν τηλεφωνικά για την ουκρανική κρίση.

Ο επικεφαλής της διοίκησης της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Κόζακ, δήλωσε ότι η κήρυξη ευρείας κλίμακας εχθροπραξιών στο Ντονμπάς εκ μέρους της κυβέρνησης του Κιέβου θα αποτελέσει για την Ουκρανία την αρχή του τέλους. Επισήμανε, ότι η Ρωσία θα αναγκαστεί να υπερασπίσει τους πολίτες της που ζουν στην επικράτεια του Ντονμπάς, εάν η κλίμακα της διένεξης είναι η ανάλογη, εξηγώντας, ότι  «σήμερα όλα εξαρτώνται από το ποια θα είναι η έκταση της πυρκαγιάς. Εάν εκεί πάει να γίνει όπως λέει ο πρόεδρος μας μια Σρεμπρένιτσα, εμείς προφανώς θα αναγκαστούμε να τους υπερασπιστούμε».

Κάνοντας χρήση της διπλωματίας η Μέρκελ ζήτησε από τον Πούτιν να μην ενισχύει την παρουσία των ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα με την Ουκρανία για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση. Ο Πούτιν κατηγόρησε από την πλευρά του το Κίεβο, για προκλητικές ενέργειες στην ανατολική Ουκρανία, που πυροδοτούν την ένταση. Η ανακοίνωση του Κρεμλίνου αναφέρει ότι ο Πούτιν «επέστησε την προσοχή στις προκλητικές ενέργειες του Κιέβου, το οποίο το τελευταίο διάστημα οξύνει σκόπιμα την κατάσταση στην γραμμή επαφής».

Δεδομένου ότι η ανατολική Ουκρανία είναι γεωπολιτικά η “αυλή” της Ρωσίας, ο  Πούτιν δεν έχει περιθώρια υποχώρησης. Έχει συνείδηση ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει να του ασκήσει ασφυκτική πίεση για να υπονομεύσει τη θέση του. Γι’ αυτό και αντιδρά με επίδειξη δύναμης. Στέλνει το μήνυμα ότι εάν το Κίεβο επιχειρήσει, παροτρυνόμενο και από τη Δύση, μία μετωπική επίθεση εναντίον των αυτονομιστών της Ανατολικής Ουκρανίας, θα προσκρούσει στη ρωσική στρατιωτική αντίδραση.

Ερωτήματα

Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι αποφασισμένη να εμπλακεί στρατιωτικά στο ουκρανικό μέτωπο, με το επιχείρημα ότι επιδιώκει να προασπίσει την Ουκρανία από τη ρωσική επιθετικότητα. Αυτό σε μεγάλο βαθμό θα φανεί και από τις κινήσεις που θα κάνει το Κίεβο, το οποίο έχει συνείδηση πως δεν μπορεί να αντέξει μία σύγκρουση με τη Ρωσία. Εάν, λοιπόν, επιχειρήσει μετωπική επίθεση, προφανώς θα το πράξει, έχοντας την εγγύηση των Αμερικανών ότι θα επέμβουν στο πλευρό του.

Η Μόσχα έχει τη δική της αντίληψη και θεωρεί την συμπεριφορά της Δύσης εχθρική, όχι μόνο στην Ουκρανία, αλλά και σε άλλα ζητήματα. Εκτιμά ότι η Δύση διεξάγει εναντίον της έναν υβριδικό πόλεμο, που περιλαμβάνει κυρώσεις, υπονόμευση της ρωσικής πολιτικής σε Λευκορωσία και παρέμβαση στα εσωτερικά της θέματα (περίπτωση Αλεξέι Ναβάλνι). Η ενίσχυση των ρωσικών στρατευμάτων δείχνει ότι η Μόσχα μπορεί να επηρεάσει την κλιμάκωση ή αποκλιμάκωση στη μεθόριο.

Ένα ερώτημα που εγείρεται είναι εάν Ρωσία και Ουκρανία μπορούν να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, αν οι σποραδικές συγκρούσεις στην Ανατολική Ουκρανία τεθούν εκτός ελέγχου. Ο Πούτιν θα πρέπει να εξετάσει προσεκτικά όλους τους παράγοντες, αν δεν θέλει να διακινδυνέψει μια αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ. Το ίδιο αντιστρόφως και ο Μπάιντεν.