Γιατί καθυστερεί η εισβολή – Οι φόβοι του Ισραήλ

Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) προετοιμάζουν μια άνευ προηγουμένου χερσαία επιχείρηση στη Λωρίδα της Γάζας ως απάντηση στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου από την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς. Προς το παρόν, οι IDF συνεχίζουν τη διεξαγωγή της επιχείρησης Swords of Iron βομβαρδίζοντας τον θύλακα που ελέγχεται από τη Χαμάς. Η αναμενόμενη εισβολή του Ισραήλ θα είναι πολύ μεγαλύτερη από όλες τις προηγούμενες επιχειρήσεις του στη Γάζα.

Έχοντας επιστρατεύσει 360.000 εφέδρους, ο ισραηλινός στρατός προετοιμάζεται τώρα για τη δεύτερη φάση της επιχείρησης που θα είναι απαράμιλλη στη βαναυσότητά της, ανέφερε το Reuters. Μία αιτία καθυστέρησης της χερσαίας εισβολής αποτέλεσαν οι επίσημες επισκέψεις των δυτικών ηγετών, κατά τη διάρκεια των οποίων οι έφεδροι πήραν άδεια για να δουν τις οικογένειές τους.

Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρέσβης στη Ρωσία, Αλεξάντερ Μπεν Ζβι μίλησε για τις πιθανότητες εισβολής του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας. Όπως υποστήριξε «το Ισραήλ έχει κηρυχθεί σε εμπόλεμη κατάσταση. Από τη στιγμή που υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση προβλέπονται διάφορα είδη επιχειρήσεων: από τον αέρα, τη θάλασσα, από το έδαφος. Μια από αυτές είναι και η χερσαία επιχείρηση. Είμαι σίγουρος ότι η πιθανότητα μιας χερσαίας επιχείρησης είναι πάνω από 50%» υπογράμμισε ο Ισραηλινός πρέσβης μιλώντας στο ρωσικό τηλεοπτικό σταθμό Rossiya 24.

Τα αίτια της καθυστέρησης

Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις είχαν δώσει συγκεκριμένες προθεσμίες στους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν τη βόρεια Γάζα, με τις προθεσμίες να έχουν λήξει. Η αεροπορία έχει ήδη προετοιμάσει το έδαφος με πολυήμερους εξοντωτικούς βομβαρδισμούς. Οι βομβαρδισμοί στοχεύουν και τις υπόγειες στοές που αποτελούν τη μεγαλύτερη απειλή για τα ισραηλινά στρατεύματα.

Σε ανάλυση της η Jerusalem Post αποδίδει την καθυστέρηση της εισβολής στους φόβους για την αντίδραση της Χεζμπολάχ. «Ένας αριθμός παραγόντων φαίνεται να προκάλεσε την καθυστέρηση, με κυρίαρχο παράγοντα την αυξανόμενη ανησυχία ότι η Χεζμπολάχ περιμένει τη στιγμή που οι περισσότερες χερσαίες δυνάμεις των IDF θα είναι δεσμευμένες στη Γάζα για να ανοίξει ένα πλήρες μέτωπο στο βορρά» αναφέρεται στο δημοσίευμα.

Το γεγονός ότι η Χεζμπολάχ δεν επιτέθηκε κατά την έναρξη του πολέμου και έχει κρατήσει τις επιθέσεις της στο Ισραήλ σε αρκετά χαμηλό επίπεδο, ενδεχομένως να είναι θέμα τακτικής και να αποτελεί μέρος μιας περίτεχνης παγίδας, για να παρασύρει τις ισραηλινές δυνάμεις σε μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας, παρόμοια με αυτό που έκανε η Χαμάς στο νότο. Αυτό δεν θα σταματήσει τις IDF από το να εισβάλουν στη Γάζα, αλλά μπορεί να προκαλεί μια καθυστέρηση για να ελέγξουν καλύτερα τα σημάδια σχετικά με τις προθέσεις της Χεζμπολάχ, καθώς και για να ενισχύσουν περαιτέρω τις βόρειες δυνάμεις.

Σε μία βαθύτερη ανάγνωση προθέσεων, πιθανόν ο ισραηλινός στρατός να θέλει περισσότερο χρόνο οργάνωσης της επιχείρησης για να μη σπεύσει απροετοίμαστος, απλά και μόνο για να ικανοποιήσει πιο γρήγορα τη δίψα του ευρύτερου πληθυσμού για αντίποινα. Θα μπορούσε να είναι ένα μεγάλο λάθος. Άλλωστε και οι Αμερικανοί ζήτησαν να καθυστερήσει η εισβολή στην Γάζα ώστε να προετοιμαστεί καλύτερα η επιχείρηση.

Αν ανατρέξουμε στην πρόσφατη ιστορία, η χερσαία εισβολή στον δεύτερο πόλεμο του Λιβάνου το 2006 ήταν ένα πλήρες χάος, με την αεροπορική δύναμη να είναι το επιτυχημένο μέρος, ενώ τόσο η εισβολή στη Γάζα το 2008-9 όσο και το 2014 ήταν περισσότερο συμβολικές. Αυτά δεν συνηγορούν στην ικανότητα των ισραηλινών δυνάμεων να διεξάγει μεγάλες χερσαίες επιχειρήσεις εισβολής.

Στρατηγική κατά της Χαμάς

Ενώ ένας στρατηγικός αιφνιδιασμός θα ήταν αδύνατος, δεδομένου ότι η Χαμάς ξεκίνησε αυτόν τον πόλεμο, οι IDF θα ήθελαν επίσης να επιτύχουν τουλάχιστον έναν τακτικό αιφνιδιασμό, ο οποίος απαιτεί σχεδιασμό. Ορισμένοι άλλοι παράγοντες καθυστέρησης θα μπορούσαν να είναι η πίεση των ΗΠΑ για την αποφυγή απωλειών μεταξύ των αμάχων, οι εσωτερικές ανησυχίες για τους Ισραηλινούς ομήρους στη Γάζα και η παροχή περισσότερου χρόνου στους Παλαιστίνιους για την εκκένωση.

Οι ισραηλινές δυνάμεις θα πρέπει να επιτύχουν τους στόχους τους με ελαχιστοποίηση των απωλειών ανάμεσα στους αμάχους. Στην αντίθετη περίπτωση η ηθική υποστήριξη της Δύσης θα κλονισθεί ενώ θα προκληθούν τεράστιες ανησυχίες για την πυροδότηση νέων μετώπων στο Λίβανο και στη Δυτική Όχθη, αλλά και για μια γενικευμένη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.

Αυτές τις ανησυχίες άλλωστε επιβεβαιώνουν οι επιθέσεις με drones και ρουκέτες κατά αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ και στη Συρία και κατά αμερικανικού πλοίου στην Υεμένη αλλά και οι συνεχείς απειλές από το Ιράν ότι η απάντηση του θα εξαρτηθεί από τις κινήσεις που θα κάνει το Ισραήλ στη Γάζα. Σύμφωνα με τους αριθμούς της Χαμάς, ήδη μερικές χιλιάδες Παλαιστίνιοι είναι νεκροί και πολλοί περισσότεροι τραυματίες. Το 2014, σκοτώθηκαν περίπου 2.000 Παλαιστίνιοι, εκ των οποίων τουλάχιστον οι μισοί ήταν άμαχοι, παρά τις προσπάθειες των IDF να αποφύγουν τις απώλειες αμάχων. Τη στιγμή που αυτοί οι αριθμοί θα διογκωθούν, πράγμα που πιθανότατα θα συμβεί όταν η εισβολή ξεκινήσει, θα υπάρξει ισχυρή πίεση από τις ΗΠΑ και κυρίως από τα αραβικά κράτη να σταματήσει.

Οι υπόγειες σήραγγες

Αναφορά από τους New York Times, υποστηρίζει, ότι η αναμενόμενη στρατιωτική επιχείρηση μπορεί να εμπλέξει το Ισραήλ σε ένα πόλεμο μέσα σε πόλεις, καθώς δεκάδες χιλιάδες μαχητές της Χαμάς πιστεύεται ότι είναι κρυμμένοι σε μπούνκερ (οχυρά καταφύγια) και σε εκατοντάδες χιλιόμετρα υπόγειων σηράγγων στο βόρειο τμήμα της Λωρίδας της Γάζας.

Ισραηλινοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες περιμένουν πως η Χαμάς θα προσπαθήσει να εμποδίσει την προώθηση των Ισραηλινών ανατινάζοντας σήραγγες καθώς θα πλησιάζουν οι χερσαίες δυνάμεις, Η Χαμάς σχεδιάζει επίσης να στείλει μαχητές της πίσω από τις ισραηλινές γραμμές χρησιμοποιώντας το περίπλοκο σύστημα των σηράγγων, ενώ ένα στρατηγικό δίλημμα δημιουργείται από το γεγονός ότι οι δυνάμεις της ισλαμιστικής οργάνωσης μπορεί να οχυρωθούν μαζί με ομήρους κάτω από τη γη. Σ’ αυτή την περίπτωση η εσωτερική πίεση από το λαό του Ισραήλ θα είναι τεράστια, όσο και τα διλήμματα της ισραηλινής ηγεσίας.

Στην ισραηλινή επίθεση αναμένεται να πάρουν μέρος μονάδες πεζικού, καθώς και άρματα μάχης και μονάδες σκαπανέων και ναρκοσυλλεκτών, όπως αναφέρουν Ισραηλινοί αξιωματούχοι. Τις χερσαίες δυνάμεις θα καλύπτουν μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυρά πυροβολικού από την ξηρά και τη θάλασσα.

Ως επίλογο να επισημάνουμε, ότι μια χερσαία επίθεση στη Γάζα θα φέρει ακόμα μεγαλύτερο αιματοκύλισμα που μπορεί να διαρκέσει χρόνια και να οδηγήσει ακόμα και σε μια ευρύτερη εμπλοκή σ’ αυτήν την εύφλεκτη περιοχή. Επειδή το διακύβευμα είναι τεράστιο, αναμένεται να πρυτανεύσει η γεωπολιτική λογική. Στην αντίθετη περίπτωση, μία γενική σύρραξη στην περιοχή θα προκαλέσει κοσμογονικές αλλαγές. Το γεγονός ότι κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει αν το αποτέλεσμα θα επιφέρει προστιθέμενη αξία στο γεωπολιτικό του κεφάλαιο, μας κάνει να ελπίζουμε ότι θα υπάρξει αυτοσυγκράτηση από όλους τους εμπλεκόμενους. Ο Ιμμάνουελ Καντ είπε κάποτε ότι «η ειρήνη θα επέλθει είτε μέσω της ανθρώπινης κατανόησης είτε μέσω κάποιας καταστροφής. Οι παγκόσμιοι ηγέτες φέρουν βαριά ευθύνη».