Ο Ερντογάν έχει προϊστορία με βομβιστικές προβοκάτσιες…

Το PKK κατηγορεί ευθέως η κυβέρνηση Ερντογάν, για την βομβιστική επίθεση που σημειώθηκε χτες στην Κωνσταντινούπολη, ισχυριζόμενη πως η βασική ύποπτη που συνελήφθη, η Σύρια Αχλάμ Αλμπασίρ, έδρασε κατόπιν εντολής της κουρδικής οργάνωσης. Κυβερνητικοί αξιωματούχοι ισχυρίζονται πως η γυναίκα είχε εκπαιδευτεί από Κούρδους μαχητές στην Συρία και πέρασε στην Τουρκία μέσω του Αφρίν. Ταυτόχρονα, ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών ισχυρίστηκε πως αν δεν συλλαμβάνονταν, θα κατέφευγε στην Ελλάδα!

Μετά την συγκρατημένη στάση που επέδειξε τις πρώτες ώρες της επίθεσης, η τουρκική κυβέρνηση εργαλειοποιεί πλέον την επίθεση, την οποία εντάσσει στο βασικό της αφήγημα: Η τρομοκρατική απειλή προέρχεται κυρίως από το PKK και ευθύνεται η Δύση που στηρίζει και εξοπλίζει το συριακό του παρακλάδι, το YPG στην Συρία. Χτες το βράδυ, ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης δήλωσε πως η Τουρκία «δεν πολεμά μόνο το PKK και το FETO» (κίνημα Γκιουλέν) αλλά «και κατά των χωρών που τους εξαπέλυσαν εναντίον μας»(!) αναφέροντας εμφατικά πως «η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Γερμανία υποστηρίζουν τους τρομοκράτες του PKK/YPG»!

#Taksim saldırganı sağlık kontrolünden geçirildi.

TEM’ci ablayı, ite it muamelesi yaptığı için tebrik ediyorum. pic.twitter.com/q4VFetjQWD

— Kerim Müdür (@Kerim_Mudur) November 14, 2022

Σε αυτό το κλίμα, σήμερα ο Σοϊλού αρνήθηκε να δεχτεί τα συλλυπητήρια της αμερικανικής πρεσβείας και επαναφέρει εμμέσως το γνώριμο μύθευμα για τα “στρατόπεδα του PKK στο Λαύριο”, την στιγμή που η χώρα μας συλλυπήθηκε σχεδόν από την πρώτη στιγμή για την βομβιστική επίθεση. Οι τουρκικές αρχές ισχυρίζονται πως διαθέτουν ηχητικά ντοκουμέντα επικοινωνιών της Αλμπασίρ με το PKK, το οποίο διέψευσε πως ευθύνεται για το πλήγμα. Τούρκοι αξιωματούχοι σε δηλώσεις τους σε διεθνή ΜΜΕ αναφέρονται και στο ενδεχόμενο εμπλοκής του ISIS, για το οποίο μέχρι πρότινος δεν γίνονταν καμία αναφορά.

Να σημειωθεί πως η επίθεση έγινε λίγο μετά από όταν ο Τούρκος πρόεδρος “έσπασε τον πάγο” με το κουρδικό κοινοβουλευτικό κουρδικό κόμμα HDP, καθώς συναντήθηκε με στελέχη του, εν όψει του δημοψηφίσματος που προγραμματίζει για την μαντίλα. Το καθεστώς Ερντογάν έχει συλλάβει δεκάδες στελέχη του κουρδικού κόμματος με την κατηγορία της “τρομοκρατίας”  και το προηγούμενο διάστημα εξέταζε το ενδεχόμενο απαγόρευσης της λειτουργίας του, κάτι που απαιτούσε, ο κυβερνητικός του εταίρος, Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

 

Τί είχε δηλώσει ο Νταβούτογλου

Αξίζει να κάνουμε μία αναδρομή στις αιματηρές επιθέσεις που είχαν συνταράξει την Τουρκία το 2015 και στις μετέπειτα δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού και υπουργού Εξωτερικών και άλλοτε στενού συνεργάτη του Ερντογάν, Αχμέτ Νταβούτογλου. Ο Νταβούτογλου υπήρξε το πιο ηχηρό “θύμα” του πολέμου στο εσωτερικό του νεοοθωμανικού καθεστώτος του Ερντογάν, που διαδέχθηκε τον δεκαετή πόλεμο (2002-12) που έληξε με την κατάλυση του μετακεμαλικού καθεστώτος.

Ο Νταβούτογλου αρνήθηκε να ακολουθήσει στον σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας πρώην στενούς συνεργάτες του Ερντογάν, όταν αυτός μετέτρεψε την κυβέρνηση του νεοοθωμανικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης σε ένα προσωποπαγές καθεστώς, που περιθωριοποίησε τους μέχρι τότε στενούς συνεργάτες. Ως επικεφαλής του μικρού αντιπολιτευόμενου κόμματος που ίδρυσε το 2019 είχε προβεί σε μία καταγγελία-“βόμβα”: Είχε καταγγείλει τον Τούρκο πρόεδρο ότι εμπλέκεται στις αιματηρές βομβιστικές επιθέσεις του 2015, στην Τουρκία! Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αν αληθεύουν οι ισχυρισμοί Νταβούτογλου, αλλά αξίζει να αναφερθούμε το πολιτικό κλίμα που επικρατούσε τότε στην γείτονα.

Υπενθυμίζουμε πως στις εκλογές του Ιουνίου εκείνης της χρονιάς, είχε συμβεί το αναπάντεχο: Το κόμμα του Ερντογάν είχε χάσει την πλειοψηφία. Το εκλογικό αποτέλεσμα τον είχε αιφνιδιάσει. Αντί να προχωρήσει σε σχηματισμό κυβέρνησης, είχε μάλιστα επιλέξει ένα πολιτικό παιχνίδι καθυστερήσεων που διήρκησε μήνες. Ο Νταβούτογλου είχε τότε αναλάβει να διαπραγματευτεί με άλλα κόμματα, αλλά συμφωνία δεν επήλθε. Οι σχετικές διαβουλεύσεις είχαν θεωρηθεί προσχηματικές.

Την ίδια περίοδο, το Κουρδικό όδευε προς πολιτική λύση. Οι άτυπες διαπραγματεύσεις πήγαιναν καλά, αλλά μετά τις εκλογές διακόπηκαν βιαίως με πρωτοβουλία του Ερντογάν. Η αιτία ήταν ότι οι Κούρδοι δεν είχαν ψηφίσει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, όπως ήλπιζε ο Τούρκος πρόεδρος, με αποτέλεσμα αυτό να χάσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Τότε ήταν που η Τουρκία άρχισε να πλήττεται από βομβιστικές επιθέσεις σε δεκάδες πόλεις.

Η πιο αιματηρή ήταν αυτή που σημειώθηκε έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό της Άγκυρας, μόλις τρεις εβδομάδες πριν πραγματοποιηθούν επαναληπτικές εκλογές, το Νοέμβριο 2015. Εκεί είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες πολίτες για να πραγματοποιήσουν πορεία υπέρ της ειρήνης. Κάλεσμα για την συγκέντρωση είχαν απευθύνει πολλά συνδικάτα και πολιτικά κόμματα της Αριστεράς, καθώς και το κουρδικό κόμμα, το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών (HDP). Σύμφωνα με το πόρισμα των αρχών, την επίθεση που είχε σκοτώσει 103 αμάχους και είχε τραυματίσει πάνω από 400, είχαν πραγματοποιήσει δύο βομβιστές-καμικάζι.

Το καρφί για τις βόμβες

Ο τότε πρωθυπουργός Νταβούτογλου (ο οποίος και απομακρύνθηκε από το αξίωμά του λίγο αργότερα) είχε με δηλώσεις του το 2019 αποδώσει ανοιχτά τις βομβιστικές επιθέσεις του 2015 σε ενορχηστρωμένη επιχείρηση παρακρατικών του καθεστώτος, προφανώς κατόπιν εντολής του Ερντογάν. Στόχος της αιματηρής εκείνης προβοκάτσιας, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ήταν η ανατροπή του δυσμενούς για το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης πολιτικού κλίματος!

Έτσι και έγινε. Σε ατμόσφαιρα  γενικευμένης ανασφάλειας, η ζυγαριά έγειρε ξανά υπέρ του Ερντογάν. «Εάν διερευνηθούν οι υποθέσεις που σχετίζονται με την τρομοκρατία, πολλοί άνθρωποι δεν θα μπορούν να πάνε να αντιμετωπίσουν το κοινό… Ξέρεις γιατί; Όταν η τουρκική ιστορία γραφτεί στο μέλλον, η περίοδος μεταξύ 7 Ιουνίου και 1 Νοεμβρίου θα είναι μια από τις πιο κρίσιμες στιγμές», είχε δηλώσει ο Νταβούτογλου σε συνέδριο στην επαρχία Σαγγάριου, εμπλέκοντας, μάλιστα, και τον αρχηγό των “Γκρίζων Λύκων” Ντεβλέτ Μπαχτσελί.

Την επίμαχη εκείνη περίοδο, πολλοί διανοούμενοι και αντίπαλοι του Ερντογάν είχαν αφήσει υπονοούμενα για τον χρόνο και τη σκοπιμότητα του κύκλου βίας που είχε τότε ανοίξει, με σκοπό την πρόκληση φόβου στους ψηφοφόρους. Όπως και να έχει, στις εκλογές του Νοεμβρίου 2015, ο Ερντογάν απέσπασε και πάλι την πλειοψηφία, με έναν από τους πιο γνωστούς σκιτσογράφους της χώρας να δηλώνει καυστικά: «όταν χάνει αυτό το κόμμα συμβαίνουν δυσάρεστα, οπότε ας το αφήσουμε να ασκεί εξουσία»!

Η σύγκρουση με τον Ερντογάν

Όταν ο Νταβούτογλου αποχώρησε (καλύτερα εκδιώχθηκε_ από το πλευρό του Τούρκου προέδρου, είχε δεσμευτεί δημόσια ότι «δεν θα βγει από το στόμα μου ούτε μία αρνητική λέξη για τον πρόεδρό μας». Μετά τη ρήξη τους που προκάλεσε τριγμούς στο εσωτερικό και ανησυχία για τις επιπτώσεις στον διεθνή προσανατολισμό της Τουρκίας, ο πρώην πρωθυπουργός είχε τηρήσει ευλαβικά την υπόσχεσή του, μεταξύ των άλλων και συμμετέχοντας ως κουμπάρος στον γάμο της μικρότερης κόρης του Ερντογάν.

Στεκόταν εκεί, χαμογελώντας στωικά και ποζάροντας στον φωτογραφικό φακό, δίπλα σε άλλους υπουργούς και ηγέτες άλλων χωρών, όπως ο Αλβανός Έντι Ράμα. Παρατηρώντας τον κανείς να απολαμβάνει το γλέντι που ακολούθησε, δεν θα μπορούσε να υποθέσει ότι μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα είχε συντελεστεί ένα πολιτικό διαζύγιο μεταξύ του πολιτικού αρχηγού και του ανθρώπου που όλοι αναγνώριζαν σαν αρχιτέκτονα της νεοοθωμανικής εθνικής στρατηγικής.

Πάντως, ο Νταβούτογλου ποτέ δεν ήταν ετερόφωτος. Μπορεί για μία περίοδο να ήταν εκλεκτός του Ερντογάν, αλλά ήταν και τότε αυτόφωτος. Ήταν σύμβουλος του Γκιουλέν, όταν ακόμα ο ιμάμης συνοδοιπορούσε με τον Ερντογάν και σύμφωνα με πληροφορίες ήταν αντίθετος στον πόλεμο που κήρυξε ο Τούρκος πρόεδρος στον άλλοτε πνευματικό μέντορά του.

Κατά γενική ομολογία έχει σφραγίσει καθοριστικά την τουρκική εξωτερική πολιτική. Το βιβλίο του “Στρατηγικό Βάθος” είναι ένα είδος μανιφέστου για τη νεοοθωμανική στρατηγική και διπλωματία. Ασκούσε αποφασιστική επιρροή πριν αναλάβει υπουργός Εξωτερικών και στη συνέχεια πρωθυπουργός. Το σημείο-τομή στη σχέση του με τον Ερντογάν ήταν το ρήγμα με τη Δύση.

Μέτωπο με τους Γκρίζους Λύκους

Για τον Νταβούτογλου, η Τουρκία έπρεπε να αναπτύξει δεσμούς και να χρησιμοποιήσει ως γεωπολιτικό έρεισμα τις μουσουλμανικές κοινότητες στον μεταοθωμανικό χώρο, αλλά χωρίς να χαλαρώσει την πρόσδεσή της στη Δύση. Ο ίδιος πιστεύει ότι η αντίθεση που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια μεταξύ Δύσης και Τουρκίας είναι ό,τι πιο επικίνδυνο. Κι αυτός είναι ίσως ο κύριος λόγος που έχει πλέον στραφεί ανοικτά εναντίον του Ερντογάν. Θεωρεί ότι κοιτάζοντας το προσωπικό συμφέρον του ο Τούρκος πρόεδρος βλάπτει τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας.

Ο Νταβούτογλου καταδίκασε με σφοδρότητα την συμμαχία του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με τους “Γκρίζους Λύκους”. Το 2021 στέλεχος του κόμματος του δέχθηκε παρακρατική επίθεση από οπαδούς των “Γκρίζων Λύκων”, με τον Ερντογάν να εκφράζει τα συλλυπητήρια του στον άλλοτε στενό του συνεργάτη για την επίθεση που δέχτηκε ο πολιτευτής του.

Το κλίμα που θα επικρατήσει στην Τουρκία μετά την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη, σίγουρα δεν ευνοεί την αντιπολίτευση, την οποία ο Ερντογάν πολλάκις κατηγορεί ότι “συμπλέει με την κατηγορία”. Θα έχει σίγουρα ενδιαφέρον η θέση του Νταβούτογλου, αν και δεν αποκλείεται να συμπλεύσει με το “εθνικό μέτωπο” που καλλιεργείται στην γείτονα κατά την τρομοκρατίας, λόγω και των επικείμενων εκλογών…