Γιατί ο Τραμπ επέλεξε το γαμβρό του για γεφυροποιό Σαουδαραβίας-Κατάρ

Επίσκεψη σε Σαουδική Αραβία και Κατάρ αναμένεται να πραγματοποιήσει εντός της εβδομάδας ο γαμβρός του Τραμπ και ανώτατος σύμβουλός του Τζάρεντ Κούσνερ, με στόχο την εξομάλυνση των σχέσεων των δυο αραβικών κρατών. Η κίνηση του Κούσνερ γίνεται σε μια περίεργη συγκυρία, μετά από τη δολοφονία του Ιρανού πυρηνικού επιστήμονα και τις δηλώσεις της Τεχεράνης για εκδίκηση των υπεύθυνων.

Ο Τραμπ επιδιώκει τη διεύρυνση του αντί-ιρανικού άξονα που αποτελείται από Ισραήλ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Μπαχρέιν, με Σαουδική Αραβία και Κατάρ. Η στρατηγική του Αμερικανού προέδρου αποσκοπεί, έστω και την ύστατη στιγμή, πριν από την αποχώρηση του, στο πως να ενώσει όλα τα κράτη του Κόλπου κατά του Ιραν.

Σαουδική Αραβία και Κατάρ έδειξαν πρόσφατα ότι δεν θα αντιδρούσαν στην ομαλοποίηση των σχέσεων τους. Ο υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας ανέφερε σε δηλώσεις του, ότι το Ριάντ αναζητά έναν τρόπο επίλυσης των διαφορών του με το γειτονικό Κατάρ. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και ο υπουργός Εξωτερικών του Κατάρ, δηλώνοντας ότι δεν υπάρχουν νικητές στην κρίση του Κόλπου και ότι ελπίζει να λάβει τέλος η διαμαχή. Η αμερικανική διαμεσολάβηση εξυπηρετεί τα δύο κράτη καθώς δεν θα δημιουργήσουν την εντύπωση ότι υποχωρούν από τις θέσεις τους.

Ο Κούσνερ θεωρείται το κατάλληλο πρόσωπο για την αποστολή, καθώς έχει εμπλακεί ενεργά στις αραβικές υποθέσεις. Ετοίμασε το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ για το Μεσανατολικό, που τελικά δεν έγινε αποδεκτό από τους Παλαιστίνιους. Ο γαμβρός του Ερντογάν θα συναντηθεί με το διάδοχο του θρόνου της Σαουδικής Αραβίας πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν και τον Εμίρη του Κατάρ Ταμίμ Μπιν Χαμάντ αλ-Θάνι. Στην αμερικανική αποστολή συμπεριλαμβανονται, ο απεσταλμένος του Λευκού Οίκου Άβι Μπέρκοβιτζ ο Διευθύνων Σύμβουλος της International Development Finance Corporation, Άνταμ Μπέχλερ, και ο πρώην ειδικός εκπρόσωπος των ΗΠΑ για θέματα Ιράν, Μπράιαν Χουκ.

Κούσνερ και Ισραήλ

Ο Κούσνερ ως γνωστόν κατάγεται από εβραϊκή οικογένεια που φέρεται σύμφωνα με δημοσιεύματα αμερικανικών ΜΜΕ, να διατηρεί μακροχρόνιες σχέσεις με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπένζαμιν Νετανιάχου. Η οικογένεια του Κούσνερ στηρίζει την σκληροπυρηνική πολιτική Νετανιάχου προς το Ιραν, και φέρεται να έχει υποστηρίξει οικονομικά ισραηλινούς εποικισμούς που βρίσκονται βόρεια της Ραμάλα, στη Δυτική Όχθη.

Επίσης, ο Κούσνερ κατά την διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ έχει αποκτήσει και αρμοδιότητες που εμπίπτουν στην άσκηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Επισημαίνεται, ότι διατηρεί στενές σχέσεις με το γαμβρό του Ερντογάν, τον πρώην υπουργό Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊρακ, έχοντας αναπτύξει έναν ανεπίσημο δίαυλο επικοινωνίας. Η Τουρκία άλλωστε αποτελεί στενό σύμμαχο του Κατάρ και το στηρίζει για να αντιμετωπίσει το εμπάργκο που του έχει επιβληθεί.

Η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και η Αίγυπτος επέβαλαν το 2017 χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο αποκλεισμό στο Κατάρ,κατηγορώντας τη Ντόχα ότι «υποστηρίζει την τρομοκρατία». Το Κατάρ απέρριψε τους ισχυρισμούς και τα κατηγόρησε ότι παραβιάζουν την κυριαρχία του. Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν δήλωσε στις αρχές Νοεμβρίου, ότι η επίλυση της κρίσης στον Κόλπο αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση Τραμπ και ότι υπάρχει πιθανότητα να συμβεί προτού αυτός αποχωρήσει τον Ιανουάριο, από  τον Λευκό Οίκο.

Όμως εγείρονται ερωτήματα για τη συγκυρία της επίσκεψης Κούσνερ τη δεδομένη στιγμή, σε Σαουδική Αραβία και Κατάρ. Η δολοφονία του Ιρανού επιστήμονα εξυπηρετεί την στρατηγική του Ντονάλτ Τραμπ προς την Τεχεράνη και δικαιολογεί και ενισχύει την υπάρξη του αντι-ιρανικού άξονα. Επισημαίνεται ότι πριν τη δολοφονία του Ιρανού, ο Νετανιάχου πραγματοποίησε μυστική επίσκεψη στη Σαουδική Αραβία, όπου βρίσκονταν και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.