Γιατί στη μεγάλη εικόνα οι Αμερικανοί πυροβολούν τα πόδια τους

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι νέος, ξεκίνησε, στην Κριμαία το 2014, αλλά οι ρίζες του βρίσκονται πολύ πιο πίσω. Ο Κιθ Γκέσεν, ρωσικής καταγωγής Αμερικανός δημοσιογράφος επισημαίνει: «Θερίζουμε, επίσης, στη Δύση, τους καρπούς των αποτυχημένων πολιτικών μας στην περιοχή, μετά τη σοβιετική κατάρρευση». Σύμφωνα με μια ενδιαφέρουσα ανάλυση, η μεγάλη εικόνα πίσω από την Ουκρανία, είναι πως αποτελεί ένα πιόνι της Ουάσιγκτον, στη σκακιέρα της αντιπαράθεσης με τη Μόσχα. Και οι σκακιστές θυσιάζουν πιόνια για να κερδίσουν τους βασικούς στόχους τους. Το αν στο τίμημα είναι και χιλιάδες αθώες ψυχές, τους μάλλον είναι αδιάφορο!

Στην πραγματικότητα, το πρόβλημα στην Ουκρανία ξεκίνησε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008 όταν η κυβέρνηση Μπους ώθησε τη συμμαχία να ανακοινώσει ότι η Ουκρανία και η Γεωργία θα γίνουν μέλη της. Το Κρεμλίνο απάντησε αμέσως με οργή, χαρακτηρίζοντας την απόφαση απειλή για την ίδια την ύπαρξη της Ρωσίας και υποσχέθηκε να την αποτρέψει.

Ο νέος Ψυχρός Πόλεμος, συνδέεται με την απόφαση της Αμερικής να παγώσει τη λειτουργία του Nord Stream 2, ως μέρος του στόχου της να εμποδίσει την Ευρώπη να επιδιώξει την ευημερία της, μέσω του αμοιβαίου εμπορίου και των επενδύσεων με Κίνα και Ρωσία. Το δυνητικό ενδεχόμενο να αποστασιοποιηθεί η Ευρώπη από τις ΗΠΑ και να αναδειχτεί σε αυτόνομο παγκόσμιο παίκτη, ο οποίος –σε συνδυασμό με την Ρωσία– θα την καθιστούσε ισοδύναμο παίκτη με ΗΠΑ και Κίνα, ενείχε το κίνδυνο σταδιακής αποδυνάμωσης των ΗΠΑ, ίσως και του περιορισμού της στην αμερικανική ήπειρο.

Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό από την υπερδύναμη, η οποία μέχρι και σήμερα ηγεμονεύει εν πολλοίς στον Κόσμο. Αυτό το ενδεχόμενο, σφράγισε την τραγική μοίρα της Ουκρανίας. Κατά μία εκδοχή, ένας τρόπος για να εμποδίσει το αμερικανικό κατεστημένο την οικονομική συνεργασία Ευρώπης-Ρωσίας, ήταν να εξωθήσουν τη Ρωσία σε στρατιωτική αντίδραση και στη συνέχεια να ισχυριστούν ότι η τιμωρία της, υπερτερεί οποιουδήποτε καθαρά εθνικού οικονομικού συμφέροντος. Αν αληθεύουν τα ανωτέρω, η παγίδα στήθηκε αριστοτεχνικά!

Ο εξοπλισμός της Ουκρανίας

Τα τελευταία χρόνια οι ΗΠΑ και η Βρετανία κυρίως παρείχαν στην Ουκρανία, συμβούλους, εκπαίδευση και συνεχώς αυξανόμενες ποσότητες στρατιωτικού υλικού. Αν και δεν ήταν επίσημο μέλος του ΝΑΤΟ, αντιμετωπιζόταν όλο και περισσότερο σαν μέλος του. Σύμφωνα με Αμερικανούς αναλυτές, η Ουάσιγκτον είχε σαν στόχο να καταστήσει ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας, που συνορεύει με τη Ρωσία, εφαλτήριο για την απενεργοποίηση του ρωσικού στρατιωτικού δυναμικού.

Η επέκταση του ΝΑΤΟ είχε στόχο να μειώσει το κόστος των ΗΠΑ, προσελκύοντας άλλες χώρες στην οικονομία της Συμμαχίας και κάνοντας την άμυνα της Ρωσίας πιο ευάλωτη. Σ’ αυτό το πλαίσιο η ενίσχυση των Ουκρανών εθνικιστών με χρήμα και όπλα ήταν προτεραιότητα. Από το 2015, οι ΗΠΑ εκπαιδεύουν υπερεθνικιστικές πολιτοφυλακές, γεγονός που τεκμηριώνεται σε άρθρα γνωστών αναλυτών σε αμερικανικές εφημερίδες. Πριν από το 2018 οι ΗΠΑ παρείχαν μόνο “αμυντικό” οπλισμό στην Ουκρανία. Tα σύγχρονα φονικά όπλα των ΗΠΑ που δόθηκαν στην Ουκρανία εκτοξεύτηκαν από σχεδόν μηδέν, σε 250 εκατ. δολάρια το 2019, σε 303 εκατ. το 2020 και σε 350 εκατ. το 2021. Η συνολική στρατιωτική βοήθεια είναι πολύ μεγαλύτερη.

Στα μέσα Φεβρουαρίου του 2023,παρατηρητής του ΟΑΣΕ ανέφερε ότι ο βομβαρδισμός πυροβολικού του Ντονμπάς από τους Ουκρανούς αυξήθηκε σε πάνω από 2.000 εκρήξεις την ημέρα. Η Ρωσία αντέδρασε σε αυτές τις προετοιμασίες επίθεσης, αναγνωρίζοντας τις Δημοκρατίες του Ντονμπάς και υπογράφοντας αμυντικές συμφωνίες μαζί τους.

Μέρος των αναλυτών υποστηρίζει ότι στόχος της Ουάσιγκτον ήταν η σύγκρουση μεταξύ του ρωσικού και του ουκρανικού στρατού στο ουκρανικό έδαφος, γεγονός που θα ένωνε την Ευρώπη υπό την αιγίδα του ΝΑΤΟ και θα υποχρέωνε τις ευρωπαϊκές χώρες να διατηρούν υψηλά επίπεδα στρατιωτικών δαπανών. Θα ανάγκαζε επίσης την Ευρώπη να διατηρήσει εκτεταμένες, ακόμη και καταστροφικές, οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι οποίες έχουν ως παρενέργεια την ενίσχυση της θέσης των ΗΠΑ ως προμηθευτή ενέργειας και πρώτων υλών κάθε είδους στην Ευρώπη.

Τα δύο σταθμά και η μεγάλη εικόνα

Η αντίδραση της Δύσης στην ρωσική εισβολή ήταν άμεση καταιγιστική και προφανώς προμελετημένη με αιχμή την προπαγάνδα που παρουσιάζει τη Ρωσία ως επιθετική χώρα, η οποία επιδιώκει την ανασύσταση της Σοβιετικής Ένωσης. Μπορούμε να φανταστούμε πώς θα αντιδρούσαν οι ΗΠΑ εάν ο Καναδάς π.χ. επεδίωκε να ενταχθεί σε μια στρατιωτική συμμαχία υπό τη Ρωσία, ή απλώς να θυμηθούμε την αντίδραση της Ουάσιγκτον στην κρίση της Κούβας το 1963. Επιπλέον, σύμφωνα με το Δόγμα Μονρόε (από τις αρχές του 19ου αιώνα), καμία ευρωπαϊκή δύναμη δεν επιτρεπόταν να εμπλακεί δυο δυτικό ημισφαίριο και πολύ περισσότερο να αναπτύξει ένοπλες δυνάμεις.

Σε μια εξέλιξη που δημιουργεί παραλληλισμούς με τη σύγκρουση που βρίσκεται σε εξέλιξη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, ο υπουργός Άμυνας της Αυστραλίας Πίτερ Ντάτον, δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιτραπεί στην Κίνα να δημιουργήσει ναυτικές βάσεις στα Νησιά του Σολομώντα, στο κατώφλι της χώρας των καγκουρό. Προηγήθηκε ο Αυστραλός πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον που με δηλώσεις του χαρακτήρισε κόκκινη γραμμή τη συμφωνία για την επέκταση του κινεζικού στρατιωτικού αποτυπώματος στην περιοχή.

Από τη πλευρά τους οι ΗΠΑ –σύμφωνα με το Bloomberg– θα αντιδράσουν αναλόγως εάν το σύμφωνο ασφαλείας του Πεκίνου με τα Νησιά Σολομώντα οδηγήσει σε μόνιμη κινεζική στρατιωτική παρουσία στο μικρό κράτος του Ειρηνικού. Το συμπέρασμα που εξάγεται είναι ότι η Δύση διεκδικεί το αναφαίρετο και προνομιακό δικαίωμα να νιώθει απειλές από κινήσεις των άλλων παικτών στην παγκόσμια σκακιέρα, όμως δεν αναγνωρίζει αυτό το δικαίωμα στους ανταγωνιστές της.

Αν αναφερθούμε στα δικά μας εθνικά θέματα, η αίσθηση του κινδύνου ασφάλειας των Ρώσων, είναι προφανώς ξένη προς την εξωτερική πολιτική μας, η οποία έχει δόγμα τον κατευνασμό της Τουρκίας (ούτως ειπείν την υποχώρηση) στα εθνικά μας θέματα. Σύμφωνη με το πνεύμα αυτό είναι και η θεωρία ότι η Κύπρος κείται μακράν, πρόφαση εν αμαρτίαις για την αποφυγή παρέμβασης!

Όσον αφορά το Αιγαίο οι Τούρκοι επιχειρούν να “γκριζάρουν” το μισό, όπως επιχειρούν και το “γκριζάρισμα” της Θράκης, με τους “συμμάχους” μας να ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την ενότητα της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ. Η καταπάτηση των δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών αποσιωπάται ή αντιμετωπίζεται χλιαρά από την κυβέρνηση. Αυτή η υποχωρητικότητα έναντι των γειτόνων, αυξάνει την αλαζονεία τους.

Η μεγάλη εικόνα

Ο στόχος των Ρώσων ήταν σαφής και διακηρυγμένος εδώ και πολύ καιρό. Να ανακόψουν την επέκτασης του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς που θα σημάνει (κατ’ αυτούς) σε βάθος χρόνου τη διάλυση της Ρωσικής Ομοσπονδίας και τη λεηλασία των πλουτοπαραγωγικών της πηγών από τα δυτικά κεφάλαια. Τουλάχιστον, αυτό φοβούνται και έχουν λόγους, έστω κι εάν κάποιοι στη Δύση θεωρήσουν αυτόν τον φόβο υπερβολικό.

Ως συνέπεια του πολέμου η Ρωσία αγκαλιάζεται με την Κίνα, συγκροτώντας έναν άξονα που θα δεσπόζει στην Ευρασία και ως τέτοιος θα ασκεί έλξη και στις μικρότερες χώρες της ευρύτερης περιοχής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και γεωοικονομικά και γεωπολιτικά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι Αμερικανοί στη μεγάλη εικόνα θα έχουν πυροβολήσει τα πόδια τους, παρά τα επί μέρους κέρδη, που τους έχει αποφέρει μέχρι τώρα ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Εκτός των άλλων έχουν εξωθήσει όχι μόνο τη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία, αλλά και άλλες χώρες να αποδολαριοποιήσουν τις συναλλαγές τους και να οικοδομήσουν παράλληλους οικονομικούς (κι όχι μόνο) θεσμούς με ό,τι αυτό σημαίνει για την οικονομική κυριαρχία των Αμερικανών. Επί Τράμπ ο πρωταρχικός στόχος της πολιτικής των ΗΠΑ ήταν η αντιμετώπιση της Κίνας, κάτι που φαίνεται πιο ορθολογικό γεωπολιτικά. Προφανώς η εξωτερική πολιτική επί Μπάιντεν βρίσκεται σε σύγχυση. Αυτό ίσως οφείλεται στο ότι τα “γεράκια” παραδοσιακά θεωρούν τη Ρωσία σαν κύρια απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα, μην βλέποντας την μεγάλη εικόνα…