Γιατί θα αργήσει να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία
04/02/2025«Έχω ήδη μιλήσει με τρεις Αμερικανούς προέδρους. Έρχονται και φεύγουν, αλλά η πολιτική παραμένει πάντα η ίδια. Ξέρετε γιατί; Λόγω της ισχυρής γραφειοκρατίας. Όταν ένα άτομο εκλέγεται, μπορεί να έχει κάποιες ιδέες. Τότε φτάνουν άνθρωποι με χαρτοφύλακες, καλοντυμένοι, φορώντας σκούρα κοστούμια, σαν τα δικά μου, εκτός από την κόκκινη γραβάτα, αφού φοράνε μαύρη ή μπλε σκούρη. Αυτοί οι άνθρωποι αρχίζουν να εξηγούν πώς συμβαίνουν τα πράγματα. Και αμέσως όλα αλλάζουν. Αυτό συμβαίνει σε κάθε διοίκηση», Βλαντιμίρ Πούτιν στη Le Figaro, το Μάιο του 2017.
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιβεβαιώνοντας την εκκεντρικότητα του με τις αντικρουόμενες πρακτικές και δηλώσεις του για το ουκρανικό ζήτημα, δημιουργεί ερωτηματικά για τις πραγματικές προθέσεις του. Ο Αμερικανός πρόεδρος αποκάλυψε ότι έχει ξεκινήσει ο διάλογος και ότι η αμερικανική πλευρά διεξάγει λεπτομερείς διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του Προέδρου των ΗΠΑ για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ, να επιβεβαιώνει παλαιότερη πρόβλεψή του, ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία θα τελειώσει σε 100 ημέρες.
Εντούτοις ο Τραμπ απέφυγε, σε ερώτηση δημοσιογράφων, να αποκαλύψει για το αν είχε ήδη μιλήσει απευθείας με τον Ρώσο ηγέτη. «Δεν θέλω να το πω αυτό για το αν μίλησα με τον Πούτιν», τόνισε, αρνούμενος να απαντήσει σε ερώτηση των μέσων ενημέρωσης. Από την άλλη πλευρά, σε έναν διαπραγματευτικό διπολισμό, λίγες ημέρες νωρίτερα είχε ανεβάσει ένα μήνυμα στο Truth-Social Με το οποίο θέτει σε κίνδυνο τον “διάλογο” με τη Ρωσία. Δεν είναι γνωστό αν πρόκειται για μία παρέμβαση των ανθρώπων με τα “σκούρα κοστούμια”, ή για πρόθεση του Αμερικανού προέδρου να χρησιμοποιήσει την τακτική, “καρότο και μαστίγιο”.
Το μήνυμα έγραφε: «Εάν δεν καταλήξουμε σε μια “συμφωνία” και γρήγορα, δεν θα έχω άλλη επιλογή από το να επιβάλω υψηλά επίπεδα φόρων, δασμών και κυρώσεων σε οτιδήποτε πωλεί η Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε διάφορες άλλες συμμετέχουσες χώρες». Στα όρια της αντιφατικότητας, μερικές μέρες αργότερα, ο Τραμπ παραδέχτηκε ότι δεν ήταν σίγουρος εάν οι κυρώσεις θα μπορούσαν να «αναγκάσουν» τη Ρωσία να ξεκινήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Αναφερόμενη στις δηλώσεις Τραμπ η Wall Street Journal γράφει: «Οι προειδοποιήσεις του Τραμπ φαίνεται να είναι ανεπαρκείς για να αναγκάσουν τη Ρωσία να απομακρυνθεί από τις βασικές της απαιτήσεις, που περιλαμβάνουν την de facto αναγνώριση των εδαφών υπό τον έλεγχό της, τον τερματισμό των δεσμών μεταξύ ΝΑΤΟ και Ουκρανίας και σημαντική μείωση των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων σε 85.000 στρατιώτες». Η αμερικανική εφημερίδα σημείωσε, ότι ο ρωσικός στρατός έχοντας επαρκείς πόρους, διαθέτει το πάνω χέρι, συνεχίζοντας την προέλασή του προς τα δυτικά της Ουκρανίας, πλησιάζοντας σημαντικά κέντρα επιμελητείας των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι ρωσικές θέσεις
Οι Δυτικοί – και Αμερικανοί και Ευρωπαίοι – θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν, ότι η Ρωσία νίκησε, και στην Ουκρανία θα συμβιβαστεί μόνο με πλήρη αποδοχή των όρων της, που περιλαμβάνουν την πλήρη συνθηκολόγηση της Ουκρανίας και την αποχώρηση του ΝΑΤΟ από την περιοχή. Υπενθυμίζεται ότι το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα δηλώσει με σαφήνεια τη θέση της Ρωσίας: Tο πάγωμα της σύγκρουσης δεν είναι αποδεκτό, έως ότου ολοκληρωθούν όλοι οι στόχοι της στρατιωτικής επιχείρησης. Ο Πούτιν θέλει νέα Γιάλτα όχι ημίμετρα.
Ο Ρώσος πρόεδρος σε παλαιότερες δηλώσεις του, ξεκαθάρισε ότι σε μια συμφωνία για την Ουκρανία με τον Τραμπ, η Ρωσία θα αποφύγει τις παγίδες του παρελθόντος, όπως οι Συμφωνίες του Minsk και θα διεκδικήσει «ιστορικού χαρακτήρα» εγγυήσεις ασφαλείας ενάντια στην επιθετικότητα του ΝΑΤΟ. Μάλιστα, ο Ρώσος πρόεδρος τόνισε ότι: «Oι συμφωνίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα πρέπει να διασφαλίζουν την ασφάλεια και των δύο χωρών για μια μακροπρόθεσμη ιστορική προοπτική. Το ζήτημα αφορά την τελική υπογραφή των εγγράφων. Πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό θέμα που θα πρέπει να εγγυηθεί την ασφάλεια τόσο της Ουκρανίας όσο και της Ρωσίας για μια σοβαρή, μακροπρόθεσμη ιστορική προοπτική», ανέφερε ο Ρώσος ηγέτης, εξηγώντας γιατί η συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών «δεν μπορεί να περιλαμβάνει ούτε ένα λάθος, ούτε μία ασάφεια».
Η υπόσχεση του Τραμπ να τερματίσει τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, εάν ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ δεν λάβει υπόψη στις ευρύτερες συνομιλίες τις ανησυχίες της Ρωσίας σχετικά με την ασφάλεια. Προβλέπονται δύσκολες διαπραγματεύσεις για όλο το φάσμα των θεμάτων που θέτει η Μόσχα. Σε κάθε ένα από τα σημεία, η Ουάσιγκτον θα χρειαστεί να βρει έναν συμβιβασμό που να είναι εξίσου ικανοποιητικός για τη Ρωσία.
Συμπερασματικά, για την ευτυχή κατάληξη των διαπραγματεύσεων απαιτείται η κατανόηση της αναγκαιότητας, που απαιτεί τη χάραξη μίας νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας στην Ευρώπη, σε άμεση συνάρτηση με τα όσα συμβαίνουν στο έδαφος, στη ζώνη του πολέμου. Η Αμερική θα πρέπει να αναγνωρίσει ότι η Ρωσία είναι εγγυητής του διεθνούς συστήματος ασφαλείας, με την ίδια βαρύτητα, έχοντας ακριβώς το ίδιο δικαίωμα σε ανησυχίες με τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Αμερικανό πολιτικό επιστήμονα Τζον Μερσχάιμερ, μόνο η αναγνώριση των συμφερόντων της Ρωσίας από τη Δύση μπορεί να οδηγήσει σε πραγματικό τέλος της σύγκρουσης. Διαφορετικά, ο Μερσχάιμερ πιστεύει ότι ο ρωσικός στρατός δεν θα σταματήσει.
Στην διαπραγματευτική εξίσωση πρέπει να μπει και το απρόβλεπτο της προσωπικότητας του Τραμπ. Αν βρεθεί αντιμέτωπος με δυσκολίες στην εξεύρεση επιλογών για κατάπαυση του πυρός, μπορεί να επιλέξει έναν “τρίτο δρόμο” – να σταματήσει να εμπλέκεται στον πόλεμο εντελώς, να “ξεχάσει” την Ουκρανία, να σταματήσει να της παρέχει οποιαδήποτε βοήθεια και να προτείνει στους Ευρωπαίους να …αναλάβουν την Ουκρανία. Αυτή η επιλογή θα είναι η πιο επικίνδυνη για το Κίεβο, δεδομένου ότι ο ίδιος ο Ζελένσκι παραδέχεται ότι χωρίς την αμερικανική υποστήριξη θα είναι δύσκολο να συνεχιστεί ο πόλεμος.