Γιατί ξεσηκώνονται οι Γάλλοι – Το “αντικοινοβουλευτικό τρικ” και το συνταξιοδοτικό

Κλίμα κοινωνικής αναταραχής και συγκρούσεων συνεχίζει να πυροδοτεί στη Γαλλία η περιβόητη  ασφαλιστική/συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του Μακρόν, το συνταξιοδοτικό που ανεβάζει τα όρια ηλικίας. Το κλίμα φορτίστηκε ακόμα περισσότερο με την απόφαση της Πρωθυπουργού Ελιζαμπέτ Μπόρν, να καταφύγει στο άρθρο 49-3 που δίνει την δυνατότητα να κυρωθεί ο νόμος χωρίς να περάσει από την Βουλή. Με την ανακοίνωση της απόφασης για χρήση του άρθρου 49-3,  “βούλιαξαν” από διαδηλωτές οι πόλεις της Γαλλίας καθώς η συντριπτική πλειοψηφία αντιτίθεται στην μεταρρύθμιση Μακρόν που αυξάνει τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση.  

Η Κυβέρνηση Μακρόν φαίνεται ότι διολισθαίνει σε ένα αντικοινοβουλευτικό κατήφορο όπως διαφαίνεται από τον τρόπο ο τρόπος με τον οποίο πέρασε το επίμαχο νομοσχέδιο για το συνταξιοτικό που ανεβάζει την ηλικία σύνταξης από τα 62 στα 64 έτη και έχει βγάλει εδώ και εβδομάδες τους Γάλλους στους δρόμους. Το άρθρο 49.3 είναι ούτως ή άλλως μία από τις πιο αυταρχικές και αντιδημοκρατικές πλευρές του γαλλικού συντάγματος και κληρονομιά μιας αντίληψης ότι στο τέλος η κυβέρνηση πρέπει να μπορεί να πάρει αποφάσεις, ακόμη και εάν δεν έχει πλειοψηφία.

Σύμφωνα με αυτή την πρόβλεψη, η κυβέρνηση μπορεί να επικαλεστεί αυτό το άρθρο και να κυρώσει νόμο χωρίς αυτός να περάσει από ψηφοφορία στη Βουλή. Η αντιπολίτευση δεν έχει τη δυνατότητα να αντικρούσει αυτή την απόφαση, παρά μόνο να προχωρήσει σε πρόταση δυσπιστίας. Εάν η κυβέρνηση χάσει τη σχετική ψηφοφορία τότε θεωρείται ότι καταψηφίστηκε και ο νόμος. Τη διαδικασία αυτή έχουν χρησιμοποιήσει αρκετές φορές οι γαλλικές κυβερνήσεις γιατί τους λύνει τα χέρια σε περιπτώσεις όπου φοβούνται ότι δεν θα έχει ένα νομοθέτημα πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση. Οι κυβερνήσεις καταφεύγουν σε αυτό το μέσο κυρίως όταν γνωρίζουν ότι δεν θα χάσουν μετά την εμπιστοσύνη της Βουλής.

Παρόλο που το από το πρωί της Πέμπτης, τα γαλλικά ΜΜΕ μετέδιδαν πως ο Γάλλος πρόεδρος, σε περίπτωση που δεν βρει στήριξη το νομοσχέδιο από τους βουλευτές, θα διαλύσει τη γαλλική Εθνοσυνέλευση. Αντ’ αυτού η κυβέρνηση, μέσω της πρωθυπουργού Ελιζαμπέτ Μπορν προτίμησε την προσφυγή στο άρθρο 49.3 – ένα αντιδημοκρατικό «τρικ» – του γαλλικού Συντάγματος προκειμένου να περάσει το νομοσχέδιο, γεγονός που προκάλεσε αντιδράσεις τόσο μέσα όσο και έξω από το κοινοβούλιο.

Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 49.3 του Συντάγματος τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν το δικαίωμα να καταθέσουν πρόταση μομφής εντός 24 ωρών – σήμερα δηλαδή – κι εφόσον συγκεντρώσουν τις απαιτούμενες 289 ψήφους ο νόμος απορρίπτεται και η κυβέρνηση πέφτει.

Ήδη το κόμμα του Ζαν Λικ Μελανσόν και οι ακροδεξιού της Μαρίν Λεπέν έχουν ανακοινώσει ότι θα προχωρήσουν σε πρόταση μομφής. Το ίδιο αναμένεται να πράξει και η LIOT, μικρή κοινοβουλευτική ομάδα, που ζήτησε την απόσυρση της απόφασης και την παραίτηση της κυβέρνησης, ανακοινώνοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση θα στηρίξει την πρόταση μομφής.

Το MoDem που αποτελεί κοινοβουλευτική ομάδα που στήριξε την προεδρική καμπάνια έχει ήδη εκφράσει σοβαρές ενστάσεις για την ενεργοποίηση του άρθρου 49.3 με τον Ερβάν Μπαλανάν να δηλώνει «ήταν ένα σοκ. Ήταν λάθος να ενεργοποιηθεί το συγκεκριμένο άρθρο» με άλλον βουλευτή να τονίζει ότι πρόκειται για παραδοχή αδυναμίας και να προειδοποιεί με πολιτική κρίση.

Οι Ρεπουμπλικανοί, δια στόματος του προέδρου, Ερίκ Κιοτί, δηλώνουν ότι δεν θα στηρίξουν την πρόταση μομφής (καταμετρώνται μόνο τα υπέρ και όχι τα κατά), όμως δεν είναι σίγουρο ότι δεν θα υπάρξουν διαρροές.  Ήδη ο Ορελιέν Πραντιέ δήλωσε ότι θα ψηφίσει υπέρ της πρότασης σχολιάζοντας «εάν η κυβέρνηση είχε ακούσει την κοινωνία δεν θα είχαμε φτάσει σε αυτό το σημείο».

Νέες διαδηλώσεις

Πάντως στον δρόμο βγήκαν οι Γάλλοι στο Παρίσι αλλά και σε άλλες πόλεις με το που έγινε γνωστό πως πέρασε το επίμαχο νομοσχέδιο με τη γαλλική αστυνομία να προχωράει σε εκατοντάδες συλλήψεις.

Η γαλλική αστυνομία συνέλαβε 217 ανθρώπους το βράδυ της Πέμπτης (16/3) κατά τη διάρκεια των επεισοδίων που ακολούθησαν διαδήλωση στο Παρίσι, στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων μαζικών διαμαρτυριών. Σύμφωνα με το France Info, 217 άνθρωποι συνελήφθησαν στα επεισόδια που ξέσπασαν στην Πλας ντε λα Κονκόρντ, στο κέντρο της γαλλικής πρωτεύουσας.

Κατά την ίδια πηγή, μονάδες αντιμετώπισης ταραχών της αστυνομίας έκαναν χρήση δακρυγόνων και εκτοξευτήρων νερού υπό πίεση για να αδειάσουν την πλατεία. Κάποιοι από τους διαδηλωτές έβαλαν φωτιές και εκσφενδόνισαν αντικείμενα εναντίον αστυνομικών.

Διαδηλώσεις οργανώθηκαν χθες και σε πολλές άλλες πόλεις της Γαλλίας (Μασσαλία, Ντιζόν, Νάντη, Ρεν, Ρουέν, Γκρενόμπλ, Τουλούζη, Νίκαια). Τα συνδικάτα καλούν σε νέα εθνική απεργία την ερχόμενη Πέμπτη και μαζικές κινητοποιήσεις από το σαββατοκύριακο. Εκατομμύρια Γάλλοι έχουν βγει επανειλημμένα στους δρόμους εναντίον της μεταρρύθμισης.

Ο υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμαμέν έδωσε εντολή στην αστυνομία να λάβει «ενισχυμένα μέτρα προστασίας» για τα μέλη του γαλλικού κοινοβουλίου.

Αργά το βράδυ της Πέμπτης έγινε γνωστό ότι τα συνδικάτα των εργαζομένων καλούν σε γενική απεργία την επόμενη Πέμπτη, 23 Μαρτίου. Η Κατρίν Περέ, εκπρόσωπος του CGT ανέφερε σε συνέντευξη Τύπου «το ενιαίο συνδικαλιστικό μέτωπο εξακολουθεί να ζητά την απόσυρση της μεταρρύθμισης και καλεί σε απεργίες και διαδηλώσεις την επόμενη Πέμπτη, 23 Μαρτίου».

Το 74% των Γάλλων διαφωνεί με την επιλογή του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να θέσει με προεδρικό διάταγμα σε εφαρμογή την αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος της Γαλλίας και να αποφύγει την παραπομπή του θέματος στην Εθνοσυνέλευση, όπου ως γνωστόν έχει τη σχετική αλλά όχι την απόλυτη πλειοψηφία. Αυτό προκύπτει από δημοσκόπηση της εταιρείας Odoxa-Backbone Consulting, την οποία δημοσιεύει η γαλλική εφημερίδα Figaro.

Σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση, έξι στους δέκα Γάλλους τάσσονται υπέρ της συνέχισης των απεργιακών κινητοποιήσεων με στόχο την κατάργηση της αναμόρφωσης του γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος, η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει και την αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης των Γάλλων από τα 62 στα 64 χρόνια