΄Γιαβάς-γιαβάς΄ οι Ευρωπαίοι, ΄Γιαβούζ΄ ο Ερντογάν

Γρήγορο καθορισμό και άμεση υιοθέτηση μέτρων κατά της Τουρκίας, όσο συνεχίζει τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο θα ζητήσουν Τσίπρας και Αναστασιάδης στην συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Την ίδια ώρα, ο Ερντογάν στέλνει και δεύτερο ερευνητικό πλοίο στην Κύπρο, αυτή τη φορά στα ανοιχτά της Καρπασίας.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός, σε πλήρη συντονισμό με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αναμένεται να τονίσει ότι με τις τουρκικές προκλήσεις δεν τίθεται, για την Ενωμένη Ευρώπη, μόνον το θέμα της επίδειξης αλληλεγγύης προς την Κύπρο. Αντιθέτως, θα επισημάνει ότι προκύπτει ένα ευρύτερο ζήτημα, αυτό της στρατηγικής για την αποτροπή κινδύνων που έχουν την δυναμική να επηρεάζουν το σύνολο της ΕΕ.

Αθήνα και Λευκωσία θα καταδικάσουν για άλλη μία φορά τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και το Αιγαίο. Στο πλαίσιο αυτό θα δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα στις επιπτώσεις που έχει αυτή η προκλητικότητα στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας. Τσίπρας και Αναστασιάδης πηγαίνουν, άλλωστε, στις Βρυξέλλες με το κεκτημένο της στήριξης των ηγετών των μεσογειακών χωρών (Med 7) και της απόφασης που έλαβε την Τρίτη το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μιας απόφασης, στην οποία, για πρώτη φορά, γίνεται λόγος για λήψη μέτρων κατά της Τουρκίας για παραβίαση κανόνων του Διεθνούς Δικαίου.

Στη σύνοδο με “προίκα”

Το κλίμα δείχνει καλό και, όπως δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, «ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μπορεί να βασίζεται στην αλληλεγγύη των ομολόγων του στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο». Ο ίδιος εξέφρασε και την ελπίδα να εγκριθούν από τους Ευρωπαίους ηγέτες τα συμπεράσματα που υιοθέτησαν ομόφωνα οι υπουργοί Ευρωπαϊκών θεμάτων. Το αίτημα, άλλωστε, των υπουργών προς την Κομισιόν και την  Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης, να εξετάσουν και να προτείνουν «κατάλληλα μέτρα» και «χωρίς καθυστέρηση» είναι σαφέστατο.

Το ερώτημα ωστόσο είναι, πόσο «χωρίς καθυστέρηση» θα υιοθετήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες τα μέτρα εναντίον της Τουρκίας. Πηγές από τις Βρυξέλλες ανέφεραν, χθες, ότι αυτά τα μέτρα δεν αναμένεται να παρουσιαστούν στην σημερινή σύνοδο. Τόνιζαν όμως ότι είναι σημαντικό οι ηγέτες να εγκρίνουν «με την ίδια ή παρόμοια γλώσσα» το κείμενο του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων. Το θέμα της λήψης μέτρων θα συζητηθεί, πάντως, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, στο πρώτο μέρος της Συνόδου Κορυφής, σήμερα το απόγευμα. Πρόκειται για εκείνο το τμήμα της Συνόδου, στην διάρκεια του οποίου αναμένεται να υιοθετηθούν όλα τα επίσημα συμπεράσματα, ανάμεσά τους αυτά που αφορούν την διεύρυνση της ΕΕ.

Την ίδια ώρα, η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να αλλάξει τα σχέδιά της και να μετριάσει την προκλητική συμπεριφορά. Αντιθέτως, ήδη ετοιμάζει την αποστολή δεύτερου πλοίου γεωτρήσεων, του Yavuz, το οποίο θα επιχειρήσει στα ανοικτά της χερσονήσου της Καρπασίας. Μάλιστα, όπως είπε, πριν την τελετή απόπλου, ο γενικός διευθυντής της τουρκικής εταιρείας πετρελαϊκών ερευνών Turkiye Petrolleri (TPAO), το Yavuz θα αρχίσει τις γεωτρήσεις στις αρχές Ιουλίου.

Επίδειξη ισχύος

Στην ίδια τελετή, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Φατίχ Ντονμέζ, προειδοποίησε μάλιστα «εξωτερικούς» παράγοντες που συνεργάζονται με την Κύπρο, προτρέποντας τους να μην κυνηγούν «ψευδαισθήσεις» που, όπως είπε, δεν θα φέρουν αποτελέσματα. Ο ίδιος διευκρίνισε ότι το Yavuz, θα επιχειρήσει γεώτρηση στο βορειοανατολικό τμήμα του νησιού, η οποία θα διαρκέσει περίπου τρεις μήνες και θα φθάσει σε βάθος 3.300 μέτρων.

Οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων είναι στο πλαίσιο του κλίματος έντασης που καλλιεργεί ο Ερντογάν, ο οποίος απέρριψε την απόφαση των Ευρωπαίων και δείχνει να την αγνοεί. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει βεβαίως και άλλα προβλήματα, κυρίως με τις ΗΠΑ, η επίλυση ή όχι των οποίων θα καθοριστεί στην Ιαπωνία, στην συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του Τραμπ.

Προβλήματα αντιμετωπίζει και στο εσωτερικό, καθώς, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, αναμένεται να χάσει για δεύτερη φορά από τον Ιμάμογλου στη μάχη της Κωνσταντινούπολης. Μια τέτοια εξέλιξη θα επαναφέρει όμως στο προσκήνιο το κύμα αμφισβήτησής του, το οποίο εκφράστηκε στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές, όταν έχασε σχεδόν όλους τους μεγάλους δήμους. Στο πλαίσιο αυτό εντείνει το κυνήγι των γκιουλενιστών, συνεχίζοντας τις συλλήψεις. Επίδειξη ισχύος του καθεστώτος Ερντογάν είναι άλλωστε και η σημερινή απόφαση στην δίκη των υπαιτίων του αποτυχημένου πραξικοπήματος του 2016, κάποιοι από τους οποίους καταδικάστηκαν σε 141 φορές ισόβια.

Αθήνα και Λευκωσία επιδιώκουν την έμπρακτη καταδίκη των τουρκικών προκλήσεων από τους Ευρωπαίους. Η Άγκυρα ωστόσο συνεχίζει και πάντα υπάρχει ο κίνδυνος ο Ερντογάν να επιδιώξει κλιμάκωση της έντασης, βάζοντας στον χάρτη των προκλήσεων και το Καστελόριζο. Για το ενδεχόμενο αυτό ρωτήθηκε από τον ΘΕΜΑ 104,6 ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος και η απάντησή του ήταν ότι «εμείς έχουμε πολεμικό ναυτικό και έχουμε στείλει παντού τα αναγκαία σήματα». Διαβεβαίωσε μάλιστα ότι «αυτά τα μηνύματα έχουν εισπραχθεί, γιατί κανείς δεν είναι τόσο τρελός ώστε να θέλει θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο».

Οι δηλώσεις Κατρούγκαλου έγιναν πάντως την ώρα που επισκέπτεται το ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας η διοικητής του αμερικανικού 6ου Στόλου, αντιναύαρχος Φρανκέτι. Έγιναν όμως και λίγη ώρα πριν το Υπουργείο ανακοινώσει την ολοκλήρωση του δεύτερου γύρου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, για τον οποίο ανέφερε ότι έγινε σε εποικοδομητικό κλίμα.