Η αγγλογαλλική ναυμαχία στο Τζέρσεϊ – Μια ουρά του Brexit

Ένταση έχει προκληθεί μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας στη θάλασσα της Μάγχης με αφορμή την αντιπαράθεσή τους για τα δικαιώματα των Γάλλων ψαράδων στο Νησί Τζέρσεϊ, που έχει καθεστώς αυτοδιοίκησης και η κυβέρνηση του Λονδίνου το εκπροσωπεί σε διεθνές επίπεδο. Η διπλωματική αντιπαράθεση κλιμακώθηκε όταν μια υπουργός της γαλλικής κυβέρνησης απείλησε με διακοπή ηλεκτροδότησης του νησιού και οι Γάλλοι ψαράδες με αποκλεισμό του λιμανιού του.

Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον εξέφρασε την πλήρη υποστήριξη προς τον κυβερνήτη του νησιού στέλνοντας δύο περιπολικά πλοία. Το Παρίσι αντέδρασε άμεσα στέλνοντας και αυτό δύο πολεμικά πλοία τα οποία δεν εισήλθαν στα βρετανικά χωρικά ύδατα, αλλά παρακολουθούν από μακριά τις εξελίξεις.  Η διαμάχη ξέσπασε εν μέσω των εύθραυστων διαπραγματεύσεων μεταξύ της Βρετανίας και ΕΕ για τον καταμερισμό των φετινών ποσοστώσεων σχετικά με τα κοινά αλιευτικά αποθέματα.

Η Κομισιόν στηρίζει τη γαλλική πλευρά και αναφέρει ότι δεν τηρούνται οι όροι της εμπορικής συμφωνίας του Brexit. Το Παρίσι απείλησε με διακοπή της παροχής ηλεκτρικής διότι το 95% αυτής παρέχεται από υποθαλάσσια καλώδια από τη Γαλλία, η οποία απέχει μόλις 14 ναυτικά μίλια από το Τζέρσεϊ. Η συμφωνία του Brexit για τα αλιευτικά δικαιώματα αναφέρει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, ότι τόσο η Βρετανία όσο και η ΕΕ μπορούν να αντιδράσουν, εάν ένα από τα συμβαλλόμενα δυο μέρη παραβιάσουν τους όρους, επιβάλλοντας κυρώσεις (όπως διακοπή ηλεκτροδότησης).

Όμως, υποχρεούνται να αποδείξουν ότι η συμφωνία έχει πράγματι παραβιαστεί. Η Γαλλία  θεωρητικά έχει το δικαίωμα να κάνει πράξη την απειλή της. Η κυβέρνηση του Λονδίνου, από την πλευρά της, δήλωσε ότι ενημέρωσε την Κομισιόν για τις νέες άδειες αλιείας, αλλά η δεύτερη επισήμανε ότι αυτό συνέβη μία ημέρα πριν οι νέοι όροι τεθούν σε ισχύ, μη κάνοντας οποιαδήποτε συζήτηση.

Τεταμένο κλίμα

Οι διαπραγματεύσεις για τα δικαιώματα της αλιείας γίνονται πάντα σε τεταμένο κλίμα. Το Παρίσι υποπτεύεται ότι η κυβέρνηση Τζόνσον έχει προκαλέσει τη διαμάχη για να αποσπάσει την προσοχή από γεγονός ότι έκανε παραχωρήσεις στα αλιευτικά δικαιώματα για την επίτευξη της συμφωνίας για το Brexit. Το Λονδίνο εκφέρει την άποψη ότι τα αλιευτικά δικαιώματα στα χωρικά ύδατα του Τζέρσεϋ είναι αποκλειστική υπόθεση της κυβέρνησης του νησιού.

Το καθεστώς του νησιού Τζέρσεϊ είναι περίπλοκο επειδή δεν αποτελεί μέρος της Βρετανίας και δεν ήταν ποτέ μέλος της ΕΕ. Εμπίπτει στο Crown dependency που σημαίνει ότι έχει ουσιαστική ελευθερία από τo βρετανικό κοινοβούλιο και το δικαίωμα να ασκεί καθημερινό έλεγχο στα χωρικά του ύδατα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πρόσβαση στα αλιευτικά ύδατα γύρω από τα Νησιά της Μάγχης αντιμετωπίζεται ειδικό τρόπο στη νέα εμπορική συμφωνία Βρετανίας-ΕΕ.

Η κυβέρνηση του Λονδίνου έχει την ευθύνη μόνο για τις διπλωματικές σχέσεις των Νησιών της Μάγχης και επιδιώκει να διαπραγματευτεί μια συμφωνία για το Τζέρσεϋ με την ΕΕ και Γαλλία.
Η αντιπαλότητα για την αλιεία προκάλεσε αντιδράσεις από τους Γάλλους ψαράδες, οι οποίοι τον Απρίλιο μπλόκαραν το γαλλικό λιμάνι της Βουλώνης με στόχο να αποτρέψουν τις εισαγωγές ψαριών που αλιεύθηκαν από βρετανικά σκάφη.

Αντίδρασεις Γάλλων ψαράδων

Οι διαμαρτυρίες των ψαράδων αφορούσαν την περιορισμένη τους πρόσβαση για αλιεία σε χωρικά ύδατα στο Τζέρσεϊ που εκτείνονται μεταξύ 6 και 12 ναυτικών μιλίων από την βρετανική ακτογραμμή. Παράλληλα, ζήτησαν εγγυήσεις για να εκφορτώσουν τα αλιεύματά τους στα βρετανικά λιμάνια. Τα αλιευτικά δικαιώματα των Νησιών της Μάγχη αποτελούν μια περίπλοκη υπόθεση εδώ και χρόνια και ήταν εκτός της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής της ΕΕ.

Το 2000, η Βρετανία και η κυβέρνηση των Νήσων της Μάγχης υπέγραψαν συμφωνία με τη Γαλλία, τη Συνθήκη του Κόλπου του Γκρανβίλ, βάσει της οποίας οι Γάλλοι ψαράδες είχαν δικαίωμα να αλιεύουν και σε χωρικά ύδατα άνω των 3 μίλια από την ακτή. Όμως, Βρετανία και Νησιά κατάγγειλαν πέρυσι τη Συνθήκη καθώς πλησίαζε το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit. Παρά ταύτα επιτεύχθηκε τότε μια προσωρινή συμφωνία.