Η αβάσταχτη γεωπολιτική τυφλότητα της Ουάσιγκτον

Η έναρξη της συστηματικής αποχώρησης των νατοϊκών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν το Μάιο και η κορύφωσή της τον προσεχή Σεπτέμβριο με την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού αποτελεί μία ακόμη ήττα της Δύσης και του ΝΑΤΟ εξ’ αιτίας της γεωπολιτικής τυφλότητας των ΗΠΑ. Η αποχώρηση αυτή καταγράφει μια ακόμη ήττα όχι μόνο στο στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και στο γεωοικονομικό και κυρίως στο ηθικό και ιδεολογικό πεδίο.

Έρχεται δε να προστεθεί στην ωμή παρέμβαση στο Ιράκ και στη Συρία, στην προδοσία των Κούρδων κ.ο.κ. Δεν είναι ακόμη εμφανής η στρατηγική που θα ακολουθήσει η διοίκηση Μπάιντεν ούτε στη Μέση Ανατολή, ούτε στην Ανατολική Μεσόγειο, ούτε στο Ιράν, ούτε διεθνώς. Αυτό που διαφαίνεται είναι η όξυνση της αντιπαλότητας με τη Ρωσία και την Κίνα, η οποία Κίνα αναδεικνύεται σε Νο1 στρατηγικό αντίπαλο των ΗΠΑ και κατ΄ επέκταση της Δύσης.

Οι νέες αμερικανικές κυρώσεις κατά 32 ρωσικών οργανισμών και ιδιωτών, οι οποίες προβλέπεται ότι θα έχουν επίπτωση στον δανεισμό της Ρωσίας, αλλά και οι απελάσεις διπλωματών κι από τις δύο πλευρές, μάλλον οδηγούν σε μία αμερικανορωσική σύγκρουση με πιθανότερο επίκεντρο την Ουκρανία. Αν οι Αμερικανοί κάνουν πάλι το λάθος να αφήσουν να κάνει η Γερμανία παιχνίδι στην Ουκρανία, τα πράγματα θα ξεφύγουν. Όλοι θυμόμαστε τι είχε πει το 2014 η Victoria Nuland.

Η Γερμανία πρέπει να μείνει εκτός αυτής της διένεξης γιατί διακατέχεται από ακραίο ρεβανσισμό εξ αιτίας του ψυχικού τραύματος της ήττας στο Στάλινγκραντ… Από την άλλη, η αμερικανορωσική διένεξη δεν εξυπηρετεί τα ευρωπαϊκά συμφέροντα. Όμως, αυτή μπορεί να οδηγήσει στην επανεκκίνηση της ευρωπαϊκής χειραφέτησης. Η Δύση δεν αντέχει άλλες γεωπολιτικές γκάφες, δεδομένου ότι διέρχεται μια μείζονα πολυδιάστατη κοινωνικο-οικονομική κρίση.

Ο ασιατικός αιών και η Δύση

Η ανάδυση της Κίνας και ευρύτερα της νοτιοανατολικής Ασίας και η δυναμική που διαμορφώθηκε στις δύο πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα δείχνουν πως η εκατονταετηρίδα αυτή θα έχει ασιατικό πρόσημο. Έτσι, η πολυδιάστατη στρατηγική συμφωνία 25ετούς διάρκειας που υπέγραψαν πρόσφατα Κίνα και Ιράν επιβάλλει ένα αναστοχασμό για την γεωπολιτική και γεωοικονομική στρατηγική των ΗΠΑ και της Ευρώπης στον 21ο αιώνα, καθώς διαφαίνεται πως τα αλλεπάλληλα λάθη αρχίζουν να προσλαμβάνουν δραματικό χαρακτήρα.

Ο πολωτικός τρόπος με τον οποίο εγκαινίασε η νέα διοίκηση Μπάιντεν τις σχέσεις της Δύσης με τη Ρωσία και την Κίνα στην καλύτερη των περιπτώσεων θα προκαλέσουν ένα νέο “ψυχρό πόλεμο” και στη χειρότερη θα διευρύνουν τις στρατηγικές ήττες της Δύσης. Ο δυτικός κόσμος έχει δύο ζητήματα στον 21 ο αιώνα: την εκρηκτική ανάδυση της πολυδιάστατης κινεζικής ισχύος και το ένοπλο πολιτικό Ισλάμ. Η τεράστια γκάφα της Δύσης μετά την πτώση της Σοβιετίας ήταν ότι επιχείρησε να λεηλατήσει και να θέσει υπό την ηγεμονία της τη Ρωσία, η οποία ήταν ο αυτονόητος εταίρος της ενάντια σε αυτούς τους δύο κινδύνους.

Η δραματική αυτή στάση οφείλεται κυρίως στη γεωπολιτική θεωρία και το προσωπικό μίσος κατά των Ρώσων του Πολωνο-αμερινακού Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι, πρώην συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Αμερικανού προέδρου Τζίμι Κάρτερ, ο οποίος παρέσυρε τις ΗΠΑ σε μια στενόμυαλη και άγονη στρατηγική με ολέθρια αποτελέσματα. Έτσι, η Ρωσία οδηγήθηκε στον εθνικισμό, στον αυταρχισμό και ευνοημένη στη δεκαετία του 1990 από τη μεγάλη άνοδο των τιμών του πετρελαίου, ξεχρέωσε 40 δισ. δολάρια. στο ΔΝΤ και επανήλθε με αυτοκρατορικές αξιώσεις στο διεθνές προσκήνιο. Κάπως έτσι χάθηκε η δυνατότητα ενσωμάτωσης της Ρωσίας στους δυτικούς θεσμούς, παρ΄ότι ανήκε πολιτισμικά και ιστορικά στη Δύση.

Ουάσινγκτον και αυτοαπομόνωση Δύσης

Η ρητορική Μπάιντεν, ο οποίος χαρακτήρισε τους Βλαντιμίρ Πούτιν και Σι Τζινπίνγκ θιασώτες του αυταρχισμού, οδηγεί ευθέως στη σύσφιξη των σχέσεων Ρωσίας-Κίνας και όχι μόνο, με αυτοκτονικές συνέπειες για τη Δύση. Η Δύση αυτοαπομονώνεται μέσα σε αυτό το σκηνικό, η στρατηγική συμφωνία Κίνας-Ιράν, η οποία περιλαμβάνει κινέζικες επενδύσεις σε κομβικούς τομείς της ιρανικής οικονομίας, έχει βαρύνουσα γεωπολιτική και γεωοικονομική σημασία, όχι μόνο γιατί προσθέτει μία ακόμη μεγάλη αγορά στο κινέζικο  πορτοφόλιο, ούτε γιατί ενοποιείται ο χώρος της ρωσοκινεζικής επιρροής, αλλά κυρίως γιατί η ενοποίηση αυτή λειτουργεί απομονωτικά για τη Δύση.

Οι αναλυτές τώρα αναρωτιόνται εάν η επόμενη συμφωνία θα είναι με την Τουρκία, δεδομένου ότι ο Ερντογάν έχει αλλάξει ήδη την στάση του απέναντι στο Πεκίνο, κυρίως σε ότι αφορά τους Ουιγούρους μουσουλμάνους της επαρχίας Σιντζιάνγκ. Τώρα, όπως έγραψε ο δημοσιογράφος-αναλυτής Ευθύμιος Τσιλιόπουλος, οι Αμερικάνοι φεύγουν από τη Μέση Ανατολή και έρχονται οι Κινέζοι.

Στο κείμενό του επισημαίνει ότι: «Δεν είναι γνωστό πώς θα επηρεάσει την στάση του Πενταγώνου η απόφαση του Πεκίνου να στείλει 5.000 στρατιώτες στο Ιράν για να προστατεύσει τις μελλοντικές επενδύσεις ύψους 400 δισ. δολαρίων εκεί. Μηχανικοί του κινεζικού στρατού αναζητούν τοποθεσίες για τις βάσεις τους. Η κινεζική στρατιωτική παρουσία προβλέπεται στο στρατηγικό σύμφωνο που υπεγράφη στην Τεχεράνη στις 27 Μαρτίου κατά την επίσκεψη του Κινέζου υπουργού Εξωτερικών Γουάνγκ Γι. Η Κίνα έχει σιωπηρά αναπτύξει 10.000 στρατιώτες στο Τζιμπουτί, γεγονός που ελάχιστα αναφέρεται στα ΜΜΕ».

Επίσης δεν πρέπει να μας διαφεύγει και το κλαμπ των BRICS, η σύνοδος κορυφής των οποίων αποφάσισε τον περασμένο Νοέμβριο τη συμπαραγωγή εμβολίου κατά του κορονοϊού για όλους. Η στρατηγική συμφωνία Κίνας-Ιράν ήρθε λίγους μήνες μετά τη μεγάλη γεωπολιτική και γεωοικονομική στρατηγική ανατροπή με τη συγκρότηση της Περιφερειακής Ολοκληρωμένης Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP) από 15 χώρες της Ασίας και του Ειρηνικού, η οποία καλύπτει το 30% της παγκόσμιας οικονομίας, το 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης και στην οποία δεν μετέχουν οι ΗΠΑ. Η συμφωνία αυτή θα απεξαρτήσει σε βάθος 10ετίας τις κινέζικες εξαγωγές από τις αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης.

Η δημοκρατική υποκρισία.

Είναι οφθαλμοφανές ότι έχουμε εισέλθει σε μια περίοδο σταδιακής απομόνωσης της Δύσης. Είναι η ίδια στρατηγική των ελίτ που απομονώνονται σε αυτόνομες ρεζέρβες στις παγκοσμιοποιημένες μητροπόλεις. Η τακτική των κυρώσεων σύντομα θα καταστεί άγονη και θα προκαλέσει ρήξεις και στο δυτικό στρατόπεδο. Η καταγγελτική ρητορική Μπάιντεν περί αυταρχισμού της Ρωσίας και της Κίνας απαντήθηκε από το Κρεμλίνο με δήλωση σύμφωνα με την οποία οι δύο χώρες αντιτίθενται και αποκρούουν τις προσπάθειες, που κάνουν οι ΗΠΑ προς επιβολή του δικού τους είδους δημοκρατίας σε άλλες χώρες, καθώς θεωρούν πως η δική τους δημοκρατία είναι η μόνη σωστή.

Η μεταφορά της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης στο ιδεολογικό επίπεδο θα κριθεί στην αποτελεσματικότητα. Στον οικονομικό τομέα οι “αυταρχικοί” δουλεύουν με σχέδιο που τους βγαίνει. Στην αντιμετώπιση της πανδημίας το ίδιο, γεγονός που δεν περνάει απαρατήρητο από τις δυτικές μάζες. Η δυτική δημοκρατία τελεί εδώ και τρεις δεκαετίες τουλάχιστον σε μείζονα κρίση, τόσο στο επίπεδο των θεσμών, όσο και των διευρυνόμενων ανισοτήτων.

Η υποκρισία του συστήματος και η υποταγή της πολιτικής στις αγορές προδικάζει, όπως πολλοί θεσμικοί διαμορφωτές της κοινής γνώμης προβλέπουν, πολιτικές αναταραχές. Ας ελπίσουμε πως η αλαζονεία των δυτικών ελίτ που οδήγησε ήδη στη μόχλευση των εθνικισμών και της ακροδεξιάς, δεν θα προκαλέσει και τον εκφασισμό των μαζών και την “παρακμή της Δύσης”…