Αποδοκιμασίες κατά Νετανιάχου στο Τελ Αβίβ – Συγκρούσεις Χαμάς-φατριών

Η τελευταία αυτή συγκέντρωση για τους ομήρους στο Τελ Αβίβ είναι η κορύφωση των κινητοποιήσεων των συγγενών των ομήρων από τη Χαμάς που για πολλούς μήνες, είχαν ενώσει τις φωνές τους και πίεζαν την κυβέρνηση του Ισραήλ να κάνει τα πάντα για να τους ξαναφέρει στην πατρίδα τους.

Φωνάζοντας συνθήματα, κρατώντας κεριά αλλά και φωτογραφίες του Ντόναλντ Τραμπ, που μεσολάβησε έντονα για να πραγματοποιηθεί μία συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ, συγκεντρώθηκαν στην πλατεία Ομήρων όπως έχει ονομαστεί η πλατεία στο Τελ Αβίβ, πανηγυρίζοντας αυτή τη φορά για την συμφωνημένη επιστροφή των αγαπημένων τους. «Αυτή είναι η 763η ημέρα που τα αγαπημένα μας πρόσωπα κρατούνται αιχμάλωτα από τη Χαμάς, αλλά σύντομα θα μας επιστραφούν», δήλωσε η Εϊνάβ Ζανγκάουκαρ, η μητέρα του ομήρου Ματάν.

Ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, μίλησε στους Ισραηλινούς που συγκεντρώθηκαν το βράδυ του Σαββάτου στην Πλατεία των Ομήρων στο Τελ Αβίβ. Η ομιλία του Γουίτκοφ πραγματιοποιήθηκε αφού ο ίδιος, ο επικεφαλής της CENTCOM, ναύαρχος Μπραντ Κούπερ, και ο Τζάρεντ Κούσνερ επιβεβαίωσαν ότι οι ισραηλινές δυνάμεις στη Γάζα αποσύρθηκαν στις γραμμές που είχαν συμφωνηθεί στο σχέδιο εκεχειρίας του Τραμπ.

«Ονειρευόμουν αυτή τη νύχτα», ξεκίνησε να λέει στην ομιλία του ο Στιβ Γουίτκοφ. «Ήταν ένα μακρύ ταξίδι». Ο απεσταλμένος συνέχισε, εκφράζοντας τον θαυμασμό του για το μέγεθος του πλήθους που είχε συγκεντρωθεί. Όταν ανέφερε ότι θα ήθελε ο Ντόναλντ Τραμπ να μπορούσε να παρευρεθεί, το πλήθος άρχισε να φωνάζει ρυθμικά: «Ευχαριστούμε, Τραμπ!»

«Έχετε σηκώσει στους ώμους σας το βάρος της ελπίδας για ολόκληρο τον κόσμο. Προσευχηθήκατε, αντέξατε. Και δείξατε στην ανθρωπότητα ότι η ειρήνη δεν είναι αδυναμία, αλλά η υπέρτατη μορφή δύναμης. Μέσα από τη θλίψη και τον φόβο, ποτέ δεν εγκαταλείψατε την πίστη σας.», είπε στη συνέχεια. Για αρκετή ώρα δεν μπορούσε να αρχίσει την ομιλία του εξαιτίας των συνεχών χειροκροτημάτων. Χρησιμοποιώντας τη φράση «Μακάρι να ήταν κι ο Πρόεδρος (Ντόναλντ Τραμπ) εδώ», ο Γουίτκοφ σταματούσε συχνά από τις επευφημίες του πλήθους.

Όμως, όταν ο Γουίτκοφ, επαίνεσε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ακούστηκαν αποδοκιμασίες.  Κάθε φορά που ο Γουίτκοφ ανέφερε τον Νετανιάχου, το πλήθος τον αποδοκίμαζε. Οι Ισραηλινοί φώναζαν στα εβραϊκά το σύνθημα «Ντροπή, ντροπή, ντροπή», που χρησιμοποιείται συχνά στις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.

Όταν οι αποδοκιμασίες συνεχίστηκαν, ο Γουίτκοφ είπε: «Δεν ξέρω πώς το βλέπετε εσείς», υποστηρίζοντας πάντως ότι ο Νετανιάχου συνέβαλε στη διαδικασία. Στο μεταξύ, πίσω από τον Γουίτκοφ, στην εξέδρα, βρίσκονταν η κόρη του Τραμπ, Ιβάνκα Τραμπ, και ο σύζυγός της, Τζάρεντ Κούσνερ, οι οποίοι αντάλλαξαν χαμόγελα την ώρα των αντιδράσεων.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Γουίτκοφ ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Ερντογάν. Αναφερόμενος στις χώρες που μεσολάβησαν για την επίτευξη της συμφωνίας, είπε: «Ευχαριστούμε τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ερντογάν, τον Πρωθυπουργό του Κατάρ Σεΐχη Μοχάμεντ, τον Εμίρη του Κατάρ και τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Σίσι».

Αργότερα ανέβηκε στο βήμα ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός και πρώην σύμβουλος του Τραμπ, ο οποίος επίσης διακόπτονταν συχνά από χειροκροτήματα. Όταν είπε ότι «οι άνθρωποι στη Γάζα υπέφεραν πολύ σ’ αυτή τη διαδικασία», μόνο ένα μικρό μέρος του πλήθους χειροκρότησε. Ο Κούσνερ συνεχάρη τους Ισραηλινούς στρατιώτες, λέγοντας ότι χάρη σε αυτούς επιτεύχθηκε η παρούσα κατάσταση, προκαλώντας ενθουσιώδεις επευφημίες.

Συγκρούσεις στην Γάζα

Ένας αξιωματούχος της ισλαμικής οργάνωσης Χαμάς επιβεβαίωσε το Σάββατο ότι η απαίτηση για τον αφοπλισμό του κινήματος, η οποία περιλαμβάνεται στο σχέδιο του προέδρου των ΗΠΑ για τη Γάζα, είναι «εκτός συζήτησης». Ο αξιωματούχος, που ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι «το ζήτημα της παράδοσης των όπλων είναι εκτός ερώτησης και δεν βρίσκεται καν στο τραπέζι». Οι δηλώσεις αυτές έγιναν τη δεύτερη ημέρα της εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.

Την ίδια στιγμή, πληροφορίες που επικαλείται το BBC, αναφέρουν πως η Χαμάς έχει ανακαλέσει περίπου 7.000 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας της προκειμένου να επανακτήσει τον έλεγχο σε περιοχές της Γάζας που εγκατέλειψαν πρόσφατα τα ισραηλινά στρατεύματα, σύμφωνα με τοπικές πηγές. Η Χαμάς διόρισε επίσης πέντε νέους κυβερνήτες, όλους με στρατιωτικό υπόβαθρο, μερικοί εκ των οποίων είχαν στο παρελθόν διοικήσει ταξιαρχίες της ένοπλης πτέρυγάς της.

Οι πηγές αναφέρουν πως η εντολή κινητοποίησης δόθηκε μέσω τηλεφωνικών κλήσεων και μηνυμάτων, στα οποία αναφερόταν ότι στόχος είναι «ο καθαρισμός της Γάζας από εγκληματίες και συνεργάτες του Ισραήλ», με την υποχρέωση των μαχητών να παρουσιαστούν εντός 24 ωρών.

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν αναφορές από τη Γάζα δείχνουν ότι ένοπλες μονάδες της Χαμάς έχουν ήδη αναπτυχθεί σε αρκετές συνοικίες — ορισμένοι ντυμένοι με πολιτικά, άλλοι με τις μπλε στολές της αστυνομίας της Γάζας. Η ένταση αυξήθηκε απότομα μετά τη δολοφονία δύο μελών των επίλεκτων δυνάμεων της Χαμάς από ενόπλους της ισχυρής φατρίας Ντούγκμους, στη συνοικία Σάμπρα της Πόλης της Γάζας. Ένας από τους νεκρούς ήταν γιος του Ιμάντ Άκελ, ανώτερου διοικητή της ένοπλης πτέρυγας, που σήμερα ηγείται της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Χαμάς. Οι σοροί των δύο ανδρών αφέθηκαν στον δρόμο, προκαλώντας οργή και φόβους για μεγάλη ένοπλη αντίδραση από τη Χαμάς.

Αργότερα, ένοπλοι της Χαμάς περικύκλωσαν περιοχή όπου θεωρείται ότι είχαν ταμπουρωθεί περισσότεροι από 300 μαχητές της φατρίας Ντούγκμους, οπλισμένοι με πολυβόλα και αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς. Το πρωί του Σαββάτου, η Χαμάς σκότωσε ένα μέλος της φατρίας και φέρεται να απήγαγε περίπου 30 ακόμη. Την ίδια στιγμή, υπάρχουν αναφορές ότι η Χαμάς εκτελεί Παλαιστινίους, φερόμενους συνεργάτες του Ισραήλ.

Η κινητοποίηση της Χαμάς ήταν σε μεγάλο βαθμό αναμενόμενη, καθώς επικρατεί αβεβαιότητα για το ποιος θα κυβερνήσει τη Γάζα μετά το τέλος του πολέμου — ένα κρίσιμο ζήτημα που ενδέχεται να περιπλέξει τη δεύτερη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο προβλέπει τον αφοπλισμό της οργάνωσης.

Αξιωματούχος της Χαμάς στο εξωτερικό, μιλώντας στο BBC, αρνήθηκε να σχολιάσει άμεσα τις αναφορές περί μαζικής ανάπτυξης δυνάμεων, αλλά δήλωσε: «Δεν μπορούμε να αφήσουμε τη Γάζα στο έλεος ληστών και πολιτοφυλακών που στηρίζονται από την ισραηλινή κατοχή. Τα όπλα μας είναι νόμιμα… για την αντίσταση στην κατοχή, και θα παραμείνουν όσο συνεχίζεται η κατοχή».

Δηλώσεις Τραμπ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε πεπεισμένος ότι η κατάπαυση του πυρός η οποία τέθηκε σε ισχύ νωρίτερα χθες Παρασκευή στη Λωρίδα της Γάζας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς «θα κρατήσει».

«Νομίζω ότι θα κρατήσει, ναι. Έχουν όλοι τους κουραστεί να πολεμούν», είπε ο αμερικανός πρόεδρος απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο, επαναλαμβάνοντας πως έχει την πρόθεση να ταξιδέψει το σαββατοκύριακο στο Ισραήλ, όπου έχει προσκληθεί να απευθύνει ομιλία στην Κνέσετ – το κοινοβούλιο –, καθώς και στην Αίγυπτο.

Είπε ακόμη πως σχεδιάζει να συναντηθεί με «πολυάριθμους ηγέτες» στην Αίγυπτο μεθαύριο Δευτέρα, για να συζητήσουν σχετικά με το μέλλον της Λωρίδας της Γάζας, θυλάκου που έχει υποστεί καταστροφή πελώριων διαστάσεων έπειτα από δυο χρόνια πολέμου. Σημείωσε πως η συνάντηση πιθανόν θα γίνει στο Κάιρο.

Ο Αμερικανός πρόεδρος προεξόφλησε εξάλλου πως η κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας θα οδηγήσει σε ευρύτερη ειρήνευση στη Μέση Ανατολή. «Έχουμε αυτή τη στιγμή μερικά μικρά θερμά σημεία, όμως είναι πολύ μικρά… Θα είναι πολύ εύκολο να τα σβήσουμε. Αυτές οι φωτιές θα σβήσουν πολύ γρήγορα», υποσχέθηκε.

Το Ισραήλ χτύπησε τον νότιο Λίβανο

Μετά την εκεχειρία στη Γάζα, το Ισραήλ επιτέθηκε σήμερα, Σάββατο 11/10, στην περιοχή Αλ Μσαϊλέχ στον νότιο Λίβανο σκοτώνοντας τουλάχιστον ένα άτομο και τραυματίζοντας άλλα επτά, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Λιβάνου, Ζοζέφ Αούν.

Πιο συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων του Λιβάνου Ani ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη πραγματοποίησαν 10 επιδρομές με στόχο μια εγκατάσταση που πωλούσε εκσκαφείς και άλλα βαρέα μηχανήματα.

«Για μία ακόμη φορά, ο νότιος Λίβανος βρέθηκε στο στόχαστρο μιας απεχθούς ισραηλινής επίθεσης εναντίον πολιτικών υποδομών. Χωρίς καμία δικαιολογία ούτε πρόσχημα. Όμως, η σοβαρότητα αυτής της τελευταίας επίθεσης έγκειται στο γεγονός ότι έλαβε χώρα μετά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα», υπογράμμισε ο πρόεδρος του Λιβάνου. Ο ισραηλινός στρατός μίλησε για επιθέσεις, επιβεβαιώνοντας πως «έπληξε και κατέστρεψε τρομοκρατικές υποδομές της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο».

«Η παρουσία αυτών των μηχανημάτων και οι ενέργειες της Χεζμπολάχ σε αυτήν τη ζώνη συνιστούν μία παραβίαση των συμφωνιών που έχουν συναφθεί μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου», συμπλήρωσε. Στο Μσαϊλέχ, σε απόσταση περίπου 40 χιλιομέτρων βόρεια των συνόρων με το Ισραήλ, βρίσκεται η κατοικία του προέδρου του κοινοβουλίου και συμμάχου της Χεζμπολάχ, Ναμπίχ Μπερί.

Σε εξέλιξη η επιστροφή χιλιάδων Παλαιστίνιων

Στο μεταξύ δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι έχουν ξεκινήσει ήδη από χθες, το μακρύ ταξίδι της επιστροφής προς την κατεστραμμένη βόρεια Γάζα καθώς η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς βρίσκεται σε ισχύ και ο ισραηλινός στρατός αποσύρεται.

Πολλοί ήταν εκείνοι που επιστρέφοντας στο βορρά το μόνο που βρήκαν ήταν ερείπια χωρίς να γνωρίζουν που θα μείνουν από εδώ και πέρα, όμως η ανακούφιση που γυρνούσαν και πάλι πίσω στα σπίτια τους, τους δημιουργούσε ανακούφιση. Πλάνα δείχνουν από χθες καραβάνια Παλαιστίνιων να κατευθύνονται προς το νότο, με τα ελάχιστα υπάρχοντά τους ελπίζοντας πως αυτή τη φορά η εκεχειρία θα διαρκέσει.

Η κατάπαυση του πυρός τέθηκε σε ισχύ αφότου η ισραηλινή κυβέρνηση ενέκρινε την πρώτη φάση της συμφωνίας του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για την κατάπαυση του πυρός και την επιστροφή των ομήρων την Πέμπτη. Οι επόμενες φάσεις βρίσκονται ακόμη υπό διαπραγμάτευση. Σύμφωνα με τη συμφωνία, η Χαμάς έχει προθεσμία μέχρι τις 12:00 τη Δευτέρα να απελευθερώσει όλους τους Ισραηλινούς ομήρους – συμπεριλαμβανομένων 20 που πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί, και τις σορούς άλλων 28.

Το Ισραήλ θα πρέπει επίσης να απελευθερώσει περίπου 250 Παλαιστίνιους κρατούμενους που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης σε ισραηλινές φυλακές. Το ισραηλινό στρατιωτικό ραδιόφωνο ανέφερε ότι 100 θα αφεθούν ελεύθεροι στη Δυτική Όχθη και πέντε στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αναμένεται να απελαθούν και άλλοι.

Ένας ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς λέει ότι η οργάνωση βρίσκεται σε επαφή με μεσολαβητές ασκώντας πιέσεις ώστε να αφεθούν ελεύθεροι σημαντικοί Παλαιστίνιοι ηγέτες, όπου το Ισραήλ μέχρι τώρα αρνιόταν να τους απελευθερώσει συμπεριλαμβανομένων των Μαρουάν Μπαργούτι και Άχμαντ Σααντάτ.

«Το κίνημα (Χαμάς) επιμένει στην απελευθέρωσή τους και οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη», δήλωσε ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ στο τηλεοπτικό δίκτυο Al-Jazeera. Λέει ότι το Ισραήλ απέρριψε αρκετά άλλα προτεινόμενα ονόματα. Όταν ρωτήθηκε αν αυτά περιλάμβαναν τους Αμπντουλάχ Μπαργούτι, Χασάν Σαλάμα, Ιμπραήμ Χαμέντ και Αμπάς αλ-Σαγιέντ, απάντησε: «Ναι. Αυτά είναι τα πιο εξέχοντα ονόματα που η κατοχή πάντα τα απορρίπτει».

Ερωτήματα που παραμένουν

Υπάρχουν ωστόσο ορισμένα ερωτήματα που παραμένουν σχετικά με το ποιος θα κυβερνά τη Γάζα καθώς τα ισραηλινά στρατεύματα σταδιακά αποσύρονται και το εάν η Χαμάς θα αφοπλιστεί, όπως προβλέπεται στο σχέδιο εκεχειρίας του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο οποίος μονομερώς τερμάτισε την εκεχειρία τον περασμένο Μάρτιο, άφησε να εννοηθεί ότι το Ισραήλ μπορεί να ξεκινήσει και πάλι τις επιθέσεις εάν η Χαμάς δεν παραδώσει τα όπλα της.

Η τελευταία εκεχειρία σηματοδοτεί, ωστόσο, ένα βασικό βήμα προς τον τερματισμό ενός καταστροφικού διετούς πολέμου που πυροδοτήθηκε από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ το 2023. Οι μάχες έχουν σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες Παλαιστίνιους και έχουν εκτοπίσει περίπου το 90% του πληθυσμού της Γάζας, που ανέρχεται σε περίπου 2 εκατομμύρια.