Η έκβαση του πολέμου στην Ουκρανία αφορά και την Ελλάδα

Για πρώτη φορά συμμετείχε και ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που ζήτησε περισσότερα και μεγαλύτερης εμβέλειας πυραυλικά συστήματα, ώστε να πληγούν στόχοι εντός της Ρωσίας. Στην παρέμβασή του ο Ζελένσκι, ζήτησε από τους συμμάχους της Ουκρανίας να αγνοήσουν τις «κόκκινες γραμμές» του Πούτιν, επισημαίνοντας ότι, «χρειαζόμαστε περισσότερα όπλα για να διώξουμε τη Ρωσία από τη γη μας. Χρειαζόμαστε πυραύλους για χτυπήσουμε στόχους εντός της Ρωσίας και πολύ μεγαλύτερο στόλο μαχητικών F-16». Αναγνώρισε ωστόσο, πως η Ρωσία επεκτείνει τη ζώνη κατοχής της στην Ουκρανία.

Η Ελλάδα συναινεί… Και υποσχέθηκε ότι θα στείλει και άλλα όπλα στην Ουκρανία, τα οποία όμως τα έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός από το υστέρημά του και προορίζονταν για την Άμυνα της χώρας μας. Σε κάθε πόλεμο, άρα και στον ρωσο-ουκρανικό, είναι τρία τα επίπεδα που συγκρούονται οι εμπόλεμες πλευρές. Το πρώτο είναι στο καθαυτό πεδίο της μάχης ή ευρύτερα θέατρο πολέμου, που περιλαμβάνει το σύνολο των στρατιωτικών επιχειρήσεων συμπεριλαμβανομένων των ψυχολογικών και της προπαγάνδας, την καταστροφή στρατιωτικών στόχων και τις απώλειες σε στρατιωτικό προσωπικό καθώς και τη δυνατότητα αναπλήρωσης των απωλειών.

Το δεύτερο είναι ο λεγόμενος ανθρωπισμός του πολέμου ή η συμβατότητα με το Δίκαιο του Πολέμου. Περιλαμβάνεται η μέριμνα και η προστασία των αμάχων, αλλά και των κρατικών υποδομών κοινωνικής μέριμνας, όπως νοσοκομεία, σχολεία, γηροκομεία. Το τρίτο είναι όσα περιλαμβάνει ο νεοπαγής όρος «οικονομία πολέμου» (ενέργεια, πόροι, πολεμική βιομηχανία, επισιτιστική κρίση και άλλα).  Στο ρωσο-ουκρανικό μέτωπο, οι επόμενοι δύο μήνες, δηλαδή μέχρι να πέσει το πρώτο χιόνι στα πεδία των επιχειρήσεων, θα είναι ιδιαιτέρως κρίσιμοι και πιθανότατα, να προκύψουν γεγονότα που θα προσδιορίσουν την συνέχεια του πολέμου, όχι μόνο σε στρατιωτικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό και διπλωματικό. Ίσως να γραφεί και το πρώτο κεφάλαιο της σύγχρονης παγκόσμιας Ιστορίας.

Το σημαντικό σε μία πολεμική σύγκρουση, είναι να μπορείς να ξεχωρίζεις την πραγματικότητα από την προπαγάνδα. Και το χειρότερο όμως είναι να θεωρείς την προπαγάνδα ως πραγματικότητα και πάνω στην αυτάρεσκη αυταπάτη να κάνεις “έγκυρες” αναλύσεις, αν είσαι δημοσιογράφος ή πανεπιστημιακός ή να “χτίζεις” πολιτικές αν είσαι πολιτικός ηγέτης. Και στις δύο περιπτώσεις, τα αποτελέσματα θα είναι οδυνηρά… Για παράδειγμα, η Ουκρανία λαμβάνει αποφάσεις που κλιμακώνουν την στρατιωτική σύγκρουση. Και η Ρωσία, διακηρύσσει ότι ο πόλεμος είναι ρωσο-νατοϊκός.

Το Κουρσκ

Ενδεικτική είναι η περίπτωση του Κουρσκ, για την οποία η Ουκρανία και τα δυτικά ΜΜΕ έγραψαν διθυραμβικές αναλύσεις για την επιτυχία του ουκρανικού στρατού. Ασφαλώς και πρόκειται για στρατιωτική επιτυχία των Ουκρανών, αλλά, είναι σημαντικό να προσέξουμε τι δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν σχετικά με αυτό: «η εισβολή της Ουκρανίας στην περιφέρεια του Κουρσκ, στη δυτική Ρωσία, απέτυχε να επιβραδύνει τη ρωσική προώθηση στο Ντονμπάς και αποδυνάμωσε τις δικές της άμυνες κατά μήκος της γραμμής του μετώπου βοηθώντας τις ρωσικές δυνάμεις».

Αξίζει να προσθέσουμε και το εξής: Συζητείται στις ΗΠΑ, στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ, να δοθεί στην Ουκρανία το “ελευθέρας” για χρήση όπλων μεγάλου βεληνεκούς, που να μπορούν να πλήξουν κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστήσεις στη ρωσική ενδοχώρα. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ερωτηθείς σχετικά, προειδοποίησε τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην αστειεύονται με τις «κόκκινες γραμμές» της Ρωσίας. Η Ρωσία, η μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη στον κόσμο όπως αναφέρει το Reuters, έχει αλλάξει το πυρηνικό της δόγμα και αυτό θα πρέπει να το λάβουν υπόψη τους οι ηγέτες της Δύσης.

Η έκβαση του ρωσο-ουκρανικού πολέμου αφορά και την Ελλάδα. Η Ελλάδα, ως σύμμαχος και εταίρος της Συλλογικής Δύσης, μετέχει ενεργά με την παροχή στρατιωτικού υλικού και ανθρωπιστικής βοήθειας στην Ουκρανία. Από την άλλη, έχουν διαρραγεί οι ελληνορωσικές σχέσεις και διαρκώς επιδεινώνονται. Για μία ακόμη φορά ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σ. Λαβρόφ, αναφέρθηκε στον κομβικό ρόλο του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης στην προώθηση αμερικανονατοϊκού στρατιωτικού υλικού στο πολεμικό μέτωπο.

Όμως, οι επιλογές αυτές έχουν κόστος, πολιτικό, διπλωματικό, στρατιωτικό και οικονομικό – ενεργειακό (γεωοικονομία). Επισημαίνουμε ότι, περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ελλάδας, το 11% των εισαγωγών αργού πετρελαίου και το 49% των εισαγωγών διυλισμένων πετρελαίου προέρχονται από τη Ρωσία. Επίσης, πάνω από το 25% των εισαγωγών σιταριού στην Ελλάδα προέρχεται από την Ουκρανία και τη Ρωσία.

Σύμφωνα με εκτίμηση που κάνει ο Οίκος της Moody’s, μια περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικονομική ανάκαμψη. Οι υψηλές τιμές ενέργειας θα διόγκωναν σημαντικά την αξία των ενεργειακών προϊόντων και του σιταριού. Το γεγονός αυτό, ιδίως για οικονομίες όχι ιδιαίτερα εύρωστες όπως η Ελληνική, θα είχε καταστροφικές συνέπειες.

Έλληνες στην Ουκρανία

Στη Μαριούπολη την πόλη που ίδρυσαν Έλληνες, σε ολόκληρη την Αζοφική, στο Ντονμπάς, περιοχές της Ουκρανίας, που σήμερα κατέχει ο Ρωσικός Στρατός, ζουν Έλληνες ή μάλλον ελληνικής καταγωγής Ουκρανοί πολίτες. Πόσοι είναι αυτοί που δεν έφυγαν αλλά παρέμειναν σπίτια τους και εκεί που κυμάτιζε η ουκρανική σημαία, τώρα βλέπουν τη Ρωσική; Και τι γίνονται αυτοί οι άνθρωποι, οι καταγεγραμμένοι ως ελληνικής καταγωγής; Λιμοκτονούν; Είναι σε κάποιες ανήλιαγες ρωσικές φυλακές; Ζουν ή τους εξόντωσε ο Πούτιν;

Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 κατεγράφησαν 91.500 Έλληνες, η πλειονότητά τους στην περιφέρεια Ντονέτσκ. Με την εισβολή της Ρωσίας και την έναρξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου τον Φεβρουάριο του 2022, πολλοί Έλληνες έφυγαν. Αρκετοί ήλθαν στη Ελλάδα, άλλοι πήγαν σε διάφορες πόλεις της Ουκρανίας. Δεν έχουμε νέα για τους Έλληνες που έμειναν στην Μαριούπολη υπό ρωσική κατοχή, από επίσημες πηγές. Κάποιες μαρτυρίες μόνο επιμένουν ότι ο Ελληνισμός δηλώνει και σήμερα παρών στην περιοχή του Ντονέτσκ, αλλά το Ελληνικό κράτος απουσιάζει.