Η επίσκεψη Δένδια στο Ισραήλ – Άνθρακες ο θησαυρός της “συμμαχίας”
14/08/2020Κατά την επίσκεψη Δένδια και ενώ παραμένει πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο ελληνοτουρκικής σύρραξης, φάνηκε ότι το Ισραήλ δεν είναι ο μεγάλος σύμμαχος, όπως πιστεύουν κάποιοι στην Ελλάδα. Όπως δήλωσε ο Νετανιάχου, το Ισραήλ παρακολουθεί σοβαρά κάθε επιθετικότητα από οποιονδήποτε, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, στην Ανατολική Μεσόγειο!
Εξίσου βέβαια αποκαλυπτική της εξάρτησης είναι η αιδήμων σιωπή σχεδόν όλων των ΜΜΕ και της αντιπολίτευσης απέναντι στην χρεωκοπία της εξωτερικής πολιτικής όλων των ελληνικών (και κυπριακών) κυβερνήσεων της τελευταίας δεκαετίας. Δώσαμε πολλά σε Ισραήλ και ΗΠΑ, καταστρέψαμε παράπλευρες σχέσεις που μας παρείχαν σχετική ασφάλεια, για να πάρουμε τελικά αυτή τη δήλωση; Αυτή είναι η πολυδιαφημισθείσα “στρατηγική συνεργασία” Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ; Όχι έμπρακτη στήριξη, ούτε φραστική δεν αποσπάσαμε.
Τους τελευταίους εννέα μήνες, Ισραήλ, Ελλάδα και Κύπρος υπέγραψαν ή επικύρωσαν συμφωνίες για τον EastMed, παρότι δεν έχει συμφωνήσει ο υποψήφιος αγοραστής και δεν διαπιστώθηκαν κοιτάσματα ικανά να τον χρηματοδοτήσουν, δεδομένου ότι οι τιμές πιέζονται έντονα προς τα κάτω και η Ευρώπη απομακρύνεται από τα ορυκτά καύσιμα. Τα πανηγύρια δεν έφεραν πιο κοντά τον αγωγό, αλλά μια κρίση που μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικό πόλεμο ή καταστροφικές παραχωρήσεις.
Η Τουρκία απάντησε σε αυτές τις θεαματικές, χωρίς περιεχόμενο ενέργειες, κλιμακώνοντας την επιθετικότητά της, λόγω και έργω. Επανέφερε το σύνολο των διεκδικήσεων που παρέλαβε ο Ερντογάν από τους προκατόχους του. Αν και δεν τις είχε αποκηρύξει, τελούσαν επί πολλά έτη εν υπνώσει. Καθ’ όλη τη διάρκεια της κλιμάκωσης Ισραηλινοί αξιωματούχοι έκαναν παρεξηγήσιμες δηλώσεις, δυνάμενες να εκληφθούν από την Άγκυρα σαν σήμα, ότι δεν έχει να φοβάται τίποτα από το Ισραήλ!
Ισραηλινός υπουργός εξήγησε ότι η χώρα του διαφωνεί με τις τουρκικές θέσεις στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, αλλά δεν θα βγάλει τον στόλο της. Ο πρέσβης στην Αθήνα διευκρίνισε ότι δεν θεωρεί την Τουρκία εχθρό και θέλει να την περιλάβει στα μεσογειακά σχήματα συνεργασίας. Το Ισραήλ δεν υπέγραψε την κοινή δήλωση Γαλλίας, Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου και Εμιράτων.
EastMed και τουρκοισραηλινή επαναπροσέγγιση
Να θυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι οι αρχηγοί της ΜΙΤ και της Mossad συναντήθηκαν αρκετές φορές τον τελευταίο χρόνο. Ο Ισραηλινός επιτετραμμένος στην Άγκυρα έγραψε άρθρο που ζητά επαναπροσέγγιση των δύο χωρών, η οποία, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, είναι θέμα λίγου χρόνου. Δεν γνωρίζουμε αν αληθεύει κάτι τέτοιο, κυκλοφόρησαν όμως πρόσφατα φήμες για ισραηλινό ενδιαφέρον για αγωγό μέσω Τουρκίας, που προϋποθέτει λύση του Κυπριακού και για μυστικές τουρκο-ισραηλινές συνομιλίες για οριοθέτηση ΑΟΖ!
Το σχέδιο του EastMed συνιστά αντικειμενικά διαπραγματευτικό ατού και μέσο πίεσης του Ισραήλ στην Τουρκία. Εικάζουμε ότι θα μπορούσε να υπάρξει επαναπροσέγγιση μόνο αν η Τουρκία στηρίξει πόλεμο κατά του Ιράν. Σε τέτοια περίπτωση (που δεν τη θεωρούμε πολύ πιθανή, αλλά δεν είμαστε σε θέση να την αποκλείσουμε εντελώς) το Ισραήλ θα μπορούσε να “δώσει” Κούρδους, Κύπρο και Ελλάδα και ό,τι ξέρει γι’ αυτούς.
Τουρκία και Ισραήλ συνεργάζονται ήδη κατά της Χεζμπολάχ σε Λίβανο και Συρία. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε μετά βεβαιότητας τα (μεταβαλλόμενα άλλωστε) σχέδια και προθέσεις κάθε παίκτη. Αυτό που βλέπουμε είναι ένας αγωγός που έχει ελάχιστες πιθανότητες να κατασκευασθεί, χρησιμεύει όμως στον παροξυσμό μιας ελληνοτουρκικής κρίσης που μπορεί να οδηγήσει στα εξής αποτελέσματα:
- Σε αναγκαστική “επίλυση” ελληνοτουρκικών και Κυπριακού, που θα επιτρέψει στις πολυεθνικές να αρπάξουν τους υδρογονάνθρακες και να γίνει ενδεχομένως τελικά ο αγωγός Ισραήλ-Κύπρος-Τουρκία.
- Σε πολεμική αναμέτρηση που θα οδηγήσει, με τίμημα εκτεταμένες καταστροφές Ελλάδας και Τουρκίας, σε ανατροπή του καθεστώτος Ερντογάν, διευκολύνοντας και σειρά άλλων επιδιώξεων των εξτρεμιστικών διεθνών δυνάμεων του χάους στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Ελλάδα και Κύπρος, ή ότι υπάρχει από αυτές, θα κληθούν να στηρίξουν το νέο φιλοδυτικό καθεστώς στην Άγκυρα.
Μια δήθεν συμμαχία
Φυσικά, ο Νετανιάχου διευκολύνεται στη στάση που τηρεί, γιατί γνωρίζει καλύτερα από μας ότι δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τα ελληνικά ΜΜΕ και τους πολιτικούς. Μόνο μια φορά ζητήσαμε κάτι ουσιαστικό από το Ισραήλ, κατά το πρώτο, “επαναστατικό” εξάμηνο του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, σε αντάλλαγμα στρατιωτικών παραχωρήσεων που ζητούσε, να βοηθήσει την Ελλάδα για μια περίοδο χάριτος στην αποπληρωμή του χρέους (ή άλλη ουσιαστική διευκόλυνση στη σχέση με τους δανειστές).
Η Αθήνα δεν πήρε ποτέ απάντηση στο αίτημα και αργότερα δόθηκαν τα πάντα στο Ισραήλ, με το οποίο έχουμε υπογράψει περί τις πενήντα(!) συμφωνίες για στρατιωτικά θέματα που αγνοεί η Βουλή. Αν και όσο πιο διακριτική γίνεται, η σκιά του Ισραήλ ήταν παρούσα στα κρισιμότερα σημεία των ελληνικών κρίσεων. Λίγο πριν μας βάλει στο ΔΝΤ και τα Μνημόνια, ο Γιώργος Παπανδρέου επισκέφθηκε τη Μόσχα, αλλά συνομιλίες είχε και με τον Νετανιάχου που συμπτωματικώς, όπως είχε ανακοινωθεί, ήταν εκεί.
Στο Ισραήλ έστειλε τον Κοτζιά ο Τσίπρας την επαύριο του δημοψηφίσματος. Το Ισραήλ δεν έβγαλε κιχ κατά τη διάρκεια της επίθεσης, με πρωτοβουλία του ΔΝΤ, κατά της Κύπρου. Ελπίζουμε τουλάχιστον οι αρμόδιοι κρατικοί παράγοντες να μην δείχνουν τυφλή εμπιστοσύνη σε πληροφορίες και ιδέες από ξένους “φίλους”. Αυτό αφορά και το Ισραήλ, αφορά και τους πάντες, γιατί η “κουλτούρα κράτους” έχει πολύ επικίνδυνα κενά στην Ελλάδα.
Από την αναγκαία συνεργασία στην εξάρτηση
Ο γράφων δεν είναι αντίπαλος της συνεργασίας, όπου είναι δυνατό και χρήσιμο με το Ισραήλ, όπως και με τους πάντες. Αντιθέτως την θεωρεί απαραίτητη. Απαιτείται, όμως, μια “εξισορρόπηση” της εξωτερικής πολιτικής, που να λαμβάνει υπόψιν της την εκθετική άνοδο της ισχύος αυτού του κράτους για να υπάρχει ορθολογική ελληνική εξωτερική πολιτική.
Απαραίτητη είναι και μια εξισορρόπηση με τις νέες αναδυόμενες δυνάμεις των BRICS, την Κίνα και τη Ρωσία. Επ’ αυτού, ας γίνει μάθημα για την Ελλάδα η όντως πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική του Ερντογάν, εξαιρετικού μαθητή του Μακαρίου και του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο γράφων ήταν μάλιστα ο πρώτος, από τις στήλες της εφημερίδας “Κόσμος του Επενδυτή”, που πρότεινε, πριν πολλά χρόνια, τον EastMed, βλέποντας και την πρεμούρα της ΝΔ να πλησιάσει το Ισραήλ.
Πρότεινα, όμως, το σχέδιο σε πολύ διαφορετικές συνθήκες και υπό τελείως άλλες προϋποθέσεις. Τότε υπήρχαν τα σχέδια των ελληνορωσικών αγωγών. Σκέφτηκα ότι ένας αγωγός που θα συνδέει ενδεχομένως το Ισραήλ με την Ευρώπη μέσω Ελλάδας-Κύπρου θα ήταν χρήσιμο συμπλήρωμα του ελληνορωσικού αγωγού, μειώνοντας το υπέρογκο βάρος της Τουρκίας ως ενεργειακού κόμβου. Σήμερα, όμως, πήγαμε σε πολύ επικίνδυνη “μονοφαγία” στην εξωτερική πολιτική.
Επιπλέον, για να κάνεις τέτοια πολιτική πρέπει να έχεις κατ’ ελάχιστο εξασφαλίσει την πραγματική και πλήρη στήριξη του Ισραήλ, της Ευρώπης και των ΗΠΑ, αλλιώς μεταβάλλεσαι σε “χρήσιμο ηλίθιο”. Στρατηγικός διάλογος με το Ισραήλ είναι επίσης απαραίτητος για την Αθήνα, υπερβαίνει όμως μάλλον τις δυνατότητες του πολιτικού προσωπικού και μπορεί έτσι να κάνει και ζημιά.
Ρωσική πρόταση για μεσολάβηση
Στην πραγματικότητα, με όποιον και να συναλλάσσονται, Ισραήλ, Αμερική, Γερμανία ή Ρωσία, η παρούσα γενιά Ελλήνων πολιτικών συνάπτει συστηματικά σχέσεις εξάρτησης, όχι κάπως ισότιμης συνεργασίας. Ένα πιθανό τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών μπορεί να είναι μάλιστα, όσο και αν φαίνεται περίεργο, η καταστροφή των ελληνοαμερικανικών και ελληνοϊσραηλινών σχέσεων. Αυτό έγινε και το 1974 με τους Αμερικανούς.
Λέγοντας “ναι σε όλα” καταστραφήκαμε και μετά δεν μπορούσε πια να σταθεί Αμερικανός σε όλη την περιοχή! Θα ήταν πολύ χρήσιμη μια ουσιαστική συζήτηση Ελλήνων και Εβραίων, δύο αρχαίων μεσογειακών λαών με κολοσσιαία συμβολή στον παγκόσμιο πολιτισμό. Προϋπόθεση βέβαια για να γίνει είναι να έχουμε κάτι στο μυαλό μας και να λένε και οι Εβραίοι αυτό που έχουν.
Δεν το έχουμε διασταυρώσει, αλλά διπλωματικές πηγές, που έχουν αποδειχθεί αξιόπιστες, μας πληροφορούν ότι έγινε νύξη στο ανώτατο επίπεδο από τη Μόσχα στην Αθήνα, για το ενδεχόμενο να βολιδοσκοπήσει η Ρωσία την Άγκυρα, προκειμένου να αναλάβει κάποια μεσολάβηση και έμεινε χωρίς απάντηση από την ελληνική πλευρά. Η πολιτική τάξη μπορεί να κάνει τα πάντα, εκτός του να φανεί ότι φεύγει έστω και κατ’ ελάχιστο από το δυτικό μαντρί. Έχει, υποθέτουμε, πολύ σοβαρούς λόγους να μην το αποτολμά. Τα αφεντικά, οι “νταβατζήδες”, κατά την “μπαϊρακτάρειο” ορολογία της “εξεγερσιακής” περιόδου του Κώστα Καραμανλή, έχουν τον τρόπο τους.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η διπλωματική μας δραστηριότητα εξαντλείται συχνά σε προσπάθεια απόσπασης κάποιων δηλώσεων συμπαράστασης, που να μπορεί η κυβέρνηση να κραδαίνει στους ιθαγενείς, για να μας πείσει ότι είναι η Τουρκία και όχι η Ελλάδα απομονωμένη. Καιρός να αλλάξουμε βιολί πριν μας βρει κανένα κακό, κι αντί να γιορτάσουμε του χρόνου το ’21, ζήσουμε το τέλος του, όποια μορφή κι αν πάρει.